Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi


Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 13.04.1904, Blaðsíða 2

Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 13.04.1904, Blaðsíða 2
58 4 XVIIL, 15. Þjob VILJIííN. Darlington-gistihúsið í New-York, sem var í smíðurn, hrundi í öndverðum marz- mánuði, er verið var að smíða tólfta lopt- ið, og biðu 5 menn bana, en margir urðu sárir. — TTruguay. I marzmán. átti Muniz, hershöfðingi stjórnarliðsins, orustu við uppreisnarmenn, er Saraiva hershöfðingi stýrði, og biðu uppreisnarmenn lægri hluta, og lágu 100 þeirra dauðir á víg- vellinum, er orustunni lauk, en urn 800 sárir. — Suður-Afríka. Þar hefir stungið sér niður kýlapest í Jahannesburg, og höfðu 55 sýkzt, er siðast fréttist. A Róuníon, eyju, sem Frakkar eiga, fyrir austan Madagascar, hefir hvirfil- vindur 21.—22. marz valdið afar-miklum skaða, eyðilagt höfuðborgina St. Denis að mestu leyti, og eyðilagt kaffi- sykur- og tóbaks-uppskeru, svo að hungursneyð vof- ir yfir, og margar þúsundir manna standa uppi húsnæðislausar, enda er skaðinn metinn um 20 milj. franka. — Nokkrir menn biðu bana — — Ófriðurinn. Af honum eru engin söguleg tíðindi, en báðir málsaðilar flytja æ meira og meira herlið til ófriðarstöðv- anna. Þjóðflokkur sá í Mandsjúríinu, er Tungusar nefnist, heldur áfram að gera Itússum ýmsan óskunda, og reyna að hindra vista- og her-aðflutninga þeirra, og hafa þeir um 25 þús. vopnaðra manna, og lúta japönskum foringjum Kínverjar hafa dregið aii-mikinn her að norðurlandamærunum, og er mjög hætt við, að Kínverjar snúist til liðs við Jap- ana, er minnst varir, t. d. ef Japanar ná Port Arthur, enda er Natun, hinn nýi utanríkisráðherra Kínverja, sagður mikill vinur Japana. Louis Bonaparte, einn af ættingjum Napoleon’s mikla, er lagður af stað austur í Mandsjúrí, og ætlar að hafa þar forustu einnar rússneskrar herdeildar. Ito greifi, einn af merkustu mönnum Japana, hefir tekizt á hendur landstjórn í Koreu, meðan ófriðurinn stendur yfir, og starfa Japansmenn nú öfluglega að jámbrautalagningu, kastalagjörð o. fl. þar í landi. M;vað þóknast? I síðastl. febrúarmánuði heirataði stjórnarráðið skýrslu allra sýslunefnda um það, „hver almenn framfarafyrirtæki, bæði í atvinnu- og samgöngu-málum, séu talin nauðsynlegust í hverju héraði lands- ins11, og óskaði jafn framt, að fá, ef auð- ið væri, „áætlun um kostnað við vega- gjörðir, eða önnur slík fyrirtæki, er al- menning varða, sem eru aðal-áhugamál sýslunnarL Eins og vant er, þegar um mannanna gjörðir or að ræða, hefir þessi ráðstöfun stjórnarinnar einnig sætt mjög misjöfn- um dóinum Sumir telja hana góðs vita, og lofa stjórnina fyrir, og segja, að nú sé kom- in óskastundin, svo að eigi þurfi annað, en að nefna, hvað menn þykist þurfa, og þá muni það veitast. Aðrir brosa á hinn bóginn aðj§*bréfi stjórnarinnar, og kalla það ærið nagla- legt, segja, að það sé vottur þess, að menn þeir, sem i stjórninni eru, og sér- staklega þeir, sem um samgöngu- og at- vinnu-málin eiga að fjalla, viti hvorki upp né niður, hvað gjöra skuli, og sé þetta því nokkurs konar neyðaróp van- þekkingarinnar. Báðir þessir dómar eru þó, að voru áliti, óefað all-öfgakenndir, og sjálfsagt miklu réttara, að líta svo á, sem stjórn- in hafi með bréfi þessu viljað sýna þjóð- inni, að hún hefði vilja á því, að gera eitthvað fyrir hana, og er það að vísu allrar virðingar og viðurkenningar vert, þó að enginn hefði að líkindum átt að efast um það, hvort sem var. Annars hefir það ekki vantað, að kjör- dæmin hafi að undanförnu haft einurð á, að láta í ljósi, hvaða fé úr landssjóði þau þættust þurfa til vegagjörða, og annars, og er eigi trútt um, að mörgum hafi þótt meira, en nóg, um handaganginn í öskjunni, að reyna að ná í fjárframlög úr landssjóði til ýmis konar vegaspotta o. fl., sem opt og tíðum hefir haft litla þýðingu fyrir þjóðfélagið yfirleitt, en ver- ið meira í ætt við „hreppapolitíkina“, sem hin smáu kjördæmi, og vaxandi poli- tiskar „agitationiru, hafa æ betur og betur komið fótum undir á síðari þingum. Og nú er verið að ýta undir sýslu- nefndir (kjörna fulltrúa úr hverjum hreppi landsins), að heimta meira, og segja til alls þess, er kjördæmin þykjast þurfa. Hreppapolitikin er kölluð fram um land allt. En hvernig fer nú um allar þær von- ir, er stjórnin þannig hefir vakið í kjör- dæmunum? Gletur hún fullnægt þeim? Eptir bréfi hennar að dæma, skyldu menn ætla, að nógir væru peningarnir í landssjóðnum, svo að eigi þyrfti annað, en að segja til, hvað hver vildi hafa af réttunum. En nú vitum vér því miður, að „kass- inn er nær tómur“, og að mikið brestur á, að árlegar tekjur geti fullnægt bráð- nauðsynlegustu árlegum útgjöldum lands- sjóðsins. Ætli stjórnin sér að sinna þessum vonum, sem hún er að glæða, verður því eigi annars kostur, en að hækka útgjöld þjóðarinnar til almennra þarfa að miklum mun, eða binda landssjóðnum nýjar lán- byrðar á herðar. En skyldu þá allir þeir, er nú óska fjárframlaga til hins eða þessa, má ske misjafnlega nauðsynlegs, vera við því búnir, að takast nýjar útgjaldabyrðar á herðar? Eins og hagur þjóðarinnar nú er, sam- fara töluverðri óánægju og Ameríkufýsn, sem viða bryddir á í liéruðunum, efum vér mjög, að það sé ráðlegt, og horfi til vinsælda fyrir stjórnina, að ganga langt út á þá brautina, að auka útgjöld lands- búa, sem nokkru verulegu nemur. Yér sjáum því eigi betur, en að stjórn- in hafi ærið starf af hendi að inna, að vinza úr öllum óskunum, og sinna þeim einum, er almennasta býðingu virðast hafa, og brýnust þörf er á. En þogar svo fer, þá er liætt við, að víða kenni vonbrigðanna, svo að seinni villan verði jafn vel verri hinni fyrri. Vér sjáum því eigi betur, en að stjórn- in hafi með ofan nefudu bréfi sinu sett sig rnilli tveggja elda. Lausn frá prestskap. Síra Rílcarður Torfason í Guttormshaga hefir fengið lausn frá prestskap, samkvæmt umsókn, og án eptirlauna. Úr Norður-ísal.jarðarsýslu er „E>jóðv.“ skrifað 8. apríl síðastl.: „Tregt er enn um aflabrögðin hér við Isafjarðardjúp, þó að stöku skip fiski öðru hvoru, er sótt er ofan á haf, en þangað leyfa gæftirnar því miður eigi, að farið sé daglega. — Þilskip,'sem úterukom- in, hafa á hinn hóginn hitt á góðan afla, og sum jafn vel aflað í meira lagi, svo að vonandi er, að eigi líði á löngu, áður en fiskurinn geng- ur inn í Djúpið. (lufuháturinn „Guðrún“, eign hr. P. M. Bjarn- arsonar verzlunarmanns, er annaðist gufubáts- ferðirnar um Djúpið í fyrra, hefir í vetur verið stækkaður að mun, og hefir því meira rúm fyr- ir farangur, og farrými fyrir um 20 farþegja, enda hefir sýslufundurinn Lagt það til, að „Guð- rún“ annist Djúpferðirnar á komanda sumri“. Óveitt prestakall. Holtaþingin í Rangárvallaprófastsdæmi (Mar- teinstungu-, Haga- og Árbæjar-sókniiý voru 8. apríl auglýst til umsóknar, og er umsóknar- fresturinn til 23. maí, þar sem hrauðið veitist. frá næstk. fardögum. Á prestakalli þessu, sem metið er 1076 kr. 81 e., hvíla 1596 kr. eptirstöðvar af húshygg- ingaláni, er endurborgast. með 76 kr. árlega, auk vaxta. Slasaður. 20. marz síðastl. var Sigurður hóndi Þorkelsson á Látrum í Sléttuhreppi í Norður-ísafjarðarsýslu að handleika „patronu“, og sprakk hún þá, svo að skotið lenti í annari hönd hans, og tætti hana alla sundur, svo að hún var tekin af um úln- liðinn. Vorvísur. Tímans bjól ei hefur töf, hrekur njólu dagur, vors á kjól af vakinn döf, vonhýr, sólarfagur. Morgunbrá í skrauti skín, skin á gljáir tindum, lauga þeir háreist höfuð sin himinbláu lindum. Þýðir snjóa, lífga lóð lækja frjóu taumar; syngja lóur sumarljóð, sól við glóa straumar. Foldin angar, frikka ból, fer að ganga i haginn; hlúir vanga sælusól sumarlangan daginn. Prýðir haga hjörðin feit, hrið ei bagar næði; blíðir dagar sveipa sveit síðu fagurklæði.

x

Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi
https://timarit.is/publication/131

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.