Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 31.12.1898, Page 3

VIII, 16.-17.
Þjóðviljinn unqj.
63
enn fengið upp í útgáfukostnaðinn. og allar von-
ir úti, að úr þyí rætist nokkuð úr þessu.
í þessum raunurn sínum fór hr. Boyi Tk.
Mdsted þess ú leit á stúdentafélagsfundi í Kaup-
mannahöfn í vetur, að félag isl. stúdenta hlypi
nú undir hagga, og horgaði sér kostnaðinn við
útgáfu pésans(!).
Því var drœmt tekið, og gerði dr. ValUjr, o.
fl., spé að.
Dr. Finnur Jónsson lagði það þá til, líklega
til þess að leiða Boga af' sér og öðrum, að ieit&ð
væri frjálsra samskota(!) fyrir Boga, og var það
samþykkt.
En nauða-lítil von auðvitað um nokkurn á-
rangur af þeirri samskota-leitan, eptir undir-
tektum fundarmanna að dæma, og því líklega
tvísýnt, hvort Bogi leggur á stað í hana.
Annars er það ekki nema maklcg refsing á
þá, sem gefa út bull-rit, að þeir láti úti fyrir
það nokkrar krónur, og þá refsingu hefði Bogi
vor átt að hafa vit á, að leggja á sig þegjandi,
í stað þess að fara að útmála sínar sálarkvalir
opinherlega.
---3« <S£--
Frá dögum forfeðranna.
Frá Eyjólfi presti Kolbeinssyní.
Faðir hans var síra Kolbeinn latinu-
skáld í Miðdal (f 1783) Þorsteinsson,
bónda Kolbeinssonar. Ætla menn, að
Þorsteinn væri sonur þess Kolbeins, er
smíðaði koparhjálminn mikla á Hólum,
fyrir Gísla biskup Þorláksson, og báðir
voru þeir i Borgarfirði Þorsteinn og Kol-
beinn. Bróðir Kolbeins koparsmiðs hét
Eyjólfur, en þeirra faðir var Bjarni Eyj-
ólfsson, bróðir síra Asmundar gamla Eyj-
ólfssonar á Breiðabólsstað á Skógarströnd,
sem dó 1702, 86 ára gamall, en var
prestur 55 ár. Síra Kolbeinn yfirsetti
Passíusálma síra Hallgríms Póturssonar á
latínu, undir hinum sömu bragarkáttum
og heldur hver sálmur sínu íslenzka lagi;
tileinkaði liann þá Olafi Stefánssyni, sið-
ar stiptamtmanni, og voru þeir prentaðir
í Kaupmannahöfn 1778. Kona síra Kol-
beins, og móðir Eyjólfs prests, var Arn-
dís, dóttir síra Jóns á Gilsbakka (1718
—1771) Jónssonar, prests eldra á Gils-
bakka, Eyjólfssonar, prests á Lundi
(t 1672), Jónssonar Grímseyjarformanns.
Arndís var fædd 1738; lifði hún ekkja
eptir síra Kolbein mann sinn 31 ár, og
dó 1814. Börn síra Kolbeins og Arn-
dísar eru talin 8, og er frá þeim komið
merkilegt fólk. Eitt af börnum þeirra
var síra Eyjölfur Kólbeinsson, fæddur í
Miðdal i Arnessýslu 11. nóvember 1770
og ólst þar upp hjá foreldrum sínum, tiþ
þess hann missti föður sinn, 13 vetra
gainall. Þá kom móðir hans honum {
kennslu til síra Hilaríusar Illugasonar á
Mosfelli; síðar fór hann i Reykjavíkur-
skóla eldri, og útskrifaðist þaðan eptir 5
ár, 23 ára garnall, 1793. Meðan liann
var í skóla, átti hann barn við Þóru
Guðbrandsdóttui', Eiríkssonar, og varþað
Margrét Eyjólfsdóttur, sem dó í Bjarn-
eyjum um 1860; lmn giptist aldrei. Sfð-
an gaf Eyjólfur sig í þjónustu Eyjólfs
Kulds, kaupmanns í Flatey, sem var
Jtorðmaður að kyni, og var hann hjá
Kuld kaupmanni um 2 ár: þar átti Eyj-
ólfur barn við Önnu Mariu, dóttur Kulds
kaupmanns, en fékk þó uppreisn, og
vígðist af Dr. Hannesi biskupi Finnssyni
i Skálholti, á 4. sunnud. eptir Trínitatis
6. september 1795, og var þá kallaður
til kapellánsþjónustu að Sauðlauksdal, til
síra Jóns Ormssonar, en var í Flatey
næsta ár á eptir, og þjónaði þar þáfyiir
sira Þorkel Guðnason, sem bjó upp á
Múla á Skálmarnesi. Giptist síra Ej'-j-
ólfur i Flatey 1797, barnsmóður sinni,
Önnu Maríu, dóttur Péturs Knlds kaup-
manns, en systur Eiríks Kulds kaupmanns
i Flatey. Flutti hann með konu sína úr
Flatey vorið 1798; fóru þau þá að Sauð-
lauksdal, en litlu siðar að Bæ að Rauða-
sandi, og bjuggu þau þar, meðan hann
var kapellán síra Jóns Ormssonar. Hann
fékk veitingu fyrir Stað í Grunnavik
1814, og flutti þangað frá Bæ vorið 1815-
Meðan liann bjó í Bæ, hafði hann mjög
iitlar tekjur, og átti afar þröngt i búi;
hafði hann þar ómegð mikla, en lítið bú,
þó dugnaðarmaður væri harm mikill, og
röskur í hvívetna, enda gengu þá yfir
land allt liin rniklu harðindi, um og eptir
aldamótin, sem margan lögðu i gröfina.
Svo hefir frá sagt sjálf dóttir síra Eyj-
ólfs, merkiskonan Jóhanna Friðrikka, er
síðar verður getið, að eitt sinn .liafi ekk-
ert verið til matar hjá foreldrum sínum
í Bæ, á Hvítasunnu, og hafi þá verið
tekinn selmagi einn, sem áður var hafður
undir lýsi, var hann skorinn i sundur,
skafinn vandlega, steiktur, og siðan etinn-
Má af því sjá, hvað afar-hart hefir verið
hjá öllum fjölda manna um þau ár, og
eru urn það margar og hryllilegar' frá-
sagnir, og þar sem þetta er ritað eptir
eigin orðum Jóhönnu Friðrikku sjálfrar,
eptir það hún var orðin prófastsfrú 1
Flatey, getur engum þeim, er liana þekkti,
blandazt hugur um, að frásögn þessi er
i alla staði sönn og rétt, enda munu
flestar hörmungasögur frá þeirn árum
hafa við gild rök að styðjast. Síra Eyj-
ólfur var prestur á Stað i Grunnavík urn
7 ár, og fór þá hagur lians heldur að
batna, þvi börn hans voru þá farin að
þroskast. Siðast fékk hann Eyri við
Skutilsfjörð 29. júni 1821, og flutti hann
þangað vorið 1822; þvi brauði þjónaði
hann, til þess hann sleppti embætti 6.
marz 1848; en frá 1834 hafði bann að-
stoöarpresta, iivern eptir annan, sem
þjónuðu Hólssókn í Bolungarvík. Fyrst
síra Andrés Hjaltason. 1834-...1838, en
svo síra Berg Halldórsson 1844—1848.
(Framh.)
Hr. ritstjóri!
Er það vítalaust, að aukapósturinn
frá ísafirði tilRafnseyrar skyldi í næst síð-
ustu ferð sinni A'era látinn fara frá Þing-
eyri, eptir skamma viðdvöl þar, án þess
að bíða komu Bíldudalspóstsins frá Rafns-
eyri ?
Þaö \rar ekki svo, að timinn A'æri
naumur, þar sem aðalpóstur átti fyrst að
fara frá Isafiröi 3 des., svo að aukapós -
inum hefði verið óliætt að bíða allt að
því hálfan mánuð á Þingc-yri, og getað
þó komizt til Isafjarðar í tækan tima.
En jeg kalla, að aukapóstferðirnar
verði almenningi að litlu liði, ef póstaf-
greiðslumennirnir leyfa sér opt að haga
ferðum aukapóstanna þannig eptir geð-
þótta sínum.
En hver getur fullyrt, að slíkt geti
ekki komið fyrir,. úr þvi svona var breytt
að ástæðulausu i þetta skipti?
Jeg veit nokkra. inenn, sem haft hafa
töluverðan baga af þessu ráðlagi, og
finnst mér þvi ekki rétt, að ganga fram
hjá þvi þegjandi, en bið yður, hr. ritstjóri,
að ljá línum þessum rúm i yðar heiðraða
blaði. — Einn af' kaupendum blaií.nns.
$
Rétti vegurinn til þess, að fýrirbyggja,
að þessu líkt ráðlag komi optar fyrir, er,
að bera sig upp undan þessu við póst-
meistarann, sem væntanlega gerir þá
gangskör að því við hlutaðeigendur, að
slíkt komi ekki aptur fyrir, án ýtrustu
nauðsynjar.
Alménningi getur verið það stór-baga-
legt, að póstferðir séu þnnnig að nokkru
leyti látnar uiður falla, svo að menn fá
bréf sín mánuði síðar, en til stendur, og
ætti slikt ekki að liðast.
En skylt er hér að láta þess getið,
að póstafgreiðslumaðurinn á Isafirði gerði
það, sem i hans valdi stóð, til þess að
bæta úr ólagi þessu, þar sem hann sendi
síðar mann gagngjört til Þingeyrar, til
þess að vitja póstbréfanna, sem búist
var við, að komin væru þá þangað frá
Rafnseyri; en þangaö voru þá enn eng-
in póstbréf komin, og er fullyrt hér, að
póstafgreiðslan á Þingeyri hafi þá ekki
viljað senda til Rafnseyrar, eða látið svo,
sem hún gæti ekki komið þvi við, svo
að sendimaðurinn korn hingað aptnr með
tómar hendur. JRitstj.
Herra ritstjóri!
j 3.3. tölublaði „Þjóðviljans unga", er skýrt
frá fundi, er lialdinn var í Síldarveiðafélagi
HnífsdæKnga hinn 18. nóvember, en rneð því
þar var ekki skýrt allsendis rétt frá, og þar að
auki i'arið nokkrum, allt annað en vingjarnleg-
um orðum um félagið, vildi jeg mega biðja um
rúm i yðar heiðraða blaði, fyrir nokkrar at-
hugasemdir.
Hinn heiðraði greinarhöfundur skýrir fyrst
og fremst, ekki einungis rangt frá því, sem
gjörðist á fundinum, heldur sleppir hann úr,
og bœtir við, eptir atvilcum, allt eptir því, hvort
þetta eða hitt passar í hans „kram“. •— Þannig
sleppir haijn að geta bréf’s, sem fram var lagt
á fundinum, og ákvarðana, sem teknar voru út
af því. en segir þar á móti, að ákvarðað hali
verið, að ráða engan nótahassa fyrir félagið, fyr
en sæist, að útlit. yrði fyrir síld í vor. Þetta
eru helber ósannindi: engin ákvörðun var gjörð
um það efni, en að eins réði einn félagsmaður
til þessa, en þó alls eldci á fundinum. Þetta
er ekki heiöarlegt hjá höfundinum, þegar þess
er gætt, að hann á þessu atriði byggir töluvert
at' sínum hrakspám og sleggjudómum um félag-
ið, sem koma fram í athugasemdum hans.
Höfundinum þykir merkilegt, að eigi skuli
hafa verið sleginn botninn í félag þetta nú á
fundínum. Hvers vegna? Illa hefir það reynzt,
segir hann. En í hverju? Vill hann henda á
eitthvert tilfeUi? Má ske það sé af því, að það
græddi ekki í ár. Það væri rétt eptir annnri
röksemdaleiðslu hans. Hinir síldarútvegirnir,
sem höf. nefnir, t. d. Arna factors Jónssonar (á
að vera A. Asgeirssonar). og L. A. Snorrasonar,
græddu ekki heldur, og Caspersfélagið, sem
kvað hafa svo 'fjarskalogn íullkcminn útvtg!