Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi


Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 21.03.1896, Blaðsíða 2

Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 21.03.1896, Blaðsíða 2
78 ÞjÓðVILJIXN unot V, 20. sem hefðu það fyrir lífsstarf, og væru færir um, ekki að eins að afgreiða dagleg og óhjókvæmileg stjómarstörf („lobende Forretningeru), heldur og að hafa frum- kvæðisrétt („initiativu) til alls, sem þörf er á að lagfæra, og undirbúa og semja um það við alþingi; með öðrum orðum stjórn, sem hefði eitthvert „programu. En í stað þess að leggja aðal-áherzl- una á þetta, biður þingsályktunar-tillag- an með mestri áherzlu um það, að Islands ráðherrann só ekki í rikisráði Dana. Jeg held nú að vísu, að stjórnin geri helzt ekkert, út af þingsályktunar-tillög- unni; en samt óttast jeg það, sein verra er í þessu efni, en aðgjörðaleysið, nefni- lega að stjómin finni upp á því, — öld- ungis „administrativtu —, að breyta um tilhögunina á ríkisráðinu, og ákveði, að íslands ráðherrann skuli ekki eiga sæti í því, láti t. d. Nellemann fara frá, sem ráðherra íslands, en setji Dybdal í stað- inn, sem sérstakan ráðherra. Og svo myndi stjórnin segja við al- þingi: „Nú hafið þið fengið það, sem þið einkum og sér í lagi báðuð uru, og því verðið þið nú að hætta öllu stjórnar- skrár-þrefiu. Með þessu myndi stjórnin stinga steini upp í þingið, sem það bæði ætti íllt með að kingja, og setja út úr sór*. En með slíkri breytingu væri ads elckert unnið**. Mér er sama, hvort ráðgjafinn heitir Nellemann eða Dybdal, ef hann ekki gjör- ir annað, en að láta það ganga gegnum hendur sér, sem honum er rétt. En fáum vór stjórnarbót, sem gjörir það líklegt, að vér að jafnaði fengjum „programu-stjórn, þá get jeg á þeim '*) Þetta nær að eins til „tiilögumannanna1*, en ekki til vor „frumvarpsmannanna11. sem ekki erum í makkinu við stjórnina. Eitstj. **) Þetta er kann ske vel mikið sagt, því að unnið væri það vist, að fá það viðurkennt, að hin „sérstaklegu málefni íslands“ kæmu eigi undir atkvæði annara ráðherra konungs, en ís- lands ráðherrans eins, svo að afskipti ríkisráðs- ins af þeim rnaluni vorum væri þá eigi Jengur að óttast; en í stjórnar-framkvæmdinni myndi þetta annars frkleitt valda neinni breytingu í bráð, með því að ráðherra íslands heíir víst eigi til þessa verið ráðum borinn í rikisráðinu, að því er íslands mál snertir. Stjórnarskrárbarátta íslendinga ætti og hlyti því að ganga sinn gang, þó að sérstakur ráð- herra, — með ábyrgðarlausa Jandshöfðingjann 1 skottinu —, yrði settur á stokkana. — Ritstj grundvelli orðið mesti „miðlunarmaðuru; landsdóminn, og allt annað, gef jeg þá minna fyrir; sá bezti landsdómur, sem vér gætum fengið, væri, að stjórnin væri skyld að víkja fyrir vantraustslýsingu („mistillidsvotumu) alþingis. ------------------ Frakkar hafa nú í ráði, að leiða neyzlu-vatn til Parísar frá Genfer-vatninu, ineð því að þeim líkar ekki vatnið úr Seine-fljótinu, sem blandað er ýmsum öhreinindum; verða þeir því að leiða vatnið um 540 kílometra (1 kilometer=bl(i8.,, fet), enda er kostnaðurinn við vatnsleiðslu þessa á- ætlaður urn 500 milj. franka. Af uppfundningum si’rium segja menn, að Edíson muni hafa um 1 milj. dollara í tekjur á ári. Eptir siðasta fólkstali eru kvennmenn á Þýzkalandi 26,352,480 að tölu, en karlmenn frek- lega 1 milj. tærri, eða að eins 25,105,1134. Líniidansarinn Jean Fr. Blondín, sem árið 1859 gekk á streng yfir Niagara-fossana, og varð heims-frægur af, er nú orðirin fjörgamall maður, en kvongaðist þó ný skeð ungri og lag- iegri stúlku í Tjundúna-borg. Fjáriiagur Noregs. Eptir því sem skýrt er frá í norskum blöðum, voru tekjur rikisins yfir fjárhags-árið 1H94—’95 alls 54 milj. 800 þús. krónur, en útgjöldin 56 milj. 200 þús. — Itíkis- skuldirnar voru 146 milj. 200 þús., en tekju- eptirstöðvarnar 15 milj. 200 þúsundir. Líkneskjur af Lafayette og Washington voru ný skeð af hjúpaðar í París, og hafa kost- að of-fjár. — Hefir auðmaður einn í Ameríku gefið þær borginni. Frakkneski leikrita-hölundurinn Alexander Dumas yngri, sem nýlega er látinn, hefir efnazt vel á leikritum sínum; hann lætur eptir sig um 3 milj. franka. — Faðir hans, Dumas hinn eldri, lét ongar eigur eptir sig. Fyrir 60 þúsundir franka hefir frakkneska stjórnin komizt að þeim samningum við „shahinn“ t Persíu, að Frakkar skuli einir hafa rétt til þess, að leita fornmenja á Persalandi; en eign- ast skal þó „shahinn11 helming allra þeirra forn- menja, sem finnast. —t*etfx!bf:+.1- tJtiöxxcaL. Nýjustu tíðindi frá útlönduin, er ná til 5. þ. m., telja nýjar og nýjar líkur að því, að það só sönn og áreiðanleg fregn, að dr. Fr. Nansen hafi komizt alla leið til Norðar-pólsins, hafi fundið lönd þar nyrðra, og sé nú koininn til Síberíu, á heimleið þaðan að norðan; meðal annars fékk riorska stjórnin 4. þ. rn. liraðfrétt frá utanrikisráðherra Rússa, sem telur víst, að óhætt só að reiða sig á hrað- fréttina frá Jalmtsk, er getið var um í siðasta nr. blaðs vors,, með þvi að hun stafi frá áreiðanlegum manni, að því er rússneska stjórnin hafi getað ko-mizt næst uin. — Rússar hafa og sent af stað hrað- boða, til þess að fá sem fyrst sannar og áreiðanlegar fregnir. Annars ekkert nýmæla frá útlöndum. -------------——— J jP<> rl',olsst<»i, skáldsagna höf- undurinn russneski, liefir ný skeð ritað bréf til eins af kuriningjum sínuin í Pólverjalandi, og hefir bréf það vakið all-mikla eptirtekt, af því að Toistoj fer þar mjög óvægum orðum um aðfarir Rússa gegn Pólverjum, og þykist enda eigi geta fundið nógu hörð orð, til þess að fordæma „hin hræðilegu ofbeldisverk, sem hin siðlausu, heimsku og ómannúð- legu yfirvöld Rússa hafi framið gegn trú og tungumáli Pólverjau. „Jeg er ekki Pólverjiu, segir Toistoj enn fremur, „en þar sem jeg er sjónar- vottur að því, hve afar-heimskulegum vopnum kvikindi rússnesku stjórnarinnar hafa beitt á Pólverjalandi, til þess að hnekkja trú og tungumáli landsmanna, þá finn jeg til sömu gremjunnar, og heíi sama viðbjóðinn á aðförum þessum, eins og Pólverjar sjálfir, og keinur það þó engan veginn af því, að mér getist bet- ur að kaþólsku trúnni, en að öðrum trú- brögðum, heldur blátt áfram af því einu, að jeg vil leitast við að vera kristinn maðuru. Eins og gefur að skilja ráða aptur- lialdsblöðin á Rússlandi sér eigi fyrir gremju, út af þessum ummælum Tolstofs, enda þarf og eigi að efa, að hver annar, en hann, sem hefði leyft sér önnur eins umrnæli, myndi hafa átt vísa vist í Síberíu, það sem eptir var æfinnar. Félag liefir i vetur myndazt í Kaupmannahöfn, er tekur að sór að á- byrgjast muni manna gegn innbrotsþjóf- um. — Höfuðstóll fólagsins er 100 þús. krónur, og nafn þess: „Tyveforsikrings- selskabet mod Indbrudu. Augnalækniriiiii kcmur. Á alþingi komu fram óskir um það síðastl. sumar, að augna- læknir Björn Ólafsson brygði sér í sumar til

x

Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi
https://timarit.is/publication/131

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.