Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 11.02.1898, Blaðsíða 1
Vcrð árgangsins (minnst
4S arka) 3 kr.; erlendis
4 kr., og í Ameríku doll.:
1,20. Borgistfyrirjúní-
mánaðarlok.
M 2 0.
--== . 1= SjÖUNDI ÁRGANGUR. =1" ■ - ——
RITSTJÓRI: SKÚLI THORODDSEN. =5=|kk:®!-i
ÍSAI'IBDI, 11- ÍTSBR.
Uppsögn skrijleg, ó-
gild ncma komin sé til
útgefanda fyrir 30. dag
júnímánaðar.
i 1 S 9 8 .
IÍT t X Ö X2. ci,
I útlendum blöðuni, er liingað birust
með gufuskipinu „Laura“ 7. þ. m., er
þessara tiðinda helzt að geta:
Danmörk. Á þingi Dana hefir allt
gengið óvanalega friðsamlega í vetur,
svo að telja má víst, að samkomulag ná-
ist um fjárlögin, enda vægir stjórnin
mjög til við vinstri þingflokkana i ýmsu,
er að útgjöldum til hers og flota lýtur.
— Lög hefir þingið samþykkt um trygg-
ing verkmanna, er að hættulegum störf-
um vinna i verksmiðjum o. fi., og má
það telja al'-góða réttarbót, þótt helzt til
skammt nái.
„Socialistar“ úr ýmsum héruðum
Danmerkur iittu ný skeð með sér all-
fjöltnennan íúnd í Kaupmannahöfn, til
þess að koma á traustara sambandi, og
greiðari samvinnu, sín á milli, og gekk
þar allt með friði og spekt, enda vænta
þeir góðs árangurs af.
Ymsir Danir vilja nú ákaft selja
Bandarikjamönnum eyjar þær þrjár: St.
Thornas, St Croix og St. Jan, er þeir eiga
þar vestra, moð þvi að þeir þykjast að
eins hafa útgjöld af þeirn hjálendum sín-
urn, onda hefir það fyr komið til mála,
að Danir afsöluðu sér eyjum þessurn., og
mundu eyjarskeggjar eigi una því ílla,
þar sem stjórnkænska Dana þj'kir þar
sjálfri sér lík.
Sameinaða gufuskipafélagið hefir nú
ný slceð ákveðið, að færa stofnfé sitt úr
10 miljónum upp í 15 milj. króna, og fer
uppgangur félags þess æ vaxandi. —
Á embættaskipuninni í hæztarétti er
sú breyting orðin, að Buch, sem lengi
hefir verið formaður réttarins, hefir nú,
fyrir ahlurs sakir, þegið lausn frá embætti,
enda liefir hann tvo um áttrætt, og' heitir
sá P. Koch, sern í hans sæti er skipaður.
Úr Austurríki er ráðiierraskipti að
f rótta, Badení farinn frá stjórn, út af róst-
um þeirn, or á þinginu urðu rnilli þýzka
og slafneska flokksins, og heitir sá Gautch
Pranlcenthurn, og er barón að nafnbót,
sem við völdunr hefir tekið. — Keyrðu
rósturnar á þinginu svo fram úr öllu hófi,
að ræðumenn fengu eigi að tala, og eng-
um máluin varð fram komið, og lét
stjórnin loks lögreglulið ryðja þingsalinn;
en nú gengur þar allt friðsamlegar, síðan
ráðherraskiptin urðu, svo að tekizt hefir
að fá sambandssáttmálann milli Austur-
ríkis og Ungverjalands lengdan um eitt ár.
I Svisslandi eru forsetakosningar ný-
lega um garð gengnar, og heitir nýi for-
setinn Ruffy, og er úr flokki framsókn-
armanna.
Á Frakklandi hefir ekki um annað
orðið tíðræddara, en um mál Dreyfuss
kapteins, er margir telja saldausan hafa
dæmdan verið um landráð, þar sem
Esterliazy herforingi só sá, sem í raun og
veru só sekur. — Gjörðust blöðin svo
hávær um þetta, að stjórnin sá sér þann
kost einan, að láta höfða mál gegn Ester-
hazy fyrir herrétti, og fóru þær rannsókn-
ir fram moð launung mikilli, og lyktaði
svo, að Esterhazy var sýknaður. En fjöldi
manna vefengir þann dóm, og heimta í
ákafa, að mál Dreyfus’ sé tekið til nýrrar
rarmsóknar, og hefir jafn vel skáldsagna-
höfundurinn Emile Zola gjörzt svo harð-
orður um stjórnina, og ýmsa, er við mál
þessi hafa riðnir verið, að sagt er, að
höfðað verði mál gegn honum af réttvís-
innar hálfu.
Látinn er að segja skáldsagnahöfund-
inn Alphonse Daudet, sem mörgum hér
á landi mun kunnur*
Kríteyjarmálinu þokar enn lítt áfram,
og kvað þessi frjósama eyja nú komin i
mestu órækt og bágindi, vegna lang-
vinnrar styrjaldar, svo að sumstaðar sverf-
ur hungur hart að rnönnum, en fjöldi
manna flýr úr landi. Tyrkir hafa hvað
eptir annað heitið stórveldunurn, að koma
þar á frjálslogri stjórnarskipun, og gera
ýmsar umbætur; en allt fer það i líti-
deyfu, sem Tyrkja er vani, enda veit
soldán full-vel, livo litt hann þarf stór-
veldin að óttast, þar sem heita má, að
þau komi sér aldrei saman um neinar
framkvæmdir.
Það er eitt í skilyrðum, er stórveldin
hafa sett Tyrkjum, og soldán gengið að,
að eyjarskeggjar skuli fá kristinn mann
að landstjóra, er stórvoldin skipa, og hafa
Rússar í því skyni bent á Franz Jósep;
prinz af Battenberg, en hin stórveldin
eigi samþykkt þá kosningu enn, og geng-
ur þvi enn allt i þessu sama þófinu.
Á Cuba vilja enn engar lyktir verða á
ófriðinum, með þvi að eyjarskeggjar vilja
eigi þýðast sjálfstjórnarmynd þá, er Spán-
verjar hafa á boðstólum, enda segja svo síð-
ustu fréttir, að uppreisnarmönnum vegni
enn betur í ófriðinum, og að Bandamenn
i Norður-Ámeríku muni nú þá og þegar
skerast í leikinn, og losa eyjuna með
öllu undan yfirráðum Spánverja.
Kínaveldi stendur nú mjög á fallanda
fæti, siðan Kínverjar fóru ófarirnar fyrir
Japansmönnum, og eru helzt horfur á,
að stórveldin í Evrópu muni ætla sér að
skipta þvi riki á milli sín, og munu þá
Japanar auðvitað einnig vilja iá sinn
hluta af reitunum. — Eins og áður hefir
verið skýrt frá hér í blaðinu hafa Kín-
verjar leyft Rússum að leggja Siberíu-
járnbrauta gegnum Mandsjúríið, norður-
hluta Kínaríkis, og byggja þar kastala á
víð og dreif fram með brautinni; og þó
að hér sé eigi um reglulegt afsal að ræða,
dettur þó vist eiígum i hug, að Rússar
sleppi þvi landi, eða að Kínverjar ráði
þar nokkru, þó að þeir heiti enn að liafa
yfirráð þessa rnikla landflæmis að nafn-
inu, enda hafa þeir nú og ný skeð fengið
„léðau ágæta höfn hjá Kínverjum, er
Port Arthur heitir, og ætla að hafa þar
endastöð siberisku járnbrautarinnar.
I annan stað eru og þjóðverjar famir
að skara eld að sínni köku þar eystra,
og hafa tekið þar hafnarborg eina., er
Ktao Chau nefnist, ásamt héraði nokkru
þar umhverfis; höfðu þar í vetur verið
drepnir tveir þýzkir trúboðar, og sendi
þá Vilhjáhnur keisari Hinrilc bróður sinn
austur þangað með lierskipaflota, og tók
liann þá hafnarborg þá,, er að ofan er
nefnd, án þess Kinverjar þyrðu að veita
nokkra mótspjmnu.
Þá er og sagt, að Englendingar séu