Lögberg - 27.10.1894, Blaðsíða 2

2
LÖGBERG LAUGzvRDAGINN 27. OKTÓBER 1894.
JJÖQbírg.
UeíjS út af 143 Prlncess Str., Winnipeg Ma
of The LSgberg Printing Pultishing Co'y.
(Incorporated May 27, i89o).
Ritstjóri (Editor):
EJNAR HJÖRI.E IFSS ON
BJáC'ítfo* manacsr: B, T. BJORNSON.
AUOLÝSINGAR: Smá-auglýsingar ( eitt
skipti 25 cts. fyrir 30 orf efa 1 þun'l.
dálkslengdar; I dotl. um mánuSinn. Á stærri
auglýsingum e6a augl. um lengri tíma at-
sláttur eptir samning1.
BÚSTAD A-SKIPTI kaupenda vetfur af tii
kynna skrt/epo og geta um fyrverandi bú
staS jafuírsœt.
UTANÁSKRIPT til AFGREIÐSLUSTOFU
blafsíns er:
THE LÓGBEFj?) PRINTíHG & PUBUSíi. CO.
P, O. Box 368, Winrtipeg, Man.
UTANÁSKaiFr til RITSTJÓRANS er:
KOITOR LÍlGIíERC.
O. BOX 3G8. WINNIPEG MAN
m viku daginn 24. okt. 1894.
Samkvœm ian''.alögum er uppsögn
kaupanda á blaö’ ógild, nema hann sé
skuldlaus, þegar hann segir upp. — E’
kaupandi, sem er S skuld við blað-
iö llytr vistferlum, án þess aö tilkynna
heimilaskiftin, J-á er kaö fyrir dómstól-
unum álitin sýnileg sönuun fyrir prett-
vísum tilgangú
jy- Eptirleiðis verður hverjum þeirn sem
sendir oss peninga fyrir blaðið sent viður
kenning fyrir borguninni á brjefaspjaldi.
hvort sem borganirnar hafa til vor komið
frá Umboðsraönnum vorum eða á annan
hátt. Ef menn fá ekki slíkar viðurkenn-
ingar eptir hæfllega lángan tima, óskum
vjer, að þeir geri oss aðvart um það.
__ Bandaríkjapeninga tekr blaði?
íullu verði (af Bandaríkjamönnum),
og frá íslandi eru ísieuzkir pen-
ingaseðlar teknir gildir fullu verði sem
borgun fyrir blaðið. — Sendið borgun t
P. 0. Moieey Orders, eða peninga í Re
gistered Letier. Sendið oss ekki bankaá
visanir, sem borgast eiga aunarstaðar 6D
í Winnipeg, nema 25cts aukaborgun fylgi
fyrir innköllun.
Laurier kveður.
Tlon. Wilfred Laurier kvaddi
Winnipeg(, Manitoba, Vestur-Canada
á fimmtadagskveldið, ocr Winnipeg-
menn kvöddu hann, og pað er óhætr
að sepja,að slikar kveðjur eru ekkial-
gengar hjer í landinu. Eitthvað dOO
manns sóttu veizlu f>á er leiðtoffa
frjálslyndra manna í Canada var hald
in í borðsal Manitoba-hótellsins, o<r
pað er enginn vafi á pví, að allir peir
rnenn telja petta samkvæmi með hin-
um ánægjulegustu samkvæ.æurn, seni
peim hafi auðnazt að sækja á ævinni,
og allir munu peir hafa í huganum
tekið undir með pingmanni Winni-
pegmanna, Mr. Jos. Martin, pegar
hann komst að orði á pá leið, að annaO
eins kveld hefði frjilslyndi tíokkurinn
hjer í fylkinu ekki lifað.
t>að átti lika við, að kveðja Mr.
Lrurier tnyndarlega eptir pá för, sem
liann hefur farið um Vestur-Canada
síðan 3. september í lianst. E>að er
víst óhætc að fulíyrða,að enginn stjórn
málarn iður liefur farið slíka sigurfö.-
nokkurn tíma um petta land, allrasízt
maður, sem engin völd hefur liaft og
ekkert hefur haft að bjóða, nemaprin-
sfp sfn og aðdáanlegu raælaku. iiver-
vetna par sem hann hefur farið — og
liann hefiir farið um nærpví alla Vest-
ur-Canada — hafa menn flykkzt utan
um hann, staðið með öndina í hálsin-
um eptir að heyra hvert einasla orð,
sem af vörum hans hefur fallið opin-
berlega, dáðst að honum rneira en
flestum eða öllum mönnum, sem peir
hafa sjeð og heyrt, fagnað honum líkt
og konungi — að eins sjálfsagt af enn
ineiri hjartans innilegleik en inenn
mhndu tafa getað fagnað nokkrum
konungi í pessu pjóðstjórnarlandi.
t>að má undarlegt virðast, ef ekki
gjást einhver merki eptir petta ferða-
lag við næstu Dominion-kosningar.
enda dettur víst engum slíkt í hug,
‘hvorki flokksmönnuin Lauriers nje
' andstæðingum E>að er ekkert leynd
armál, að aptuihaldsmennirnir búast
við að missa mestalla Canada úr fylgi
við sig við næsta kosningar, og svo
mikil brögð eru að hræðslunni, að
leiðtogar peirra hafa nú pessa dagana
veríð boðaðir til Ottawa vitanlega i
pví augnamiði, að bcnda á einhver
ráð til pess að halda í pær hræður,
sem ekki hafa pegar staðráðið að
hjálpa til að koma fijálslynd.i stjórn
að vöidiinurn hjer í landinu, og svo
auðvitað jafnframt til pess að sinala
aptnr inn í apturhaldskvíarnar peim
veiku sálum, sera linasta hafa sarin-
færinguna fyrir pörf landsmanua í
frjálsri verzlun. E>að er náttúrlega
ekki unnt að segja með vissu, hvernig
sú smalamennska kann að ganga—Sir
Jo’nn Macdpnald sagði að ekkert væri
eins óvíst eins og hestaveðhlaup og
kosningar — en engurn blandast hug-
ur um pað, að hún verði örðugri en
nokkur hefur gert sjer í hugariund
fyrir svo scm ári.
— 1 veízlu peirrisem Mr. Laurier
var haldin í fyrra kveld töiuðn,auk að-
alheiðursgestsins, Isaac Campbell,
sem var forseti samkomunnar, Ottawa-
|>ingmennirnir Gibson, Fisher, Suth-
erland, Jos. Martin og Fraser, Ilon.
Thos. G.eenway, Hou. Robert Wat-
son, Hon. J. D. Cameron og Fisher
fyrrv. sambandspingmaður. Ollum
mæltist vel, en bezt pó I.aurier, Carap-
bell og Fiaser. Ræða Lauriers var
ein af peim allra-beztu ræðum, sem
vjer minnumst að hafa heyrt á ævinni.
í uæsta blaði mun Lögberg flytja
útdrátt úr henni Og pó liggur
við, að pað sje rangsleitni gagn-
vcrt slíkura ræðumanni, að prer.ta
útdrátt úr ræðu hans. Til pess
að fá nokkra hugmynd nm, hvernig
Laurier talar, purfa menn ekki að
eins að fá ræðu hans orð fyrir orð,
heldur purfa menn líka að hlusta á
hans mjúku og skæru rödd og horfa
á góðmannlega og gáfulega svipinn
og ekki sízt á limaburðinti og lát-
bragðið, sem pykja mundi fyrirmynd
fyrir hvern ræöumann hvar sem væri
í heiminum.
Vínsölulögin í Suður Caró-
línu.
Enn gengur skrykkjótt með vín-
sölulögin í Suður Carólínu, og er pað
mál farið að verða æði fiókið. I>eir
menn, sem komu á peirri löggjöf,
hjeldu pví fram, og halda pví enn
fram, að pað sje ekki vínsala í sjálfu
sjer, sem sje skaðleg til muna, heldur
sje hættan og skaðsemin mest fólg-
in í pví, að' vínsalan sje í höndum
einstakra manna, sem eðlilega hefðu
svo os’ svo sterka hvöt til að auka
vínnautnina til pess að fá sem inestat;
gróðann. Til pess að ráða bót á pví
illendi, tók ríkið að sjer vínsöluna.
Bæði bindindismenn og vínsöiumenn
voru mjög óanægðir með pá löggjöf,
og áfengissalarnir buðu í sumar lög-
unura c.pinberlega byrginn, eins og
lesendur vora mun ranka við, og varð
af pví gauragangur mikill og tals-
verðar blóðsúthellingar. Svo jukust
örðugleikarnir við pað, að hæstirjett-
ur iíkisins dæmdi nyju vínsölulðgin
gagnstæð stjórnarskránni. Og nú
hafa flækjurnar orðið enn meiii við
pað, að satni rjetturinn hefur alveg
nylega breytt pessum dómi sínum og
dæmt lögin samkvæm stjórnarskránni.
Breytingin er kennd (eða pökkuð)
dómara einum, Gary að nafui, sem
TiIIman rikisstjóra hefur nylega tek-
izt að koma inn í hæstarjett. Ekki
greiðist svo úr flækjunum við pað, að
nú í vikunni var dæmt mál eins af
lögreglumönnum Tillmans. Lög-
reglumaðurinn hafði verið að leitast
við að fá framfylgt vínsölulögunum
nyju, og í stímabraki, sem varðaf pví
að hlutaðeigar.di pverskallaðist, hafði
lögroglumaðurian skotið hann. Hann
var dæmdur til hengingar í vikunni.
Búizter við, að ríkisstjórinn rnuni
náða hann, enda er ekki auðvelt að
sjá, hvernig liann ætti annað að gera,
ef virða á nokkurs hinn síðari úrskurð
hæstarjettar.
Nýlen dulutginyml
Boolíts generals.
Ilerra ritstjóri Lögbcrga.
í tilefni af ummælum i
blaði yðar, og öðrum blöðuin, viðvíkj-
andi nylendu hugmynd General
Bootli’s, hershöfðiogja Sáluhjálpar-
hersins, vildi jeg vinsamlegast biðja
yðar um rúm fyrir fáeinar skyringar.
E>að er mjög eðlilegt, að Cana-
damönnum sje annt um að fá sem
bezta og uppbyggilegasta innflytjend-
ur til að setjast að rneðal peirra. Mig
furðar inest, hvað lítið peir synast
kæra sig í pví efni. E>að er öðru nær
en sumii inntíytjerida hóparnir frá
Evrópu löndunum sjeu „ákjósanlegir
innflytjendur14. E>essum fjelausu út-
lendinguin er optast hieypt inn í
borgiinar, eins og fje 4 afrjett, án
nokkurs eptirlits. Afleiðingin er sú,
að pe:r ráfa atvinoulausir urn strætin
og bjóða sig fyrir lægra kaup en peir,
sem fyrir eru, og spilla pannig vinnu-
markaðinum. Avexti pe3S íná sjá á
strætum Winnipegbæjar hvern dag í
vikunni sem er.
Ea hvað viðvíkur nylendu-hug-
mynd Generals Booth’s, pá erekkert
fjær hans fyrirætlunum, en að flytja
hingað, eða til neinna annara landa,
,,ræfla“ eða glæpamenn, nje heldur
neina, sern kallasfc geti „aumustu fá-
tæklingar11. Vjer megutn til að gá
að pvi, að pó menn sjeu fátækir, at-
vinnulausir og jafnvel án skylis yfir
höfnðið, pá er pað órjett, að setja pá
á bekk ineð óbótamönnum. Reynslan
hefur synt, að meginið af peim, sem
leitað hafa hjálpar til Siluhjálparhers-
ins, hafa vcrið menn og konur, sem
gjarnan vildu vinna fyrir sínu dag-
lega brauði, ef peim væri einungis
gefið tækifæri til poss. E>að er röng
hugmynd, að allur sá fjöldi, sem
General Booth er að leitast við hjálpa,
sje skríll, óalandi og óunnandi öllum
bjargráðum. E>að er líka öðru nær,
en að General Booth ætli sjer að
senda f.átæklinga Englands rjet.t af
handa hófi í stnar fyrirhuguðu nylend-
ur. E>egar hann byrjaði að koma i
verk huginyndum peim, er hann setti
fram í bók sinni: „í myrkvasta Eng-
landi og teiðin út paðan“, keypti
hann 1150 ekrur af landi hjá Had-
lcigh kastala, 30 mílur frá Lundúnum
niður með ánni Thames. Dar var pá
að mestu leyti óyrkt land; pangað
setti hann menn, sem áður höfðu ver-
ið undir hans hendi í hinurn ymsu
verkstæðum í Lundúnum, og sem
eptir persónulega viðkynning voru
álitnir af yfirmönnum sínum bezt
hæfir til að stunda akuryrkju; síðan
hefur pessi búgarður tekið svo mikl-
um framförum, að hann gefur nú 300
manns atvinnu. E>essi búgarður er
ætlazt til að verði undirbúningsskóli
fyrir landnema. Landnemarnir verða
að hafa verið að minnsta kosti tvö ár
á pessum búnaðarskóla; peim er
kennd fyrst akuryrkjan og latidbún-
aðurinn af öllum tegundum, ásamt
ráðvendni, hófsea.i, trúmennsku og
starfsemi; nokkru af launum peirra er
haldið til baka og lagt í sparisjóð, og
pegar útflutningurinn byrjar, verður
pví fje varið til að setja pá á fæturna
á sinni nyju landareign; peir verða
pví betur úr garði gerðir en innílytj-
endur vanalega eru.
E>að er heldur ekki áforrn Gen.
Booths að ldeypa sínum innflytjend-
um inn í borgirnar, eins og nú er gert,
4n pess að hafa hliðsjón með peim;
með poim yrði sendur vel fær og á-
reiðanlegur ylirmaður, er fylgdi peim
strax til síns áfaDgastaðar; peir yrðu
án tafar settir til að yrkja sitt eigið
land og byggja sín eigin hús o. s.
frv. E>eir yrðu svo 4 stuttum tíma,
ekki einungis sjálfbjarga, lieldur
verkgefendur sjálfir. E>að er pvi fjar-
stætt allri sanngirni að halda pví
fram, að peirra innflutningur yrði at-
vinnumarkaðinum til hnekkis.
Tveggja til fjögra ára reynsla,
og vottorð um góða hegðan og dygga
pjónustu á hinum fyr nefnda búgarði
er ekki lítil trygging fyrir pvf, að
mennirnir sjeu fullkomlega snúuir til
starfsemi og vandaðs lífernis.
En pað eru litlar líkur til að
Canadamenn purfi á allri sinni vnrúÁ
að hald i í pessn efni, pví að bæði
hefur stjórnin ! Vestur-Ástralíu boðið
Gen. Booth mikil lai.dfJæmi og önnur
hlunnindi, ef hann vildi knraa sinni
nylendu á fót par, og lika hafa tilboð
komið til har.s frá Mexico og Suður-
Aineríku.
Thorsteinn J. T) ivid<ou.
I .ieuteuaiit
Samkoma
í Marsliall-söfnuði.
Marshall 24. okt. 1894.
Föstudaginn 12. okt. var haldin
samkorna hjer í bænum til að kveðja
sjera Steingr. E>orIáksson og konu
lians og börn, sem nú er t á förum
hjeðan frá söfnuðum peim sem liann
svo að segja stofnsetti í pessum
byggðarlögum (í Minneota) og hefur
pjónað í síðastliðin 7 iir. Samkoma
pessi var ein hia f jölmennasta, sem
hjer hefur verið haldin, pví auk allra
landa, sem heiina eiga hjer í bænum,
komu töluvert margir frá Minneota.
Formaður samkoinunnar var Mr.
Guttormur Sigurðsson, skrifari safn-
aðarins, og leysti liann pað verk vel
af hendi. Ssmkoman byrjaði kl. 8
um kveldið og stóð til kl. 12. Fyrst
voru sungin nokkur íslonzk kvæði,
síðan fluttu tvær ungar stúlkur stutt
ar tölur á ensku, ocr söfnuðuriun flutti
svo stutt ávarp til sjera Steingríms,
pakklætis og kveðjuorð. Og að pví
loknu var honura afhent silfurskál
vönduð að smíði, sem pakklætisvottur
frá söfnuðinum. Sjera Steingr. stóð
pví næst upp og flutti alllangt erindi
til safnaðarins. Með blíðum og ein-
lægum orðum pakkaði hann söfnuðin-
um fyrir góðan samverutíma, tryggð
og einlægni, og svo loks pessa gjöf,
og pessa síðustu ánægjulegu samveru-
stund. Siðar um kveldið hjelt sjera
Björn B. Jónsson fagra og hiya tölu.
Samkvæmi petta endaði svo mað
pví, að hver fór heim til sín, ánægður
yfir pví að hafa átt kost á að verja
pessari kvöldstundu í fjelagsskap við
sína kærustu vini.
*
Ávarp pað til sjera Stgr., sein
minnzt er á hjer að framan, hefur
Marshallsöfnuður sent oss, og eptir
beiðni safnaðarins er pað prentað bjer,
enda pótt pað sje heldur langt fyrir
blað vort.
Avaepið.
Kæru vinir, heiðruðu gestir!
Það er víst almennt viðurkennt, að
peim sem syrgir, sje Jjettir sorgar
sinnar í pví að gráta; pað er líka al-
mennt viðurkennt, að verði maður
fyrir órjetti, eða einhverskonar mót-
læti, pá sje ljettir eða hugfró í pví að
tjá pað vinum sínum.
E>að er að vissu leyti svona ástatt
fyrir oss á yfirstandandi tírna. Vjer
höfum orðið fyrir áhrifum utan að,
sem oss hafa fundizt ganga órjetti
næst, og oss finnst vjer purfum að
láta vinum vorum í ljósi tilfinningar
vorar, pví vjer vitum, að sumir vinir
eru ætíð reiðubúnir til að taka inni-
lega blutdeild hver í annars kjörum,
og svo erum vjer pá svo heppnir að
hafa hjer á meðai vor í kveld vora
kærustu vini, vini, setii vjer helzt af
öllum mönnum vildum kjósa, að geta
lyst tilfinningum vorum fyrir. En
pað er ef til vill fyrir pað að pessir
vinir vorir hafa orðið fyrir órjetti eins
og vjer, að oss finnst svo ljett að tjá
peiin tilfinningar vorar. En af pví
vjer erum pessum vinum vorum mik-
ið skyldug, pá ætlum vjer einnig í
kveld að pakka peim fyrir hina tryggu
og margreyndu vináttu til okkar, og
oss pykir hart að purfa að segja pað,
að í kveld hljótu.n vjer að kveðja
pessa vini, og eigum máske aldrei að
kost á að sjá pá framar.
E>essi söfnuður hefur svo átakan-
lega fundið til pess á pessu ári, að
enginn má við margnum, og hann
finnur svo ápreifanlega til pess, sem
reyndar er pó svo undur almennt en
jafnframt ætíð stórt óánægju efni,
að geta ekki fengið að stjórnast af
eigin vilja, heldur að purfa að láta
aðra ráða velferð tiinni, andlegri og
tímanlegri, að eins fyrir pað, að hann
er svo lítill, smávaxinn, svo fátækur.
Samt er pað ekki meining
vor að eigin vilji sje ætíð og und-
antekningarlaust sá bezti. Nei,
góð og holl vinaráð utanað komin
geta verið mjög góð og heilsusamleg,
og geta jafnvel tekið fram að gagn-
semd vorum eigin vilja. En skiiyrð-
'ð fyrir pvf, að anoara ráð og vilji
gi ti orðið oss að góðn, og haft bless-
ul) í för rneð sjer, er spursmálslaust
petta: 1. að ráðin korni lrá vinum; 2.
sjeu sprottiu af óeigÍDgjörnutn til-
t!-t,ngi; 3. og gefin oss af sönnum
kristilegum bróðurkærleik'i.
En komi pau frá eigingjörnum
mönnum, sem að eiii3 hugsa um að
geðjast sjálfum sjer, en hafa enga
hliðsjón af tilfinningum annara, hafa
pær jafnvel að leikfangi og atlilægi,
pykjast pví betri, pví meira sern peir
geta sært tilfinningar annara, ef peir
að eins geta komið fram sínum eiginn
vilja, enda pótt hann sje sprottinn af
harla óhreinum hvötum, pá verða pau
ráð oss sjaldan til heilla eða hamingju.
Yjer purfum alls ekki hjer að
taka pað fram, sízt nákvæmlegu, hvað
vjer eigum við, pað er öllum, sem
hjer eru, svo ofur ljóst. Svo oss fiiinst
nóg að geta pess, að aldao, sem reis
svo hátt, og flæddi svo geyst yfir hinn
kirkjulega fjelagsskap vorn á síðast-
liðnum vetri, hreif á burtu frá oss
kæran og trúfastan vin, sem vjer
syrgjum, vin, sem vjer ekki vildum
misss, en máttum pó til að sjá hverfa
frá oss, að eins vegna pess, að vjer
vorum svo fáir, fátækir, smáir, svo vjer
blutum að beygja oss undir annara
ráð og vilja. Jafnvel pó vjer skoð-
uðum pann vilja og pau ráð sprottin
af óhreinum hvötum, og af pví vjer
skoðuðum pau pannig, pá hafa pau
orðið oss til sorgar og óánægju. En
liefðu ráð pessi verið sprottin af
kærleika og vandlætingasemi, byggðri
á kristilegum grundvelli, pá hefðum
vjer ekki kvartað. En nú var ekki
svo, að vjersein söfnuður yrðam ein-
ungis fyrir pví óláni, aðojá vorn kæra
vin hverfa frá oss, heldur líka hitt, að
hans rjettindum var svo hraparlega
hrundið fyrir borð, hans eiginn vilji
ekki tekinn hið minnsta til greina, og
vjer viljum segja ókristileg aðferð
höfð til að hrinda honum frá oss, og
svipta oss bonum, sem heldur er ekki
að undra, par sem upptök öldu pess-
arar voru af mannvonzku sprottin. E>að
er sjersaklega petta, sem hefur valdið
óánægju vorri. — Sem sannkristinn
söfnuður vildum vjer heldur líða ein-
hverskonar mótlæti, en að sjá vin,
sem vjer virtum og elskuðum að mak-
legleikum, verða fyrir órjetti.
Hefðun vjer sem kristinn söfn. átt
að kjósa um 2 kosti, nefnil. pessa
að fá að hafa hjá oss kæran vin, sem
vjer höfðum lært að virða og elska,
vi.i, sem ætíð hafði synt oss svo mik-
inu kærleika og tekið svo nákvæma
og innilega hlutdeild í kjörum vorum,
2. að hrinda honum frá oss, án pess að
gefa honum tækifæri til að verja sig
fyrir óskynsamlegum árásum vTorum,
og hafa eiginlega ekkert til styðja mál-
stað vorn annað en hroka, dramb og
eigingirni — vjer segjum að vjer sem
kristinnsöfnuður hefðum efalaust Roi ið
hið fyrra. En vjergátum ekki kosið!
aðrir kusu fyrir oss.
En enginn skyldi samt ímynda
sjer, að vjer álítum að vjer sjeu:n
sviptir öllum vinum; vjer vitum að
vjer höfum vin, sem enginn getur
hrundið burtu frá oss, enginn getur
svipt oss—hversu stór og harðsnúinn
flokkur sem ræðst í að vilja ráða fyr-
ir oss, og svo er pað eitt sem vjer
treystum, og pað er petta, „að allt
pjenar peim til góðs, sem guð elska“,
og pað er líka trú vor og von að
drottinn, sem vjer trúum á, bæti oss
vina missirian, og gefi oss aptur vin,
setn vjer getum lært að elskaog virða.
Og svo er pað innileg bæn vor til
hans, sem heyrir allar bænir sem koma
frá kærleiksríkum hjörtum, að hon-
um póknist að gefa pjer, hjartans
vinur vor, sjera Steingrímur E>orláks-
son, tækifæri til að vinna framvegis í
vÍDgarði sínum, og að pú megir fá að
iðka verk kærleikans og dyggðanna,
sem pjer er ætíð svo ljúft og ljett, og
vjer biðjum að pú fiunir æ fieiri og fi.
Veitt
Hædstu verdl. a heimssyningunna
•DH*
BÁKINfi
P0XDIR
HIÐ BEZT TILBUNA.
Óblönduð vínberja Cream of Tartar
Powder. Ekkert álún, ammonia eða
tinnur óholl efni.
40 ára reynzlu.