Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 28.10.1911, Blaðsíða 1

Yerif drgangsins (minnst, j
60 arhir) 3 b\ 50 aur. j
trUndis 4br. 50 aur., og
( Ameríkn doll.: 1.50.
Borqist ýyrir júnlmánaö-
arlók.
ÞJOÐVILJINN.
- ~[= Tdttuoasti oq fimmti ákqasqdb. —- 1. . ■ ■ ——
-J—RIT STJORl SKÚLI THORODDSEN. = *as£—-
M 49. ||
ReYKJAVÍK 28. OKTOBF.R.
| Uppsögn skri/kg ógild
| ncma koniið s'e til útgcf-
I anda fyrir 30. dagjúní-
j mánaðar og kaupandi
samhliða uppsögninni
| borgi tkuld sína iyrir
\ blaðið.
1911.
U
Stefnumunurinn.
Amiars vegar (lanskur innlimunar-
og ihaldsflokkui*.
Hins vegar íslenzkur sjálfstæðis-
og franifaraflokkur.
—o—
Danir fengu mi 11 i 1 aiulaneí'n<Iarmenn-
ina, alla nema einn, til þess að ganga að
innlimunarfrumvarpinu, sem þjóðin hratt
syo rækilega frá sér 1908, þótt því væri
haldið að henni hæði með íllu og góðu,
bæði með hótunum og fagurgala. Danir
eru enn sama sinnis og þá, um það, að
meina oss að verða sjálfstæð þjóð, og þeir
sem enn, sem fyrri veita þeim að þessu
máh, eru »Heimastjórnar«menn.
Samkvæmt þessari afstöðu í aðal-
málinu er auðvitað afstaðan i ýmsum
öðrum málum, sem því eru náskyldust.
Danir meta að engu hinn sögulega
rétt yorn til sjálfstæðis. >Heimastjórnar«-
menn hafa tekið í sama streng, með því
^að vefengja og óvirða hin sögulegu gögn
vor í þessu máli, syo sem gamla sátt-
mála.
Danir töku það að «ér upp á sitt
eindæmi, fyrir löngu síðan að gjöra á-
kvæði um ríkisréttarstöðu Islands, og
kölluðu lög, — Stöðulögin alræmdu. Þeir
halda fram gildi þeirra, þótt aldrei hafi
þar til komið lögfullt samþykki íslend-
inga sjálfra, heldur þvert á móti, mót-
mæli, gömul og ný. »Heimastjórnar«-
menn gjalda jákvæði sitt til þessa, með
því að þegja þegar Stöðulögunum er mót-
mælt, þeir vilja ekki styggja Dani með
því að taka þátt í þeim mótmælum.
Danir standast ekki reiðari, en ef
minnst er á það, að vér fáum sérstakan
fána. »Heimastjórnar«menn hjálpa þeim
einnig hér eptir mætti, bæði með því að
veifa Dannebrog sýknt og heilagt, og
með því að berjast gegn lögleiðingu ís-
lenzka fánans.
Danir þykjast eiga landhelgina. hér
við land með okkur — telja hana með
öðrum orðum til sameiginlegu málanna.
Sjálfir hafa þeir sagt — í Stöðulögunum —
að íslendingar ættu ekkert að þurfa að
leggja i kostnað til þeirra mála, en þó
-eru þeir svo ósvífnir, að vilja láta oss
greiða sér stórfé fyrir landhelgisvörzluna
— eins og hún er nú líka merkileg.
>Heimastjómar«mennirnir segja glaðir
já og amen við þessari ójafnaðar-áseilni
og láta sem þeir viti ekki að Danir fá
þessa gæzlu marg-borgaða, þar sem þeir
fá að veiða í laiulhelginni.
Danir níða og ofsækja hvern þann
/ dag
kjósa Islendingarnir
Jón Þorkelsson og
Magnús Blöndahl.
I)anir
Lárus H. Bjarnason og
Jón Jónsson
og hálí'-Danir
Guðmund Finnbogason og
Halldór Daníelsson.
mann, íslenzkan eða erlendan, sem leyfir
sér að hafa annan skilning á þessum
málum og öðrum slíkum en þeir og
>Heimastjómar«menn hafa, og nú hefir
verið lýst. »Heimastjórnarmenn hemia
þetta eptir þeim, eins og annað, og jeta
dönsku blöðin og »heimastjórnar«blöðin
íslenzku hvor eptir öðrum níðið. Einna
freklegast hafa þau þó veizt að viðskipta-
ráðunaut vorum. Dönum er sem só, eins
og gefur að skilja, meinílla við það, að
vér komumst nokkuð á framfæri í út-
löndum, og þeim er því allt um æði að
kæfa þenna sjálfstæðisvísi vorn og til
þess hefir ekki staðið á liðsinni »Heima-
stjómar« manna.
Þetta era nú að eins nokkur dæmi,
en meira þarf ekki með. Hvar sem
danskir og íslenzkir hagsmunir, dönsk
og íslenzk stjórnmálastefna, rekast á, þar
eru »Heimastjórnarmennimir ætíð boðmr
og búnir að halda fram hagsmunum og
skoðunum Dana.
Sjálfstæðismenn halda aptur á móti
fram hagsmunum og réttindum Islend-
inga. ^
Sjálfstæðisfiokkurinn er ísienzki flokk-
urinnj — »Heimastjórnar«flokkurinn er
danski flokkurinn.
Það er ekki ófyrirsynja sagt, sem ein-
um Dana, sem hér er búsettur, varð að
erði hér á dögunum: »Yi Danske stemmer
paa Laras Bjamason og Jún Júnsson«,
sagði hann.
I ínnanlandsmálum verður vart við
svipaðan mun á afstöðu flokkanna.
Þetta kemur glöggast fram þegar litið
er á stjórnarskrábreytingu þá, er síð-
asta þing samþykkti,
Þar var eilíf togstreita um það milli
flokkanna. Sjálfstæðisflokkurinn reyndi
hvervetna að koma inn sem frjálslegust-
um ákvæðum, t. d. má nefna stónnikla
og sjálfsagða rýmkunn á kosningarréttin-
inum. Heimastjórnarflokkurinn þæfðist
þar alstaðar fyrir, og tókst loks að skapa
það sem þeir kalla »fast íhaldsa.fl« í
þinginu, til þess að vega upp á móti
réttarbótunum, með því að gjöra, skipun
I efrideildar svo ófrjálslega, að við það er
lítt unandi.
Frv. er, eins og það nú liggur fyrir,
miðlunarfrumvarp, þannig til orðið, að
hvorirtveggja hafa slakað til. Þótt nú
Sjálfstæðismönnum þætti mikið fyrir því,
að gjöra þessar tilslakanir í íhaldsáttina,
svo mikið, að sumir þeirna greiddu
frv. eigi atkvæði sitt á síðasta þingi —,
þá hafa þeir nú flestir, ef ekki allir,.
lýst vfir því, að þeir muni samþykkja
það óbreyt-t á næsta þingi vegna réttar-
bóta þeirra, er þeim hefur tekist að fela
í því, og þá fyrst og fremst- þe'rrar, að>
þar er sleginn varnagli við þvi, að unnt
verði að smeygja eða þröngva á oss
neinum sambandslaga-innlimunarfj ötri
framvegis að þjóðinm fornspurðri. Það*
skal eigi fullyrt hér, þótt eigi kynni að
vera ástæðulaust að getasér þess til, það
' sé einmitt þetta ákvæði, sem gjörir Heima-
stjórnarmenn hikandi í því, að samþykkja
stjórnarskrárfrv. óbreytt — að löngun-
in sé svo rík hjá þeim til þess, að inn-
lima oss í hið samsafnaða danska ríki,
að þeir svífist eigi að nauðga sambands-
lagaóburðinum upp á þjóðina, hvenær
sem þeir komast í meiri hluta á þingi.
þvert ofan í yfirlýstan vilja mikils meiri
hluta hennar. En víst er um það, að
það er eígi áform þess flokks, að sam-
þykkja frv. óbreytt á næsta þingi, þótfc
sumir þeirra manna séu svo klókir að
verjast allra frétta um það efni. Það
sem þeir einkum finna að frv. er það, að
þeim hafi eigi tekist að gera það nógu
ófrjálslegt. Þeir era t. d. ókvæða. út af
því, að vinnuhjú skuli fá kosningarrétt.,
og reyna að hræða menn með þeirri
grýlu, að sá nýi kjósendaflokkur muni
alveg gleypa hina eidri kjósendur.
Það mun nú vera sannarlegt, að tala.
þeirra er eigi nema — einn fimmtándi
hluti af núverandi kjósendafjölda lands-
ins, svo að það er vonandi, að Heima-
stjómarmenn jeti nú ofan í sig þessi
staðlausu gífuryrði, en það, að vilja refsa
mönnum i'yrir það, að vera á vist, með
mannréttindamissi, er gott sýnishom af
réttsýni þessa stjórnmálaflokks.
Hér ætti ekki að þurfa frekar vitn-
anna við. »Heimastjómar«menn eru í-
halds- og ófrelsis megin. Sjálfstæðis-
menn era frelsis og mannréttina megin.
i
Það ætti ekki að vera vandi fyrir