Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 21.06.1905, Blaðsíða 2

102
Þjóðvljiinn.
XIX.; 26.
III. Þegndcylduvinnan. I því máli var,
með öllum atkvæðum gegn 1, samþykkt
svo hljóðandi tillaga:
„Fundurinn er mótmæltur þegnskyldu-
vinnu, og skorar á alþingi, að leggja
enga þess konar skyldukvöð á þjóðina“.
IV. Sala þjbð- og kirkju-jarða. í því i
máli var samþykkt svo hljóðandi tillaga: j
„Fundurinn skorar á alþingi, að greiða '
sem bezt fyrir sölu þjóð- og kirkju- |
jarða til ábúanda, meðal annars með j
hagkvæmum lánskjörum“.
V. Skblaskylda. í því máli var með
litlum meiri hluta atkvæða samþykkt svo
látandi tillaga:
„Fundurinn skorar á alþingi, að lög- !
leiða skólaskyldu hér á landi, sem miði
í þá átt, að öll börn, á aldrinum 8—14
ára, sóu skyld að ganga í barnaskóla,
sem styrktir eru af opinberu fé, á vetri
hverjum, ef þau búa svo nálægt skól-
anum, að þau geti gengið heim, og
heiman, daglega, nema sönnun sé fyrir
því, að barnið njóti jafn góðrar kennslu
heima“.
VI. Gjafsokn embættismanna. — Skip-
un setudbmara. Um þessi mál var í einu
hljóði samþykkt svo hljóðandi tillaga:
„Fundurinn skorar á alþingi, að afnema
gjafsóknarrétt embættismanna.
Enn fremur skorar fundurinn á alþingi
að samþykkja lög í þá átt, að lands-
sjóður greiði kostnað þann, sem leiðir
af skipun setudómara, svo að engum með-
lim þjóðfélagsins verði mál kostnaðar-
samara, þótt setudómara þurfi að skipa,
en ef hinn reglulegi dómari lögsagnar-
•umdæmisins fjallaði um málið“.
VII. Kosning lækna og syslumanna.
Um það mál var samþykkt svo látandi
tillaga:
„Fundurinn skorar á alþingi, að sam-
þykkja lög, er veita héruðum rétt til
þess, að kjósa sér lækna og sýslumenn“.
VIII. Sveitfestismálið. Samþykkt, ept-
ir nokkrar umræður, með litlum atkvæða-
mun, að halda 10 ára sveitfestistíma, og
var tillaga um fæðingarhreppinn, sem
framfærsluhrepp, þar með fallin.
IX. Húsmennskuleyfi. Eptir nokkrar
nmræður var, með öllum þorra atkvæða,
samþykkt svo felld tillaga:
„Fundurinn skorar á alþingi, að afnema
vald það, sem hreppsnefndir og bæjar-
stjórnir hafa, til að neita mönnum um
aðsetur í hreppum og bæjarfólögum“.
X. Samgöngumál. Samþykktar svo
hljóðandi tillögur:
„a. Jafn framt því ,er funduriun væntir
þess, að samgöngur á sjó verði fremur
auknar, en fækkað, skorar fundurinn
fasriega á alþingi, að samþykkja ekki
jafn hófiausar fjárveitingar til „sam-
einaða gufuskipafélagsins“, eins og á
síðasta þingi, og kosta kapps um, að
fá fargjöld og farmgjöld lækkuð.
b7 Fundurinn æskir aukins styrks úr
landssjóði til gufubátsferða um Isa-,
,, fjarðardjúp að vétrinum“.
4 XI. Veðdeildarlán. Samþykkt í einu
hljóði svo hljóðandi tillaga:
. „Fundurinn skorar, á alþingi, að breyta
lögpm , þeim, er gilda um veðdeild
landsbapkans í þá átt, að veðdeildar-
lánjp, vwði .jcpstnaðarminni fyrir lán-
, takendur“,v ,
XIL BwidindismáHð. . Um það mál-
var samþykkt rsvo látandi tillaga: -
„Fund'urinmer laótfallinn vínsölubanns-
lögum, ogiihækkuðum töllum á áfengum
. drykkjum. -e-n skorar.á álþingi, að semja
l<jg . um aðflatningsbann á áfengum
drykkjum“..
XIII. Oldúbrjbtur-í Bolungarvik. Sam-
þykktar voru í einu hljóði svo látandi
tillögur:
„a, Fundurinn skorar á alþingi, að styrkja
hinn nýmyndaða Brimbrjótssjóð Bol-
ungarvíkur með svo ríflegu fjárfram-
lagi, sem það sér sér fæit árlega, og
með því skilyrði, að hann ávaxtist,
undir umsjón sýslunefndar, þar til
verkfræðingur landsins álítur sjóðinn
nægilega stóran, til þess að framkvæma
byggingu brimbrjótsins i Bolungar-
vík.
b, Enn fremur telur fundurinn æskilegt,
að þingið samþykki lög, er heimila
liverju sýslufélagi, að gjöra samþykkt-
ir um allt að krónu gjaldi af hverjum
hlut frá sjó yfir vertíð hvora, vetur
og vor, til að bæta lendingar.
XIV. Búnaðarskblamál. Samþykkt í
einu hljóði svo látandi tillaga:
„Fundurinn skorar á alþingi, að sam-
þykkja ekki færslu búnaðarskólanna til
Reykjavíkur og Akureyrar, eða þar í
i grennd“.
XV. Rœlctunarsjbðurinn. Samþykkt
| var, að skora á alþingi, að hlutast til um,
j að breytt sé reglugjörð Ræktunarsjóðsins
í þá átt, að annar mælikvarði sé hafður,
að þvi er verðlauna úthlutan snertir, i
þeim héruðum, þar sem örðugt er, að
gjöra jarðabætur.
XVI. Stækkun verzlunaribðarinnar í
Bolungarvík. Samþykkt var að skora á
alþingi, að stækka verslunarsvæðið frá
Hólsá að G-rundarhólsmerkjum á sandin-
um, og 160 faðma á land upp frá hæsta
sjávarmáli.
XVII. Bátfiski. á fjórðum. Samþykkt
svo hljóðandi tillaga:
„Fundurinn telur æskilegt, að lögum
um bátfiski á fjörðum sé breytt i þá
átt, að sama regla gildi um útsyars-
skyldu allra utanhreppsmanna".
Fleiri mál ekki tekin fyrir.
Fundi slitið.
Jbliann Bjarnason. Pétur Oddsson.
(fundarstjóri) (fundarskrifari)
J fyrir Isafjarðar-
kaupstað hélt alþingismaður kjördæmisins,
síra Sigurður Stefánsson í Vigur, 81. maí
síðastl., og var bæjarfógeti Magnús Jorfa-
son fundarstjóri, en fundarskrifari Rögn-
valdur Olafsson húsmeistari.
A fundinum voru þessi mál tekin til
umræðu:
I. Ritsímarríálið. Um það mál voru,
með samhljóða atkvæðum, samþykktar svo
felldar tillögur:
„a, Fundurinn telur ritsímasamning stjórn-
arinnar við norræna ritsímafélagið ekki
samkvæman fjárlögunum, og skorar á
alþingi, að samþykkja ekki nein þau
fjárframlög í þessu máli, er ofvaxin
sé kröptum þjóðarinnar.
b, Verði þess koStur á næsta þingi, að
að komast að betri kjörum fyrir lands- }
sjóð í þessu máli, en hingað til, skor-
ar fundurinn fastlega á alþingi að
sæta þeim. |
c, Fundurinn skorar fastlega á alþingi, |
að sjá um, að ísafjörður komist í i
hraðskeytasamband við útlönd sam-
tímis og hinir kaupstaðir landsins“.‘
II. Bindindiimáliðj Samþykktar svo
látandi tillögur:
„a, Þingmálafundurinn lýsir þvi yfir, að.
hann er mótfallínn því,• að vínsölu-
bannslög séu lögleidd hér á lan.di, en
•telur æskilegt, að .aðflutrriiiRgbannslög
. séu sett svo .fljótt, sem auðið er.
b’, þingmálafundurinn er mótfallinn allri
hækkun átolli af vínföngúin, svo og
því, að hækkuð séu ■ leyfiágjöld fyrir
. < vínsölu og veitingar“.
i
III. Undirskriptarmálið. Samþykkt,
með öllum atkvæðum gegn einu („Vestra“-
prentara) svo hljóðandi tillaga:
„Fundurinn telur undirskript forsætis-
ráðherrans danska, undir skipunarbréf
ráðherrans íslenzka, stjórnarskrárbrot,
og skorar á alþingi, að mótmæla þeirri
lögleysu, og sjá um, að hún verði ekki
framvegis framin“.
IV. Samgönyumál. Samþykktar þess-
ar tillö^ur:
„a, Fundurinn lýsir óánægju sinni yfir
fjáraustri síðasta þings til hins sam-
einaða gufuskipafélags, og skorar á
þingið, að gæta næst betur hagsmuna
landssjóðs gagnvart þessu félagi.
b, Fundurinn skorar á alþingi, að veita
á næsta fjárhagstímabili 10 þús. króna
til gufubátsferða á ísafjarðardjúpi árið
um kring, og annist báturinn póst-
ferðirnar um Isafjarðardjúp“.
V. Sveitfestismálið. Svo látandi til-
laga samþykkt:
„Fundurinn lýsir yfir því áliti sinu,
að sveitfestistíminn eigi ekki að vera
lengri, en 5 ár“.
VI. Beitu-hlunnindi jarða. Skorað á
á þingið, að semja skýr laganýmæli um
beitu-hlunnindi jarða, og notkun þeirra.
VTI. Nýjum embœttum, og fjáraustri
til bitlinga, tjáði fundurinn sig mótfall-
inn.
Fleiri mál hafði fundurinn eigi til
M-.eðferðar. — Fundinn sóttu um 50 kjós-
• mdur.
Ðingmálaíundor fyrir Vestur-
ísafjarðarsýslu var settur og haldinn að
Mýrura í Dýrafirði 9. júni 1905, sam-
kvæmt fundarboði er aljiingismaður Jo-
hannes Ólafsson hafði gefið út Og látið
berast um hreppa sýslunnar. Fundarstjóri
var kosinn Friðrik Bjarnason hreppstjóri
á Mýrum, en skrifari síra Böðvar Bjarna-
son á Rafnseyri.
Á fundinum voru mættir auk alþing-
ismannsins 20 kjósendur; af þeim voru:
2 úr Auðkúluhreppi, 3 úr Þingeyrarhreppi,
8 úr Mýrahr, 2 úr Mosv.hreppi, og 5 úr
Suðureyrarhreppi.
Þessi mál voru íekin fyrir til meðferðar:
1. Undirskriptarmálið. Eptir nokkrar
umræður var í einu bljóði samþ. svohljoð-
andi tillaga:
Fundurinn lýsir yfir því áliti smu,
að með undirskript forsætisráðherrans
danska undir skipun íslandsráðherra í
fyrra vetur, hafi verið gengið beint á
móti vilja þings og þjóðar og skorar
á þingið að mótmæla þvi, að siíkt komi
fyrir eptirleiðis.
2. Ritsímamálið. Eptir all-heitar umræð-
ur í þvi máli, var borin upp svo hljóð-
andi tillaga:
Fundurinn er mótfallinn samningi þeim,
sem ráðherra íslands hefir gert við
danska ritsímafélagið (stóra oorræna)
um ritsímalagning hingað til lands.
Telur þar farið út fyrir fjárJög siðasta
þings og skorar á alþingi að sambykkja
ekkert það i þessu máli, sem kröptum
þjóðarinnar er ofvaxið. Tillagan samþ.
-með 15 móti 5,
3. Réttarfarið í landinu. Svo hljóðandi
tillaga borin upp og samþ. með öllum
atkvæðurn.:
■ Fúndurinn 'skorár a alþingi að rann-
saka éða láta rannsaka hvernig stjórn-
iö' • hefir, gætt réttarfarsins í landinu,
sérstaklega ,með hliðsjón .af því, sem á
:síðustu tíniumr.heíjr gjörzt í Snæfells-
ness og Hnappa.dalssýsiu pg Dalasýslu.