Lögberg - 01.10.1890, Blaðsíða 3

LÓGBERG, MIÐVXKUDAGINN 1. OKT. 1890.
3
FRÁ LKSBORÐINU.
Lco Tolstoi og liandaríkjs-póststjórnin.
Póststjórn Bandaríkjanna liefur
bannað að flytja bók Leo Tolstoi's
grcifa: lCrcutzer /Sunuta með póst-
unum. Ástæðan á sjálfsagt að vera
sú, að bókin sje ósiðleg. Út af
Jressu vekur Ne.w York Times pá
spurning, hvað sje ósiðleg bók.
Vitaskuld sje J>að ekki liver sú bök,
er talar blátt áfram um mök karla
og kvenna, og ekki heldur liver sú
bók, er vakið getur óhreinar hugs-
anir hjá lesandanum. Væn svo, J;á
væri t. d. biblían, klassisku höfund-
anna rit hiuna fornu og ýmisleg
skáldrit allra nlda, si'muleiðis flestar
lækningrl.ækur, og vlir höfuð ótelj-
audi rit, öil ósiðleg. Shakespeate
yrði menn Jsá að fvrirbjóða. -— t>að
væri vaudfundin rit, seni ekki <j" tu
vakið ólireinar hngsanir hjá Vmsum,
einkum Jteiin er leita slíkra lnigs-
ana. Suniar af Jiessum bó i.m
hhjtn jafnxel að vtkja liugsanir um
kynferðis-inck, þar á meðal Viiisir
staðir í heilaori ritnintru. En væri-
Jtað ástæða til að banna að flyha
slikar bækur með pósti? Engan
veginn; pað gæti að eins að rjettu
lagi gefið ástæðu til, að fá ekli
slík rit börnum í liendur. — En
hvað á pá að telja kennimerkið á
ósiðlegri bók? I>að, að tilgangur
hennar sje einkannlega eða verulega
sá, að vekja óhreinar hugsanir. —-
En petta er fjarri j>ví að eigi sjer
stað með bók Tolstoi’s, enda get-
ur engum dottið í hug, sein pekk-
ir rit hans, að hann gu’ti ritað í
slikum tilgangi. Allt um ]>að álítur
blaðið bók Tolstoi’s illa bók. Hún
lýsir fastri sannfæring liins fræga
höfundar um pað, að hjónabandið
sje stofnun, sem algerlega fari á
mis við tilgang sinn, og eigi J>ví
að afncmast. Já, uicira að segja:
allt niannky sins líf sje „mislukkað“,
og J>ví fvrr sein mannkynið liætti
að vera til, pví betra. Sínu máli
til sönnunar segir liann svo frá
ýmsuin hjónabands sögum úr liúss-
landi. Dykir líklegt að J>ær sje
sönn lýsing á lijónabandslífi, sent
liann hefur sjeð á ættjörðu sinni.
En ótrúlegt J/vkir blaðinu, að líf
J>að er bókin lýsir sje almennt, jafn-
vel í Kússlandi. Amerískir lesond-
ur, segir J>að, muni fá viðbjóð á
bókinni og meta liana sem baktal
um mannkynið. Dað sje svo fjarri
[>ví, að hún inundi geta afvegaleitt
nokkurt mannsbarn, að afleiðingin
af lestri hennar mundi miklu frem-
ur verða, að innræta tnönnum and-
styggð á skoðun Tolstoiis á lijóna-
bandinu, og rýra álit manna á höf-
undinutn scm skynjanda mannlegr-
ar 'náttúru. — Nú er |>sð vitanlegt,
að forboð pósistjórnarinnar á flutn-
ingi bókar með póstum getur etig-
in álirif liaft til að varna útbreiðslu
hennar; póststjórnin getur að eins
gætt J>ess, að flytja ltana ekki í
krossbandi, en liútt getur ekki varn-
að pví, að hún sjo send í innsigl-
uðutn bögglutn. Því síður varnar
pctta J>ví, að (-.i'yre.w-fjelögin flytji
liano. — En forleggjaranutn er bann
[>etta mörg J>úsund dollara virði í
■tekjit-auka, ]>ví uð pað vekur athygli
allra Jieirra er óska að kaupa ósið-
lega bók, á riti pessu, og kemur
peitn til að kaupa pað. -— f>að bezta
er, ef til vill, að peiin bregðast
vonir sínat', er [>eir fá hana, eigi
síður en öðriim lesendum, en auð-
vitað af öðrutn ástæðutn.
Miinnvonzka. Ynisar tegundir.
Agnes Repplier talar meðal
annars í Atlantic Monthly um pað,
að í skáldsögum nútíðarhöfunda
finnist ekki framar skálkurinn, fant-
iirini), mannhutidurinn, sent svo að
segja var ómissandi í hverri sögu
áður. Viðkvæði skáldanna er: skálk-
u-inn er ekki til í lííinu;J>að væri
Ósannindi að lýsa honum í skáld-
s igunt. „Þótt vjer fylgdum reglu
Balzac’s“, segir hún, „útilyktum eigi
að eins allt [>að sem eigi gæt:
borið við, lieldur líka allt, sem
ekki hefuv borið við í heiminum,
pí mundum vjer sarnt eptir hafa
yfrið nóg af fúlmennsku til að
kotrta sortulit á allar heimsins skáld-
sögur. Frammi fyrir tnjer liggjn
nú sem stendur tvær úrklippur úr
dasrblöðum, sem seo ja stuttleya frá
tveim ný-drýgðum glæputn. Annar
lýsir lieipt og hugviti glæpamanns-
ins; hitt tilfellið votar eirinoirni
og tilfinningarleysi; en hvortveggju
tilfellin oru svo gífurleg, að vart
mundi skáldi til hugar koma að
finna upj> á slíku til að setja í
sögu. Fyrri úrklippan segir frá
ungutn manni á (Juba; annar mað-
ur varð honutn hiutskarpari sem
biðill og fjekk sá jáorð peirrar konu,
er pessi ungi triaður unni hugást-
um. Hvað gerir [>essi ungi maður
svo? Ilantt liefnir sín á hinum
pannig, að hann purkar eiturvökva
(sjúkdómsefni) af bóluveikutn iiianni,
blandar J>ví sainan við fínt tóbak,
bj'r til úr því cígarettu og býður
hinum að reykja. Afleiðingin varð
sú, að sá sem reykti dó, og allt
hans heimilisfólk sýktist og dó. —
Hinn klippingurinn segir frá ves-
lings [>ý/.kum daglaunamanni, ný-
komnutn til Ameriku. Ilann er
vinnumaður á bæ, og sjer J>ar óð-
an hund kcma æðandi og ætla að
ráðast á húsmóður sína; hann skiidi,
hvað um var að vera, hikar ekki
við og hleypur í milli, frelsar kon-
una og sigrar loks huudinn, en pó
ekki fyrri en hundurinn hefur náð
að bíta liann nokkrum sinnum í
hendurnar. Plúsbóndi hans, maður
k oiiuiinar, sem Þjóðverjinn hafði
frelsað, fær vissu fyrir J>ví, að
huiidiiiinn hafi verið óður, sjer að
pað ntá búast við }>ví að tnaður-
inn fái vatnsskelk og verði óður,
og að [>á verði háski og kostnað-
ur að fást við liann. Hvað gerir
ltann svo? IPann segir manninum
í burtu úr vistinni, manninum, sem
lagt hafði sjálfs síns öryggi í söl-
urnar til að frelsa konuna lians.
Einmana, vinlaus, fjelaus og ófær
til að gera sig skiljanlegan á Ensku,
ráfar maðurinn burtu blóðugur og
sár; ltonum var komið á fátækra-
ltúsið og ]>ar bundið um sár hans,
og hann’ verður að téfla J>ar á tvær
hættur um, livort honum katin að
batna, eða hanit fær vatnsskelk og
deyr. — í báðum þessum tilfellum
ketrtur frant ákafleg varmennska; en
|>ó eru [>að ólíkar tegundir, setn
birtast hjá hvorum um sig. Iljá
öðrum er }>að ástríðunnar heiptar-
grimmd; hjá liinutn sjálfkunttar, sínk-
uunar tilfiiiningarleysis-grimmd. Að
líkindum hefði hvorugur pessara
fanta liaft ncina tilhneio'inc' til að
drýgja hins'glæp. Ad líkindum hefði
bóndann liryllt við djöfullegri
griinmd Cuba-mannsins. Cuba-mað-
uriun hcfði fyrirlitið djúpt Itið ó-
drenglega vanþakklæti bóndans“. —
Þetta or víst alvcn sennileff til-
O O
gáta hjá höf., en antiað en tilgáta
er J>að pó ekki. Það er satt, að
|>að cr [>að ahnennasta að menn,
sem gera einstakt fautastryk, en
oru nnnars ekki kunnir að glæpum,
eru að eins fantar í eina átt;
[>að er einhver ein ástríða hjá þeim,
sem er yfirsterkari en aðrar, svo að
hún sigrar allt annað; J>að er t. d.
ágirndin, sem gerir einn að fanti;
hann er kann ske dáunmaður í
öllu öðru, sem ekki kemur cfnun-
utn við. Annan gerir heiptin að
fanti; hann kann ekki að stjórna
geði geði slnu; en hann getur ver-
ið örlátur, fjelagslyndur, brjóstgóð-
ur og haft margt gott til að bera
pess utan. Þá getur hjegómaskap-
ur, virðingagirni gert að fanti
rnann, sem án þessarar ástriðu tnundi
vera sómamaður. — Það eru ekki
nema einstaka ófreskjur í manns
líki, sem hafa allar illar girndir svo
sterkar og eru svo gjörsneyddir
öllum betri tilfinningum, að þeir
gera pað sem ilit er eingöngu af
því að ]>að er illt, og geta aldrei
neitt gott neina í. eigingjörnum til-
gangi. E11 slíkir meiin eru afar-
fágætir, sem betur fer.
Dick Fobb vex ekki á hverju
strái.
(Kramh. á 5. slðu.)
INNFLUTNINGUR.
I }>ví skyni uð llýta sem mest aS iniigulcet er fyrir )>ví a
uðu löndin í
MANITOBA FYLKI
byggist, óskar undirritaður eptir aðstoS við að útbrcCa upplvstngar
viðvíkjandi landinu frá ölluin sveitastjérnuin og íbúum fylkisins,
sem hafa hug á að fá vini sína til aft setjast hjcr að. þessar upp-
lýsingar fá menn, ef menn snúa sjer til stjórnardcildar inntlutn-
ngsmálanna.
Látið vini yðar fá vitneskju um hina
MIKLU KO.STI FYLKISINS.
Augnamið stjórnarinnur er nteð i'IIum leyfilegum meðulurn að
draga SJERSTAKLLGA að f lk,
SEM LEGGIÍR STUHD A AKURYRKJU
og sem lagt get.i sinn sketf til að bv*rgja fylkið upp jufnframt því
sem ]>að tryggir sjálfu sje.r þægileg luimili. Ekkert land getur tek
ið j'essu fylki fratn að
LANDGÆDUM.
Mcð
HINNI MIKLU JÁRNBRAUTA-VIDBÓT,
em mcnn bráðum yerða aðnjótandi. opnast nú
og vcrða hin góðu lönd þar til sölu með
VÆGU VERDI ou
AUDVELDUM BORGUNAR-SKILMÁLUM.
Aldrei getur oröið of kröptuglega brýnt fyrir mönnunt, sent
eru að streyma inn í fylkið, hve mikill ltagur er við að setjast að
t slíkum hjeruðutn, í stað þess aö fura til fjarlægari staða hingt
frá járnbrautum.
TÍIOS. GltEENWAY
ráöhcrraakuryrkju- og inntluínin>smála.
WlNXU’EG, M ANITOUA.
THEO. HABERNAL,
I/Odsleinnari og Sleraddari,
Broyting, viðgerð og hroinsun á skinnfötum, skinnum, karlmannafatnaði
o. s. frv., sjerstaklega annazt.
5 53 Main St. VVinnipeg.
383 MAIN ST —
Þukfið i jeií að kaui’A FuiiNiTuiiK? Ef svo er, J>á borgar sig fyrir
yður að skoða okkar vörur. Við
liöfum bæöi aðfluttar vörur og
búnar til af okkur sjálfum.
Við skulum æfinlega með tnestu á-
nægju sýtta yður það sem við höf-
utn og segja yður prísana.
0 8 3 M a i 11 S t.
WIMNIPEG.
201)
don, og hann liafði fyrirlitið alla aðra tímamæla,
setn orðið höfðu á leið hans. Þó að ltann hefði
nú aldrei snert J>að, J>á sá ltantt að þennun dag
stóð ]>að nákvæmlcga heima við krónometerinn á
skipinu. Hann varð ákaflega hróðugur af J>essu,
og [>að lá við, að hann langaði til að Fix væri
[>ar kominii til [>ess að geta rekið á hann statnp-
inn.
„En J>att ógrynni af lvgunt, sem hann var
að sogja mjer ura hádegisbaugana, og sólina og
tunglið. I>að hefði fatið fallega, ef jeg hefði
farið að liar.s ráðum með að n:æla tímann. Jeg
var alveg viss um að sólin mundi áður cn langt
uin liði laga sig eptir úrinu mínu“.
Passe-j>artout varaði sig ekki á pví, að ef á
úrinu hans ltefðu staðið tuttugu og fjórir klukku-
tímar eins og á ítölsku úrunum, pá hefðu vísarn-
ir á pví nú staðið á 0 að kveldinu, en ekki 0
að morgninum — ]>að er að segja, á 21. scundu
ejitir miðnætti, sem er munurinn á‘ tímanum 1
Lundúnum og á 180. ltádegisbaug. En Passc-
jiartout mundi ekki hafa kannazt við þetta, jafn-
vel J>ótt liaiin hefði skilið J>að, og að minnsta
kosti mundi ltann ltafa farið að stæla um ]>að
við lögreglu]>jóninn, ef hann ltefði veriö [>ar
kotiiinn.
Hvar var nú Fix á bossu aucrnahliki?
t n
Fix var hvergi anuars staðar en á skipiuu
210
Mr. Fogg svaraði, að sín væri æran; svo bað
Fix unt levfi til að mega verða Mr. Fogg satn-
ferða um bæinn, því hann hafði staðráðið, að
ittissa ekki sjónar af ltonunt; lionum var veitt
J>að leyfi.
Skömmu síðar var J>ctta fcrðufólk komið í
Montgomery-stræti, og var statt yzt í tnikilli
mannpröng. Fólk var allstaðar að lirójiu og liorfa,
og tnenn báru stór jjre ituð blöð; flögg og fán-
ar blöktuðu, og allir voru að hrópa: „Ilúrra fyiir
Camerfickl!“ eða „Húrra fyrir Maudiboy!“
Þetta var pólitískur futtdur, eða að minnsta
kosti liugði Fix að svo mundi vera; og ltann
sagði við Mr. Fogg, að J>að gæti verið bctra
að fara ekkert inn í liójjinn til ]>ess að vctða
ekki fyrir neinu misjöfnu.
Mr. Fogg var á sama tnáli, og hætti því
við, „að J>ó að högg væru gelin í jiólitísku
skyni, J>á væru J>au J>ó engu að slðttr högg“.
Fix hrosti, og svo fóru [>au J>rjú ujijt á rið
eitt við efri endann á strætinu, til pess að geta
sjeð ]>að sem fratn fór án þess að lenda í troðningn-
um. Beint á móti J>oim var ræðujtallur, og virt-
ist tnúgurinn vera að stefna að honum.
Mr. Fcgg gat ekki gert sjer ueina hug-
mynd um, í ltverju tilefni J>essi fttndur væri
lialdinn. Ef til vill átti að tilnefna governor
fyrir ríkið, eða congressmann. líjett í ]>ví bili fór
205
sjer ásarnt Passe-partout út úr leikhúsinu. Við
dyrnar hittu pau ltinn velborna Mr. Batulcar;
hantt var öskuvondur, oj heimlaði skaðabætur
fyrir að „jtýramiditm sinn heíði vcrið brotinn.“
Mr. Fogg friðaöi liatin skyndilega nteð [>ví að
rjctta að lionum bankaseðla-ströngul.
K1 (>i átti atneríska jióstskipið að leggja af
stað; ]>á stigu pau Mr. Fogg, Mrs. Aouda og
Passe-jiartout ujiji á J>ilfarið á J>ví. Passo-partout
var enn mcð væbffina o;r lancra nefið.
• n 00
XXIV. KAPÍTULI.
Fcrðin yfir Kyrrahnfið.
Lesarinn mun hæglcga geta gizkað á ltvað
í Shanghai gerðist. Merkin, setn Tankculcre gaf,
sáust frá gúfuskijiinu, og skömttiu síðar var Philcas
Fogg og samferðafölk lians komiö ujrp á gufu-
skijiið; áður borgaði hann flutniugsgjald ]>að cr
um luifði verið samið, og auk [>cs3 550 jiutida viðbót.
Til Yokohanta kotnu ]>au ]>. I t. Pltileas Fogg
Ijet Fix eiga sig, en fór sjálfur utn horð á
Carnatic; [>ar hcyrði hantt, Aoudu til tuikils fagn-
aðar, að franskur tnaður, Passe-j>artout að nafní,
hefði komið pangað tneð skijiittu daginn áður.
Ekki er og ólíklegt, að honum ltafi sjálfum }>ött
\ænt um [>á írjett, þó að hanu ljeti ekki á pvj