Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 11.10.1901, Page 2
I54
ÞjÓÐVILJIN'N'.
hún hefur skilið, að þetta voru dauða-
aflteygjur valdsjúkrar íhalds-„klíku“.
Og slíkum erindsrekstri hefur hún
sinnt, sem vera bar, — elcJci virt Jiann
svars.
ÚtlöntíL.
Síðan vér gátum síðast útlendra tíð-
inda hefur það gjörzt markverðast, að
Mc. Kinley, forseti Bandamanna, var veitt
banatilræði 6. sept. síðastl. Hann var þá
staddur á sýningu í borginni Buffalo, og
heilsuðu honum þar ýmsir með handa-
bandi, sem venja er þar við álíka tæki-
færi; en meðal þeirra var stjórnleysingi
einn, er notaði þetta tækifæri, til þess að
skjóta tveim skotum á forsetann, úr marg-
hleypu. Kom önnur kúlan i brjóstið, en
hin í kviðinn, og andaðist forsetinn af
sárum þessum 13. sept.
Mc. KinJey var fæddur 1844, og bafði
geg:jt forsetastörfunum, síðan í marzmán-
uði 1897, með því að hann var endur-
kosinn síðastl. haust.
Gegnir nú varaforsetinn, C. BooseveU
að nafni, forsetastörfum, unz nýjar for-
setakosningar hafa fram farið, að þrem
árum liðnum. - -
Milli Búa og Breta gengur enn í
sama þófinu, og hefur Búum aukizt mjög
hugur við það, að ýmsir frænda þeirra í
Kapnýlendunni hafa enn á ný hafið upp-
reisn gegn Bretum. — Kitchener lávarð-
ur hefur og birt auglýsingu þess efnis,
að allir Búar, er beri vopn gegn Bretum
eptir 15. sept., verði látnir sæta hörðum
kostum, megi vænta útlegðardóms, missi
jarðeigna o. fl., og virðast slíkar hótanir
að eins munu verða til þess, að Búar
revnist onn þrautseigari í baráttunni. —
Kinverjastjórn hefur nú fullnægt því
atriði friðarsáttmálans, er áskildi, að
kínverskur prinz væri sendur til Berlín-
ar, til þess að friðmælast við Vilhjálm
keisara, út af morði Kettelers sendiherra;
mætti CJiun prinz í Berlín í þeim erind-
um í septembermánuði, ogtók Vilhjálmur
keisari þeirri friðmælingu mjög Ijúflega.
Að öðru leyti bíða allar útlendar frétt-
ir næsta nr. blaðsins.
---—oOO^OOo
Blekkingaleikurinn byrjar.
Það mátti ganga að því, sem alveg
vísu, að hvernig svo sem erindisrekstur
apturhalds-„klíku“-sendisveinsins færi, þá
myndi verða drýgindalega yflr látið.
Förin var gjör, til að — blekJcja, fyrst
og fremst stjórnina, og þessu næst þjóðina.
Og þar sem hið fyr nefnda mistókst
nú jafn hraparleya, sem að framan er á
vikið, þá er sú þörfin því brýnni, að
reyna nú fyrir alla muni, að blekkja þá
þjóðina þess betur, því að þar er lífið
kattarins og allra músanna undir komið,
að þeim þykir.
(.yarj^,r,yar þvi „erindsrekiu íhaldsliðs-
ipSn^ýíl újland stíginn, en farið var að
stgrfaH þiessa áttina.
6r/ Á',1ifldð'áfi „erindsrekinnu staldrar við
á Akureyri, þá er „Stefniru látinn senda
út prentaðan fregnmiða, þar sem mikið
er látið af utanför hans og afreksverkum !
En afreksverkin voru engin, — alls
engin.
Skoðun vinstrimannaráðaneytisins í
Danmörku á stjórnarskrármáli voru er
enn allsendis ókunn, og blaðagreinin í
„Politíkenu 13. sept. síðastl. gefur alls
enga bendingu í þvi efni.
Sú grein er, eins og annað, sem frá
pennum þeirra Brandesanna kemur, stýl-
uð af velvildarhuga til lands vors, en
ræðir málið í svo almennum orðatiltækj-
um, að ekki verður á henni byggt.
Helzta niðurstaðan, sem dr. Edv.
Brancles kemst þar að, er sú, að réttast
kynni að vera, að fela nefnd manna, er
skipuð væri Dönum og Islendingum, að
íhuga máiið.
Það er tillaga, sem „skrifstofuvaldslið-
iðu hefur áður haldið að oss í því skyni,
að fá málinu frestað.
Fyrir höfandinum, dr. Edv. Brandes,
hefur fráleitt. neitt þvílíkt vakað; en það
er tillaga, sem óhætt er að fullyrða, að
þjóð vor eigi aðhyllist.
En þar sem „Stefnisu-fregnmiðinn
heldur því fram, að landshöfðingja- og
apturhalds-„klíkanu sé af vinstrimönnum
í Danmörku skoðuð, sem berandi frelsis-
ins og framsóknarinnar á landi voru(!H),
þá er það bJátt áfram ’osatt, að því er til
stjórnarinnar kemur, hvaða ósannindum
sem hr. Hannesi Hafstein kann að hafa
tekizt. að troða í einstöku ókunnuga
danska blaðamenn i svip.
„Aptur rennur lygi, þegar sönnu mæt-
iru, segir máltækið, og saga apturhalds-
liðsins hér á landi síðustu árin er rit.uð ;
með of svörtum stöfum til þess, að nokk- j
ur verði trúaður til langframa á frjáls- j
lyndið og framsóknina, sem þar á sér .
bústað.
En auðvitað eru þessi „Stefnisu-ósann- !
indin að eins lítið sýnishorn þess, sem í ■
hönd fer, að eins fyrsti leikur í fyrsta
þætti lyganna og blekkinganna á undan
alþingiskosningunum vorið 1902.
Það er óefað, að þar munu fleiri á
eptir fara.
-----Sr ----
grindaskörð.
Þér ógna hin þungbrýndu eldfjallaskörð,
og ömurlegt sýnist það, vinur,
að sjá þessi allsnöktu eldgýgjabörð,
sem útgrafin kýli, svo blásin og hörð,
og heyra það gráthljóð, í gjótum er djmur,
er gjall undan fótum þér hrynur.
En hví hefir drottinn svo bannfært þann
blett
og brennt undir hraunglóðar-öldum,
og rauðbrenndum gýgjunum raðað svo þétt,
og raunasvip þungan á fjall-lendið sett,
sem hlakki þar vofur í hraungjótum
köldum,
og hungur og auðn sitji’ að völdum ?
Nei — Guð var að sJcapa, þá braust út
og brann
XV, 39
það bál, sem að hvíldi hér undir.
Þá glóðinni bylti úr gýgjunum hann,
og glóandi hraunsjór um dældirnar rann,
þá lagði’ hann hér bjargfastan grunn
undir grundir,
sem gróa, þá fram líða stundir.
Og þegar þér ógna hin eldbrunnu skörð
hjá útsýnistindunum fríðum,
þá dæmdu’ ekki hart um þá hrjóstugu jörð,
um hraunanna sprungur og gýgjanna börð,
því það sýnir ásýnd á eldbrunnum hlíðum,
að enn þá er land vort í snúðum.
G. M.
-----—
Fré ttir.
Af þvl að blað vort hefur nú hvílt sig nokk-
urra vikna tíma, skal hér stuttlega minnzt
nokkurra innlendra tíðinda, er gjörzt hafa, síð-
an blaðið kom síðast út:
Drukkuanir. 20. sept. síðastl. hrukku 2
menn útbyrðis af fískiskútunni „Litla Eósa“ úr
Garðahverfi, og drukknuðu báðir. Hét annar
þeirra Jón Kristjánsson, kvæntur maður frá
Hausastaðakoti, er lætur eptir sig ekkju og 7 börn,
en hinn hét Þorgils Þorgilsson, ókvæntur maður
frá Óseyri við Hafnarfjörð.
30. ágúst síðastl. drukknaði maður í Héraðs-
vötnum í Skagafírði, bóndi í Hringey, Andrés
Jónsson að nafni. —
Bæjarbruni. Timbur-ibúðarhús brann í
sumar að Litla-Eyrarlandi í Eyjafix-ði. Fólk var
við heyskap á engjuni, og varð því litlu bjargað.
Teitt læknahéruð: Hesteyrarhérað kand.
Jóni Þorvaldssyni, FJjótsdalshérað kand. Jónasi
Kristjánssyni, fteykdælahérað kand. Ingólfi Qisla-
syni, og Nauteyrarhérað kand. Þorbirni Þóröar-
syni.
1 júlímánuði veitti og konungur kand. Jóni
Blöndal í Stafholtsey Borgarfjarðarhérað. —
PrestakÖll veitt: Staður í Súgandafirði frí-
kirkjupresti Þorvarði Brynjólfssyni, Eafnseyri
kand. Böðvari Bjamasyni, Vellir í Svarfaðardal
kand. Stefáni Kristinssyni, Hof á Skagaströnd
kand. Magnúsi R. Jónssyni, og Laufás aðstoðar-
prosti Birni Björnssyni.
Auk þess voru Presthólar 3. sept. síðastl.
veittir síra Halldóri Björnssyni, er áður hafði
verið vikið frá þvi embætti, sem kunnugt er,
og óskar blað vort síra Halldóri til hamingju
með þessa uppreisn uiáia hans.
Prestskosning að Hiax-ðarholti í Dölum vai’ð
eigi lögmæt, með því að enginn náði lögskip-
uðum atkvæðafjölda : síra Jósep Hjörleifsson á
Breiðabólsstað 23 atkv., síra Ól. Ólafsson á
Lundi 10 atkv., og kand. Magn. Porsteinsson
8 atkv. —
Heiðursgjattr úr styrktarsjóði Kristjáns ní-
unda hafa í ár verið veittar bændunum: Ge.org
P. Jónssyni á Draghálsi og Sig. Sigurðssyni í
Langholti í Fióa. —
Botnvörpungur handsamaður. Botnvörpung
tók „Heimdai11 í sept. á Skagafirði við land-
helgisveiðar, og var hann sektaður um 1080 kr-
Sildaralli hefur verið ágætur á Austfjörðum
síðari hluta sumars, og á Eyjaíirði i sept.
Héraðsí'undur var haldinn á ísafirði 26. sept
síðastl., til þess að rœða ýmsar breytingar á
fiskiveiðasamþykkt Djúpmanna, er sýslunefnd
hafði samþykkt, sbr. 27.-28. nr. „þjóðv“. þ. á..
Héraðsfundurinn hathaði breytingum þessurn
með miklum meiri hluta atkvæða, og stendur
þvi gamla fiskivéiðasamþykktin óbreytt.
Er vonandi, að sýsiunefndin hugsi sig nú
rækilega um, áður en hún ríður á vaðið í þi-iðja
skiptið, að reyna að breyta samþykkt þessari,
sem allur þorri almennings unir vel við.
Léiðarþing hélt ritstjóri blaðs þessa á ísa-
firði 26. sept. síðastl., og skýrði þar frá ýmsuj
er fratn fór á síðasta alþingi.