Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 27.05.1905, Blaðsíða 2

86
Þ JÓÐVILJINN.
22.

eamningum um fjárframlög, sem þingið
hefir ekki veitt — og það meira að segja
þvert ofan í fjárlög landsins — þeir eru
að reyna að særa þjóðfrelsi vort ólífssári.
Eigum vér Islendingar að lofa þeim
að gera það?
Eigum vér að reynast enn aumari en
forfeður vorir reyndust í Kópavogi forð-
um ? Þá létu þeir eptir líflát þjóðfrels-
isins hálfblindandi.
Eigum vér að láta það viðgangast með
Opin augu, alsjáandi ?
Nei, vér eigum ekki að láta það við-
gangast — það veit hamingjan!
Það sýnir sig í sumar, hvort vér gerum
þaðu.
Vonandi er, að þessi röggsamlega, og
lipra, hugvekja hr. Einars Hjörleifssonar
sýni almenningi, hvaða voða stjórnin, og
hlöð hennar, eru að reyna að stofna landj
voru í, og taki því svo rækilega í taum-
ana á þingmálafundunum í vor, að þing-
ið hafni ritsímasamningi ráðherrans með
sem allra flestum atkvæðum.
Fyrsti pistill til „Þjóðviljans“.
(Mislinga-pistill).
I. kapítuli.
1. Ond mín er þreytt. Hvar má hún
finna hvíld? Þetta hefir verið vond
vika, já, versta vikan. Hið heita sólskin
og dýrðlega veður hefir ekki megnað að
þíða klaka míns innra manns.
2. Engin sála skilur mín leiðindh
þftð eru ekki leiðindi annara manna; einsk-
is manns leiðindi eru eins og mín.
3. Því öðrum mönnum leiðist, ogsjá,
þeim finnast dagarnir langir og næturn-
ar eru þeim vökunætur. Mínir dagar líða
sem mínútur: þeir eru 16 tímar, lengstu
dagar vorsins, og sjá, þeir hverfa eins
og ber í skyrsá, eins og trúboði í Kína
eins og kaffibolli ofan í vatnskerlingu.
Svona hverfa minir dagar. Jeg er ekki
hálfnaður með það að kvöldi, sem jeg
hélt að jeg gæti leikandi lokið fyrir nón,
4. og svo ber jeg ekki við að halla
mér út af, án þess að sofa fulla 8 tíma
í einum dúr, hvernig sem mér liggur á
að vakna hálftíma fyr. Og þá hverfa
mér aldrei úr minni orð Hallgríms á
Snæringsstöðum, þar sem hann segir svo
í orðskviðum sínum : „Það get jeg aldrei
fyrirgefið forsjóninni, að láta mæðurnar
ganga með bömin í 40 vikur; þaðkemst
ekki mikið í verk með því, og iífið svo
ekki lengra en þettau.
5. Eru þetta ellimörk, bræður minir?
Fer tíminn að hverfa út um greipar manni
þegar líða fer á ævina?
6. Enginn ungur maður finnur til
þess eða saknar tímans. Minir dagar eru
of stuttir. Til þess hef jeg aldrei fundið
fyrri en þessa viku. Eins og mislinga-
flekkir hverfa mínir dagar. Málhvíld.
II. kapítuli.
1. Jeg er öfundsjúkur. Eiturnaðra
öfundarinnar hefir spýtt ólyfjan í sinar
mínar og brjósk. Hún er eins og gull-
sótt i grósséra. Eins og kvikasilfur í
konsúl. Húshjallur storkar mér; ómálga
hlutur heldur yfir mér hrókaræður. Krist-
inn maður! Þetta er óblessun öfundar-
innar. En öfund min er ekki annara öf-
und, mín leiðindi ekki annara leiðindi.
Leiðindin eru súr ávöxtur sprottinn upp
af hinni ósýnilegu djöflarót öfundarinnar.
Heimula leiðindanna vex fljótt. Arfi öf-
uudarinnar er bráðþroska.
2. Á mánudaginn var, sjá, þá var öf-
tmd mín minni en mustarðskorn, já, minni
en mislingabaktería. Öfund mín var þá
ósýniieg eins og andi í borðfæti. Nú er
laugardagur, og sjá, öfund mín er orðin
endalaus. Á henni er hvorki sporður né
höfuð; hún er eins og ritsímaþráður milli
landa, sem enginn sér neinn enda á.
3. 0, hve sæll var jeg. Dagar mínir
runnu eins og Giamli Carlsberg úr hálf-
flösku á heitum vordegi, yndislegir á að
líta, mátulega svalir, mátulega langir.
Jeg gat vaggað mér allan daginn í stóln-
um mínum svo barnsglaður, eins og jeg
væri að skoða gullmaurildi á jarðnafri eða
lesa ágætis ósannindi um politiska and-
stæðinga. Jeg öfum'aði engan; mannanna
börn og þeirra pirumpár ónáðaði mig ekki.
Jeg var sæll í mínu hjarta.
4. Jeg leit í kringum mig. Sjá, þar
var allt eins og jeg hafði raðað þvi sjálf-
ur. Þar var ekkert öðru vísi en jeg vildi,
5. ef einhver sió ösku af vindli á
gólfið í staðinn fyrir að skara öskuna af
vindlinum á barminum á öskubollanum
— sjá, það kallaði jeg mótlæti;
6. ef einhver spýtti óviljandi í stóra
kaffibollann minn, sem jeg hafði í granda-
leysi sett í skuggann á gólfinu, haldandi
að það væri annað ílát — sjá, það kall-
aði jeg óhreinlæti.
7. Svo ánægður var jeg og áhyggju-
laus að jeg kallaði það baga ef jeg hafði
ekki nema 2 aura í buddunni, þegar jeg
þurfti að kaupa fyrir 10 krónur. Já, svo
mikið var andvaraleysi mitt, að jeg hélt,
að þetta sælu ástand tæki aldrei enda.
Ánægður leit jeg í kringum mig hvern
dag
8. og Ijóst var út að Jíta. Engin öf-
und, enginn öfundarskuggi var í Síon.
9. Og jeg sá blessaða sólina allt af í
sundinu milli gamla spítalans og hlöð-
unnar hans Jóns Jenssonar eða hennar
frú Guðrúnar á spítalanum. Og jeg
spurði aldrei hver átti hlöðuna eiginlega,
svo vænt þótti mér um sundið. Jeg spái
nú samt að Guðrún eigi hlöðuna.
10. Og þó mig langaði til að sjá sól-
ina, þegar hún komst upp fyrir Ostlund,
þá var jeg þó sáttur við hann og Fræ-
korain hans fyrir því. Þau skyggðu að
eins á örfáa geisla meðan jeg svaf. Vak-
andi tóku þau engan geisla frá mér.
11. Jón Jensson yfirdómari tók reynd-
ar frá mér nokkra geisla í skammdeginu
og það bar við að jeg sagði: Helvíti er
burstin há á þér núna, Jón, nú tókstu
víst 3 eða 4 geisla frá kalanum mínum.
En aldrei lét jeg sólina undirganga yfir
minni reiði.
III. kapítuli.
1. Og sjá, gamli spítalinn var mér
meinlegastur. Hann var ormurinn í ald-
ingarðinum. Og spítalinn tók frá mér
hálfa (sólina) hvern dag. Hann tók hana
á vetrum og hann tók hana á sumrin.
2. Spítalinn tók hálfa sólina á hverjum
degi.
3. Og samt var jeg ánægður. Jeg ósk-
aði að eins opt spitalanum með kjallara
og öllu saman í það dýki, sem vellur af
eldi og brennisteini, og svo tók jeg mig
(á) aptur,
4. því sjá, Guðmundur Jakobsson gat
byggt þar einhvern ófögnuð í staðinn,
jafnháan Ostlund.
5. Svona liðu mínir dagar.
IV. kapítuli.
1. „A dögum feðra vorra, þurftu hin-
ir konungkjörnu ekki að bera áhyggjur
fyrir kosningardeginum, en á vorum dög-
um munum vér sjá teikn, og þar munu
(koma) mislingar og skammir í Israel“,
segir spámaðurirm.
2. Og sjá, áhyggjurnar komu Og ’.jær
komu vestan úr Vesturgjötu og Holtsgötu.
Og þær komu alstaðar við. Alsstaðar
áttu þær erindi. Þær fóru fram hjá Hóteli
Island og héldu áfram.
3. Og þær héldu áfram austur að nýja
húsgrunninum hans Einars Zoéga fyrir
vestan Guðjón úrsmið og heilsuðu upp á
landsbankann og bentu á stóru gryfjuna
við Lækjartorgið, þar ;sem jiirðin er að
opna sig fyrir hlutabankanum. Og sum-
ar fengu sér hreint loft á Bæjarbryggjunni,
en aðrar fjálgruðust við magasin Thom-
sens. Og sjá, einhver varð eptir á hverj-
um stað.
4. Og þær komust allar götur upp i
Þingholtsstræti. Og ein komst suður í
no. 26. I húsi mínu voru engin leiðindi.
Öfund átti þar ekki heima,
5. áhyggurnar hugði jeg fyrir neðan
læk, eða vestur á Vesturgötu.
6. En áhyggjan var komin; og mín
áhygga líktist ekki áhyggju neins manns,
einskis manns öfund líktist hún.
V. kapítuli.
1. Og jeg heyrði hlátur. Það var
glaður hlátur ungia drengja og ungra
stúlkna. Og hláturinn kom beint aptan
að mér úr gamla spítalanum. • Jeg sneri
mér við. Allur spítalinn hló uppi og
niðri, hló og masaði, með andlit í hverj-
um glugga ung og glöð,
2. og roörg andlit í hverjum glugga.
Allur gamli spítalinn var hlæjandi.
3. Ó þú glaða, létta æska, sagði jeg
í hljóði. Vertu allt af glöð æska, hlæ
þú allt af létt, áhyggurnar, öfundin og
leiðindin koma nógu fljótt upp í Þing-
holtsstræti, upp i no. 26,
4. upp á garnla spítala og upp eptir
holtinu. Og jeg sagði enn fremur: aldrei
hef jeg heyrt gamla spitalann hlæja.
5. Og jeg í’ann eitthvað á mér. Og
jeg sagði við sjáffan mig: Hvað ætli
þetta sé Og jeg sagði enn fremur: Þessir
mislingar eru ekki eins og hinir misling-
arnir. Getur þetta í mér verið mislingar?
6. En sjá, það voru ekki mislingar,
og jeg byrgði mina ásjónu, snöggvast, og