Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 14.08.1903, Blaðsíða 1

Verð árgangsins (minnst I
52 arkir) 3 kr. 50 awr.;
erlendis 4 kr. 50 aur., og
í Ameríku doll.: 1.50.
Borgist fyrir júnímán-
aðarlok.
ÞJÓÐYILJINN.
—..|== Seytjándi Abgangur. -- - — -
-i-gar^|= BITST.7ÓRI: S K Ú L I THOEODDSEN. ==|fx*£s— *—
Uppsögn skrifleg. ógild
nema komin sé til útgef-
anda fyrir 30. dag júní-
mánaðar, og kaupandi
samhliða uppsögninni
horgi skuld sína fyrir
blaðicí.
M 34.
Bessastöðum. 14. Agúst.
19 0 3.
tJtlöndl,
Með gufuskipinu „Ceres“ bárust þessi
tíðindi frá útli'mdum:
Danmörk. 25. júlí kom konungur
vor heim úr útlandaför sinni, frá Þýzka-
landi, á konungsskipinu ,,I)annebrog“, og
er gert orð á því, hve ern og hress kon-
ungur hafi þá verið, jafn gamall maður.
Ekki var það enn útkljáð, hvort móð-
urmorðinginn, Arthur Jörgensen, yrði náð-
aður, og mun það hafa verið látið bíða
heimkomu konungs. — Fjöldi manna á
Norður-Jótlandi hafa skrifað undir áskor-
un til stjórnarinnar, þar sem lagt erein-
dregið á móti náðuninni, og mælast þær
áskoranir mjög misjafnlega fyrir, þótt
stórbrotamaður eigi í hlut, og þykir lík-
legt, að þær hafi engin áhrif.
f 17. júli andaðist í Kaupmannahöfn
Laurids Bing, fæddur 15. júlí 1850, einn
af nafnkunnustu víxlurum í Danmörku.
— Hann dó snögglega, úr hjartaslagi, og
þykir mikil eptirsjá að honum. — Hann
var, meðal annars, einn af helztu for-
göngumönnum þess, ásamt þeim Arntzen
og Warburg, að koma á stofn hlutafé-
lagsbanka hér á landi, og hefir það nauð-
synja-fyrirtæki því misst mjög öflugan
styrktarmann, er hann féll frá.
Nýlega er og látinn Wedell Wedells-
horg barón, nafnkunnur stóreignamaður í
Danmörku, fæddur 1829; hann dó 6. júlí.
23. júlí fannst böggull í Álaborg, er
tveir nýfæddir sveinar voru í, báðir
hengdir. — Barnsmóðirin, er glæp þenna
framdi, er tvítug vinnukona, Kristine
Birkemose að nafni.
Látinn er nýlega Westergaard stór-
kaupmaður, 72 ára. Ásamttveim mönn-
um öðrum var hann aðal-hvatamaður
þess, að Groodtemplarafélagið tók til starfa
á Norðurlöndum, og átti jafnan mjög
mikinn þátt í eflingu þess félagsskapar.
Noregur og Svíþjóð. Um þessar mund-
ir stendur yfir all-umfangsmikil vinnu-
teppa („Lock-outa) í ýmsum helztuborg-
um í Svíþjóð, með því að atvinnuveit-
endum þykja kröfur verkmannalýðsins
keyra langt úr hófi í ýmsum greinum,
og vilja því koma á samningavinnu, er
lækkar kaupið; en verkmenn standa, sem
einn maður, og styðja hverir aðra, svo
að óvíst er enn, hverjar lyktir verða, og
ganga nú um 20 þús. vinnulausir.
15. júlí urðu stórbrunar i Svíþjóð, í
Gautaborg, og víðar, og nemur skaðinn
alls um 1 x/a milj króna.
Æsingamar gegn hvalveiðamönnum
halda enn áfram í Noregi, og verður
hvalveiðamálið eitt þeirra mála, er stór-
þingið verður fyrst að snúast við, er það
tekur til starfa á komandi hausti. — —
Bretlaud. -Tátvarður konungur, og
Alexandra, drottning hans, brugðu sér til
Irlands 23. júlí, og er svo að heyra, að
þeim hafi verið fagnað þar vei. Borgar-
ráðið í Duflin neitaði þó, með 40 atkv.
gegn 37, að láta flytja konungi ávarp,
og var sá bæjarstjórnarfundur í meira
lagi hávaðasamui’.
Mjög leiknr orð á því, að ráðaneyti
Balfour’s sé mi sundurleitt, þar sem
Chamberlain er eindreginn tollverndunar-
maður, en Balfour, og ýmsir hinna ráð-
herranna, frihöndlunarmenn, enda tókst
svo til, að sama daginn, 15. maí, er
Chamberlain flutti tollverndunar-ræðu
sína í Birmingham, þá hélt Balfour aðra
ræðu í Lundúnum, er gekk í öfuga átt.
— Spá ýmsir því, að sundurlyndi þetta
leiði til þess, að apturhaldsflokkurinn
tvístrist, eins og átti sér stað árið 1846,
er Robert Peel fékk korntollinn afnuminn.
Chamberlain hefir ]ýst yfir því, að
hann ætli í næstk. septembermánuði að
byrja fundahöld víðsvegar um land, til
þess að berjast fyrir tollverndunarstefnu
sinni, og er í almæli, að stjómin muni
hafa í huga, að rjúfa þingið, og láta nýj-
ar kosningar fara fram í marzmánuði
næstk.
Jámbrautarslys varð í Liverpool 15.
júlí, og biðu 5 menn bana, en 30 hlutu
meiðsli.
Mikið orð fer af því, að megn óá-
nægja eigi sér stað í Transvaal, út af
stjóm Breta þar, og þykist Milner land-
stjóri eigi geta komizt af með minna, en
25 þús. hermanna þar syðra, og kostar
það Breta árlega um 1 */2 milj. sterlings-
punda, og er illur kurr í mörgum Bret-
anum, út af þeim kostnaði, og hefir
stjómin því látið í veðri vaka, að hún
ætlaðist til, að Indland bæri helming
þess kostnaðar, þar sem grípa mætti til
herliðs þessa, ef eitthvað kynni í að
skerast þar eystra. —
Rússland. Þar hafa verið verkföll í
borgunum Narva og Baku, og gengu um
40 þús. verkmanna aðgjörðalausir í hinni
síðamefndu borg. — Talsverðar róstur
hafa verið verkföllum þessum samfara, og
héldu verkamenn i Baku landstjóranum í
eins konar varðhaldi í höll hans um hrið,
unz herlið var kvatt til úr öðmm hér-
uðum landsins.
Ekki hafa Rússar enn þokað úr
Mandsjúriinu, en draga þar lið saman;
hafa þeir 30 þús. hermanna í hafnarborg-
inni Port-Arthur, og 16 þús. sagðar á
leiðinni þangað í viðbót.
Á stórtíðindi þykir það og vita, að
Kuropatkin, hermálaráðherra Rússa, hefir
bmgðið sér alla leið til Port-Arthur, og
átt þar fund með ýmsum hershöfðingjum
Rússa þar eystra. — Búast menn jafn
vel við því, að í ófriði lendi þá og þeg-
ar, milli Rússa og Japansmanna, og mun
eigi annað aptra Rtissum, eD það, að þeir
óttast vinfengi Breta. og Bandamanna við
Japana.
Nýlega hafa Rússar þó lýst því yfir,
að ýmsar hafnir í Mandsjúríi skyldu vera
öllum þjóðum heimilar til verzlunar, og
munu þeir hafa vænzt þess, að Bretar og
Bandamenn létu sér þessa tilslökun nægja,
svo að Japanar stæðu einir síns liðs; en
svo er að heyra, sem Bretar og Banda-
menn standi engu síður fast á þeirri
kröfu sinni, að Rússar þoki úr Mand-
sjúríinu, og þar við stendur, er síðast
fróttist.
I þorpinu Schalajewska í héraðinu
Don vom 33 erfiðisstúlkur nýlega brennd-
ar inni. Þær vora í vinnu hjá stórbónda
einum, og lét hann þær sofa í hlöðusér,
af því að karlmennirnir á heimilinu
höfðu gjörzt þeim nokkuð nærgöngulir.
— Þetta sárnaði piltunum, og kveikti
því einn þeirra í hlöðunni i hefnda skyni,
og varð það stúlkunum öllum að bana.
Mælt er, að Rússakeisari hafi nú loks
skipað stranga rannsókn, út af morðum
og misþyrmingum við Gyðinga í þorpinu
Kischenew, og er eigi ólíklegt, að mála-
leitanir Roosevelt’s, forseta Bandamanna,
hafi átt mestan þátt í því. — Morðingj-
arnir, er sleppt hafði verið úr varðhaldi,
hafa því verið teknir fastir á ný; en einn
þeirra, er verið hafði aðal-hvatamaðurinn,
Izerjewskí að nafni, fyrirfór sér, áður en
hann var handsamaður. — —
Frakkland. Mikið láta frakknesku
blöðin yfir viðtökum þeim, er Louhet for-
seti fókk í Bretlandsför sinni í öndverð-
um júli, og er talið, að sú för muni auka
að mun vinfengi Erakka og Breta.
25. júlí gjörðu vagnstjórar í Paris
verkfall, og stóð það enn, er siðast frétt-
ist, og olli miklum óþægindum, sem
skiljanlegt er, í jafn víðáttu-mikilli borg,
sem Paris er.
Ekki er féglæframálið gegn Humherts-
fjölskyldunni, enn til lykta leitt, enda
hefir því verið frestað um hríð, sakir
veikinda frú 1 herese Humbert, sem er
aðal-persónan í leiknum. — Búizt var við,
að málið yrði þó tekið fyrir að nýju 8.
ág. —
Þýzkaland. Vilhjálmur keisari lagði
af stað, í skemmtiför til Noregs, 11. júli
á skipi sínu „Hohenzollemu, og voru tvö
herskip önnur i förinni.
Nýlega var maður tekinn fastur í
Böhmen, er var á leið til Hamborgar
með margar stúlkur, er hann hafði ginnt
þaðan undir ýmsu yfirskini, en ætlaði að
selja til lauslætis. — Maður þessi er frá