Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 15.06.1895, Síða 3

IV, 29.
Þjóðviljinn ungi.
115
er Erasmus Brochrnarm* liafí. útvegað
sér, og haíi haim verið sér mjög hjálp-
legur. Um veturinn 1642—43 lagði Gísli
Magnússon einkum stund á stærðfræði,
Og naut kennslu Jacobs Golius’ar, er var
kennari í austurlandamálum og heirnspeki;
um vorið 1643 (í maí) fór Gísli til Eng-
lands, og dvaldi þar tvo mánuði; hafði
AVorm varað hann við þeirri ferð, sakir
ófriðarins, er þá var á Englandi, og lik-
lega hefir Gísli dvalið þar skemur, en
hann í fyrstu ætlaði sér. Frá Englandi
fór Gísli aptur til Hollands, og dvaldi í
háskólaleyfinu hjá kunningjum sinum i
Rotterdam, en fór svo aptur til Leiden;
líklega hefir Gísli haldið þar áfram nám-
inu næsta vetur, en eigi höfum vér vissu
fyrir þvi, hvað hann hefir þá starfað,
með því bréfin til Worm’s liættu um
stund á því tírnabili. — I Leiden lagði
Gísli Magnússon stund á ýmsar greinir
náttúrufræðinnar, einkum grasafræði og
efnafræði, og kynnti sér landfræði, stjórn-
fræði og heimspeki; Oli Worm biður
liarm, meðal annars, að grennslast eptir
*) Rasnnis Enevoldsen Brochmann (1619—
62), rektor í Herlufsholm. og sírtar prófessor við
liáskólann í Kaupmannahöfn.
kenningum Descartes’ar, og eins biður
hann að heilsa Johann de Laet, sem hann
segir, að fáist við ýms söguleg fræði, og
sé eigi ókunnur islenzku; muni lrann taka
honurn vel, er hann heyri, að hann sé
Islendingur. -— Gísli komst í vinfengi
við liinn danska sendiherra í Haag, og
ferðaðist með honum til hinna hollenzku
herbúða, og fór svo frá Hollandi til Dan-
merkur, þaðan heim til Islands, og koin
á Akureyri í jirlímánuði 1646. •— Gísli
Magnússon ætlaði sér samsumars að ferð-
ast um ísland til rannsókna, en gat ekki
komið því við; segir hann í bréfi til
Worm’s (13. sept. 1646), að sér hafi ver-
ið bent á staði, þar sem silfur, kopar og
kvikasilfur finnist, en hann hafi en eigi
getað skoðað þá; járn segir hann muni
vera víða, og salt megi hæglega sjóða
úr sjó. Með sama bréfi sendir hann
Worm íslenzkar kornstengur, efni frá
brennisteinsnámum, er liann heldur sé
vitriól, og lireinsaðan íslenzkan brenni-
stein, er hann kveður alveg eins góðan,
eins og þann brennistein, sem kemur
frá Italíu til Hollands, og er seldur þar
í lyfjabúðum i stöngum. — Biður Gisli
Worm að sækja fyrir sína hönd, og föður
síns, uin að þeir fái einkaleyfi til að taka
upp brennistein, og að konungur láti
setja verð á hreinsaðan brennistein, segir
hann, að þeir feðgar séu ánægðir með
helminginn af þvi verði, sem fyrir brenni-
steininn fáist á Hollandi. Gisli vill borga
í eptirgjald af konungsnámum tuttugasta
hluta af þeim brennisteini, sem fæst, en
þrítugasta hluta af brennisteini á kirkju-
jörðum. (Meira.)
-----oOO^gooo----
t 20. mai þ. á. andaðist í Reykjavik
Sigurður lector Melsteð, á 76. aldurs-ári,
fæddur að Ketilsstöðum i Suður-Múla-
sýslu 12. des. 1819, sonur Páls heitins
Melsteð amtmanns. — Hann hafði á hendi
kennslustörf við prestaskólann i Reykja-
vík frá 1847—’85, og var um mörg ár
forstöðumaður skólans.
Prestakall óveitt: Garðar
á Alptanesi, auglýstir 14. maí þ. á., og
eru tekjur brauðsins rnetnar 2522 kr. 72
a. — A brauðinu hvilir 10 þús. króna
kirkju-byggingar skuld, sem ávaxtast og
endurborgast með 6 °/0 á 28 árum.
Þingmanns liosning í Gull-
bringu- og Kjósar-sýslu á að fara fram
i Hafnarfirði 15. júni næstk., og var enn
44
í París, lét hann bera sig á sjúkrahús eitt, og þar lá
hann fram á næsta sumar. Seint í júnímánuði fór hann
a íætur, og litlu síðar heyrði hann á gestgjafahúsi einu
sagt frá sögu þessari:
i)! b'brúarinánuði 1807 var öllurn mjög tíðrætt um
skosmið einn, ungan og efnilegan inann, sem hvarf allt
i einu, nokkrum dögum áður, en hann ætlaði að kvong-
ast ljomandi fallegri og vellauðugri stúlku, og voru það
vinir hans þrir, sem nieð glettni sinni voru á einhvern
hátt valdir að livarfi lians. Hvort inaðurinn hefir flúið
eitthvað út í heiminn, eða hann liefir verið hafður á
brott, veit enginn; en svo mikið er vist, að síðan hefir
ekkert af honum fretzt. Unnusta hans syrgði hann mjög;
en tveim árum síðar lét hún í örvæntingu sinni loks til
leiðast, að giptast kaffisala einum, Loupian að nafni, og
fekk hann svo mikið fé rneð konunrii, að hann á nú
eitthvert skrautlegasta og mest notaða kaffihúsið, sem til
er í borgirmiu.
Joseph Lucher hlustaði á sögu þessa, og spurðist
síðan fyrir um, hvað þeir myndu hafa lieitið, sem gletzt
liefðu við skosiniðinn; en þvi voru allir búnir að gleyma..
nEn samt sem áður þekki jeg mann einn, sem
liefir verið að gorta af þvi við mig, að hann þekkti
menn þá, sem þér eruð að spyrja uinu, mælti sá, er
Luclier liafði ávarpað; „og hann heitir Ántoine Allutu.
41
ur. Jeg vil helzt lifa í ró og friði, en þú villt helzt
enda nieð skelfingu. Góða nótt-!“
Undir eins og Allut var farinn, fóru þeir að hvetja
hver annan til þess, að hætta ekki við svo ágæta uppá-
stungu, og Loupian, sem komið hafði með tillöguna,
lofaði þessunr tveitn vinum sinum, að þeir skyldu fá
rneira, en nóg, til þess að hlæja að.
Að lítilli stundu liðinni kom lögregluþjónninn, og
Loupian sagði lionum þegar þennan svo nefnda grun
sirm: og sem skyldurækinn embættismaður sendi lögreglu-
þjónninn samstundis skriflegt skeyti ura viðræður sínar
og kaffisalans til lögreglustjórans. Hertoginn af Rovigo
sér skeyti þetta; það kemur alveg heim við ýmsar upp-
götvanir, er gerðar höfðu verið viðvíkjandi óeyrðunum i
La Vendée. Það er enginn efi á því, að Picaud hlýtur
að vera milliliðurinn. Það er ómögulegt annað, en að hann
sé einhver meiri háttar maður, líkast til aðalsmaður,
kann ske frá Languedoc............I stuttu máli, á mánu-
dagsnóttina var Picaud tekinn fastur, og fluttur burt úr
herbergi sínu, og það svo leynilega, að enginn hafði
orðið þess var, og síðan hefir ekkert af honum frétzt;
ættingjar hans og vinir gátu engar upplýsingar fengið
um afdrif hans, og nú hugsar enginn um hann framar.
* *
Tiininn líður; árið 1814 er komið; keisaranum er