Lögberg - 16.04.1890, Síða 1

Lögberq ei gefið ut at I'rcntfjelagi Lögbergs,
Kemur út á hvcrjum miðvikudegi.
Skrifstofa og prentsmiðja nr. £69 f^ain
Str., Winnipeg Man.
Kostar $2.00 um árið. Borgist fyrirfram
Einslök númer 5 c.
Lögberg is publishe every Wednesday by
the Lögberg Prínting Conipany at Xo. 669
Main Str., Winnipeg Man.
Sui)scrip!ion l’rice: $2.00 a year Payable
in advance.
Single copies 5 c.
3. Ár. I
WINNIPEG, MAN. 10. APRÍL 1890.
NR. 14.
Pólitiskar frjettir.
ÁitssKÝRsr.A umboðsmanns Canada
á Englandi, hefur verið liigð fyrir
sainbands-Jringið. Hím s/nir að út-
flutningur frá Stórbretalandi hefur
minnkað árið .1889 svo nemur 54,-
948. Til Bandaríkjanna fluttust 52-
058 færri en árið áður, til Canada
10,975 og til Ástralíu 2,685 færri
en árið 1888. 4>ar á inóti hefur
vaxið útflutningur til annara landa
t. d. til Cajie og Argentina, sem
bæði liafa lagt mikla alúð við að
beina útflutningsstraumnum til sín.
Mexico er um [>að leyti að mega
bætast við tölu þeirra landa, sem
hlynnir til muna að innflutnir.gum
til sín. Uniboðsmaðurinn segir ekki
sje hægt að brÝna J>að of vel fyrir
sjer, að Canada súrj>arfnist inn-
flutningsins, ekki einungis til að
rækta jarðirnar, sem umbættar liafa
verið í austurfylkjunum, heldur líka
til að byggja Manitoba og norð-
vestur territóríin og til að rækta
hina miklu víðáttu af frjósömu landi,
sem bíður eptir pví að verða hag-
nýtt mönnum til blessunar. Hags-
munirnir fyrir Canada við að enda
fáir menn setjist að sem bændur á
löndum, framleiði J>ar vörur og
kaupi vörur og leggi sinn skerf til
auðæfanna í landinu eru ótnetan-
legir, segir skýrslan, í samanburði
við pann lítilfjörlega kostnað, sein
J>að hefur I för með sjer árlega að
vekja athygli peirra pjóða, sem lík-
legastar eru til að flytja út, á hlunti-
indum peim, sem [>eir njóia við J>að
að setjast hjer að. Innflytjendur
frá Stórbretalandi hingað til Canada
kvað vera með betra móti petta ár.
Útlendingum í byggðalögunum með
fram Canada Kyrrahafsbrautinni bæði
í Manitóba og norðvesturlandinu,
segir skýrslan að líði ákjósanlega.
I.öíígjöf sú sem fylkispingið
hjer sampykkti fyrir skemmstu við-
vikjandi afnámi frönskunnar sem
löglegra tuUi-'gu í Manitoba, hefur
vakið talsverða óánægju og umtal
meðal franskra manna í austur-
fylkjunum, eins og vjer höfum áður
minnzt á; peir hafa jafnvel haft
pað á orði að rjettara værí, ef
peir á annað borð flyttu sig, að
J>eir færu pá til Bandaríkjanna en
ekki til Manitóba.
Kú hefur franskur prestur einn
í Montreal látið í ljósi skoðun sína
á pví ináli. Presturinn heldur að
kjör katólskra manna geti aldrei
orðið verri í Manítóba en í Bandaríkj-
unum. í Bandaríkjunum segir liann
peir hafa engin tækifæri til að fá
pau hlunnindi, sem J>eir liafi haft og
geti ef til vill fengið ajitur í
Manitóba. Með tilliti til trúarbragð-
anna tekur liann Manitóba frain-
yfir Bandaríkin, vegua J>ess í
Manitóba verði franskir menn ávalt
tiltölulega meiri j>artur af pjóðinni
en peir geti nokkurn tíma orðið í
Bandaríkjunum. Frá j>euingalegu
sjónarmiði sje liægra að eignast
land vestur á sljettunum í Mani-
toba og að margur sem geti orðið
sjálfstæður J>ar, mundi ekki hafa
annað til að fleyta fram lífí sínu
og sinna, en daglaun, ef peir færu
til Bandaríkjanna. Allir se;n farið
hafa til Manitóba sjeu vel ánægðir
með kjör sín. Hann ráðleggur
Quebecbúum að vera kyrrum, ef
peir geti, en geti peir pað ekki,
pá skuli peir um frain allt halda
vestur í Canadii pn ekki suður
fyrir landamærín.
Ba vtiAiífK.lA stjóiix hefur af-
ráðið að senda [>rjú herskiji i Bær-
ingssundið í sumar til pess að vernda
selaveiðistöðvar sínar [>ar. B tta ráð-
lag stjórnarinnar í sambandi við
J>á aðvörun forsetans, setn hann gaf
út fyrir skemmstu, um að allir skuli
forðast að gera sig seka í yfirtroðsl-
um í voiðistöðvum Bandaríkja, J>yk-
ir benda á fastan ásetning um J>að,
að afstÝra átroöninii'i á selaveiðar
* r>
Bandaríkja á komandi sumri. Á
hverju skijii verða svo margir menn,
að liægt verði að senda til hafnar
hvert pað skij>, sem kann að verða
tekiö fast.
Eptih pví sem Toronto-blaðinu
Globc er skrifað frá Washington, er
ríkisritari Bandaríkjanna, Blaine, að
undirbúa breytingarujipástungu við
tolllagafrumvarpið, sem fyrir con-
gressinnm liggur, og mundi sú uppá-
stunga, ef hún fengi framgang, leiða
til pess að byrjað yrði á samning-
um við Canada og eins við ein 3
að minnsta kosti af lÝðveldunum
fyrrir sunnan Bandaríkin, }>ar á
meðal Mexico. „En uppástungan er
svo mikil nýjung“, bætir frjettarit-
arinn við, „og liún fer svo langt
fram úr öllu pví, sem congressinn
hefur nokkurn tíma gert, að örðugt
er að segja, hvernig J>cssari tillögu
muni verða tekið“i
í síðustit viku kom grein út
í frönsku blaði um pað að byrjað
væri á samuingum milli Býzkalands
óg Frakklands, eða að peir samu-
ingar mundu ekki vera ómögulegir,
og að af peim mundi leiða pað, að
pessar [>jóðir mundu færa niður
herkostnað sinn og ekki láta pað
framvegis sitja í fyrirrúmi fyrir öllu
að vera sífellt bújiar til ófriðar. Sú
saga hefur og borizt út að grein J>essi
hefði staðið í blaðinu eptir undir-
lagi Carnots, forseta franska lýð-
veldisins. líússar hafa tekið frjett-
ununi um [>essa fyrirhuguðu vináttu
ÞÝzkalaiuls og Frakklands i meira
lagi kuldalega.
t>ann 14. p. m. segir hraðfrjett
frá Buckarest, að stór hertogi Con-
stantin Constantinowitch, náfrændi
keisarans rússneska, hafi verið tek-
inn fastur í Pjetursborg fyrir að
vera viðriðinn einhverja stjórnar-
byltingar tilraunina.
í tilefni af pessari sögu er
skrifað frá Englandi, að ekki sje
mikið mnrk tekið á [>eirrí frjett,
vegna J>oss að allar frjettir frá Rúss-
landi, sem komi frá Rúmeníu, pyki
heldur viðsjárverðar. Saint sem áður
vita menn til J>ess að vörður hofur
verið Iiafður á hinum óæðri höfð-
ingjum og herforingjuni, sem enda
eru hierrft settir en stórhertoginn,
um fyrirfarandi tfma, vegna J>css að
grunur liefur leikið á aö J>eir ann-
aðhvort væru riðnir við eða vissu um
svikræði við stjórnina; og pannig
stend'ir á J>ví að sumir menn lialda
að frjettin sje sönji,
ÁfiUU hefur verið getið i blaði
yoru um kyennritliöfundinn rússnoska
Madfime Tschebrikova, sem hafði
djörfung til að rita IRjssa-keisara
bænarskjal um að ljetta ófrelsis
okinu af pjóðinni, og sem svo gekk
rúhsnosku lögreglunni á vald til J>ess
að pola aflejiðjjjgarnar af bersögli
ginni. Hreyfing er koijiin 4 nieða!
rithöfunda Englands um að reyjia
að fá haiiíj fjt fjr fangelsinu og
frelsa Iiana frá SíberJn.-yist, 1 Jjví
skyni ætla bókmenntafjelög 1 Lon-
don að senda Rússa-keisara bænar-
skrá, og tilrrunir á jafnfrauit að
gera til að fá brezku stjórnina til
að leggjast á sömu svcifina; en
fremur litla von hafa menn um að
hún muni fást til að skijita sjer af
málinu.
Atvixxulausiu verkámonn í
Rómaborg áttu fund íncð sjer {>.
14. [>. m. í J>ví skyni að hefja ó-
eirðir. Stjórnin ha'ði leyft fundar-
gæti ufstÝrt peim ókjörum með pvj
að fórnfæra sjálfum sjer. Það var
ekki hægt að koma vitinu fyrir mann-
inn, og enginn vissi fyrri til en
| hann hafði kastað sjer fyrir framan
i járnbrautarlest, sein var á ferðinni,
og sem draji hann á augabragði.
Fká suðue-dakota kom lirað-
. . „ frjett i síðustu viku um að bændur
haldið, en pó með bví skilyrði að , ,...
, ’ . ,r _ r . .J i par um sióðir væru iniötr fafrnandi
liann yrði háður á torgi einu, sem
einlægar hermannabúðir snúa út að,
og sem J>ví var liálf-óviðfeldinn
staður til að hefja stjórnarbyltingu
á. Torgið fylltist af verkamönnum
um morguninn, og strætin í kring
af fótgönguliði, riddaraliði og stór-
skotaliði. Umsjónarmaður lögregl-
unnar stóð við ldiðina á forseta
fundarins og aðvaraði ræðumennina
pegar lionum fanst [>eir verða of
harðorðir um stjórnina. Þungar á-
kærur koinu frain Lreim aðalsmanna-
o o
stjettinni, klerkastjettinni og miðl-
ungsstjettinni, og á endanum sagði
einn verkamaðurinn, sem heitir l)c-
santis, að stjórnin hefði pröngvað
kjörum verkamanna, svo peir væru
orðnir að J>rælum, scm hún livorki
vildi gefa atvinnu nje daglegt brauð.
Stjórnin beitti ósvlfinni aðferð við
verkalÝðinn oír ástandið væri alls-
endis ópolandi.
yfir horfunum ineð hveitivöxt í sum-
ar‘ vegna hagstæðrar tiðar síðan
byrjað var að sá og svo hins, að
jörðin var ákjósanlega undir búin.
Síðastliðið ár um J>etta leyti var
jarðvegurinn svo J>ur að komið gat
ekki fest rætur. Snjókoman í síðast-
lið num mánuði oj; rijrninirarnar, sein
gengu par um slóðir I síðustu viku
hafa vökvað jarðveginn nægilega,
jafnvel pó ekki kæmi ineiri rign-
ingar í mánuð. Búið er að sá æði
miklu af hveiti og haldi pessi hag-
stæða tíð áfram verður iniklu bætt
við pessa viku. Bændur virðast
allir hafa góða von utn mikla ujip-
skeru í ár.
M.VÐUR að nafni Philijisen, sápu-
gerðarmaður í Kaujimannahöfn, hafði
inyrt aðstoðarmann sinn, og til pess
að verða af með líkið, hafði hann
Þegar hjer var komið, var ræðu- komið J>ví i kalktunnu, sem hann
síðan sendi meö gufuskijiinu „Thing-
valla“ til New York fyrir nokkru
síðan. Tunnan var merkt til Ber-
esford Bros., Racine, Vis., en falin
maðurinn aðvaraður; en Desantis
grenjaðí pá uj>p yfir sig og sagði:
„farið ineð mig i fangelsi, mjer er
orðið leitt að pjást“. Úr pessu
varð ákafíegt uppnám og ólæti með- 'á hendur Vills F'argo ác <.'o. Sá sem
al verkamanna; ræðumaðurinu kall- ! sendi tunnuna borgaði flutningsgjald-
aði [>á upp: „vor einasta von er i í iÖ fyrir hana, og sagði í henni
pví innifalin að gríjia til vopna“. væri efnafræðislega sainsett kalk.
Umsjónarmaðurinn setti pá ujiji em- j Maðurinn kvaðst Iieit Sinith. Tunn-
bættis einkeinni sitt, blásið var í j an koinst með góðum skilurn til
hornin og vcrkamönnunum var skiji-
að að tvístrast.
Fólksfjöldinn æpti og grenjaði
pegar hermennirnir nálguðust ineð
brugðnum sverðum og hvassyddum
byssustingjum, og ráku inenn burt
af torginu og tvístruðu peim. á'erka-
menn rjeðust á hermonnina og
lOmdu J>á með lurkum, en inargir
af pcim voru teknir fastir; öllum
var pó slejijit ajitur nema Dcsantis.
Á pumu, sem verkamenn, sem
hætt höfðu vinnu, hjeldu í Vínar-
borg pann 10, J>. m., komu upp
Óspektir meðal peirra. Lögreglulið-
ið var lamið grjóti en fjöldi óeirð-
arseggjanna voru teknir fastir. Seinna
Vclls Fargo & Co, sem borguðu toll
af tunnunni, er nam $ 250. Þeir
skrifuðu „Beresford Bros“ tvívegis
og skoruðu á J>á að borga reikn-
inginn og skyldi pá tunnan verða
send }>eim; á endanum fengu peir
pær upplÝsingar, að engir menn
með nafninu Beresford Bros. væru
til í Racine. Vells Fargo & Co.
skrifuðu [>á til Sinith í Kaujimanna-
höfn, en fengu ekkert svar. Morð-
inginn var tekinn fastur í Hamborg,
fyrir stuttu síðan og hefur játað
glæji sinn. Síðan hefur tunnan ver-
ið ojinuð og fannst J>á líkami liins
inyrta. Vells Fargo & Co.
segj-
ast ekki munu gcra kröfu ejitir
pessum §250; en líkast til verða
hjeldu 8,000 verkamenn annan fund, j ^ *ð .með tunnuna með Því
sem enti með stórkostlegu ujijihlaupi. ln * ie,m* er’ l>a"í?,lö til }>eir
xr_i______ .... i«------,1....»».... * *á vlsbending frá Washiiiffton um
Verkainenn brutu löggæzlustöðvarn- j
ar og særðu hættulega umsjónar-
manninn á staðnum. Þeir kveiktu
pví nrest í spíritusbúð og hömluðu
slökkviliðinu að koma nærri, og
ræntu J>ví næst nokkrar Gyðinga-
hvað skuli gert við liana.
Frá Arkansas, Ark., kom svo
hljóðandi hraðfrjett í síðustu viku:
Mest er flóðið hjer á hilinu milli
búðir. J.ögregluliðið gat engu taati Memphis og Bioksburg; bærinn stend
á komið og herliðið, sem kallað var ur allu,‘ sainan í vatni og hjer um
út, purfti að skjóta nokkrum um- i l>il helmingur fólksins hefur yfir-
ferðum af blindskotum á hójiinn j hann. Öll hús standa 1 fimm
áður en hægt yrði að drcifa hon-ít'l 6 feta djújiu vatni, og kaup-
um. j menn reka verzlun s(na á háum
| jiöllutn ujijii á flóðgörðunuin. Um-
sjónarmaður flóðgarðanna segir eng-
ar líkur til, að ástandið breytist
innan 20 djjga. 5,000 manna eru
heimilislausir inpan 30 mllna frá
bænum. Elna mllu fyrir neðan bæ-
iun Arkausas eru 400 manns sam-
an koinnir, sem allir hafa teknir
verið úr húsum, sem eru í kafi.
Fólk petta heldur til ( stúrri hdm-
^LPSMoKfi frfijndi maður pojik- j nUarverksipiðju Ug sofur á bóm-
af ein, ullarjiokum, soin breiddir eru á gólf
Ymsar frjettir.
f m:\svLv\.\iu voru fjórirmenn
hengdir sinn á hverjum stað [>. 9.
[>• m. Allt voru J>að morðingjar.
ur J>. 1 ;i. [>. m. j Cliijton,
kepnilegum ástæðum, Hann lagðijið. Menn, konur og börn eru öll
trúnað á einhvrrn spádóm um að j hvað innan um annað ( graut.
Chicago ætti aö farast pann dag og j Svertingjar í brenum hafa sezt að
fjekk pa grillu í höfuðið að haun' 1 flutningavögnum og viröist lið$
eins vel og peim leið áður í hreyi-
um sínuin. Hvíta fólkið heldur til
í vöruhúsum og vagnstöðvabvgging-
unni handan áritmar. í Hunting-
ton hafa nllir bæjarbúar sezt að i
járnbrautar flutninga-vögnum ogujijú
á efstu lojitum í húsu.n.
Blaðið 2’oron'o Empire segir
gott útlit sje fyrir að mikið verði
lagt af járnbrautum J>etta ár í
Norövestur terrítoríunum. Mr. Ross
liefur á hendi að leggja braut-
ina milli Regina og I’rinco Albert
og áður en árið er liðið, vonuet
menn ejitir nð heyra gufuvagninn
góla innan takmarka bæjarins Prince
Albert. 130 mílur af pessari braut
voru fullgerðar síðastliðið haust og
40 mílur hlaðnar. Kyrrahafs-braut-
arfjelagið ljet fullgera 65 mllur og
4^ mllur voru lagðar af Sourisbraut-
inni; 1 sumar ætlar pað fjelag að lengja
braut slna milli Barnsley til Carman.
Norður Kyrraliafs og Manitoba járn-
brautarfjelagið lagði 160 milur af
járnbrautum slðastliðið ár og hefur
I l'Vggju að leggja 1 pað minnsta
150 mílur næsta sumar. Norðvest-
ur Central brautarfjelagið lauk við
»>0 mllur í haust sem leið, brÝr
hafa vcrið lagðar og fyrsta vagn-
stöðva húsið er nærri J>ví fullgert j
fjelagið ætlar að leggja aðrar 50
mílur I sumar. Manitoba Norðvest-
ur fjelagið fullgerði 15 mllur slð-
astliöið sutnar og nuin að ölluin
líkum bæta miklu við I sumar.
Hinir^ miklu lmgsinunir við J>essar
járnbrauta lagningar Hggja ekki
einungis I pví að fjöidi manna
fær vinnu og aö jieningar komast
I veltuna, heldur líka í pví að
mönnum opnast aðgangur að nÝuni
landflákuin hentugum til búskajiar
Hin fyrirhugaðn Slberlu járn-
braut frá St. Pjetursborg gegnum
írkútsk til Vladivostok við Kyrra-
hafið verður, pegar hún er fullgerð
hin lcngsta járnbraut i heimi. Can-
ada Kyrrahafsjámbrautin er 5000
kilometrar á lengd, en pessi slber-
íska braut verðtir 6,500 kílome.tr-
ar. Til pess að koma brjefi írá
höfuðstað Rússlands til Vladivostok
J>arf nú hálfau priðja mánuð að
sumrintt og fjóra mánuði og stund-
t't'i mcira að vetrinum, en J>egar
pessi nÝja braut verðtir fullgerð,
parf einungis 12 daga til pess.
Jules Vernes purfti 80 daga til að
fara kringttm jörðina, eu J>egar pessi
braut verður kontin verður hægt að
fara frá París til New York, San
Francisco, Jokóhama og Vladivo-
stok og til Purís ajitur á 40 díjg.
um.
f Bandaríkjunttnt er farið hö
tala um að leggja járnbraut til
Alaska, sein samter.gd verði viö
Síberíu-brautina með reglulegum
skipagöngum yfir Bæringssttndið.
Ur nátnum Sí'beríu er búizt við
fjarska-miklum flittningi.
ítalskur lfffrreðing jr, Prof Mosso,
liefur gert nokkrar eptirtektaverðar
tilraunir til að s/na að höndin á
manni pyngist eða ljettist eptir pví
livort blóðið streymir til ltennar eða
frá honni. Hönd’in var lögð f ker
fullt af vatni og með loki yfir og
sást pá að pyngdin breyttist víð
minnstu breytingu f blóðsumferð-
iuni hvort heldur hún orsakaðist
af hinni minnstu árevnzlu með heil-
anum eða lfkamanum. Með pvi
að leggja mannslíkama flutan á vog,
sem hann hafði til [>ess, sá hann
að hann gat vegiÖ ekki að eins
hugsanir inanns heldur jafnvel dratnna
og hvað Utið hljóð sem maðurinn
hevrði geguum svofninn, |>ar eð Jxett'a
örfar blóörennsliö til heilans, svo votr.
in linlgur J>eiin megin sem hc'„ðTjj
er. Það or enda hægt að
pað á lífæðiuni, ejitjr pví Sein pró-
fessorinn JnkÍA haia uppgötvað,
hvort maðu.t uióðurinM sitt eða út-
lent twugumál; áreyn*lan við að lesit
fraipandi Tp^ (i blóðnwinnu