Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 14.06.1910, Side 2

106
F>JÓÐVIL.JINN.
XXIV., 26]
kominn til Sangatte á Frakklandi eptir
þrjá íjórðu kl.9tundar, og eptir aðra þrjá
fjórðu kl.9tundar heim aptur til Dover
(kl. 8 e. h.)
Seint i aprílmánuði þ. á. urðu hús-
brunar miklir i borginni Charles í Louis-
íana í Bandaríkjunum. — Brunnu þar
mörg hundruð húsa, þar á meðal ekólar,
kirkjur, bæjarþingstofaD, og nunnuklaust-
ur, er þar var, og er skaðinn alls metinn
þrjár milljónir dollara.
í Bandaríkjum Suður-Afríku, sem ný-
léga eru stofnuð, hefir Herbert Oladstone,
sonur gamla Oladstone’s sáluga, helzta
stjórnmálaskörungs Breta á öldinni, sem
leið, ný skeð verið skipaður landstjóri, og
hefir hann kvaít sér til forsætisráðherra
Louis Botha, hershöfðingja Búa, er f’ræg-
astur varð í ófriðinum rnilli Breta og Búa.
í héraðinu Hunan í Kina hafa hafizt
ákafar ofsóknir gegn kristnum mönnum,
og hefir sumum þeirra verið misþyímt
afskaplega, iimlestir á ýmsa vegu svo
hryllilega, að eigi verður með orðum iýst.
— Fjöldi kristinna manDa hefir þvíflúið
burt úr héraðinu.
Helztu fyi irhugaðar vegabætur
sumaríð 1910.
Þær eru sem hér segir, er lands9jóður
kostar að öllu leyti eða nokkuru og lætur
framkvæma þær:
Mesta vegabótamannvirkið verðurórá-
argerd á Norðurá, á flutningabrautinni upp
Borgarfjörð. Til henDar eru ætlaðar 30,000
kr. Verkstjóri við stöplahleðsluna verður
Guðjón BtchmanD, með tilsjón landsverk-
fræðingsins (J. Þ.)
Orímsnesbraut, upphaf hennar frá Sogs-
brúnni, er þar næst, með 10,000 kr. til-
kcstnaði og verkstjórn Erl. Zakaríassonar:
Þá verður byrjað í sumar á Húnvetn-
ingabi aut, vestur á leið frá Blönduós fyrir
4,600 kr., og stendur fyrir því verki Páll
JÓdssod frá Akureyri.
Fjórða flutnÍDgabrautarvinnan verður
í Þingeyjarsýslu, upphaf ReyJcjadahbraut-
ar, frá Húsavík, fyrir 10,000 kr. Þar er
verkstjóri Arni Zakaríasson.
Enn á að verja i sumar 5000 kr. til
umbóta á Holtavegi, með stiórn Tómasar
PeterseD.
að víðhaldi flutnÍDgabrauta verður unnið
á Fagradal fyrir 3000 kr., verkstjóri Jón
ísleifsson frá Eskifirði;
að Austurbrautinni fyrir 5000 kr., aðal-
lega á kaflanum frá Reykjavík upp undir
Sandskeið, með stjórn Tómasar Petersen, og
að Þingvallabrautinni fyrir 2000 kr., verk-
stjóri Guðjón Helgason frá Laxnesi.
Þetfa voru nú flutningabrautirnar.
Þá koma þjóðvegirnir.
Þar er efst á blaði brúargerð á Laxá
í Hornafirði með vegarspotta að henni.
Kostnaður áætlaður 10,000 kr. Verkstjóri
Jón Jónsson frá Flatey í Suður9veit.
Þá er Mosfellssveitarvegur með 6000
kr. Verkstj. Skúli Guémundsson.
Skaptárhraunsvegur ineð aðrar 6000
kr. Verkstj. Þorvaldur Jódssod frá Hemru.
Stykkishólmsvegur enn með 6000kr.;
aðallega brú á Kaldá. Verkstj. Pétur
Þorsteinssou.
Þessu næst eru ætlaðar 4000 kr. til
Lagarfljótsbrúarvegar, írá brúnni að byrj-
un Fagradalsbrautar. Verkstj. Jón Isleifs-
son frá Eskifirði.
Geysisveg á að umbæta, frá Þingvöll-
um, fyrir 3000 kr. Verkstj. Guðjón Helga-
son.
Sömu fjúrhæð á að verja til vegar
milli Gilsfjarðarbotns ogHrútafjarðarbotne.
Verkstj. Intgiinundur MagnússoD.
Til að varða Þorskafjarðarheiði verður
varið 2000 kr. Verkstj. Ingim. Magnússon.
Utan þjóðvega er fyrirhuguð brú á
Sandá í Þistilfirði, sem á að kosta 10,000
kr. Verkstj. Árni ZakatíassoD.
Loks er vegur fyrir MúlaDn, frá
Hvammstanga í Miðfirði, réttast nefndur
Línakradalsvegur. Hann á að kosta 10,000
kr. er landssjóður leggur til helminginn.
Verkstj. Daníel HjálmssoD.
[Eptir „ísafold14].
Jitsíma-fregnír.
—o—
Jarðskjálftar hafa valdiS töluverðu tjóni
á Italiu.
Greinilegar fregnir enn eigi fengDar.
Háskólakennari í Stokkhómi, Wuiff
að nafni, vítir harðlega framkomu islenzka
viðskiptaráðanautsins, hr. Bjarna ,Jónsson-
ar frá Vogi, í Svíþjóð.
Nýjar bækur.
TilT-aianir með trjárækt á Norð-
urlandi, eptir Sigurð Sigurðsson, skóla-
stjóra. — Akureyri 1910 — 23. bls. 8'°.
Ritgjörð þessi ræðir mest um trjárækt-
brtilraunir „KæktuDarfélags Norðurlands“,
og flytur myndir úr trjáræktarssöðinni á
Akureyri bæði af trjárœktarstöðinni sjálfri
af sex ára gamalli bfórk, sem vaxin er
upp af íslenzku fræi, af fjögra ára göml-
um reyni, fjögra ára gamalli fjallarós, og
af ísleDzkum gulviði, sem gróðursettur var
árið 1905.
Óþarft er að geta þess, hver unaður
það er, að hafa tró hjá heimili sínu, og
vonandi, að áhugi manna glæðist smám
saman, að því er það snertir.
Til þess að bæta úr þekkingarleysi
almennings, sem mjög hamlar framkvæmd-
um í þessu efoi, væri áríðandi, að sú
yrði reglan, að skógfræðingar færu um
héruð öðru hvoru, og gæfu þeim kost á
aðstoð, og leiðbeiningu, er þess kynnu
að ósk».
_c4_r*si*it „Ræktunarfélags Norður-
landsu 1909. — Akureyri 1909. — 86
bls. 8™.
Au,k ýmis konar skýrdna, er félagið
sneita, fiytur ársritið grein um vatnsveit-
ingar, eptir Jakob H. Líndal, og um garð-
yrkju, eptir Sigurð Pálmason, o. fl. o. fl.
TJm verzlun, fyrirlestur haldinn
í Reykjavík 10. febr. 1910 af sagnfræð-
ing Sighvati Or. Borgfirðing. — Rvík
1910. - 28 bls. 8~.
Kostnaðarmaður: Porlákur Reykdal.
Fyrirlestur þessi er stutt, en þó all-
fróðlegt, ágrip, eða yfirlit, að því er verzl-
unarsögu lands vors snertir, frá olztu tím-
um, og til nútímans.
Sama fyrirlesturinn hafði höfundurinn
iður flutt við unglingaskólann að Núpi í
Dýrafirði 31. jan. 1909, og síðar að Þing-
eyri, en síðan aukið hann að nokkru, áður
en hann var prentaður.
I niðuriagi fyrirlestursins tarast hon-
um orð, sem hér regir:
„T3n þrátt fyrir eindreginn áhuga einstakra
manna, getum vér þó enn ekbi hrósað al-
frjálsri islenzkri verzlun; svo lengi sem is-
lenzkur verzlunarfáni blaktir ekki á hverri
einustu sölubúð þessa lands, þá erum vér tjóð-
urhælar hins útlenda okurvalds.
t>að er eitt af þeim mörgu hlutverkum
hinnar uppvaxandi kynslóðar, að vinna það
þrekvirki; þá frægð og hamingju, að Pjall-
konan fagra geti i elli sinni litið yfir formda
knerri frjálsra sona f*ra landa tnilii, sem á
fyrri öldum, og að því markmiði verður að
vinna, með fjöri og fylgi, allur hinn prúði Og
fjörugi æskulýður þessa lands,, svoimr og
moyjar11.
Verð ritkorns þessa er að ems 30 aur.,
svo að flestir hafa tök á að eignast, sem
vilja
Fiinm mcnn ilrukkna.
26. inaí þ. á. vildi það sorglega slys til, að
báti, frá verzlunarstaðnum i Vik i Mýrdal, hvolfdi
og týndu fimm menn lífi.
Formaðurinn á bátnum hót Exnar Hjaltason,
og var honum bjargað ásamt tólf mönnum öðr-
um, því að alls voru átján á skipinu.
Menn þessir voru að starfa að uppskipun úr
gufuskipinu „Vendsys9el“, og var brim í sjóinn,
sem þó var eigi látið hamla uppskipuninni, með
því að gufuskipið hafði, vegna óveðra, orðið að
bíða afgreiðslu í hálfan mánuð.
Þeir, sem drukknuðu, voru: Bræðnr tveir,
Jakob og Sigurður Björnssynir, Bergsteinssonar
frá Dyrhólnm, og voru báðir heimiiisfastir í Vík.
— Þriðji maðurinn var Slcúh Unason frá Fossi:
fjórði maðurinn Jön Brynjólfsson, og fimmti Jón
Jónsson, og voru tveir hinir síðast nofndu vinnu-
menn Halldórs umboðsmanns Jónssonar í Vík:
Vinnumennirnir voru báðir ókvæntir, en þrír
hinir fyrstnefndu láta eptir sig ekkjur.
Nýr biínaðarskólastjðií.
Búnaðarskólastjóri á Eiðum er ráðinu Melú-
salem Stefánsson, i stað Bergs heitins Helgasonar
Fjórir prcstnr
byrja að taka laun sín úr landsjóði á yfirstand-
andi vori: