Lögberg - 18.03.1891, Blaðsíða 2
LÖGBfcRG, MIÐVIKUDAGINN 18. MARZ iÍaI.
ííenrv Wadsworíh Lon»>feIIow
FviUni.KfsTUK FLUTTl'H f Wl.NMI'KG
C. okt. 1890
af
Síra V. J. fíergmunn.
Utn þessar mun-lir kom út önn
nr Ittik rptir Longfellow í óbundn
utn stil. I>aií ir sagti, sem hann
lieftir gefið hið undarlega nafn „Hy
perion“. Aðalpersónurnar í sögu
J»'ssari eru stúdent eiun að nafni
Paul Flemming og ung og fögur
slúlka, Marv Ashburton. Stúdent
iiiii er enginn annar en Longfellow
sj.Mfu r, — ekkjumaður og skúld
S’.úlkan er Miss Franecs Appleton
Tilgangur bókarinnar getur ekki
liaTa verið annar en sá að biðja
Mi-is Ajipleton. I>au höfðu fundizt
nokkrum sinnum í Boston, en hann
aldrei haft kjark nje knrlmennsku
til að tjá henni tilfmningar sínar,
Og svo hafði hann ]>að svona. Bók
in er eigiulega ferðasaga um I>yzka
land og Sveiss. I>að er all-góð
ferðasaga, en ljelegur róman. Hún ur
liefur siðan verið nokkurs konar
liandbók amerískra ferðamanna um
Bínarliindin. I>að er satrt að Miss
z\j>pleton hafi orðið frrmur hverft
við; pví ölluin pcim, sem kunnugt
var um ferðalag peirra, lilaut að
vera fullljóst, hverjum hjer var ver-
ið að 1/sa. En hún fyrirgaf hon-
um J>að seinna.
Árið 1841 kom út fyrsta skraut-
bókin, scm gefin var út hjer í
Amcriku. Ilún var enn ejitir Long
fellow og nefndist JSallads and
other l'oems. I>að er auðsjeð á
peisari skrautútgáfu, að nú er bóka-
sniekkurinn farinn að aukast í land-
jnu. Helztu kræðin i pessari bók
eru „The Wreck of the Hesjierus“,
,.IíxceIsior“ og „Villago Blacksmitb.'1
Ilið Biðaut nefnda kvæði lield jeg
livert barn læri utanbókar á öllum
l>otri alpyðuskólum í Bandaríkjun-
iiru. Euda er J>að heilsusamleg fæða
fyrir börn. I>að er lofsöngur hins
sveitta manns, J>ar sem hann vinnur
baki brotna fyrir sjcr og sínum
Vinnunni er hjer ekki IVst sem 6
]>;egil°gri álögu, heldur sem nautn
heilbrigðra vöðva og afltauga. Hjer
tókst Longfellow eins og stundu
opíar að gríjia mynd út úr lífinu
og gef« liana ajitur með sláand
sannleik. Smiðjan, sem kvæðið bend
ir til, stóð á Brattle Street í Cam
bridge og trjeð, setn kvæðið talar
um, líka. Mörguni árum seinna v;.r
J>etta C/iestnut tree höggvið niður.
J>á skutu skólabörn bæjarins eir-
cntum sínum saman og Ijetu gera
síól úr trjenu og gáfu skáldinu
sern pá var orðinn gamall og grár.
T>að voru /.ögur skáldalaun.
I>að var uin pessar mundir, að
farið var uð ræða um afnám præla-
haldsins fyrir alvöru. Eios o”- kunn
ugt er, Tar sú styrjöhl, sem Jiáð
rar með pennanum, að sír.u Jevtí
engu síð'ir hörð en prælastríðið
sjálft, pegar til f>ess kom. í peirri
riinmu, ».ein á uudan J>ví gekk, áttu
skáld lan'lsios mikinn Jilut, — eink-
nm peir Whittier og Lowell. t>egar
liugir manna brunnu sem Jieitast,
komu vinir I.ongfellow’s til hans
og báðu hann að veita máie/iij
m\nnrjettindanna liðsinni; kváðu
]>eir J>að ekki sæma, að stærsta
meira. Auðvitað er allt annar blær I En um f>etta levti voru pylendu
vfir peim, en Ijóðum Whittiers og i menn aliir franskir bændur eða fiski-
um sair.a ofni; pau vantaði j menn og enska stjórrin Jiafði par
engin ráð nema að naftiinu tii.
T.owells
Whittiers eld og Lowells beiska
háð. Og J>au unnu ekki málefninu
annað eins gagn og kvæði peirra
En einmitt vegna pess er gildi
peirra almennara. I>au eru ekki
einungis tækifærisljóð heldur liafa
sjálfstæða J>/ðing. Dess vegna lifa
J>au sjálfsagt lengur en hið annað.
sein ort var uin petta. mál
meiri J'/ðing liafði fvrir augnablik
ið.
Eptir stríðið voru nokkrir rit
höfundar að tala sanian um hin
/msu mál landsins. „Hver er mesta
skáldið okkar núna?'* sjuirði einn
peirra. „Whittier“, lirójiaði Horace
Greely; og hinir samsinotu pað alli
ineð honum. Svona miklum liiti
hafði kvekaraskáldinu tekizt að kom
í blóð Norðanmanna um J>etta leyt
Enda var J>að prælamálið, sem gerði
hann að skáldi. Longfellow J;afði
taj>að öndvegissæti sínu í meðvit
und pjóðarinnar, meðan jiúðurreyk
og fallbyssukúlur gerðu menn
hálf-vitstola. En pegar revkurinn
var horfinn og menn komu til sjálfs
sín aptur, sáu menn, að pað sæti
átti enginn neina hann.
Eptir að Longfelloiv kom heim
úr pessari Plnglands ferð sinni, herti
hann upp hugann og bað Miss
Appleton. Og pó henni líkaði hálf
illa hin fyrri opinbera bónorðsför
hans pr. Hyperion, Jjet hún liann
ekki gjalda pess smekkleysis, sem
ástin hafði par leitt hann út
heldur gaf honuin jáorð sitt og
giptust J>au skömmu síðar. Kona
>essi var hinn mesti kvennkostur,
bæði fögur oo vitur og vel menntuð.
Það er sagt liún hafi skilið
sinn svo vel, að J>egar hann sagði
henni frá óljósum hugmyndum, sem
fæðzt höfðu ! sálu hans og
hann gat ekki komið t neinn bún-
ng, pá talaði Lún um pær við
hann, J>angað til að aJJt var orðið
svo sk/rt og ljóst í huga hans, að
hann purfti ekki annað en setjast
niðnr og skrifa. Tengdafaðir hans
var maður velliuðugur og eptir að
Longfellow giptist í seinna sinn,
purfti hann sannarlega ekki að kvíða
neinni örbyrgð. Mr. Aj)j>Jeton keypti
handa peim Washington Headijuar-
ters og eignina, sem Jiúsinu fylgdí,
Þetta giptingarár sitt gaf Long-
fellow út dramatiskt skáldrit, sem
hann kallaðí „The Spanish Student“.
Um pað skal jeg rera fáorður, J>að
er fremur lítið í {>að varið sejn
dramatiskt listaverk, pó margt sje
fagurt og vel sagt. Hann skorti
/msa hæfileika til að vera drama-
tiskt skáld. Ganginn í einu leik-
riti gat liann ekki skajiað svo á
>ví yrði nokkur líst. Iívað marg-
ar tilraunir, sem liann liefði gert I
>a átt, mumfu pær allar liafa orðið
eins konar „Helgi magri“.
ráð
Kringum 1 ( 111 tóku Knglendingar
að flytja, pangað og J>að ár tók
bærinn Halifax að byggjast. Eng
lendingum og Frökkum fór íljótt
að koma illa saman J>arna á liálf-
eyjunni, enda áttu J>jóðirnar í liöggi
hvor við aðra heima fyrir. Jafnvel
ejitir að samningarnir um Nova
Scotia höfðu verið endurnvjaðir 1748
í Aix- a-Chapelle, lcntu Frakkar
deilum við Englendinga út af landa-
tnærunum og spönuðu Indíána upj>
til að vinna ensku n/lendumönnun
um alls konar mcin. Hinir írönsku
Nova Scotia-menn vildu revna að
komast lijá að taka nokkurn ]>átt í
pessum ófriði við Enrrlendinira. En
svo voru J^ir bundnir böndum sam-
eigiulegrar trúar og tengda við
Frakka, að ekki feegust peir til
að vinna Englendingum hollustucið,
nema með pvl skilyrði að íá und-
anjiágu frá að bera vojm á móti
bræðruin sínum heima. í Jivert
skipti, sem eiðsins var krafizt, revndu
peir að komast Jijá að viuna Jiann
með brögðum og kænsku. Ejitir
pví sem enska byggðin óx og eptir
pví sem deilurnar urðu harðari heima
fyrir, varð spursmálið meira og meira
brennandi. Þótt franska byggðin í
heiJd sinni sjálfsagt hafi óskað eptir
að fi að lifa í frið og sjiekt, voru
>ar pó töluverðar æsingar m ðal
hinnar yngri kynslóðar, seni talaði
um að reka Englendinga með öllu
af liöndum sjer. Á hinn bóginn
stóð ensku n/byggjurium stuggur
af pessum frönsku nágrönnum og
fannst J>eir eiga }>ar sífeldan eld
yfir höfði sjer. Suma peirra lang-
aði líka til að krækja í hin auð-
ugu, yrktu lönd Frakka; og enn
aðrir ]>óttust ekki geta Jifað í ná-
grenni við kapólska menu. Svo var
trúarofsinn mikill á l>eim jö>um.
X* ,
n pess að ráðfæra sig við ensku
tjórnina, kom enska D/lenduráðið
sjer sainan um að flytja J>essa frönsku
ágranna sína burt og dreifa peim
m n/lendurnar fyrir sunnan, svo
>eiin yrði með öllu ómögujegt að
hafa nokkur samtök með að Jirerfa
>tur til áttliaga siuna. Svo hittist
að n/Jendustjórinn hafðj töluvert
mannmarga enska herdeild við liend-
na undlr forustn Culope) Winsjow's
frá Massachusetts. IJann tókst J>etta
láðaverk á hendur.
sögu sfna með [>ví að 1/sa Bctri-1
dirt JJel/rfontainr, ríkasta bóndan-1
um í Grand Pré og dóttur liars!
Evangeline, seytján ára gamalli!
stúlku. \'ildustu vinir J>eirra voru
Basil járnsmiður og sonur lians,
Gahrxel Laj'euntw. Kvöld eitt komu
peir feðgar að heimsækja Benidict.
Járnsmiðurinn fór að segja vin sín-
um frá hinni undarlegu skijiun um
að koma til kirkju næsta sunnudag
°n llyggur að eitthvað illt muni
búa utidir. Benidict f>aggar J>að
niður og rill að peir skuli vera
glaðir, pví petta kvöld ætluðu börn-
in J>eirra, Gabrlel og Evangeline,
að gera opinbera trúlofuu sína I
viðurvist gamals enobættismanns, sein
var Notarius Publieus I J>ví hjer-
aði. Ejitir skamma stund koni haun
og ritaði nöfn J>eirra og aldur á
skjal eitt mikið. Á sunnudagsmorg-
uninn, áður en gengið var til kirkju,
hafði Benidict lieirnboð mikið; jirest-
urinn var par viðitaddur og lagði
biessan sína yfir Jiin ungu hjó
efni. Svo gengu menn til kiikju.
Skáldið lætur konur og börn fvlgja
rneð til kírkjunuar; konurnar prfða
gstaði hinna látnu, J>*gar karl-
inennirnir eru komnir inn og ætla
að biða leiksloka. Ilersliöfðinginn
heldur ræðu sína inni og tilkynnir
hirin mannúðarlausa dóm. Fyrst
slær öllu I pögn; enginn segir eitt
orð. Dangað til menn ná andan-
um aptur; J>á kemst allt í uppnám.
Menn ætla að verða óðir og æðis-
gengnir. Presturinn einn getur
sljákkað niður I tnönnum. Svo er
haldin guðspjónusta J>arua I kirkj-
unni um kvöldið. Tíðindin breidd-
ust út. Bærinn fylltist ópi og
veini kvenna og barna. Á fimuitn
degi er fólkið rekið til strandar.
Evangeline finnur föður sinn og
unnusta. Faðir Jiennar liafði breytt
litum og var nú fölur sem nár.
Um kveldið, J>egar liann ásamt liin-
um Oðrum sjer bæinn álengdar 1
Ijósuin loga, fellur hinn gamli mað-
ur til jarðar og er örendur. Dau
Gabríel og Evangeline skilja móti
vilja slnum og eru flutt sitt út I
hvort skipið.
landi.
jarnbrauíin.
Hii
B i 11 c <r a s t a
S t y t s t a
B e s t a
Braut til allra staða
A ii s t u r
V e s t u r
S u (1 u r
Fimm til tiu dollars gparaðir með
*ð kaupa farbfjef af okkur
Vestur ad hafl.
► ví
Coloaist STefriTagnar með öllum lestum.
Farbrjef til Evropu
L*gsta fargjald til Ísi.andr
og taðan hingað.
\ iÖTÍkjandi frekari upplýsingum, kort-
orn, tímatöflum, og farbrjef-
um, skrifi menn
eða snúi sjer
til
w. M. McLeod,
Karbrjefa agent, 471 Jlain St., Wi.NNirRo
KOa til
J. S. Carter,
á C. P. K. járnbrautarstöðvunum.
Robt. Kerr,
Aðalfarbrjefagent
skáld iandsins sæti hjá, pegar nm
nnnað ein* mál væri að ræða, og
Jjeti ekki til sfn heyra. Heldur tók
hann ]>vi daufleg»; hann var enginri
lireystimaður og petta var nokki’ð
IV.
„Kvangelhxi'4 J<om út árið 1847.
íawthorne kom eítt sinn nJi lieim-
sækja LongfelJow og var prestur
einn, vínur lians, með lionuni. Und-
borðum sagði presturinu sflgu,
sem hann kvaðst liafa sagt Haw-
tliorne áður í J>ví skyni, að hann
ríUaiJi .sjcáldsiigu út af efninu, en
liann póttlsjt pkj<ert gtta gert úr
prí. Longfellow Llýddj á sögu
jiresitttins með athygli. „LátijÖ pjðj
míg pá LítG Jiana tjj að yrkja út
af“, SHgðí hannj peí* ypru fljótir
að gefa honum pað leyíi,
iníkið svaðamál að kasta «jur út í. j Af pví „Evangnlíne*1 er ejtt af
Hann fór pá snögga ferð til Kng-! Jjelztu kyæðum I.ongfellows, verð
lands og yar gestur Dickera um , jeg fara nof'krum orðum um liíð
tíma. Munu peir liafa rætt petta síVgulega. £T [>ar liggur til .grund-
mál sín i millí og er Jíklegt að
Dickens hafi hvatt hann til ein-
hverrar hluttöku í málinu. Hann
sneri hvátt heimleiðis aptur og 4
hafinu ortí hann sín mansals-ljóð;
pau komu út 1-842. Síra Matthías
hefur, eins og allir vita, p/tt nokk-
ur af kvæðum pes-um á íslenzku.
Dau eru með pví fegursta af kvæð-
um I.ongfellowe, Oánægðir voru
menn samt ineð pau, Menn höfðu
búizt við einhverju miklu ihrifa-
vallar.
Nova Scotía \<
l'rönsk n/lenda og kiilluðu Frak1<a<
Jusn.a Aradie. En af pví peir hirtu
illa IMI hnpn. eins og aðrar n/lend-
ur sinar, náðu ElJgi/íuHjngar ein-
lægt öðru livoru I liana. s*rp f}Un
tilheyrði ensku og frönsku krúnunníj
á víxl; pangað til árið 1713, að
friSurinn, sem kenndur er við Ut-
revht, geröístj pá aflicntn Frakkar
Englendingum n/lenduna að fullu.
Anaan sejitember J7,75 Ijet hann
skriflega skipan útganga til innbúa
hjoraðanna Grand Fré, Mina:;, Jiiver
Canard og Helri um að koma til
kirkjunnar I Grand Pré 5. dag n.ánað-
arins, til að heyra fyrirskipun eina,
sem n/lendustjóriiin hafði sent J>eim
Skijianip yar stíluð til allra karla,
ungra pg gainalla. Menn grunaði
ekkert og fjögur hundruð pg álján
karlmenn á /maum aUJri komu til
kirkjunnar. I>egar allir voru komn-
ir inn, sló herliðið vörð um kirkj-
una og \\ inslow las par ujip skip-
un, sern hann sagði væri frá kon-
UBgÍnUffl, ujii> *ið allir pessir menn
ásamt fjölskyldum jn-irra yrðu fjutt-
ir úr landi burt. Sarna bragðinui
Jiafði verið beitt I Bisquid, en í |
Chlgneuta hafj5i pað tekizt Jakar. í j
fimm eða sex daga s&tu [jííssíf sitk-1
lausu menn lokaðir inrTi í kirkjun-1
um. l>á voru peir reknir eins og
Tjr til strandar á undan brssu-
stingjunumt par hafði kouum oa
börnutn veiið safnað sauiíui. Iljer
utn jbil 3fX)0 sálir vorji lluttar jít
í hierskipin í inesta fl/ti. liugling-
urinu á fólkittu varð óttalegur; hjón
fundiiat ekki eð* ypvii án
pess pó að J>að væri gort viljar.di,
börnin tirðu viðskila við ttiæðitr
MfrftÍWprg* sínar og clskcndur sáust í siðasta
trkipfi, Hvo var allt petta fólk futt
suður meíi e^tgarlinni og svo dreift
eins og fje /fir North Gfjr.pifiil, Vir*
ginia, Maryland, Fennsylvania, New
yjork, Connecticut og Massaehusetts.
íd^ttS’ fíf hinn sögulegi grund-
Og svo cr látið frá
(Niðurl. uæst).
Manchester House.
tr#? Næstu dyr við Cheapside.
576 MAIN ST.
Vjer höfum flutt I stóru og rúin-
góðu búðina, sem hann Mr. T’aaffar
var 1, næstu dyr við CJieapside, og
höfum J>ví I alía staði tnikíu meiri
hentugleika á að reka verlun vora
Vjer opnum daglega
nýjjar viiruhirgðir.
NYASTA SIMIP
°s
LÆGSTU PRISAR.
á karlmanna, unglinga og
smádrengja fötum,
tneð öllu }>ar til hevrandi.
J. CORBETT & CO.
MANCHESTER HOUSE.
MAIN STR.
WJNNIPLG.
völlur, «e«i W»ne.ðgT },gyangeline‘(
hvílir á og inaður skílur ekkí kvæS-
ið til fullnustu, ncma maður pekki
pennan gruudvöll. Skáldið byrjar
R. H. Nunn & Co.
EjitinndCur J TEE8, 407 Main St.
Srlpr fiij'ig billyga
Pianos, Organs,
SAUMAvjr.iAr
°S
yíóh'a, tjuitaf}, Itafmopikur, Cfincertinas,
Munnhörpur, Bougepv, ttamloljfl, h!jóSfrr»-
strcngí o. s. frr.
Manitoba Music House
443 Main Str., Winrij>fg [I0.de* 6m.
r-
J. j.
L. 9. S.
LANDTOKU- LÖCIN.
Allar aeetionir með jafnri tiilu, nama S
og 26 getur hver fiimilíu-faðir, eöa hver
sem kominn er yfir 18 ár tekið upp, ,,m
heimihsrjettarlaml og forkaupsijettarlaod.
INNRITUN
F/rir landinu uiega menn skrifa sir í
heirri landstofu er mcst liggur landinu, sem
tekið er. Sto getur og sá, er nema Till
bind , geflo öðnim umboð til feis að inn-
rita sig, en til l>ess verður hann fyrst að fá
leyn annaðtveggja innanríkisstjórans í Ott-
awa eða Dominion Land-umboðsraannsin*
1 Winnipeg, f 10 harf aö borga fyrir eirn-
arjett á landi, en sje h»ð tekið áö«r
harf að borga |10 meira.
SKYLDURN/\R
Samkvæmt nógildandi heimilisrjettarlör-
um geta menu uppfyllt skyldurnar meö
hrennu móti,
h Með 8 ára ábúð eg yrking landsins;
má ha landnemi aldrei vera lengur frá
landinu, en 6 mánuði á ári.
2. Með hvi að búa stöðugt í 2 ár innan
2 mílna frá landinu er numið var, og að
lmið sje á lanidnu í sæmilegu húsi um 6
mánuði htöðugt, eptir að 2 árin eru liðin
og áður en beðið er ura eignarrjett. Svo
verður og landncnii að pltegja: á fvrsta
áai 10 ekrur, á II. 25ogd, 15 ekrur,’enn
frem ir að á 2 an sje sáð í 10 ekrur oe
á |>riðia ári í 85 ekrur. “
3, Síeö kví að búa hvar sem vill fyrstu
2 árin, en að plægja á lamlinu fyrsta arið
5og annað ánð löekrurog ká að sá í
Ta.Ti nlnRW-r. < v.
I7ff> Mjjp tt Ma, kct Streets WljjjtirKG,
Að draga íit trtnn......$0,50
Að silfurfylla tönn....-1,00
Oll keknisstörf ábyrgist hann að gers vel.
(
|>ær fyrstu 5 ekrurnar, ennfremur að bvetria
|,á sæmilegt íbúðurhús, Kptir að 2 ár eru
)>annig liðin, verður landnemi að byrja
lmskap á landmu ella fyrlrgerir hann
rjetti sinum. Og frá (.eim tíma verður
hann að bua á landinu i það minnsta 8
manuði a hverju ári um þriggja ára tím*.
UNl EICNJ\RBRJÍF
getn menu beðið hvrrn land-agent sem
eri oghvern i,aau umboðsmann, sem send-
ur er til að skoöa uurbætur á heimilisriett-
arlnudi.
Entecc mdnuðum dðnr en lanðtiemi biður
umeignarrjett, verður hann að hunngera
pnð Dominion Land-umnninum.
LEIDBEINIJJCA UfiJBOD
ðru í Winnipeg, að Moosomin og Qu'Ap
pelle vagnstöðvum. A öllum he&sum stöð-
ura fá tnnilytjendur áreiðanlega leiðbein-
ing í hverju sem er og alla aðstoð og
hjálp ókeypis. “
SEIRNI HEirVJILISRJETT
getur hver sá fengið, erbefurfengið eign-
arrjett fyrir landi sína; eða skvrteini fri
umboðsmanniuum um að hann hafl átt að
fá hann fyrir jhnímdnaðar byrjun 18S7.
JJm uppl/singar ábiærandi land stjórn-
annnar, ljggjánjli mij|; austur ÍHpdamærá
Manitoba fylkjj að auslan og KléHafjalla
gð vestan, skyldu rnenn snúa sjer tij
A. M. BURGESS,
ág7tf.]. Dcputy Miniit«r oí th* Iateriof,