Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 03.10.1894, Blaðsíða 2

150
Þjódviljinn ungi.
III, 38.
Fyrstu árin, eptir stofnun bankans,
var þáverandi landritari, Jón Ji-nsson, end-
urskoðunarmaður banka-reikninganna; en
þegar hann svo fékk veitingu fyrir yfir-
dómara-embættinu árið 1889, þá var land-
ritarinn nýi, hr. Hannes Hafstein, einnig
látinn erfa þessa tign hans.
Hvað valdið hafi breytingu þessari,
ætlum vór ekkert um að segja; vór rann-
sökum hvorki hjörtun né nýrun; en mörg-
um myndi virðast, að hr. Jón Jensson
hefði eigi verið ver til þess fallinn, að
endurskoða reikninga bankans, eptir að
hann varð yfirdómari, en á meðan hann
var ritari landshöfðingjans; dómara-stað-
an er þó að minnsta kosti óliku óháðari.
Sennilegust er að líkindum sú get-
gátan, sem vór höfum heyrt hjá eigi all-
fáum, að það hafi verið launa-nauðsynin,
— sú nauðsyn, að veita hr. Hannesi Huf'-
stein nokkur hundruð krónur í eins kon-
ar ofanálag á landritaralaunin —, sem
breytingunni hafa valdið.
Og sé nú svo, þá er það liklegt, að
sú nauðsynin muni enn í dag vera jafn
knýjandi og brýn, eins og áður, og að
hún hafi enga ögn breytzt við bankastjóra
skiptin.
En hvað sem því líður, verður því
varla neitað, að það er ærið óviðfelldið,
bæði fyrir bankastjórann sjálfan og fyrir
systurson hans, að eiga þessi samskipti
um banka-reikningana.
Og að því er loks almenning snertir,
vonum vér, að hr. landshöfðinginn sé
oss samdóma um það, að réttast sé, að
búa svo um banka-hnútana, að ekkert
vantraust eða tortryggni geti komizt þar
að; en til þess útheimtist það ekki hvað
sízt, að endurskoðunin sé falin þeim
manni, sem hver maður hlýtur að segja
sér sjalfur, að sé allsendis óvilhallur, en
eigi ná-skyldur eða venzlaður.
----OOO^OOO-----
Káðlierraskiptin í Danmörku.
-ZÍA-
Um fátt munu blöð Dana hafa verið
jafn sammála, eins og um það, að breyt-
ing sú, er 7. ág. þ. á. varð á skipun
ráðaneytis þeirra, muni engri politiskri
stefnubreytingu valda þar i landi.
I vetur náðist, sem kunnugt er, sam-
komulag á ríkisþinginu um fjárlógin, svo
að ekki þurfti að grípa til bráðabirgða-
fjárlaga, eins og um mörg ár undan far-
in; vinstrimenn voru lamaðir og tvístr-
aðir, og orðnir í minni hluta, svo að
Estrup stóð sem sigurvegarinn; en lík-
legt er, að karli hafi hvarflað það í hug,
að ekki er einatt lengi að breytast veður
í lopti, og því var það ekki nema eðli-
legt, þó að hann vildi sæta þessu veðra-
sloti, til að losa sig við stjórnarstörfin;
hefði hann beðið kosninganna, og farið
þá halloka, myndi hann hafa þótzt eiga
örðugra uin vik, að fara frá stjórnarstýr-
inu.
En að ekki sé fyrirhuguð nein stefnu-
breyting með ráðherraskiptunum, má
marka af þvi meðal annars, að Eeeds
Thott, sem stýrir hinu nýja ráðaneyti,
er af öllum talinn jafn eindreginn hægri-
maður, eins og Estrup sjálfur, og sama
er að segja um þá fólaga hans, sem eigi
áttu sæti i Estrups-ráðaneytinu; en þess
utan er það og eitt ærið til marks taiið,
að Nétlemann, sem vitanlega var lífið og
sálin i ráðaneyti Estrups, var látinn halda
sinu gamla sæti i hinu ný-skipaða ráða-
neyti, því að þar með telja dónsku blöð-
in sýnt, að meiningin sé sú, að halda
gömlu stjórnarfars-stefnunni alveg ó-
breyttri.
Hvað málefni Islands snertir, væri
það barnaskapur að ætla, að hið ný-skip-
aða hægrimanna ráðaneyti muni lita þau
öðrum augum, en Estrups ráðaneytið
gjörði, og það því fremur, þar sem Is-
lands-ráðherrann er einn og hinn sami.
Annars er það trú margra manna í
Danmörku, að þetta nýja hægrimanna
ráðaneyti muni ekki eiga að sitja að
völdum, nema fram yfir fólksþingiskosn-
ingarnar að ári, en þá verði ráðaneytið
skipað að nýju „miðlunarmónnumu og
hægrimónnmn jófnum höndum, enda eiga
hægrimenn þessum nýju félógum sínum
ærið að launa, og því ekki óliklegt talið,
að þeir Bojesen og Neergaard, og ef til
vill fleiri „miðlunarmanna“, komist þá
að krásinni, þ. e. í ráðherra-sessana.
—---«00§§0<X>-----
1 Ibænnm Columbus í Indiana andaðist 9.
kg. þ. á. svertinginn Jokn Hardy, 99 ára að
aldri; hann varð 41 barna faðir, og eru þau öll
á lífi.
Tekjur lcikliúsanna í París. Frá 1. júlí
1893 til júní-loka þ. á. voru tekjur allra leik-
húsanna í París samtals ‘20,271,802 frankar.
Amerískur nmður, sem lengi var sendiherra
Bandarikjanna í Korea, hefir ný skeð skýrt svo
frá, að í Korea þyki hundaket og hundakets-
supa inesta sælgæti, og neytir konungurinn
daglega þessa uppáhalds-réttar, enda er það trú
manna, að hundaketið sé einkar heilnæmt, og
bezta sóttvarnar-meðal.
Opt ber það við, að konungurinn sendir vild-
armönnum sínum nokkra sláturs-hunda að gjöf',
og þykir það vottur um mostu hyllí.
Einile Zola, skáldsagna höf'undurinn frakk-
neski, hefir ný skeð gefið út skáldsögu, sem
hann nefnir „Lourdes“, og seidust af henni 100
þúsutid eintök á þremur fyrstu vikunum.
Vísindafelög ýms á Englandi liafa í ráði, að
kosta nokkra menn til vísindalegrar rannsókna-
ferðar til suðurheimskauta-landanna.
„Dúgrvan“ heitir bindindisrit, sem byrjaði að
koma út á Fœreyjum á síðastl. nýári; það er
mánaðarrit, ritað á færeysku, og er ritstjóri
þess Díone Isaksen.
Hertoginn af Porllainl hefir fyrir skömmu
efnt til samskota á Englandi, til þess að koma
á stofn „heimkynni fyrir gamia og lasburða
hesta“; segir svo i áskoruninni meðal annars,
að hestar geti að jafnaði orðið 35 ára gamiir,
ef þeir njóti góðrar meðferðar og aðhjúkrunar,
enda sé það synd, að láta þá ekki eiga gott í
ellinni, eptir að þeir hafi þjónað manninum á
bezta skeiði æfinnar. Englendingar tóku áskor-
un þessari svo vel, að á fáum vikum söfnuð-
ust um 200 þúsundir króna.
IVInlíií’j<■> 1 íIir 1 u :i [>in ui.
Það varð sama ofan á á aukaþinginu
í suniar, eins og svo opt að undan förnu,
að dembt var inn á þingið þeim ara-
grúa af inálurn, að fyrirsjáanlegt var þeg-
ar á öndverðum þingtÉmanum, að þing-
inu myndi vorða það allsendis ókleyft,
að ljúka við þau óll, og af þessu supu
svo því miður ýms meiri háttar málefn-
in, sem fyrir þær sakir urðu óútkljáð.
Þessi aðferð, að demba inn á þingið
margfallt fleiri málum, en nokkrar líkur
eru til, að það geti rætt og íhugað til
hlítar, hefir opt verið vítt í blöðunum,
og fáir munu þeir þingmenn, sem eigi
viðurkenna það i raun og veru, að þing-
ið þyrfti og ætti að taka sér annað snið
í þessu efni; en það sannast hér sem
optar, að hægra er að kenna heilræðin,
en að halda þau.
Eina ráðið, sem lækna myndi mein-
semd þessa, væri auðvitað það, að hér á
landi kæmu upp fastir þingflokkar, eins
og í öðrum löndum, sem þegar í þing-
byrjun kæmu sér saman um það, hvaða
mál ætti að útkljá, en hver að fella, eða
láta sitja á hakanum.