Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi


Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 14.10.1907, Blaðsíða 1

Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 14.10.1907, Blaðsíða 1
Verð árgangsim (minnst \ 60 arkir) 3 kr. 50 aur.; \ erlendis 4 kr. 50 aur., og j í Ameríku doll.: 1.50• | Borgist tyrir júnimún- ! aðarlok. ÞJÓÐVILJINN Tuttugasti og fyesti ábganguk. -&^|= RITSTJÓKI: SKÚLI THORODDSEN. ^lieasS- Uppsögn skrifleg, ógild nema komið sétil útqef- anda fyrir 30. dag júni- mánaðar, og kaupandi samhliða uppsögninní borgi skuld sína fyrir blaðið. M 48. Bessastöðum, 14. OET. 1907. fil icscnda ..újcðv u Þeir, sem gjörasfc kaupendur að XXII. árg., „Þjóðv.“, er hefst næstb. Dýár, og eigi hafa áður keypt blaðið, fá alveg ókeypis sem kaupbæti, siðasta ársfjórðung yfir- staudandi árgangs (frá 1. okt. til 31. des.) Nýir kaupeudur, er borga Þla.ð- ið í_yr‘ÍT fram, fá eori fremur SEiiin 200 bls. at ^iteramtisögum^Si Þess þarf naumast að geta, að sögu- safushepti „Þjóðv.“ hafa víða þótt mjög skemuitileg, og gefsc mönnum nú gott færi á að eignast eitt þeirra, og geta þeir sjálfir valið, hvert söguheptið þeir kjósa af sögusöfnum þeim, er sald eru í lausa- sölu á 1 kr. 50 a. ::::::::: Ef þeir, sem þegar eru kaupendur blaðsins, óska að fá sögusafnshepti, þá eiga þeir kosfc á því, ef þeir borga xxii. árg. í.vi ii- fram. gj^F’ A.llir kaupendur, og lesendur, „Þjóðv." eru vinsamlega beðnir, að benda kunningjum sínum, og nágrönnum, á kjör þau, sem í boði eru. •GSluuut* Nýir útsölumenn, er útvega blaðinu að minnsta kostisex nýja kaupendur, sem og eldri út- sölumenn blaðsins, er fjölga kaupendum nm spx, fá — auk venjulegra sölulauna — einhverja af forlagsbckum útgefanda „ÞjóðvÚ, er þeir sjálfir geta valið. Nýir kaupendur, og nýir útsölumenn, eru beðnir, að gefa sig fram sern allra bráðast. Utanáskript til útgefandans er: Bessa- daðir pr. Beykjavik. v ijtgefandi „gjéðY.“ Mið ný-afsíaðna alþingi. Lögin, sem samþykkt voru á alþingi i sumar, voru all-mörg — 47 stjórnar- frumvörp og 24 þingmannafrumvörp —; en færri þeirra þýðingarmikil. Markverðustu nýmælin eru lög þati, er snerta predusthtt landsins (um laun presta, og prófasta, sölu kirkjujarða, veit- ingu prestakalla, um ellistyrk presta og eptiilaun, um skyldu presta, til að kaupa ekkjurn sínurn lífeyri, um skipun presta- kalla o. fl.) — Kjör alls þorra prestastótt- arinnar hafa. að undanförnu verið svo bág- borin, að hörgull var orðiun á prestaefn- um, og eigi annað sýnna, eu að mörg af presfcaköllum landsins yrðu prestlaus, og nytu að eins ófullnægjaDdi þjónustu ná- irrannapresta; ran þessu þarf nú fráleitt að kvíða framar. Á hinn bóginn er þó hætt við, að prestakallasamsteypaii verði miðlungi vin- sæl í sumum héruðum landsins, og gefi titefni til þess, að ýmsra bróytinga verði óskað. LögÍD um sölu kirkjujarða eru mjög þýðingarmikið riýmæli, sem hljóta að auka að mun sjálfsábúð í landinu, og flýta fyrir ræktun þess. Þá er það og fengið, sem mennleDíri hafa óskað, að söfnuðirnir fá að kjósa um alla umsækendur, eins og líka fyrirmælin um leynilega atkvæðagreiðslu við presl- kosningar eru mjög mikils varðandi. Auk laga þeirra, er nú hafa nefnrl verið, má sérstaklega geta laganna um stofnun brunahóiaýélays Islands, sem er bráðnauðsynleg réttarbót, þar sem bruna- bótagjöld erlendu ábyrgðarfélaganna mega heita lítt bærileg. Lög um lattsamenn ogþurrabúðarmenn eru og mjög þarfleg réttarbót, sérstaklega það nýmæli, að leyfa heimilisfeðrum, að setjast að, sem húsmenn og þurrabúðar- menn, i hvaða sveitarfélagi, sem þeir vilja, án þess að sækja um leyfi hreppsnefnd- anna, eða eiga það á hættu, að við þeim sé amast af þeirra hálfu, ef þeir geta bjargast án sveitarstyrks. — A hÍDn bóg- irm tókst eigi, að komast lengra að þessu sinni, að því er rýmkun á réttinum til lausamennsku snertir, en að þoka aldurs- takmarkinu niður um tvö ár, svo að menn geta nú leyst lausamennskuleyfi, er þeir eru 20 ára (í stað 22 ára); en fcakmarkið, sem stefnt er að í þessu efni, er það, að allir, sem eru færir um, að ráðstafa vinnu qíddí (16 ára að aldri) megi vera lausir við ársvistir, ef þeir vilja, án nokkurs gjalds. Lögin um frœðslu barna, og um stofn- uv kennarasköla, eru og þýðingarmikið nýmæli, enda þótt betur hefði farið, og landssjóði sparazt mikill kostnaður, ef kennaraskólÍDn hefði verið liafður í sam- bandi við gagnfræðaskólann í Flensborg, en ekki í Rraykjavík. Enn fremur má og nefna löy um lán- deitd við Fiskiveiðasjöð Islands, sem vænt- anlega verður sjávarútveginum til mikils stuðnings, Vög um afnám yjaf&ökna embœttismanna o. fl., sem lengi hafa verið á dagskrá alþingis. Af frumvörpum þeim, er borin voru 'fram af þingmanna hálfu, má nefna lögin um aukning á hhitafe Islandsbanka, og lög um heimild fyrir landsbankann í lieykja- vík, til að gefa íit bankasktddabréf, sem vonandi er, að bæti nokkuð úr praninga- eklu bankanna í svip, ekki sizt takisí: l'anksbaDkaDum aðseljabankaskuldabréfin. Enn fremur má og nefna lög um ht- fiutniny hrossa, er rnjög varða almenning í sumum héruðum landsins, og lög urrt veitingu áfengra drykkja á skipttm á Is- iandi, sem eiga að bepta vinveitingar á strandferðaskipum á höfnum bér á landi. Tvö af helztu stjórnarfrumvörpvmum, um kosningar til alþingis, og um álmennan kosningarrétt (afnám útsvarsskyldu, sem skilyrði fyrir kosningarrétti til alþÍDgis) voru felld á þingiuu. Markvert stjórnarfrumvarp, um tillag úr landssjóði til alþýðustyrktarsjóðanna, og um hækkun alþýðustyrktarsjóðsgjald- anna, varð eigi útrætt, og þó að slæmt sé, að missa af landssjóðstillagi, fór þó svo, að frumvaipið dagaði uppi, þar sem hækkun alþýðustyrktarsjóðsgjaldanna, sem ráðgerð var, tiefði orðið almenningi þimg- bær, eins og „Þjóðv." hefir áður drepið á. Að því er fjártögin snertir, og hinn ískyggilega fjárhag lands'.nsyfir höfuð — 500 þús. króna lántöku, og eyðslu úr viðlaga- sjóðnum — mun „Þjóðv.“ gera það að umtalseíni síðar. g»etta kalla eg framfarir! Steinn: „Sko,' þarna fer nú sólin að svíkjast burt frá deginum, og sífellt er hún þarna að skrölta á gamla veginum! Hún ekur bak við múlann og kossi kveður tindana, já, korndu, laxi, með mér, — við skulum reyna’ að binda ’ana! Við skulum taka og stöðva á klaupi sídu hestana og hjólin undan vagninum mölvn, og síðan festa’ ’ana! Við'megum til aö neyða’ hana burt af gömlu brautinni á braut, sem miklu er nær oss, svo létti vetrar þrautinni. Og nauðug-viljug skal hún svo skLa’ oss líka um næturnar, og skoðaðu, — finnst þór, Jón minn, ei stórar endurbæturnar?“ Jón: „Já, þetta kalla’ eg t'ramfarir, ef þú fær ráðið kennt okkur, að þegar hana tökum við, geti bún ekki brennt okkur!“

x

Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi
https://timarit.is/publication/131

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.