Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 31.01.1894, Blaðsíða 3

III, 11.
Þjódviljinn dnöi.
43
dóttur Guðm. faktors Thorgríinsens á
Eyrarbakka, og lifir hún niann sinn á-
saint þrem bórnum: Gruðmundi, Kristrúnu
og Sylviu.
------:0:-------
EKKI hefir Magnús Stephensen, landshöíð-
ingi, viljað sætta sig við dóm landsyfirvéttarins
í Skúla-míilinu, heldur hefir hann nú skotið
málinu til hæztaréttar, enda þótt það annars sé
f'öst regla stjórnarinnar, að fara ekki lengra,
en til yfirdóms, nema í þeim málum einum,
sem lögboðið er. að ganga eigi fyrir alla rétti.
En hvernig sem málinu reiðir þar af, þá er
það auðsætt, að þetta máls-skot Magnúsar hlýt-
ur að halca Sk. Th. all-mikinn fjár-kostnað, og
mun það líklega enginn ókostur þykja.
IJað er nú löngu sýnt, hvílíkt áhugamál M.
Stephensen er allt þetta þref, og almenningi þó
minnst kunnugt af aðferð hans allri í þessu
máli, enn sem komið er.
„Aldamót". Þriðji árgangur-
inn af timariti þessu, sem gefið er út af
prestum hins ev. lúth. kirkjufélags Is-
lendinga í Yesturheimi, er nú fyrir nokkru
kominn á prent.
Hér á landi mun tímarit þetta vera
í fremur fárra manna liöndum, og er það
skaði, því að enda þótt trúar-skoðanir
þær, sem þar er barist fyrir, séu margar
fremur einstrengingslegar, og „gamal“-
lútherskar, þá eru þó greinar þeirra síra
Jóns Bjarnasonar og síra Friðriks Berg-
mann einatt svo fjörugt og skemmtilega
ritaðar, að það er yndi að lesa þær, þó
að maður sé á allt annari skoðun, en þeir.
Hin harða barátta, sem kirkjufélagið
verður að heyja fyrir tilveru sinni þar
vestra gagnvart ýmsum öðrum trúar-fé-
lögum, getur og að nokkru leyti gert
mönnum sltiljanlegar öfgarnar, sem prest-
um þessa kirkjufélags liættir svo mjóg
til, og það um trúar-atriði, sem, eptir
kenningu þeirrar eigíu kirkju, eru þó
vafasamar, svo sem um „bókstídleganú
innblástur biblíunnar, „eilífa útskúfun“
og fi., sem fæstir nu orðið trúa á, þótt
vel kristnir séu, enda árangurslaust
„Sisyjíhusu -erfiði, að ætla ser að hamra
þeim „kreddumw inn í almenning.
En það verður svo tíðast, þegar í
kappdeilum lendir, að báðum málspört-
um hættir til að ganga of langt 1 stað-
liæfingum og róksemda-tilraunum sinum;
en einmitt þess vegna eiga og þeir, sem
fyrir utan deiluna standa, hægra með að
greina gullið frá soranum.
T þessum þriðja árgangi „Alddmótaw
er gre.in um „eilífa vansæluw eptir síra
Hafstein Pólursson, tveir fyrirlestrar um
gamla testamentið, annar eptir síra Frið-
rik Bergmann, en hinn eptir síra N.
Steingr'nn Pmlúksson, og loks fyrirlestur
eptir síra Jón Bjarnason um „það, sem
mest er í heimiw.
Eins og að undan förnu rennur ágóð-
inn af sölu „Aldamótaw í sjóð hinnar
fyrirhuguðu skólastofnunar Islendinga i
Ameríku, og gefst Islendingum því gott
færi á, að styðja þetta fyrirtæki með
þvi, að liaupa þetta ársrit þeirra prest-
anna.
---•—
Eklinasjóðurinn ísíirzki.
Aptar í blaði þessu er nú birtur reikn-
ingur sjóðs þessa fyrir árið 1892.
Það fórst fyrir, að fullgjóra reikning
þennan eptir ný-árið í fyrra í þá mund,
er venja hefir verið til að undan fómu,
af því að jeg átti þá við óðru að snúast
— „eltingumw Lárusar Hákonarsonar.
En þar sein jeg hefi orðið þess á-
skynja, að sýslunefndin í Ísafjarðarsýslu
hefir, á fundar-nefnu þeirri, sem haldin
var á Isafirði á síðast liðnu sumri, falið
oddvita sínum, að iitvega skýrslur um
fyrirkomulag sjóðsins, og látið, sem henni
væri ókunnugt um, hvar eigur hans
væru niður koinnar, þá get jeg ómógu-
lega annað, en ímyndað mér, að þetta
sé einhver hjákátlegur tilbúningur iir
Lárusi sjálfum.
Eða hvernig á jeg að trúa því, að
þeir hinir sómu sýslunefndarmenn, sem
ár eptir ár hafa rætt og samþykkt reikn-
inga sjóðsins,—er þess utan hafa árlega
verið birtir í blaði þessu, sem heita má
i hvers manns hendi liér í sýslu —,
hvernig á jeg að trúa því, að þeir séu
svo fáfróðir, eða hafi getað gert sig seka
i annari eins „grænku“, eins og álykt-
unin þeirra virðist bera vott um?
Og að því er snertir fyrirkomulag
sjóðsins, livernig á jeg þá að trúa því,
að þeir hinir sömu sýslunefndarmenn,
sem sjálfir hafa, — all-flestir þeirra að
minnsta kosti —, fyrir einum 2—3 árum
samþykkt skipulags-skrá fyrir sjóðinn, —
er prentuð er, ásamt staðfestingu konungs,
i Stj.tíð. 1890, B-deildinni —, hvernig
á jeg að trúa því, að þeir sýni þá fíflsku
eða flonsku, að láta, sein sér sé nú allt
i einu orðið allt þetta ókunnugt mál?
En sé það svo, að ályktun þessi liafi
átt að vera eins konar þakklæti til mín,
fyrir afskipti mín af sjóðnum, um leið
og mér var „sparkaðw úr stjórn hans, —
á heppilega til völdum tíma!! —, þá
verður ályktunin að vísu skiljanlegri,
sem átylla eða ástæða, þótt ofur ein-
feldnisleg sé hún.
Afskipti mín af sjóðstofnun þessari
eru sem sé almenningi hér vestra allt
of kunn til þess, að mér ekki megi í
léttu rúini liggja um álit og a.ðgjörðir
þessa hálf-lita og hálf-sótta sýslufundar,
enda hefir og sýslunefndin áður, al-skip-
uð og í einu hljóði, vottað mér fyrir þau
viðurkenningu og þökk.
Þegar eg tók við sjóðnum, voru eig-
ur hans að eins 620 kr. 37 a.; en fyrir
arg mitt, og atfylgi ýmsra góðra manna,
þá er nú svo komið, þegar eg skila hon-
um aptur, að eigur lians eru orðnar 3752
kr. 61 e., og liafa þó þegar nokkrar ekkj-
ur notið styrks af honum; sjóðurinn er
kominn i fast og skipulegt horf, og hlýt-
ur, samkvæmt stofnskrá sinni, að fara
árlega vaxamli.
ísafirði, 27. jan. 1894.
Skt'tli Thoroddsen.
Fregnbréf úr Snæfellsness-stjslu,
dags 4. jan. ’94: „Arið, sem leið, mun
verið hafa eitt hið hagstæðasta, sem hér
hefir komið um langa hríð; veðrátta var
liagstæð í fyrra vetur, og skepnuhöld þar
af leiðandi góð; afli undir Jókli í all-
góðu meðal-lagi, og alls staðar við sunn-
an verðan Breiðafjörð varð lieyskapur góð-
ur í suruar. — En þrátt fyrir árgæzkuna
eru ástæður almennings allt annað en
góðar, og stafar það mest af örðugri
verzlun; einkum gafst bændum haust-
verzlnnin illa, því að sauðakjöt var lijá
Hólmverjum á 12—16 aura, mylkar ær
á fæti 6—7 kr., veturgamalt fé 7—8 kr.,
sauðir þrevetrir og eldri 13—14 kr., ull
á 30—35 aura og mör á 25 aura; en
kaupmenn gengu hart eptir skuldum, svo
að margir urðu að lóga af fé sinu.
Lítið er hér í sýslu um félagsskap;
búnaðarfélóg, sem stofnuð voru íyrir 3—4
árum í Eyrarsveit og Neshrepp innri,
eru nú liðin undir lolt; myndi sú aðferð
heppilegust, til þess að hérað þetta risi
úr rústum, sem Þorvaldur kennari Thor-
oddsen hefir bent á, að fá hingað nýja,
framtakssama og félagfelynda bændur, til
þess að setjast að í þeim hreppum sýsl-
unnar, sem lengst eru orðnir á eptir tím-
anum.
Mikinn óleik gera þeir bændum, þessir
mann-smalar þilskipa-eiganda á Vestfjórð-