Lögberg - 30.07.1896, Síða 4

4
LÖGBERÖ, FIMMTUDAGINN SO. JULÍ 18y6.
LÖGBERG.
Gefið út að 148 Princess St., Winnipeg, Man.
af The Lögberg Print’g & Publising Co’y
(Incorporated May 27,1890),
Ritstjóri (Editor): Sigtr. Jónasson.
Business Manager: B, T. BjöRNSON.
\ ncr I f sinirn r : Smá-aoglýsingar í eitt akipti 2&c
f'rir 30 ordeda 1 þnil. dálKflengdar, 75 cts nm mán-
uJinn. Á stærri auglýHÍngnm, eda anglýsingumum
lengri tiina, afsláttur eptir samningi.
Iláilnda Hliipti kaupeiida verdur ad tilkynna
skriflega og geta um fyrverand4 bústad jafnframt.
Utanáskript til afgreidslustofu bladgins er:
Tlie LögborK Printin^ A l*ubli»li. Co.
P. O.Box 368,
Winnlpog, Man.
’Jtanáakripfttil ritHtjdrans er:
Kdltor liiiifberjr,
P O. Box 308,
Winnipeg, Man.
«»mkv»mt landsl5gnm er npps'gn kaupenda á
bladióglld, nema hannsje skaldlaus. l egar hann seg-
Hr upp.—Ef kanpandi, sem er í sknld vid hladid flytur
•viHtferlnm, án þess ad tilkynna heimilaskiptin, þá er
>þad fyrir dómstólnnum álitin eýnileg s'innum fyrr
rprettvÍBum tilgangi.
--riMMTUDAQIKN 80. JÖLÍ 18t6- —
Iðnaílar-sýningin.
.S/DÍngnnni hjer (Winnipeg In-
ðustiíi’l Exhibition) var lokið & l*ug-
nrdagíkveldið var, eina og til stóð, og
«r ekki hægt að segja annað en að
hfin hafi tekist ágætlega. Veðrið var
hið fikjósanlegasta alla sýningar-vik-
aina (sífellt sólskin og ekki of heitt)
»ð undanskildurn fjrriparti priðju-
■dagsins, sem nokkuð rigndi.
jEins og vjer höfum áður skýrt frá,
linaði Wirmipeg bær sýningarfjelag-
inu 430,000 í vor er leið til að stækka
’og auka sýningar byggingarnar og
gera aðrar varanlegar umbætur f
aýningar-garðinum. t>að er hvoru-
tveggja, að petta er allmikiðfje, enda
sjer pess stað. Það hefur verið
byggður nýr „vængur“ við aðal sýn-
ingarböllina, nýtt og sjerstakt hfis
með frysti-fitbfinaði fyrir mjólkur-
afuiðir, ný og ágæt hfis fyrír svín og
aauðfje, bætt við hfisin fyrir nautgripí
og hesta, göDgupölium bætt við um
Ctrðinn, akvegir og veðhlaupa-vegir
Kættír, meiri trje plöntuð o. s. frv.,
o, s. frv.— í heild sinni litu sýningar-
höiifl og garðurinu miklu betur út en
-að und.’nförnu, og sýningarrnunir,
kvtkfjenaíur o. s. frv. var í flestum
d.úldum flt’ira og betra en að undan-
f jrnu.
I>að eru nfi 6 ár síðan hin fyrsta
Winnipeg iðnaðar-sýning var haldin,
OiT hefur hfin verið haldin árlega
efðin. Hfin er þvf orðin föst árleg
B'ofnuu, og pó hfin væri góð í ár má
bfiast við, Tð hún standi til bóta og
S'ækki og battvi enn meir eptir pvf
sem árin lfða.
Fleira fólk sótti sýninguna f þetta
sinn úr öllum pörtum fylkisins en
nokkurt undanfarið ár, og margt fólk
kom vestan úr Norðvesturlandinu og
allmargt jafnvel sunnan fir Dakuta og
Minnesota. l>að mun óhættað segja,
að yfir 10,000 manns liafi verið að-
komandi hjer f bænum surna sýningar-
dagana, enda voru vandræði fyrir
suma að fá sj“r inui. Sum iiótelin
hjer ueta J>ó tekið á móti fjölda af
gcstum. iJaun’g er sagt að suma
dtgana hafi verið á milli 4 og 5
hundrtið næturgestir á II »tel Mani-
toba.
Járnbrautirnar höfðu nóg að gera
pá d igairi1, enda konnr fleiri pfisund
rnanns i/m í bæiuir á bverjum degi,
og brautirriHr urðn að flytja mörg
pfisund manns á dag íit úr bænum
aptur. Alla sýningardagana Ijet Can.
Pacific járnbrautarfjelagið lestir
ganga á hverjum 5 mfnfitum frá aðal
stöðvum sfnum hjer f bænutn út að
sýningargarðinum og jafn opt frá
honum inn í bæinn. Farið kostaði 5
cts. hverja leið. l>i ljet rafmagns-
sporvegafjelagið ekki sitt eptir liggja,
og virtist fullnægja hinni miklu flutn-
ÍDga-pörf vel. Maður getur farið á
vagna pcss hvar sem er í bænum, og
fengið flutning alla leið út. að sýnÍDg-
argarðinum fyrir 5 cents.
Hvað peningahliðina’snertir, hef
ur sýning pessi vafalaust borgað sig
vel. Að vfsu eru ekki skýrslur
enn komnar fit um, hvað tekjur
og útgjöld sýningariniiar liafa verið,
en hitt vitum vjer, að m.klu fleira
fólk boigaði aðg-’ng að g’rðinum á
hverjum degi að jafuaði en t. d. f
fyrra, en þá vantaði líka nokkra doll-
ara á, að tekjur mætlu útgjöldum.
l>ann daginn, sem flestir sóttu sýn-
inguna (fimmtudaginn), borguðu yfir
17,000 manns aðgang að garðinum
(25 cts. hver), og par að auki var yfir
3,000 tnanrns (þeim er sýndu mtini og
ýmsum íleirum) veittur ókeypis að
gangur, svo pann dag komu yfir
20,000 manns á sýninguna. I>ann
dag (eptir hádegið) var llka varla
hægt að snfia sjer við í hinum
ýmku bygginguin (einkuin aðal höll-
ínni) fyrir fólksfjöldanum, og kl. 2
var hvert einasta sæti upptekið í
„grand stand“, svo pað gátu ekki
nærri allir, sem vildu, sjeð veðreið-
arnar og annað „sport“, sem fór fram
pann dag.
Skemmtanir, sem fram fóru í
sambandi við sýninguna, voru ýmis-
konar. Þannig voru, auk hesta-veð-
reiðanna, hjól veðreiðar (bicycle
racing) flmleikar á vírum (trapeze
performing), ýmiskonar hlægilegir
leikir af fimleika-mönnum o. s. frv.
Eitt hið bezta var, að maður stökk of-
an af 100 feta háu mastri niður f þar
til gerða gryfju, sem vatn var í.
Horaa-flokkar ljeku alltaf og hundr-
uð af fánuiu blöktuðu á stöngum
kveldin var garðurinn og liinar ýmsu
byggÍDgar uppljómað með rafmagns-
Ijósum, og pá fóru frara ýmsar af
binum ofantöldu skemmtunum og
floira pessháttar.
Auk ]>ess að rnenn skemmta sjer
vol á svona sf ningu, pá getur hver
sem vill haft uiikið gagu af henni,
einkuin bændurnir, Jjví par er sýnt
allt liið bczta, sem framleit't er í fylk-
inu, allskonar korntegundir, róta-
ávextir,g«rð ávexiir,káltegundir,blóm,
hannyrðir, listaverk, siníðisgrijiir,
allskouar nautgripir, svín, sauðfje,
hestar, fuglar o. s frv. Svo eru og
sýndar afurðir iniólku-bfi i, smjör og
hvervetna um garðinn, svo pað var sjeu ekki óhlutdræg f þe3su máli, af
reglulegasti hátíðabragur á öl!u. Á'pvf að Evrópu menn eigi svo rnikið
fje í allskonar fyrirtækjum í Bmdi-
rfkjunum, sem óttast megi fyrir að
meira og minna tap verði á, ef silfur-
fríslátta sje lögleidd á pann liitt sem
gert er ráð fyrir í stefnuskránni. E>ó
vjer fyrir vort leyti álítum okki, að
Evrópu-blöðin láti stjórnast af neinni
hlutdrægni f þessu máli, heldur láti
að eins sannfæringu sfna í Ijósi um
[jiið eins og öunur mál, Ji.i viljmn vjer
tika tillit til þessarar ástæðu viðvikj-
andi Evrópu-blöðunum, og flytja
held ir álit blaða, sem ekki gota vcrið
lilutdræg af þeiin orsökum sem að
ofan cru nefndir. Cdnada-menii eiga
ekki fjo til rnuna í fyrirtækjum f
ostur. Þar að auki ei u nýud allskonar Baodaríkjunum. t>að stendur líkt á
fyrir [veim eins og Bdiidirfkja-inönn-
uin að pví leyti, að peir liifa orðið að
fá fje f Evrópu til að koma f gaDg
ýsnsum stór-fyiirtækjum. Hað sem
Canada-blöð sogja um silfurmálið
ætti pví að vera óhlutdrægt, og hafa
eins mikla, ef okki meiri, pýðingu og
J>að, sem nokkur blöð segja. í þ»tta
sinn skulum vjer pvf flytjaritstjórnar-
grein, sem koni í Montreal blaðiuu
Daily Witness panu 20. þ. m. og sem
hljóðar pannig:
„Maður nokkur er ncfnist pró-
fessor Walker, sem árið 1880 hafði [já
áhyrgðarmiklu stöðu að vora yfir-
umsjónarmaður manntalsins í Banda-
ríkjunum, en sem hann ekki var við
riðinn 1800, liefur hrifið hóp nokk-
urn af tvímálms mönnutn (bi metall-
ists), sem nýlega sat á ráðstefnu f
London, með [>cirri staðhæfiugu, að
enginn pólitískur flokkur nje flokk3-
leiðtogi í Ba.idaríkjuuum sje hlynnt-
ur einmálmi. Hanu gerði samt mjög
greinilegan tnun á McKinley tvf-
málms-stefnuaui og pvf, som nú má
nefna Bryans tvímáhns stjfnuna. Tví-
málm3 stofna silfurmanna, scin hvfa
vcitt demokrata flokkinn f not sitt,
gerir ráð fyrir að koma pvf á, að gull
og silfur verði jafngilt hvert öðru í
hlutfallinu 16 á móti 1. Bar cð
hið rjetti verð liiutfall milli hinna
tveggja málina er nálægt pvf að vora
30 á móti 1, pá yrði pað, að á-
kveða hlutfallið 16 á móti 1,
hið sama og lögleiða ósannindi, og
hlyti að bafd pað í för rneð sjer, að
gull gengi alveg fir gildi som mæli-
kvarðj fyrir öðrum málmum, en silfur
yrði mælikvarðinn í staðinn. Afleið-
ingin yrði, að sjerhver dollar, sem hver
maður skuldar eða hefur gefið ein
hverja tryggingu fyrir, yrði lílið
meira en 50 eenta virði, p. e. það yrði
ekki hægt að kaupa fyrir silfur dollar-
inn nema lítið meira en liið hálfa á
móti pvf sem fæst fyrir gull-dollarinn
af vanalegum pörfum manna. Monn
munu segja-, að hin aukna pörf fyrir
silfur, sem Jjannig yrði, myudi auka
verð silfursins fram fir því sem nfi er.
verkfæ-i og v j lar, sem not iðar eru
við landbfinað, iðnað O't í íbfiðar-
hfisum manna. Har er og sýudur
húsbfinaður, ý.niskonar iðnaðar-vara
sem búin er til hjer f fylkinu, sctn
vjor ekki hirðum að telja upp.
Að endingu viljum vjer tdka
fram,að sýning pessi er Ijós vottur um
dugnað og framkvæmdarsemi bæjar-
bfia og áhuga fylkisböa í lieild sinni;
pað er ekkert smáræði, að hafa komið
annari eins sýningu á fót og láta hana
heppnast f eins ungu fylki og Mani*
toba er. I>ar sem sýningin er haldin
var auð sljettan fjrir 6 áruro síðan og
ekkert hús nálægt, en nú eru risnar
upp allar pessar sýuingar-byggingar
og bærinn vaxinn út undir garðinn.
Járnbrautirnar gera aðra einssýningu
möguloga. Ef pær væru ckki, væri
hfin óinöguleg. Járnbrautafjelögin
hlynna par að auki drengilcga að
sýningunni með því,að flytja sýningnr-
muni og lifandi jiening borgunarlaust
fram og aptur og með því, að flytja [>i
menn, er hana sækja, fyrir holrning af
vanalegu fargjaldi.
Silfur-málið.
öll blöð urn hinn menntaða heim
hafa nú meira og minna að segja um
stefnuskrá þá, sem allmikill hluti af
deinokrötum sampykkti á flokksping-
inu í Chicago, og hverjar afleiðing-
arnar muni verða fyrir landið, ef
Jemokratar sigri við forsetakosning-
arnar * haust og lögleiði silfur-frí-
sláttu, í samrærni við stefnuskrána.
Flest blöð republikana berjast eins
og við mátti bfiast á móti silfur-
frfsláttu, og einnig þau blöð demo-
krata-flokksins er fylgja Mr. Cleve-
land, 8em, eins og kunnugt er, álftur
mjög hættulegt fyrir allan iðnað og
verzlun landsins að breyta liinum nfi-
verandi peninga- mælitcvarða. Eins
og vjer höfuin áður skýrt frá, spá
blöðin á Eoglandi og Evrópu-blöð
yfir höfuð illa fyrir Bandarfkjunum,
ef silfur-frfslátta verði lögleidd, en
margir munu segja, að Evrópu-blöð í>að er enginn vafi á, að svo yrði að
nokkru leyti, of að [>að væri nokkuf
sjáanleg þörf fyrir meira silfur til
peningasláttu en nfi er orðin, en þ&ð
er alveg óvíst, að svo yrði, og [>að er
lang líklegast.að hin aukna framleiðsla
silfurs, sem verðhækkun pess myndi
orsaka, meir en vægi á móti hinu.
Tvímálms- stefna republikana
ílokksins, prófessor Walkersog silfur-
mannannn, sem nýlega komu satnan í
I.ondon, er allt öðruvfsi. Sfi stefna
[>ýðir hið sama og að segja, að [>að sje
hægt að ákveða ineð Jöguin eitthvcrt
verð hlutfal] á milii gulls og silfurs í
viðskiptum rnanua, og mundi hnfa
pau áhrif, að verð óslegins silfura
myndi vcrða svo stöðugt, að pað væri
hregt að gera p ið að Iöglegum gja'd"
eyrir. Hvort petta cr mögulegt eða
okki, er hroint og beint vfsindaspurs-
mál, sem allir hafa rjett til að ræð»
um og sem ræða má hættulaust og án
alH hita. Vjer göngum fit frá pvf að
peir, sem halda pvf fram að pettasje
gert, sjeu einlæglega sannfærðir un>i
að pað sje hægt að ger.i það, og að e>l
hægt verði nð koma pvf fram, p&
muni eitthvað gott af því leiða. Fyrir
vort leyti getum vjer ekki sjoð, hvern-
ig framar er hægt að ákveða verð silf'
urs á móti gulli með lögum en að
ákveða verð hveitÍ3 eða brauðs á móti
gulli með lögutn. Það eru til bæudur
í vesturhluta Iandsins á pes3um tím'
um scm heimta, að stjórninni sje
skipað með lögum að kaupa allt liveiti
peirra fyrir 1 dollar hvert bushel.
Ilvílfkur hagur væri það ekki fyrir
bóndann, segir eiun sterkasti formæl'
andi pessarar upj)á3tungu, að vita hvar
hann stendur með hveiti sitt, og að pð
stjóriiin yrði að selja hveitið lægra en
hfin borgaði fyrir pað, þá yrði pað
hngur fyrir pá, sem þurfi að brfika
hveitið. I>essi hlægilega krafa er nfi
sarnt sanngjörn og ómótmælanlcg ef
maður gengur inn á, að stjórnin geti
ákveðið verð á nokkrum hlut. Hfio
er alveg eins stinngjörn og skynsain'
leg eins og að heimta, að stjórnin
kaupi silfur fyrir ákveðið verð á mðti
gulli. I>að var oinusinni lögákveðið
hlutfa.ll á milli gulls ogsilfurs á Eng'
landi, alveg eius og nfi er til lögrenta,
en það fór með petta eÍDs og með
tollverndun og ýms önnur skaðleg af'
skipti af verði hluta, að pað varð að
iiema pað úr lögum. Vjor bfiumst
við að hugmyndin, að pað sje hæg*
að ákveða verð silfurs á móti guli*
moð lögurr., eigi pað skilið, [að maður
beri dálitln virðingu fyrir benni, af
pví að ekki einasta Bandaríkin, heldur
pjóðkjörnu deildirnar á Prfisslandi,
Frakklandi og f Belgfu, bafa látið í
Ijósi, að pær væru því hlynntar, «n
einkum af pví, að annar eins stjórn-
málagarpur og Mr. Artliur Balfour
hefur látið upjii, að hann væri hug'
myndinni hlynntur. En þýðir ekki
tvfmálms stefnan pað, að þegar bfiið
er að ákveða verð-hlutfall silfurs
----------------—--------------------4
6
hinu myrkVá finéginlandi (Afrfku), pá var það segin
siga, að einhverjir meðlimur ferðamanra klfibbsins
voiu fremstir f flokki að koma þeim leiðangri á, og
pá var reykinga-herbergi klfibbsins geit að nokkurs-
konar fastri nefndarstofu, pangað til leiðangurinn
var kominn í gang. Hið konunglega landafræðis-
fjelag gat ekki stært sig af að hafa ötulli drengi á
meðlima-skrá sinni cn pá, sem voru á meðlima-skrá
ferðamnnna klúbbsins við St. James torgið.
Ferðamar na-klfibburinn var í sannleika ágætt
sýnishorn af fjelagsskap pessarar kynslóðar, sem um
fram allt Jangar trl að ráfa um, þessa tíma, sem pað
er einkeDitilegt við, að menntaðir menn, afkomendur
fólks sem um marga mannsaldra hefur verið siðað
fólk, eru oiðnir eins óeyrnir og hinir umflakkandi
arabisku bjaiðmenn, rangla um hingað og pangað
ópreyjufullir og eiga engan samastað, en virðast þó
e’ga heima allsstaðar, eins cg förupjóðin Tartarar
(Sigaunai gýpsies). Klfibburinn var miðdepill stór-
koitlegs nets af ferðalögum, landkönnum og
og æfittýra ferðum. l>egar menn sátu í reykinga-
herbergi klfibbsins, fannst jafnvel hinum lötustu
mönnum að þeir standa í persónulegu sambandi við
yztu endimörk jarðarinnar, við Bagdad og Bolivia,
Benares og Ballarat. Svo sterk og áfeng voru áhrif
klfibbsins á hugi manna, að peim fannst hverjum um
sig, að pað vera skykla sín að rfsa strax á fætur,
hrista dupt borgarinnar af fótum sjer og ferðast án
^íláta dag og nótt til laDds Trester Johns eða til hins
15
um fuglinn, sem snöggvas flaug fir vetrar-dimmunni
inn í stofu sem var uppljómuð með ljósum, en flaug
svo fit aptur, og hvernig vitriogurinn gerði athuga-
semd um petta, og skoðaði hinasnöggu ferð fuglsins
úr dimmunni gegnum ljósið inn f myrkrið sem dæmi
upp á líf mannanna.
Borðsalurinn f ferðamanna-klfibbnum var sjer-
lega skemmtilegt herbergi. Á milli kl. 7 og 9 var
hann vanalega nærri fullur af mönnum á öllum aldri
og f allskonar myndum, frá hinum nettu, velklæddu
ungu mönnnm borgarinnar, sem ekki purftu að vinna
fyrir lffinu, og sem sátu þar að veizlu með öðrum
sínum likum áður en þeir fóru á leikhfisið, til hinna
hærðu landkönnunar rnanua, sem húðin á var eins á
litinn og „ttiahogany“-viður, og sem gengu um
strætin í London f klæðum, sem áttu lietur við kjarr-
skógana á Indlandi eðareirvöxnu árbakkana í Afríku'
en nágrennið í kringutn Piccadilly.
Á ferðamanna-klúbbinn komu menn, sem
pekktu og geðjaðist betur að óbyggðum en að ná-
grenninu við Piccadilly; menn, sem enn voru ekki
vonlausir um, að Leichard kynni að vera á lffi, pó
fjörgamall væri orðinn, einhversstaðar inni í frum-
skógum; menn, sem viasu af eigin reynzlu hvað pað
var, að villast f gróðrarlausu eyðimörkunum í
Australfu; mcnn, sem nutu kampavínsins síns enn
betur sökum endurminningarinnar um, að hafa verið
pvínær dánir fir porsta í veglausu og vatnslausu
eyðimörkunum hinumegin á hnettinum. X>angað
10
erlendis. Svo pegar Gerald Aspen kom aptur til
London og byrjaði feril sinn sem blaðamaður, og
naut allra hinna miklu gæða, sem metorðagjarn
maður getur veitt sjer fyrir 4 guineur ($20) um
vikuna, þá rakst hann á auglýsinguna um ferða-
manna-klfibbinn f blöðunum, sem hann varð að lesa,
og sá að John Raven var einn í nefndiuni. Geral‘1
var pvfnær ópekktur maður f London; hann vissi, að
pað yrði mjög pægilegt fyrir sig að tilheyra ein-
hverjum klfibb; þáð var nokkuð af þessum ferða-
flakks-anda f honum, svo að blóðið rann hraðara í
æðum hans pcgar hann hugsaði um ferðamanna-
klfibbinn. I>ar að auki sá hann að það gæti komifl
fyiir, að hann hitti í þannig klúbb—sern menn fr^
öllum heimsálfum hittust f—einhvern, scm gmó
gefið bonum upplýsingar um föður hans, er sv°
lengi hafði verið týndur. Að minnsta kosti var þ&^
ckki ómögulegt. Að fá frjettir af föður sfnum hafði
uin langan tíma verið áhugamál hans, og það vP1’1
meiri Ifkur til, að hann fengi slfkar fregnir í klútJ’
pessum, en á nokkurn annan hátt. Ilann skrifaðí^\
Iiaven þess vegna og skýrði honutn frá, hvaða hrefi-
legleika hann heíði til að verða meðlimur klúbbsins,
minnti hann á vÍDáttu peirra og beið all-ópreyju-
fullur eptir niðurstöðunui.
Hann þurfti ekki lengi að bíða eptir niðurstöð-
unni, þvf hann fjekk brátt brjef frá skrifara klfibbs-
ins, i hverju honum var tilkynnt, að hann hefði náð
kosningu sem meðlimur klfibbsins og hann beðinn