Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 13.11.1907, Blaðsíða 2

202
Þjóbviljiníi.
XXI 51.-52.
hefir eleppt því embætti, og er Lövland
orðinn forsætisráðheira. — Jafn framt
haía og orðið aðrar breytingar, að því er
skipun ráðaneytisins snertir.
Gufuskipafélagið ^Vestlan dske Lloyd “
hefir sótt uin 10 þús. króna árlegan styrk
til reglubundinna gufuskipaferða milli
Veetnr-Noregs og Islands.
Danskt fiskiveiðafélag.
í Danmörku er stofnað öflugt fiski-
veiðafélag, með 300 þús. króöa höfuðstól,
er ætlar að reka þilskipaveiðar við Island.
Félag þetta ætlar að gera úteittflutn-
ingagufuskip, og fimm skútur, með olíu-
hreifivél.
Vaxtahækkun á Dýzkalandi.
Kikisbankinu í Berlín hefir hækkað
vexti úr 51/, upp i ö1/,0/^.
Jarðskjálftar í Kalabriu.
Við jarðskjálfta í Kalabríu hafa 100
menn beðið bana.
Frá Þýzkalandi.
Mazimilian Harden, ritstjóri tímaritsins
„Zukunft*1, hefir verið sýknaður í máli,
er Moltke, greifi, hafði höfðað gegn hon-
um, af því að Harden batði eakað hann
um ólifnað við karlmann.
Moltke greifi hefir áður verið herstjóri
i Berlín, og er nákominn hirðinni, og
hefir mál þetta því vakið mikið umtal.
Kaupmannahötn 31. okt. ’07.
Frá Danmörku.
Fjárlaga-umræðurnar í danska rikis-
þinginu urðu all-harðar, og er þeim nú
I l'kið í bráð. Borybjœry, jafnaðarmaður,
gerði harðar árásir á Álbrrtí, og Hermann
'Jrier krafðist einnig, að hann yrði lát-
inn þoka úr ráðaneytinu, sakir gjörræðis
í stjórnarathöfnum.
Að lokum lýsti Anders Níelsen (for-
ingi stjórnarflokksins) því yfir, að stjórn-
armettn vildu eig>, að Alberti færi frá
völdum.
Vextir hœkka á Englandi.
Englandsbanki hefir bækkað vexti úr
41/ 0/ Rl/ 0/
’ li /0 1 ° 2 /<»•
Voðalegt manntjón.
Bærinn Karatag í Buchara (í Mið-Asíu) j
manna beðið bana.
Kaupmannahöfn 6. nóv. ’07.
Hlutleysi Noregs.
Símafregn frá Kristjaníu segir, að j
Frakkland og Bretland hafi numið úr j
gildi nóvembersamninginn, að þvi er til j
Noreg8 kemur. — Norski utanríkisráð- j
herrann hefir síðan, ásamt sendiherrum !
Þjóðverja, Breta, Frakka og /Rússa. ritað |
undir samDÍng um bað, að Noregur skuli ;
Vera einn og óskiptur. (Hlutlaus i ófriði. j
Kosningar á Russlandi.
Kosningum til „dumunnaF (ríkisþings- i
ins) er nú að mestu lokið, og verður ríkis- J
þingið mjög fjölskipað hægrimöooum.
Kaupmannahöfn 7. nóv. ’07. i
Hœkkun bankavaxta.
Englandsbanki hefir nú hækkað vexti af !
útlánum upp í 7%, og Frakklandsbanki J
hœkkað vextina úr 31/2"/0 upp í 4°/0.
Af peninga-eklnnai hafa stafað all-
mikil atvirin’i-eksturshrun í Sviþjóð. j
Vínsölubann í Færeyjum.
I Þórsmörk í Færeyjum hefir með
440 atkv. gegn 20, verið samþykkt að
baona áfengissölu og áfengisveitingar.
Kapella Gústafs Adolph’s.
Kapella Giistafs Adolpli’s við Liitzen
var vigð í gær (6. nóv.) með mikilli við-
höfn. (Kapella þessi er reist til minn-
ingar um orustuna við Liitzen 5. nóv.
1632, er Gustaf Adolph féll.)
Brezkt miljónafélag
kaupir verzlanir á Suður-og Yesturlandi.
---- 1
Eíds og getið var um í 49. dt. blaðs )
vors, gangast þeir Copland og Berrie í
Leith fyrir stofnun verzlunarfélags, sem
ætlar að kaupa ýmsar verzlanir á Suðúr-
og Vesturlandi, og er mælt, að höfuðstóll
félags þessa eigi að verða 8 milj. króna;
en fregDÍr um npphæð hlutafjárins eru
að vísu óljósar enn.
"S erzlanir þær, sem sagt er, að félagið
ætli að kaupa, eru: Verzlanir Copland's
og Berrie’s, verzlanir A. Nsgeirssonar (á
Isafirði, Flateyri, Suðureyri í Súgandafirði,
á Hesteyri, og á Arngerðareyri), verzlanir
Leonh. lang’s (á lsafirði, í Stykkishólmi,
í Ólafsvík og á Sandi, undir Jökli); enn
fremur verzlanir Geirs Zoéga og 7h. 7hor-
■steinsson’s í Reykjavík, verzlun Aug. Flgq-
enrinq's í Hafnarfirði, og verzlun Gísla
Jónssonar i V istmanDeyjum. — Þilskipa-
útvegur, og skipastóll, nefndra verzlana
verður með í kaupunuD .
Dönsk blöð láta ílla yfir þessari fyrir-
huguðu verzlana-samsteypu, sem sýnilegt
er, að dregur mjög verzlunararðinn úr
höndum Dana, þar sem raikið af hluta-
fénu verður brezk eign.
Á hinn bóginn þykir danska blaðinu
«,Dannehrog“ Dönum vera það um megn,
að gera vfirboð í ofangreindar verzlanir,
en telur nauðsynlegt, að stöfnað sé danskt-
íslenzkt verzlunarfélag, til þess ao sjá tim,
að verzlaDÍr á Norður- og AusturlaDdi
komist eigi einnig í höndur Bretum, og
telur blaðið stórkaupmann Tlior. E. Tul-
iníus liklegastan til framkvæmda í því
efni.
Verði alvara úr hinni fyrirhuguðu
verzlaDa-satnsteypu á Suður- og Vestur-
landi, eru það oss Isiendingum lítil gleði
tíðindi, þar sem hún hlýtur að draga að
mun úr verz’unar-samkeppninni, og sér-
staklega getur það reynzt uijög óheppi-
legt, að megnið af saltfiski. s *m verkaður
er á Vestur- og Suðurlandi sé seldur sama
verzlunarfélagi.
Hvort nokkuð verður úr því, að Danir
stofni hlutafélag, til að kaupa ísleuzkar
verzlanir á Nerður og Austurlaadi, er ó-
vÍ9t, enda munu IslendÍDgar ekki sýta,
þótt það íarist fyrir.
O.'B .........•
Lög, afgreidd af n 1 l>ingri-
Af lögum, er samþýkkt voru á sið- j
asta alþingi, er þessara enn ógntið: |
LXVI. Lög um tollvörugeymslu og
tollgreiðslufrest. (Kaupmenn geta feDgið
fre^t á tollgreiðslu, ef hinar tollskyldu
vörur eru geymdar í sérstöku húsi, eða
herbergi, sem lögreglustjóri innsiglar, og~
greiðir kaupmaður þá tollinri, er tollskylda
varan er tekin úr tollgeymslunni, og verð-
ur haun þá að láta lögreglustjóra, eða
umboðsmann han9, rjúfa innsiglið, nema
öll tollskylda varan sé tekin úr tollgeymsl-
unni í senn, og tollurinn áður greiddur.
Ef vörugeymsluhús fyrir tollskyldar
vörur vérða roist í kaupstöðum landsinsr
til almenningi afnota, og stjórnarráðið1
telur þau fulltryggileg, getur það leyft,
að kaupmenn á þeim stöðum sendi kaup-
mönuuni á öðrum höfnum inDan lands,
svo og til útlanda, tollskyldar vörur, er
þar hafa verið geyrndar, án þess að svara.
tollinum.)
LXVII. Lög um vegi. (LaDgur laga-
bálkur, og hefir helzru ákvæða þeirra laga
áður verið getið í blaði voru.)
LXVIII. Lög um stjórn landsbóka-
safnsins. (Landsbókavörður hefir að árs-
launum 3000 kr., en aðstoðarbókaverðir,.
annar 1500 kr., en hinn 1000 kr.
Skipa ukal ö manna nefnd landsbóka-
verði til ráðaneytis við kaup bóka, og'
handrita, og sitja i þeirri nefod kjörnir
menn af kennurum embættaskólaDna, og
hins almenna mennta skóla, einn maður
frá hverjum skóla, og landsskjalavörður
hinn fimmti.)
LXIX. Lög um laun sóknarpresta.
(Hver sóknarprestur fær að byrjuDarlaun-
um 1300 kr. á ári. — þegar hann er orðinn
eldri að embættisaldri, en fullur þriðjung-
ur sóknapresta landsins, fær hann í laun
1500 kr. á ári, og þegar hann er orðinn
eldri að embættisaldri, en tveir þriðjung-
ar sóknarpresta landsins, fær bann í laun
1700 kr. á ári.
Auk þe8sa fá ept.ir nefnd p restakölk
þessa erfiðisleika-upp'bót:
1. Hof i VopDafirði .... 150 kr-
2. Kirkjubær í Hróarstungu 200
3. Hof i Álptafirði 200 r
4. Þykkvabæjarklaustur . . . 150 T)
5. Torfastaðir 200 r)
6. Roynivellir . .... 100 rr-
7. Reykholt 150
8. Stafholt 200
9. Staðarhrhun 150
10. Staðarstaður . . . 200
11. Staðarhólsþing . 150
12. Staður á Reykjanesi . . . 200
13. Dýrafjörður 200
14. Vatnsfjörður . . . 300 Tí'
J5. Vellir i Svarfaðardal . . . 200
16. Möðruvallaklaustur . . : . 150
17. Laufás 200
18 Háls i Fnjóskadal .... 300 n
J9. Skútustaðir . . . . . . 200
20. Skinnnstaðir 300
Auk þes=a ber og prestum borgun'
fyrir auka verk, og greiðir sveitarsjóð nr—
inn borgunina, ef fyrir þurfamenn er
nnnið.
Afgjöld af prestssetrum taka prostar
upp í ofan greind laun sin.
Að þvi er snertir tiund, offur, lausa-
mannsgjald, lambsfóðúr og dagsverk, inn-