Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 31.10.1901, Blaðsíða 2

Þjóðviljijsm
166
XV, 42
inn fyrir þann ílokksmanna sinna, sem
„klíkunni“ er kandgengnastur, og ekki
fjarri „ættinni“.
Og það er eininitt þetta, baráttan nni
völdin, sem gerir allan ofstopann og æs-
ingarnar í apturhaldsliðinu skiljanlegt.
Þótt ættjarðarástin þessara „föður-
landsvina“(!) sé heit, þá er þó hætt við,
að lætin þeirra væru ögn minni, ef þeir
eigi finndu þegar brunalyktina af fúa-
staurunum, er enn halda valdi þeirra
uppi.
En hitt er svo sem sjálfsagt, að tala
hátt við kjósendur um ættjarðarástina,
er öllum hugsunum, orðurn og gjörðum
þessara ,,föðurlandsvinanna“(!) stýri.
Hví ekki það, er annað eins er í húfi?
Verstur skollinn, að „ættjarðarástin“(!)
sumra þeirra er þekkt, — allt of sorg-
lega kunn.
------------------
Ný fundnar dýrateg-undir. í grennd við
fjallið Elson í llganda i A/Hku hefir enski nátt-
úrufræðingurinn Harry Johnston fundið nýja
dýrategund, er hann nefnir „Okapí". — Dýr
þetta er 4 stærð við uxa. og telst til dýrateg-
undarinnar „hellato therium“, er menn hugðu
út dauða, en fundizt hefir steingjör 4 Grikk-
landi, og í Litlu-Asíu.
í Uganda fann hann og sérstaka gíraffateg-
urfd, sem er, meðal annars, einkennileg að því
íeyti, að karldýrið hefir fimm horn, en 'kvonn-
dýrið þrjú. _________
Lffiknar í Chícago fóru þess ný skeð 4 leit
að reynt yrði 4 morðingja, sem dæmdur var til
dauða, hvort tæring í skepnum gæti horizt í
menn.
Morðinginn kaus þó heldur, að sæta dauða-
hegningunni, svo að ekkert gat orðið úr tilraun-
um þessum.
Dr. Abraham Kuyper, forsætisráðherrann í
Hollandi, er alkunnur guðfræðisrithöfundur, sem
skipaður var prófessor við háskólann í Amst-
erdam árið 1880. — Hann hefir og starfað mjög
að blaðamennsku, og hélt '25 ára ritstjóra afmoeli
sitt árið 1897, er hann var ritstjóri blaðsins
„De Standaard".
Hjólreiðar. í Bandaríkjunum er það ali-
títt, sem víðar, að ýms félög heita þeim verð-
launum, sem hezt kunna að heita hjólhestum,
svo að stöku menn gera sér það að atvinnu. að
reyna að vinna til slikra verðlauna, og hafa
stundum dálaglegar árstekjur. Síðastl. ár vann
einn t. d. 1858 pund sterling alls og alls, ann-
ar 1427 sterlingspund, o. s. frv.
A eyjunni Krít hafa Englendingar ný skeð
fundið forrileifar. er mjög mikils þykir um vert.
í hæð einni, iangt upp i landi, fann D. G.
Hogarth helli þann, er getið er um í grískum
óg rómverskum ritum, og kallaður er fœðingar-
hellir Zeifs. Hafði himnaguðinum Kronos, fóður
Zeifs, verið spáð því, að sveinniun myndi reka
hann frá völdum, svo að hann ásetti sér að
íýrirfara honum; en Rhea, móðir sveinsins, flýði
þá i helli þenna, og ól hann þar upp á laun,
og var hellir þessi því afar-hiikiii helgistaður í
fornöld. — Pundust þar og afar-margir mjög
merkir forngripir, er stafa fr'á árunum 3000 til
800 f. Kr., og hera vott um helgi þessa staðar.
Um sömu mundir fann og annar Englend-
ingur, Arthur J. Evans að nafni, höll Mínosar
á Krít, sonar Zeifs, sem kunn er af fornritum,
og fundust þar ýmsar merkar forumenjar, lit-
Hiyndk á veggjum, er enn voru, sem ný mál-
aðar, eptir fleiri þúsund ár, o. fl. o. fl.
Fornleifar þessar sýnast því henda á, að
goðasagnir Grikkja séu að sumu leyti af sagn-
fræðislegum rótum runnar.
- —S-hÞ! 1
tJtlönd.
I útlendum blöðum, er ná til 19. okt.
síðastl., er þessara tíðinda getið :
I Danmörku var nýlega látinn
Vilhelm Bech, höfundur „innri-missíonar-
innar“, er haft hefur afar-víðtæk áhrif
þar í landi. — Hann var fullra 72 ára,
er hann andaðist, og fór jarðarför hans
fram i Orslev 7. okt., í viðurvist mikils
fjölmennis, og voru þar á meðal 100
prestar.
Fyrir lát sitt hafði Vilh. Bech gjört
þá ráðstöfun, að Fr. Zeuthen, prófastur í
Fredericia, yrði eptirmaöur sinn, að þvi
er stjórn „innri-missíonar“ starfseminnar
snertir. —
Af Búa-ófriðinum er fárra nýj-
unga að geta, nema Búar halda enn vörn
uppi, og búast við að geta enn varizt
langa hrið. — Attu þeir hershöfðingjarn-
ir Louis Botha, De Wet, og Stejn forseti,
ný skeð fund með sór, og kom þar á-
samt um, að taka engum friðarkostum,
nema að leggja ágreiningsefni sin við
Breta í gjörð, svo sem þeir buðu í
fyrstu. —
Milii útgerðarmanna botnvörpuskipa
i Grimsby, og skipverja þeirra, hefur nú
loks samizt svo, að verzlunarráðið í Lund-
únum („Board of trade“) nefnir til gjörð-
armann, er gerir um ágreiningsefnin.
Flýtti það mjög fyrir sætt þessari, að
skipverjar fengu daglega styrk frá Lund-
únum, svo að útgerðarmenn munu hafa
örvænt um, að þeir gengju að kosturn
þeim, er útgerðarfélagið setti. —
f Látinn er i öndverðnm okt.
Abdurrhaman, emír í Afgbanistan, er
Bretar studdu þar til valda árið 1880, og
er nú sonur bans, Habit Ullah að nafni,
tekinn þar við landstjórninni. Er nú
eptir að vita, hvort hann reynist Bretum
jafn auðsveipur, sem faðir hans, eða hann
leitar trausts hjá Rússum, sem lengi hafa
viljað auka áhrif sin þar syðra, vegna
verzlunarinnar við Indland.
■ ^lQi II —-
jF1 réttir.
Drukkniin. 5. okt. síðastl. vildi það hörmu-
lega slys til við ísafjarðardjúp, að Gísli bóndi
Gislason á Snæfjöllum drukknaði. Hafði hann
farið sjóleiðis inn í Unaðsdal, með fleiri mönn-
um, til að sækja mó, og voru á heimleið þaðan,
út með Snæíjallaströndinni. Höfðu þeir hlaðið
mjög skipið, svo að háfermt var, og sigldu svo
hægan byr, og reru hásetar undir, en Gísli
hafði stjórnina, og sat á mópokunum, aptur á
skipinu; en er þeir voru komnir út undir Sand-
eyri, tókst svo ílla til, að stý'rissveifin brotnaði,
og œtlaði Gisli þá að færa sig eitthvað til, en
mópokarnir hrukku þá útbyrðis, og hann með, j
og sökk hann þegar, og drukknaði, Bem fyr j
er sagt.
Gísli heitinn var merkur bóndi, og drengur
góður, og lætur eptir sig ekkju, og 4 börn,
öll ung.
Af Yesturlandi er að frétta mjög stirða veðr-
áttu i októbermán., og er oss ritað af ísafirði
20. okt., að þar hafi optast verið hvassviðri og
köföld, og 3 seinustu dagana stífur norðangarð-
ur, með mikilii fannkomu og frosti. í öðrum
bréf'um af Vestfjörðum getur og um „sífellda
kuldakólgu'', og að jörð sé þar alhvit til sjáv-
ar, svo að menn hafi eigi getað vei-ið þar við
nauðsynja haustannir, vegna veðráttunnar, nema
stund og stund í bili.
Mjög var gæftatrogt við ísafjarðardjúp, en
þó reitingur, er róið varð.
Yeitt prestakall. Eins og skýrt var frá í
39. nr. blaðsins náði enginn lögmætum atkvæða-
fjölda við prestskosninguna í Hjarðarholti í
Dölum, og hefir nú kirkjustjórnin veitt síra
Olafi Olafssyni á Lundi prestakall þetta.
llaniital á að fara fram um land allt 1. nóv.
þ. á.( og á hver að teljast þar til manntalsskýrsl-
unnar, er hann var aðfaranóttina 1. nóv.
Driikknun. 20. okt. siðastl. drukknaði kvenn-
maður í Markárfljóti, Soffía Kristmundsdöttir að
nafni, ógipt stúlka, dóttir Kristmundar bónda
Ólafssonar á Syðri-Úlfsstöðurn Jí Kangárvalla-
sýslu. Stúlka þessi var ein á ferð, á heimleið
að Múlakoti, og hafði verið i kynnisför hjá
t'öður sínum.
Ketverð hefur í haust verið óvanalega hátt
i Reykjavík, almennt verð 23—25 aur. U, svo
að bændur í nærsýslunum hafa margir fargað
fé í frekara lagi, og er þó svo að heyra, sem
Reykvíkingar þykist eigi hafa fengið þörfum
sínum fullnægt.
Zöllner o. fl., er keypt hafa fé á fæti, hafa
borgað 10—13 aur. fyrir ih í lifandi kind.
Minni ísiands.
(Sungið á þjóðmenningardegi Vestur-íslendinga
2. ágúst 1901).
Fornhelga ættjörð! Úr framandi landi
Flutt skal þór ylhýrt og sonalegt rnál.
Margt við þig ávallt oss bindur því bandi,
Að biðjum þér heilla með lífi og sál.
Ætið þig, heimkynnið söngva og sagna,
Synirnir muna, þótt lifi þér fjær.
Aldrei á tungunni þjóðkvæðin þagna
þau, sem í æskunni gjörðust oss kær.
Svo fyrir of margra sjónum þú stendur,
Sem værir eyðisker liafjökli klætt,
Börnin þín ómenni, ónýtar hendur,
Ættir ei neitt, sem fær huga manns kætt.
Víst er það skylt þeirri vanþekking eyðum,
Verndum þitt dýrðlega minninga safn,
Athygli heimsins að hverju því leiðum,
Heiðrað og víðfrægt sem geti þitt nafn.
Jafnan þú sórt oss í muna og minni,
Meðan vór lifum, vor feðranna grund!
Hátíð vor minningu helguð er þinni.
Hún er, sem kallar oss á þennan fund.
Geymi þig alvaldur sjólanna sjóli,
Sem að þig verndaði’ á aldanna braut.
Lifi þín börn í hans ljósi og skjóli
Lýðfræga drottning við norðurheims-skaut.
Hannes S. Blöndal
-----------------------------
„InnrÍ-mÍSSÍOnÍn“ í Danmörku hefir
nú sent „legáta“ sinn hingað til lands-
ins, cand. theol. Sigurbjörn Astvald Gísla-
son, sem dvalið hefir á Jótlandi um hríð,
og kynnzt þar störfum þessa ofstækis
trúfélags.
Kvað hann nú ætla sór, að „kristna“
hér landslýðinn, er hann, hór um bil und-
antekningarlaust, telur vera á beinni leið
til helvítis, að sagt er.
I fyrirlestri, sem „legáti“ þessi hólt í
Kristjaníu, höfuðborg Noregs, 30. júlí