Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 20.11.1902, Blaðsíða 2

182
Þjóðviljinn1.
XVI, 46.
farar tveir, er fóru á loptfari upp úr
París, og hétu Bradsky og Marin, biðu
bana, með því að loptfarið bilaði.
Austurríki-Ungverjaland. Úr spari-
sjóði i borginni Pray hefir stjórnandi
sjóðsins, Drozd að nafni, ný skeð orðið
uppvís að því, að hafa sóað 3 milj. gyll-
ina, og hefir hann því verið settur í varð-
hald.
I þorpinu Woschnik brunnu ný skeð
120 hús, af 129 húsum, er þar voru, og
or9akaðist eldsvoði þessi af þvi, að börn
höfðu verið að leika sór með eld.
Gestgjafi í Vín, Ferdínand Förchtyott
að nafni, skaut ný skeð konu sina, 3
börn þeirra hjóna, og síðan sjálfan sig,
og er kennt um örðugum efnahag.
Þing Ungverja hófst í Buda-Pest 8.
okt., og varð þegar all-róstusamt, með
því að einn þingmanna úr Kossuth’s-
flokknum, sem er andvígur sambandinu
við Austurríki, fór mjög svæsnum orðum
um Franz Jösep keisara, kvað Austurrík-
ismenn reyna að sjúga Ungverjaland, og
væri það i fullu samræmi við vilja keis-
arans, og myndi því Kossuth-flokkurinn
gera sitt ýtrasta, til þess að hindra
sættir og samninga við Austurríki.
Svissaraland. Þar hefir verið verk-
fall, sem í Frakklandi, í ýmsum atvinnu-
greinum, og róstur öðru hvoru á götun-
um í Genf\ grjót verið látið dynja á lög-
reglumönnum o. s. frv. — Mælt er, að
stjórnleysingjar hafi róið undir, og reynt
að æsa lýðinn til hryðjuverka, og hefir
því stjórnin vísað fjölda útlendra stjórn-
leysingja úr landi, látið flytja þá út fyr-
ir landamærin.
Spánn. Þar era og verkföll í ýms-
um borgum; í borginni Lalinea, þar sem
um 25 þús. verkmanna liafa hætt vinnu,
var barizt á götunum, og hlaut fjöldi
manna sár. — I Madríd, höfuðborginni,
bafa og róstur verið öðru hvoru, og biðu
7 bana einn daginn.
ítalía. 3. okt. var mesta ofsaveður i
Neapel, svo að sjór gekk þar víða á land,
og drukknuðu ýmsir; jafn framt gengu
og þrumur og eldingar, og biðu 2 kvenn-
menn bana af eldingu.
Balkanskaginn. Blaðið „Riformí“ í
Makedoníu hefir skorað á Makedoníu-
menn að grípa til vopna, og losast und-
an yfirráðum Tyrkja, og var barist í fjöll-
unum í grennd við borgina Kresna 8.-9.
okt., en að líkindum kemur þó eigi til
almennrar uppreisnar að þessu sinni.
I fíulgaríu voru hátíðahöld mikil í
öndverðum október i minningu þess, að
þá voru 25 ár liðin, siðan landið
losaðist undan yfirráðum Tyrkja; var þá
og vigð kirkja, sem reist hefir verið í
Shipka-sk&rði, þar sem orustan fræga var
háð 1877.
Nicolaj Rússakeisari sendi Nicolcij stór-
hertoga, og Ignatieff greifa, til að vera
við hátíðahöld þessi, enda eiga Bulgarar
frelsi sitt Rússum að þakka öðrum
fremur.
Bandaríkin. Kolaverkfallinu mikla í
Pennsylvanía er nú af létt, og ágrein-
ingsefnin lögð í gjörð, og fengu verk-
menn kjör sín bætt að nokkru leyti. Átti
Roosevélt forseti og Morgan auðmaður
mestan þátt að þvi.
Ný skeð varð svertingi einn í borg-
inni Corinth í Missisippí uppvís að því,
að hafa myrt hvítan kvennmann, og tóku
borgarbúar hann þá, bundu hann við
staur, og brenndu. Porstöðunefndin sendi
þó ættingjum hans hraðskeyti, áður en
athöfnin hófst, til þess að gefa þeim kost
á að kveðja hann. — 10 þús. manna voru
viðstaddir, og voru sérstök sæti fyrir
konur og blaðamenn(!) Má telja það stóra
furðu, að slíkt háttalag skuli enn hald-
ast uppi í menntuðu landi, sem kallað er.
Hryllilegur glæpur var ný skeð fram-
in í borginni New York. Ríkur verk-
smiðjueigandi, Benjam'm Krafft að nafni,
kom þar inn í veitingahús, töluvert ölv-
aður, og byrlaði veitingamaðurinn, er
Kelly nefnist, honum þá svefnlyf í
drykk, dró hann síðan meðvitundarlaus-
an ofan í kjallara, skar af honum höf-
uðið, og reyndi síðan að brenna líkið.
Hafði hann vænzt þess, að Krafft hefði
mikið fé á sér, en það voru þá að eins
50 dollarar; en Kélly er gamall innbrots-
þjófur, sem nýlega var sloppinn úr betr-
unarhúsinu.
Filippseyjar. Ekki hefir Bandamönn-
um enn tekizt, að friða þær til fulls, því
að uppreisn er enn á eyjunni Mindanao.
Ný skeð attu Bandamenn orustu við
Meciu-Moroa-þjóðflokkinn, og biðu eyjar-
skeggjar þar fullan ósigur, og lágu 100
í valnum, dauðir eða sárir.
Davíd, hershöfðingi Bandamanna, hefir
nú boðið að gera hlé á ófriðinum um
stund, til þess að vita, hvort þjóðflokk-
ar þeir, er enn halda uppi ófriðinum,
vilja eigi beiðast friðar.
Kína. Þar er enn uppreisn í suður-
fylkjunum, og ekki sýnilegt, að stjórninni
takist bráðlega að bæla hana niður.
f Látinn er ný skeð Luí-Kun-Yi,
varakonungur í Nanking. Hann var vin-
veittur útlendingum, og honum mest
þakkað, að uppreisn „hnefamanna“ árið
1900 barst eigi til Fanytese-héraðsins; en
margir óttast, að gamla ekkjudrottningin
reyni nú að koma einhverjum sinna vina
þar til valda.
Venezuela. Þar heldur uppreisnin
áfram, og virðist stjórninni ganga miður;
ný skeð gengu 800 af mönnum hennar,
undir forustu þess manns, er Pachoco er
nefndur, i lið uppreisnarmannanna.
Enska blaðið „Farmers Gazette“ skýrir frá
því, að þýzkur efnafræðingur hafi ný skeð feng-
ið einkaleyfi til þess, að búa til nýtt skepnu-
fóður, sem sag á að vera aðal-efnið i.
Hann hafði veitt því eptirtekt, hve mjög
skepnur sækja í trjáhörk, trjárætur o. fl.. og
gerir hann sér góðar vonir um þetta nýja skepu-
fóður sitt.
Svo telst til, að á Ítalíu séu að meðaltali fram-
in 4 þús. morð á ári hverju, og eitt árið voru
þar framin 4380 morð, enda komst ítalski lög-
fræðingurinn barón Garafolo nýlega að orði á
þessa leið: „Ef þér sleppið Spáni og Portugal,
þá munuð þér komast að raun um, að á Ítalíu
eru árlega framin fleiri morð, en í öllum öðr-
um löndum Evrópu samtals11.
Oscar, konungur Svía og Norðmanna, er
hagmæltur vel, og hefir ljóðahók hans ný skeð
verið snarað á frakknesku.
Til herskipaflotans verja þjóðverjar í ár um
189 milj. króna, og er það drjúgur skildingur,
enda hafa þeir nú 9 herskip í smíðum, og er
eitt þeirra 13 þús. tonna að stærð, sem áætlað
er, að kosta muni frekar 22 milj. króna.
A sömu mínútu, sem Jálvaröur Breta kon-
ungur fæddist, 9. nóv. 1841, var hann ot-ðinn
hertogi af Cornwall, hertogi af Bothesay, jarl af
Carrick o. fl., mánaðar gamall varð hann prinz
af Wales, og jarl af Chester, og fáum vikum
síðar jarl af Dublin.
Það varð allt fljótt og fyrirhafnarlítið.
ísafirði 11. nóv. 1902: „Tíð hefir verið hér
ákaflega stirð síðastl. 3 vikur, fyrst sunnanátt
og rigningar til mánaðamótanna, en síðan hefir
haldizt norðangarður, með frosti og fannkomu,
og heflr hríðin opt verið svo svört, að varla
hefir sézt út úr dyrum, enda er jörð nú alþakin
snævi, og ofærð mikil, og haglaust þegar fyrir
allar skepnur.
Afli var all-góður fyrir garðinn, og hafa nú
flestir góðar vonir um afla, er norðangarðinum
linnir.
Með „Skálholti11 og „Vestu“ kom hingað
fjöldi sjómanna, langt á annað hundrað manna,
og var þeim hóp öllum vel tekið, er hingað kom,
því að ýmsir formenn hiðu hér skipanna, til
þess að reyna að fá sér menn, og fengu færri,
en vildu, svo að þrátt fyrir þenna mikla fólks-
straum hingað, vantar þó alltaf enn fldra fólk^
Margir eru því i vandræðum, og geta naumast
komið útveg sinum áfram. Hér þarf því enginn
um atvinnuleysi að kvarta, þvi að naumast er sá
slóðinn til, að ekki sé eptir honum sókzt, og
það með afar kjörum“.
úr Strandasýslu fnorðanverðrp er skrifað
22. okt.: „Siðan 8. sept siðastl., er um tíð skipti,
og sneri til þurrka, hefir tíðin verið hér framúr-
skarandi góð; en áður en menn náðu inn heyj-
um sínum, kom þó vestan rok, svo að sumir
misstu töluvert af þeim í veðrið, en síðan komu
aptur hagstæðir þurrkar, og náðist þá inn það,
sem eptir var, og þó nokkuð skemmt, eins og
eðlilegt var, eptir svo langan hrakning, og varð
heyskapurinn í minna lagi.
Til þessa dags hefir sama góðviðristíðin hald-
izt, svo að kýr hafa gengið úti á sumurn bæjum,
og er það óvanalegt.
Fiskafli hefir verið ágætur i haust, bæði á
Gjögri, og i Víkinni, og hafa þvi margir fengið
fisk, sem ekki hafa náð i fisk uadanfarin ár.
Verzlun á Reykjarfirði hefir matt heita góð,
í sumar og í haust, og hvorki skort þar salt,
né aðrar útlendar vörur. Verð á hlautum fiski
hefir nú síðast verið þannig: ísa á 4 aura og
fiskur á 5—ó‘/2 eyri. þessi stakkaskipti á
Reykjarfjarðarverzlun þakka sumir þvi, að verzl-
unarfélag Steingrímsfjarðar stofnaði söludeild á
Norðurfirði í sumar, og hefir þar fengizt salt,
og fleiri vörur, með all-góðu verði, eptir því
sem menn hór eiga að venjast“.
Hlutafélagsbankinn á feröinni!
Af því að ekkert befir beyrzt um
hlutafélagsbaiikann um sinn, voru marg-
ir farnir að kvíða því, að bankamennirn-
ir, bæztaróttarmálfærslumaður Arntzen og
Warhurg stórkaupmaður , myndu ef til
vill bættir við fyrirtækið, og var það ekki
gleðileg tilbugsim, þar sem þörfin á þeirri
stofnun hefir aldrei verið tilfinnanlegri,
en einmitt nu 1 baust.