Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi


Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 13.02.1904, Blaðsíða 2

Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 13.02.1904, Blaðsíða 2
22 i-5 J uÐ v iii J i j -A. V ixX., 6. veitt henni, þvi bókin er rituð á þeim árum, sem frú Holm dvaldi í Ameríku, og hugsaði víst alls ekki til heimferðar. Vinnu-konu nafnið á að því leyti heima hjá frú Holm, að hún vinnur heið- arlega fyrir sér, er aldrei óvinnandi að heita má, og mætti margur slæpingurinn, sem árum saman lætur aðra ala sig, óska sér, að hafa lítinn hluta af starfsþoli og iðjusemi hennar. Jeg mun þá ekki gera frekari athuga- semdir við grein þessa, sem annars er vel skrifuð og skemmtileg til lesturs. A þorranum 1904. D. . i ) i i " i i i i .T7T0 Fyrsta ráðherra-ræðan. Margir höfðu vænzt þess, að nýi ráð- herrann myndi nota tækifærið, erhonum var haldin veizlan 1. febr., til að halda stórpolitiska ræðu, og skýra þar frá hug- sjónum þeirn, er fyrir honum vaka, tiljað lypta þjóðinni á æðra stig menningar og velmegunar. Slík ræða hefði átt mjög vel við, þar sem mörgum mun yfir höfuð vera frem- ur ókunnugt um erindi hans í æðsta valda-sessinn hér á landi, enda er það all-títt í öðrum löndum, að ráðherrar nota einmitt gjama áþekk tækifæri til stór- poiitiskra ræðuhalda. En ræða lir. H. Hafstein’s, sem birt hefir verið í stjórnarblaðinu „Þjóðólfur“, fór ekkert út i þá sá sálma, nema hvað hann gat þess, að menn ættu að „gera sér mat“ úr stjórnarskrárbreytingunni, og þótti það eigi óspaklega talað, frá sjón- armiði „heimastjómarmannanna“ sérstak- lega. Að öðru leyti þóknaðist ráðherranum að geta þess, að „öll blöð“, sem hann hefði „ástæðu til að bera nokkra virðingu fyrir“, hefðu „tekið sér hlýlega, eða að minnsta kosti sæmilega1', og virðast þessi ummæli ráðherrans bera vottum, að tals- vert eimi enn eptir af flokksæsingi, og að þjóðræðishugmyndin sé enn eigi orðin sem föstust í huga honum, þar sem hann telur sig eigi geta borið virðingu fyrir öðrum, en þeim, er tala, sem honum vel líkar, og er vonandi, að slík ummæli séu fremur í fljótræði töluð, en af dýpri rót- um runnin, þar sem blöð stjórnarandstæð- inga era í raun og vera „hin góða sam- vizkau stjórnandanna, og ef rétt erskoð- að stóram nauðsynlegri og virðingarverð- ari, en hin, sem skjallið flytja, þótt sætt kunni að þykja. Sami drengjalegi æsingurinn lýsti sér og í ummælum ráðherrans, er hann fór að lýsa því mjög hátíðlega yfir, í lok ræðu sinnar, að hann byggist ekki við þvi, að „sumir mennu myndu „nú frem- ur, en fyr, geta setið á sáttshöfði við sigu o. s. frv., og lýsa þau einnig áliti hans á öllum andblæstri, sem vonandi er, að hann taki þó hógværar og stillilegar, er hann hefir lengur haft völdin á hendi, því að ekki er það ólíklegt, að það liggi fyrir honum, sem öðrum stjórnendum, að eigi verði allir jafnan á hans máli. Og þar sem hann endar ræðu sína á þá leið, að hann vilji „láta skipt-a guð giptua, og segist treysta því, að „hann geri það eins, og á sama hátt, sem að undanfömuý þá sé það mjög Ifjarri oss, að vilja draga nokkuð úr trausti hans á guðlegri forsjón, sem vér viljum óska, að leiði hann og styðji í öllu góðu, sem alla aðra. En, að brennivínsstraumamir i Eyja- firði, er öfluðu honum kosningarinnar á síðastl. vori, og lyptu honum upp í ráð- herra-sessinn, hafi flotið þar að tilhlutan guðlegrar forsjónar, því á þó „Þjóðv.“ bágt með að trúa. Bruunin biejarhús. Úr Snæfellsnessýslu er „Þjóðv.“ skrifað J31. jan. þ. á.: „Hinn 19. þ. m. brunnu bæjarhúsin á Þingvöllum í Helgafellssveit (baðstofa, búr og eldhús). Kviknaði út fráofnpípu í þekjunni, um hádag, og voru öll húsin brunnin eptir 2 kl.- stundir, enda vár á ofsa sunnan rok. — Mann- björg varð, og sömuleiðis bjargað miblu af inn- anstokksmunum, en all-mikið fórst af matvælum í brunanum. Þegar eptir brunann var efnt til samskota i Stykkishólmi, og gekkst frú Soffía Richter öðrum fremur fyrir þvi, og gengu þau samskot bæði fljótt og vel, enda eru hjónin á Þingvöllum, Guðmundur Magnússon og '.Matthildur ljósmóðir Hannesdóttir, öllum kunn að drengskap og hjálp- semi. — G-uðmundur hefir nú verið blindur í 11 ár, og þó jafnan með betri bændum, en hún ljós- móðir um mörg ár, og höfðu þau nú afráðið, að bregða búskap á komanda vorí. Þess má og geta, að nágrannar þeirra hjóna í Helgafellssveitinni, einkum Þorsteinn hrepp- stjóri Bergmann og Jónas Sigurðsson, hafa rétt þeim hjónum fúsa og öfluga hjálparhönd, bæði við brunann og eptir hann, og fer jafnan vel á, er þannig er brugðið fljótt og vel við vandræði manna“. Hlutal'élagið „Eyjafjörður“ heitir félag eitt, sem nýlega er stofnað í Ak- ureyrarkaupstað, og ætlar að selja og kaupa ýms íslenzk matvæli, búa til pylsur, reykja kjöt og fiskmeti, o. s. frv. — Félagið hefir þegar ráðið til sín danskan bjúgnagjörðarmann, og ætlar að byggja sérstakt reykingahús, og kaupa sér pylsu- gjörðarvél, er kostar um 500 kr. Hlutaféð er alls 5 þús. króna, eða 20 hlutir á 250 kr. hver. Til hæztaréttar. Yfirdómari Jón Jensson hefir skotið til hæzta- réttar landsyfirréttardóminum, er kveðinn var upp i meiðyrðamáli hans gegn ritstjóra „Þjóðólfs“, út af hlutdrægnis-aðdróttunum í „verðlagsskrár- málinu Snæfellska“. Eins og menn muna, ákvað „setti landsyfir- rétturinn“ (Júlíus Havsteen o. í\.) sekt ritstjór- ans að eins 50 kr., eða hálfu minni, en héraðs- dómarinn hafði gert, og hefir yfirdómari Jón Jensson eigi viljað una þeim úrslitum, enda hefir Albertí veitt honum gjafsókn til áfrýjunarinnar, og er hæztaréttarmálfærslumaður Bagger skipað- ur sækjandi málsins. Hæztaréttarstefnan kom með síðustu ferð „Lauru“, og var birt „Þjóðólfs“-ritstjóranum litlu síðar. Má það telja nær eins dæmi hér á landi, að meiðyrðamálum sé skotið til hæztaréttar, og höfð- um vér því fremur mælt- „Þjóðólfs“-ritstjórann undan þeirri meðferð í 40. nr. 17. árg „Þjóðv.“; en íyrirbænir vorar þvi miður ekki stoðað. Frá Akureyri er „Þjóðv.“ skrifað 26. jan. síðastl.: „Hórhef- ir allt af öðru hvoru verið mikið um dýrðir hjá sumum, síðan það fréttist, að H. Hafstein vrði ráðherra. Það var lika von, að þeir yrðu glaðir, sem flest sporin höfðu gengið hér um bæinn í vor, og farið snemma á fætur, til að ná í ferða- menn, og bjóða þeim kaffi heima hjá sér, eða vín á veit-ingahúsinu, til að reyna á allar lund- ir, að ginna menn, eða neyða, til að kjósa Haf- stein til þings. — En nú, þegar mestu fagnaðar- veizlunum er lokið, þá er byrjað á nýjan leik, og þessir gömlu kunningjar farnir að rölta um bæinn, til að fá menn til þess, að svíkja ioíorð sín, er skrifað höfðu undir áskorunina til Páls Briem, og fá þá til þess, að skrifa undir áskor- un til Magnúsar kaupmanns Kristjánssonar, að gjörast þingmannsefni kaupstaðarins. Þykir mörgum, að „Gjallarhorn11 farimjögó- maklegum orðum um Guðmund lækni Hannesson, er safnaði undirskriptum undir áskorunina til amtmanns, því að Guðmundur brúkaði ekkert undirferli, en lét hvern sjálfráðan, enda erhann eigi ódrengur, og á eigi með réttu nafnið „höfð- ingjasleikja11; hann er eins við alla, hreinn og beinn, og kann ekki að smjaðra. Vís»n: „Slettir kráka á svaninn saur“ á vel við „Gjallarhorn“ og Guðmund lækni, og það er sannarlega leiðinlegt, að heyra miðlungsmenn kasta saur á beztu menn; en því er ver, að það er orðið mjög alvanalegt11. Mannalát. í 2. nr. blaðs þessa var getið andláts Siffurðar bónda Brynj- ólfssonar, er andaðist að Yalþjófsstað 2. des. síðastl.; en 11 dögum síðar, 13. des. f. á., andaðist móðir hans, húsfrú Sigur- veig Gunnarsdbttir, og varð þvi skammt ástvina milli, enda voru þau mæðgin bæði jörðuð 21. des. Foreldrar Sigurveigar sálugu voru merk- ishjónin Gitnnar Gunnarsson (f 3. sept. 1898) og Guðrún Hallgrímsdóttir (f 1887), er í 21 ár bjuggu að Brekku í Fljótsdal. — Gunnar var bróðir síra Sig. Gunnars- sonar á Hallormstað, greindur maður, og þjóðhagasmiður, eins og ættmenn hans fleiri, kominn af Skíða-Gunnari, Þorsteins- sonar prests í Þingeyjarsýslu, Jónssonar lögréttumanns; en föðurætt Guðrúnar var úr Eyjafirði, og sögð koma saman við ætt Hallgríms sálmaskálds Péturssonar, og var (fuðrún mesta ágætis- og gáfu-kona. — Yar Sigurveig sáluga ein í tölu 14 barna þeirra hjóna, er lifandi fæddust, og eru nú að eins þrjú þeirra systkina á lífi: Prófastur Sig. Gunnarsson í Stykkishólmi, Gunnar bóndi Gunnarsson á Ljótsstöðum í Yopnafirði, og Margret, húsfreyja í Krossavik í Yopnafirði, kona Jörgens bónda Sigfússonar, Stefánssonar prófasts Arnasonar á Valþjófsstað. Sigurveig sáluga var gipt Brynjólfi bónda Þórarinssyni, og brugðu þau hjÓD- in búskap á Brekku í Fljótsdal á siðastl. vori, eptir að hafa búið þar í 28 ár, og lifir maður hennar hana. — Hún var einkar vel menntuð kona, bæði til munns og handa, og hafði mjög næma tilfinn- ingu fyrir öllu fögru og góðu, enda lýs- ir kunnugur maður henni á þá leið, að hún hafi verið „einhver sú Ijúfasta og bezta manneskja“, er hann hafi þekkt, „og öll mein viljað græða“, enda hafði hún margan sjúklinginn annazt og hjúkr- að um dagana. Manni sínum var hún og hin ljúfasta og skylduræknasta kona, og börnum sínurn viðkvæm móðir, og er hennar því að maklegleikum sárt saknað af öllum, er bana þekktu. I

x

Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi
https://timarit.is/publication/131

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.