Lögberg - 26.02.1890, Síða 1
Lögbcrz ei yenð' ut at l’rentfjelagi Lögliergs,
Kemur út á hverjum miðvikudegi.
Skrifstofa og prentsmiðja nr. 35 lombard
Str., Winnipog Man.
Kostar $2.00 um arið. Borgist fyrirfram
Einstök númcr 5 c.
Lögkerg is publishe every Wednesday by
the Lögberg 1‘rinting Company at Ko. SS
Lombard Str., Winnlpeg Man.
Subscription Pricc: $2.00 a year Payable
in advance.
Single copies 5 c.
3. Ár.
Politiskar frjettir.
I.ÖGOILDIXG FRÖNSKl'.XN'Ai: er llfl
loksins kotnin af liöndum sambands-
J)iti<rsins, Jxi að úrslitin verði að
líkindum ekki nema til bráðabyrgða.
Dómsmálaráðherra Canada kom að
lokutn með tillögu í J>á átt, að
eptir að kosningar hafa næst farið
fram í territóriunum, skuli J>ingið
Jrar liafa rjett til að kveða á um,
á hverri tungu þingmenn skuli
mæla í ]>ingsalnum, og á hverju
máli pingtíðindin skuli vera gefin
út. Viðvíkjandi prentun á lögum
og tilskipunum, J>á á sambands-
stjórnin að hafa vald til að ráða
J>vi, á hverjtf máli slíkt skuli vera
Út geiið. I>essi uppástuuga var
sampykkt með 149 atkv. móti 50.
Með Jiessum úrslitum cr málinu í
raun og veru alls ekki til lykta
ráðið, enda hótar og McCarthy að
koina með málið aptur í annari
mynd áður en þinginu er slitið.
Það er auðsjeð á öllu, að petta
hefur verið gert út úr standandi
vandræðum, málið að eins dregið á
langinn, til J>ess menn skuli gcta
sjeð, liverju fram vindur. Hvorug-
ur flokkurinn porði að vera ein-
dregið með eða móti. En eptir-
tektavert er J>að, hvað aðalblað sam-
bandsst jórnarinnar hjer í Canada,
í'mpire í Toronto, segir í tilefni
af atkvæðagreiðslunni. Af J>ví geta
menn ráðið, liverja stefnu stjórnin
ætlast til að petta tnál taki. Blað-
inu farast meðal annars pannig orð:
„Lítill vafi getur á J>ví leikið,
livernig fara muni utn petta mál,
úr pví almenningur í terrítóríunum
á að gera út um pað. Ensku-tal-
andi fólkið er svo langt um fleira,
og fjöldi pess vex tiltölulega ár
frá ári. Frönsku-mælandi menn eru
reyndar talsvert margir og peir eru
að fjölga, en J>eir kunna jafnframt
ensku, og par sem ]>annig stendur
á, pá er ekki líklegt, að báðum
tunguinálunum verði lialdið fram-
vegis sein löggiltuin“.
Þingmknn Manitoba-fylkis og
Norðvestur-territóríanna í Ottawa hafa
skorað á ráðherra akuryrkju- og
innflutningsmálanna að gera ráðstaf-
anir til pess, að lilynnt verði bet-
ur að innflutningi til norðvestur-
landsins lieldur en átt hefur sjer
stað um siðasta undanfarinn tíma.
Ráðherrann svaraði, að sem stæði
væru engir poningar fyrirliggjandi
í ]>ví skyni. En búizt er við, að
pcssir pingmenn muni láta eitthvað
til sín heyra, pegar fjárliags-áætlun
pessarar stjórnardeildar verður tek-
in til umræðu í pinginu.
Hreyfing hefur komið upj>, að
pvi cr virðist einkum í Ontario-
fylki, til pess að auka ættjarðar-ást
°g pjóðvsniis-tilíinning manna í Cana-
da. í tilefni af pessari lireyfingu
fundu ymsir heldri menn Ontario-
stjórnina að máli 1 síðustu viku.
Yfirmaður einn í lífverði landstjór-
ans liafði orð fyrir flokkunum. Hann
hjelt pví fram að ineira lífi J>yrftí
að koma í pjóðerriistilfinuing Canada-
manna, og óskaði ej)tir að sett yrði
inn í skólalögiu fyrirmæli um pað
að flagg Canada skuli vera látið
lianga fyrir njitan borð skólakeno--
aranna í hverri einustu skólastofu
nllt árið um kring, og á sjerstökuui
hátíðisdögum driegið upj> á skólana;
ekyldi ]>á kennariuw sk)fra fyrir
WINNIPEG, MAN. 20. FEBRÚAR 1890.
Nr. 7.
börnunum, í hvers minningu peir
hátíðisdagar væru haldnir. Banda-
ríkjamenn væru ávallt reiðubúnir til
að lofa sitt land og syna flaggi
sínu virðingu, en ]>ar á móti væru
allt of inargir Canada-menn, sem
gerðu lítið úr ræktartilfinningunni
fyrir sínu eigin landi, og hann áleit,
að pessi hreytíng, sein nú væri að
byrja, mundi veita skrafinu um sam-
tenging Canada við Bandaríkin tals-
verða mótspyrnu. Dagar pcir sem
farið er fram á að verði hátíðlegir
haldnir í skólunum, eru pessir: 5.
ajiríl — fundin Canada 1535; 21.
maí - gefin út ytírlfsing uiu fylkja-
sambandið 1807; 24. inai drottn-
ingin fædd 1819; 5. júní bar-
daginn við Stony Creek 1813; 1.
júlí — dominion-dagur; 16. ágúst —
Detroit tekin 1812; 17. sej)tember
— fyrsti fundur Efri Canada pings-
ins 1792; 13. október — bardaginn
við Qweenstowns Hæðir 1.812; 25.
október — bardaginn við Cliaut-
auquay; 11. nóvember— bardaginn
við Chryster Farm. Ræðumaðurinn
taldi mjög líklegt, að endurminning
um pessa viðburði mundi vekja ætt-
jarðarástina í hjörtum unglinganna,
ef henni yrði á lojiti lialdið. Kennslu-
málaráðherrann svaraði, tók málinu
mjög vel, kvaðst vera pessari breyt-
ing hjartanlega meðmæltur og lofaði
aðstoð stjórnarinnar.
Nyi sainningurinn inilli brezku
stjórnarinnar og Bandaríkjanna um
framsölu sakamanna, var samj>ykkt-
ur af öldungadeild congressins í
Washington {>. 18. J>. m.. Aðalinn-
takið úr J>essum samningi stóð I
4. nr. blaðs vors.
Conghkss.maður frá Miniiesota,
Darwin S. Hall, hefur látið pá skoð-
un í ljósi, að bændur í norðvestur-
landinu mundu geta haft stórkost-
legan ábata af að rækta hör. Hann
hyggur, að nógur liör geti vaxið i
Minnesota og Dakota-rfkjunum til
]>ess að koma. á fót reglulegum iðn-
aðar-verkstöðum í J>eirri grein, og
hann vill koma á tollvcrndun fyrir
pann atvinnuveg, svo framarlega sem
sá iðnaður gæti komizt í pað liorf
að hann borgaði sig.
Fui.i.tbóa-DKII.d Congressins í
Washington greiddi atkvæði á mánu-
daginri var um J>að, livar syningin
mikla árið 1892 skyldi verða liald-
in. Loksins varð Chicago hlutskörp-
ust. New Yorkar-menn eru mjög
dautír í dálkinn út af ]>eiin úrslit-
um. Dó er ekki öll von úti enn,
J>vf að öldunga-deildin á að fjalla
um rnálið áður en pví verður ráðið
til lykta. Sumum congress-mönnum
J>ykir enda líklegt, að öldunga-
deildin muni láta syninguna verða
í Washington.
A Stóriiuktalandi er skyrsla
rannsóknar-nefndarinnar f Parnelsmál-
málinu lielzta umtalsefnið meðal póli-
tísku mannanna um pessar inundir.
mikið ]>ykir undir J>vf komið,
liver áhrif hún hafi á Jijóðina, og
pingmennirnir hafa jafnvel gert út
sjerstaka nienn hver f sínu kjördæmi
til [>ess að komast ejitir, hverjum
augum almenningur lfti á úrslit
pess máls, og er peim mjög annt
um að iá að vita pað áður en
gengið verður til atkvæða um,
livað gera skuli við pá skyrslu.
Mismunandi ujipástungur liafa komið
fram um J>að, livað gera skuli við
skyrsiuna, Stjórnin leggur pað til,
að ])ingið veiti að eins sp^rslunni
móttöku. Aptur á móti hefur
Morlcy, cinn af höfðingjum frjáls-
lynda flokksins, stungið uj>p á pví,
að pingið lysi óánægju sinni yfir
peim aðförum Titncs, að ákæra
pingmenn og byggja J>ær ákærur á
skjölum, sem auðsjáanlega hafi ver-
ið fölsuð og saman tckin af ill-
girni, og jafnframt ánægju sinni
með að sannleikurinn liefur afdrátt-
arlaust komizt ujip. Enn er óvfst,
hverja stefnu pingið muni taka.
Fyrikfakandi daga liafa verið
ymsar bollaleggingar í blöðunum um
fað, hverjir taka mundu við for-
ustu brezku stjórnmála-flokkanna,
ef peirra Salisburys og Gladstones
missti við. Salisburv er sffellt las-
burða mjög, og íhaldsflokkurinn er
á nálum um að lávarðurinn muni
ekki lengi geta sinnt stjórnarstörf-
um. Mönnutn virðist koma saman
um, að enginn úr fhaldsflokknum
muni vera fær um að taka við af
lionum. Bæði hefur almenningur
meiri tiltrú til lians en nokkurs
annars af höfðingjum íhaldsflokksins,
og ank pess er liann kunnugri
utanríkis-málum og í meira áliti
meðal stjórnmála-manna f öðrum
löndum heldur en nokkur af lians
flokksbræðrum. Menn búast J>ví við
að stofnað mundi verða til nyrra
kosninga, ef Salisbury segði af sjer,
og jafnframt, að pær kosningar
inundu liafa í för með sjer lirun
íhaldsflokksins úr völdum. — John
Morley er um pessar mundir sagður
lang-líklegastur eptirmaður Glad-
stones.
Stókkostlkgax fund ætla erf-
iðismenn af ölluifPstjettum aö halda
innan skannns í Hyde Park f Lon-
don til pess að mótmæla meðferð
Rússa-stjórnar á pólitiskum band-
ingjum. Foringjar verkamannanna,
sem eru að koina pessum fundi á,
skoða J>essa bandingja Rússlands
sein umbóta- og framfara-menn, bæði
í borgaralegu og jiólitisku tilliti.
l>essi lireyfing meðal verkamann-
anna ensku á upjitök sfn að rekja
til Amerfku.
B.K.IARST.IÓRN LUNDÓNA liefur
orðið að athlægi um pessar mundir.
Hún mælir fram ineð pví, að nefnd
verði sett til að yfirskoða alla leiki
áður en farið sje með pá uj>p á
leiksviðið og fram fyrir almenning.
Mæli pessi nefnd móti leiknum, á
pað að vera saknæmt, ejitir tillög-
um bæjarstjórnarinnar, að leika leik-
inn. Bæjarstjórnin fer og fram á,
að leikendur J>urfi að fá sjerstakt
leyfi frá par til skipaðri nefnd til
J>ess að gera sjónleikalist að atvinnu
sinni. Engin minnstu líkindi eru
til að bæjarstjórnin fái J>essu frain-
gengt, enda mun ekki láta fjarri
að J>ctta sje ófrjálslegasta tillagan,
setn koinið hefur fram á Englandi
um sfðustu mannsaldra.
V KKKALÝÐURiNN á Englandi
leggur mjög inikla áherzlu á pað
uin ]>essar mundir, að fá Iagaboð
út gefið um pað, að 8 klukku-
stundir skuli vera löggiltur vinnu-
tími á hverjum virkum degi. Eink-
um berjast J>ó námamenn fyrir pessu.
En örðugt gengur að eiga idð
jiólitisku flokkana í ]>essu efni. J>að
J>ykir nú orðið vfst, að stjórnin
muni ekki fyrst um sinn vilja ljá
pessu máli fylgi sitt, og f frjáls-
lynda flokknum eru skoðanir nianna
svo jafn-skij)tar f J>essu efni, að
menn búast ekki við, að nokkur
maður mundi geta náð kosningu
til J>ings fyrir J>að sjerstaklega að
hann veijti erfipismönnunum aö pessu
máli. Jafnvel Gladstonc, scm ann-
ars er manna fúsastur til pess að
taka að sjer málstað smælingjanna,
hefur neyðzt til að ráðleggja verka-
mönnum að hugleiða málið betur,
og gæta J>ess, að allmargir mundu
vera meðal verkaniannaiina sjálfra,
som ekki óskuðu ejitir J>essari breyt-
ingu. Enn dauflegar hafa aðrir póli-
tiskir leiðtogar tekið f málið. En
námamennirnir synast vera eindregn-
ir við að halda sfnu máli fram,
hver sem árangurinn kann að
verða.
Kosningar til rfkispings á
Þyzkalandi eru um garð gengnar.
Stjórnin beið mikinn ósigur. Með-
ferðin á sósíalistum var aðalmálið,
sem um var deilt, og pá einkum
pað atriði, hvort J>á mætti gera land-
ræka, pegar stjórninni syndist svo.
íhalds-blöðin á Þyskalandi bera sig
illa út af pessum ósigri, og kenna
stjórninni um, segja að hún liafi
farið óhyggilega að ráði sinu. Sama
segja önnur blöð Norðurálfunnar. En
blöðin í París fagna sigri sósfalist-
anna, segja að með honum hafi
sigur verið unninn yfir einveldinu,
og að pessar kosningar sjeu merk-
asta atriðið f sögu Þyzkalands, síð-
an pyzka keisaradæmið var stofnað.
I>ýzka st.iórnin er að koma á
fundi, sein ætlazt er til að saman-
standi af fulltrúuin frá sem flest-
um löndum, og er sagt að fund-
urinn muni byrja um miðjan næsta
máhuð. A pessum fundi á að
ræða mál, sem snerta verkamanna-
lyðinn. Ejitir pví sem J>yzk blöð
segja, koma á pennan fund full-
trfiar frá Englandi, Frakklandi, Aust-
urríki, Belgíu, Hollandi, ítalfu, Svf-
J>jóð og Sveiz. Aj>tur á móti hef-
ur stjórn Rússlands og stjórn Banda-
ríkjanna neitað að taka pátt f
pessu fundarhaldi, líússastjórn vegna
pess að atvinnuvegirnir par í landi
væru mest akuryrkja og skógar-
rækt, en Bandarfkjastjórn hefur
gefið ]>á ástæðu fyrir neitun sinni,
að hagur erfiðismanna væri svo allt
annar í Norðurálfunni en f Vest-
urheimi. Keisari Þjóðverja kvað
halda pví fast frain, að eitt ætl-
unarverk fundarins verði f pvf fólg-
ið að stofna verkamanna-fjelög, sem
standi undir umsjón stjórnanna í
löndunum.
Okðrómukinn um að Bismarck
mundi liafa f huga að hætta við
stjórnarstörf er afdráttarlaust borinn
til baka. Nú er talið vfst, að hann
muni ekki draga sig í hlje fyrr
en elli oij lasleiki liafi svo færzt
yfir hann, að liann kenni sig mcð
en<ru móti mann til að standa lenor-
ur f stöðu sinni.
Tyrki.and er skuldseigt nokk-
uð. Samkvæmt Berlínar-friðnum ejit-
ir rússnesk-tyrkncska strlðið, átti
[>að að borga Rússlandi allmikinn
herkostnað. En pað er ekkert far-
ið að borga, kemur Avallt með af-
sakanir og vffilengjur, J>egar ]>að
er kratíð. Rússa-stjórn hefur nflega
gert eina tilraun enn til að fá
Tyrki til að borga, en búizt er
við, að J>að muni verða jafn-árang-
urslaust eiiv. og aðrar slíkar til-
raunir.
Ymsar frjettir.
Dunois lieitir franskur Canada-
maður, sem á heima að St. Alban,
citthvað 10 mílur fvrir ofan Quc-
V ^
bec. Hann liefur verið talinn held-
ur skajiillur maður, og enda ekki
laust við að mönnum stæði beigur
af honum, bvggjust við hann væri
vfs til að gera eitthvert fólskuverk.
Hann var hræddur um konu sfna,
að ástæðulausu eptir J>ví sem sagt
er, og honum var meinilla við tengda-
móður sfna, sem hafðist við á heim-
ili lians. Á sunnudaginn var pótti
náorönnum lians undarleirt, hve mik-
il kyrrð var við húsið. J>eir fóru
pví að forvitnast um, hvort nokkuð
væri að, og fóru inn í húsið. J>ar
sáu J>eir Mrs. Dubois og raóður
hennar liggjandi á gólfinu; haus-
kúpurnar voru inolaðar og innyflin
hangandi út úr líkömunum. Part-
ar af heilunum höfðu peytzt út um
gólfið og lágu ]>ar í blóðpollum.
En pað var ekki par með búið.
Menn luku upp svefnherbergi peirra
hjónanna, og par lágu pau tvö
börn, sem pau höfðu átt, f mörg-
um pörtum. Annað barnið var að
eins tveggja mánaða gamalt, og
pað var afliöfðað; hitt var höggvið
sundur, svo að hjartað og lungun
sáust; fæturnar á pví barni voru
smáinolaðir, og svo var að sjá sem
J>að liefði fengið mörg liögg áður
en banahöggið kom. Frjettirnar bár-
ust út eins og logi vfir akitr.
Flokkur manna myndaðist pegar
sjálfkrafa til pess að leita að morð-
ingjanum, pví að liann liafði haft
sig á brott, og hanu náðist sama
kveldið f skógum J>ar f nágrenn-
inu, og var geyindur pángað til
lögregluj>jónar tóku við lionum.
Menn halda, að liann hafi unnið
petta verk í reiði, en ekki brjál-
semi.
Fyrir nokkru síðan gaus upp
sú saga, að Bandarfkja-maður hefði
verið myrtur af canadiskum Indf-
ánum einlivers staðar vestur undir
Klettafjöllum. Sagan segir að Indl-
ánar liafi verið f ránsferð suður
yfir landamærin, inyrt pennan mann
og siðan tekið með sjer barn hans,
4 eða 5 ára gamalt. J>að hefur
orðið heilmikið upjristand út af pess-
ari fregn, og í sfðustu viku komst
petta mál til umtals f pinginu f
Ottawa. J>að var skorað á stjórn-
ina að rannsaka petta mál ytarlega.
Stjórnin kvaðst pegar hafa komizt
að sannleikanum f málinu og hann
væri sá, að barn J>að, sem hefði
sjezt hjá Indfánum, og menn hefðu
ímyndað sjer að ætti hvita foreldra,
væri ekki af livftum mönnum kom-
ið nema i föðurættina, og J>ar af
leiðandi væri ekkert óeðlilegt pó
J>að væri í höndum Indfána. En
]>ingið gerði sig ekki ánægt með
pessar upplysingar; sam{>vkkti sið-
an að sett yrði nefnd, samanstand-
andi af lögreglu]>jónum Norðrestur-
landsins og leyni-lögreglu{>jónuin
stjórnarinnar, til að rannsaka petta
mál.
Ráðstafanir er verið að gera
um J>essar mundir til J>ess að flytja
fjölda af svertingjum úr suðurhluta
Bandaríkjanna til Mexfeó. í pvf
skyni hefur Mexicó-stjómin veitt
2 millíónir ekra af landi, og er
fyrirhugað að J>angað flytji nokkur
J>úsund af svertingjum áður en langt
um líður. Fjelagið, sem stendur
fyrir |>essu fyrirtæki, að {>ví er
fjárframlög snertir, er enskt. l>að
ætlar að byrja með ]>vf að senda
2000 svertingja-fjölskyldur f næstu
mánuði, og eiga ]>ær aö setjast að
f tveimur bæjum, sem nú er verið
að hyggja, og fá til yfirráða nokkr-
ar púsundir ekra af námalandi; J>ar
er gull, silfur og kol í jörðimii.
(Mcii* i 8. riffu)