Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 10.01.1903, Blaðsíða 1

Verð árgangsins (minnst
52 arkir) 3 lcr. 50 aur.;
erlendis 4 kr. 50 aur., og
í Ameriku doll.: 1.50.
Borgist fyrir júnímán-
aðarlok.
ÞJOÐYILJINN.
Uppsögn skrifleg. ógild
nema komin sé til útgef-
j anda fyrir 30. dag júní-
mánaðar, o<) kaupandi
\ samhliða uppsögninni
borgi skuld sína fyrir
blaðið.
M 2.
Bessastöðum, 10. JAN.
19 0 3.
Ósvífin ,Þjóðólfs‘-blekking.
Sömu leynihöfundarnir, sem í fyrra
vetur skrifuðu flestar óhróðurs- og ósann-
inda-greinarnar í „Þjóðólf“, erunúfarnir
að reka þar upp höfuðin á ný.
í „Þjóðólfi“, 2. jan. þ. á., er grein
eptir einn embættlinginn, er nefnir sig
„Snorriu.
Auk ástæðulausra getsaka til „Þjóðv.“,
sem gengið. skal fram hjá — því ritstjóri
„Þjóðv." er hátt yfir það hafinn, að yrðast
við slíka skúmaskotspilta, er ekki þola
ljósbirtuna —, þá er þar haldið fram
þeim frekjulegu ösannindum, að landshöfð-
ingi hafi mælt með þingsályktuninni frá
1895, sem „Snorri“ tekur þar upp.
Höfundinum farast svo orð:
„Það er sem sé öllum kunnugt. að einmitt
hinn núvorandi landshöfðingi gerði fyrir vora
hönd 1 hréfi sinu til dönsku apturhaldsstjórn-
arinnar, dags. 20. des. 1895, Stj.tíð. 1897 bls.
123—125, kröfurnar um,
„1. að eigi verði borin upp i ríkisráðinu, eða
lögð undir atkvæði þess, lög eða stjórnarat-
hafnir, er snerta hin sérstöku málefni Is-
lands.
2. að innlendur maður, er búsettur sé á íslandi
og mæti á alþingi, beri eigi einungis ábyrgð
gagnvart alþingi á því, að stjórnarskráin sé
haldin, heldur og á sérhverri þeirri stjórn-
arathöfn, er snertir hin sérstöku málefni lands-
ins, og
3. að hér á landi verði skipaður dómur inn-
lendra manna (landsdómur) til þess að dæma
mál þau, er konungur eða neðri deild al-
þingis kann að höfða gegn þeim manni, er
hefði á hendi æðztu stjórn innlendra mála,
út af embættisfærslu hans“.
Það er þannig hinn núverandi landshöfð-
ingi, sem tók sér í þessu máli stöðu í broddi
þeirrar fylkingar íslendinga, sem krafðist af
apturhaldsstjórninni dönsku þeirra endurbóta á
stjórnarfarinu, sem væru ekki minni, en þetta“.
Höf. byggir hér auðsjáanlega von
sína á því, að enginn lesanda hans nenni
að hafa fyrir því, að fletta upp hinum
tilvitnaða stað í Stj.tíðindunum, því hver
sem fyrir því hefir, getur séð þar með
eigin augum, að 1 aruls li <’> f (5ir» <ji
lagði eintlreg-ið á móti bii-
setu ráðlierrans liéx* á lancli,
sein og á móti innlendum
landsdómi, eins og hann líka talaði
móti hvorutveggja á þinginu.
Öllu frekjulegri lygi, en „Þjóðólfur“
lætur „Snorra“ þennan flytja lesendum
sinum, er því naumast hægt að hugsa sér.
Vér viljum því mikillega ráða „Snorra“
þessurn til þess, að nefna ekki stjörnar
skrármálið á nafn, þegar hann finnur
hvöt til þess, að lýsa frjálslyndi og þjóð-
rækni vors nýbakaða vinstrimannahöfð-
ingja(!!) M. Stephensens í næsta skipti, því
að hann græðir ekkert á því, að fram-
komu hans í því máli sé minnzt.
Að öðru leyti gerum vór ráð fyrir
þvi, að hr. S. St. (höfundur greinarinnar
í „Þjóðv.“) taki „Snorra“ tetrið siðar
betur til bænar, ef honum þykir þess
þurfa.
I svipinn þótti að eins rétt að benda
á frekjulegustu ósannindin í grein þessa
ófyrirleitna og ósannorða landshöfðingja-
smjaðrara.
Sýslumaður H. Hafstein
dæmdur í sekt eöa einfalt fangelsi.
Ummæli hans í emlxsettis-
bréfi dæmd dauð og ómerk!
Ar 1902, þann 31. dag desembermán-
aðar, var aukaréttur Isafjarðarkaupstaðar
settur á Yatneyri, á heimili sýslumanns-
ins í Barðastrandarsýslu. Var þá af Hall-
dóri Bjarnasyni sýslumanni, sem skipuð-
um setudómara, kveðinn upp svo felldur
Ð ómur
í málinu:
Samson kaupmaður Eyjólfsson
gegn
Hannesi sýslumanni Hafstein.
„Því dæmist rétt að vera:
Hin framangreindu ummæli um stefn-
andann, Samson kaupmann Eyjölfsson:
„Það sézt væntanlega af þessum skjöl-
um, að hann hefir falsað vottorð það,
er hann sendi ráðgjafanum, og stolið
nöfnum þeirra Skúla Einarssonar og
Alberts Jónssonaru, og orðin: „virðist
hafa gjört hyggilega i því, að hafa sig
héðan burt, þar sem hann með vottorðs-
tilbúnaði sinum sýnist hafa komið vel
nærri 272. gr. hinna almennu hegning-
arlaga“ eiga að vera dauð og ómerk.
Stefndi Hannes sýslumaður ogbæj-
arfógeti Hafstein á að greiða 20 kr.
sekt til landssjóðs, eða sæta 6 daga
einföldu fangelsi, verði sektin eigi
greidd innan ákveðins tíma; svo á hann
og að greiða stefnandanum 30 krónur
í málskostnað.
Dómi þessum ber að fullnægja inn-
an 15 daga frá lögbirtingu hans undir
aðför að lögum“.
• Eins og lesendum „Þjóðv.“ er kunnugt,
flutti ritstjóri „Þjóðv.“ sókn i máli þessu,
j fyrir hönd Samsonar kaupmanns, en sýslu-
maður H. Hafstein varði málið sjálfur.
Mælt er, að báðir málsaðilar muni
skjóta málinu til yfirdómsins.
„Opinberu auglýsingarnar“.
Á aukaþinginu, síðastl. sumar, sam-
þykktu báðar deildir alþingis þingsálykt-
un, þar sem skorað var á stjórnina, að
hlutast til um, að einkaréttur til þess, að
birta stjórnarvaldaauglýsingar næstu 3 ár,
frá nýári 1903 að telja, yrði veittur þeim
af útgefendum hinna almennu fréttablaða
í Roykjavík, er bjóða kynni liæzt árlegt
gjald til landssjóðsins fyrir þenna rótt.
Ráðherrann hefir fallizt á þetta, en
segir þó i bréfi sínu til landshöfðingjans
3. nóv. síðastl., að ekki geti „komið til
tals“, að „veita löggilding, sem sé óupp-
segjanleg i 3 ár, án tillits til þess, hvern-
ig hlutaðeigandi blað kemur fram að öðru
leyti á þessu timabili“, og hefir þvilagt
fyrir landshöfðingja að tilskilja, „að ráða-
neytinu fyrir ísland sé heimilt að svipta,
með mánaðar fyrirvara, hvenær sem er
á hinu umgetna 3 ára tímabili, blaðþað,
er auglýsingamar hlýtur, einkarétti þess-
um, ef framkomu blaðsins er þannig hátt-
að, að ráðaneytinu virðist tvísýnt, að rétt
sé, að láta það halda áfram, að flytja
stjórnarvaldaauglýsingar, en auðvitað falli
þá árgjaldið jafnskjótt niður“.
Endir þessara mála hefir nú orðið sá,
að „Þjóðólfur“ hefir, með ofan greindum
skilyrðum, öðlazt auglýsingaréttinn um
næstu 3 ár, gegn 800 kr. árgjaldi í lands-
sjóð.
Að likindum mega menn þvi vænta
þess, að „Þjóðólfur“ fari nú að hegða sér
ögn siðsamlegar.
Hin Reykjavikurblöðin gerðu ekkert
boð, að því er „Isafold11 segir, enda telur
hún auglýsingatekjur þessar að eins hafa
numið 500 kr. að meðaltali á ári, 3 árin
síðustu.
Slæmur vitnisburður.
Um Álbertí, ráðherra vorn, fer lands-
höfðingjamálgagnið „Þjóðólfur“ 2. jan.
þ. á. svo felldum orðum:
„Oss var bráðnauðsynlegt, að losast við
þann ráðherra sem fyrst, hverju sem
tautaði“.
Slikar eru þá þakkirnar, úr þessari
áttinni, sem tjáðar em þeim ráðherran-
um, sem íslandi hefir frjálslyndastur og
velviljaðastur reynzt.
Svona gloppast það öðru hvoru óvart
fram úr apturhaldsliðinu, hvað innan
brjósts býr.
En þeir vita, sem er, piltarnir, að
ráðherrann les ekki islenzku blöðin, því
að ella væri orðum hagað öðru vísi um
þessar mundir.
Nýju krossarnir.
Hr. ritstjóri!
Tíðindi mundu það hafa þótt í Dan-
mörku, ef menn, sem standa Estrup gamla
jafn nærri, sem rectorarnir Olsen og
Hjaltalín standa Estrupsliðinu hér, hefðu
hlotið heiðursmerki um þessar mundir.
Meðan hr. Hjaltalin var á þingi, var
hann landshöfðingjans önnur hönd —
landshöfðingjans „barometer“ var hann
nefndur í blöðum —, og það var hann