Lögberg - 31.12.1896, Blaðsíða 3

LÖGBERG, FIMMTUDAGINN 31. DESEMBIR Í8dé
3
Ymislegt.
V'ÓLUNDAESMÍÐI PEKU-MANNA Á
LEIRKERUM.
Langur, mjór háls er sú Iödjud,
er einkennir flest af leirílátum þeim.
er leirkerasmiðir Peru-manna smtða.
og hjer um bil hvert einasta leirker er
skreytt einni eður annari mynd með
götum (holum) sem syna eijja augu
og önnur op. Þessi op mynda gang-
fyrir loptið, er pr/stist út, pegar leg-
inum er hellt í ílátið. Um leið og
loptið fer út, heyrist hljóð sem líkist
nákvæmlega rödd peirrar skepDU, sem
á ílátinu er mynduð, og er útbúnaður
í lopt-opinu, er framleiðir petta hljóð,
gerður af mikilli íf>rótt og hugviti.
E>annig var eitt ílát skrejtt tveimur
öpum, er föðmuðust. É>egar vatni
var hellt í eða úr pví, myndaðist hljóð,
sem var öldungis eins og skrækir
þessara dyra. Sje fugl myndaður á
ílátið, heyrist fugls-rödd, villiköttur
mjálmar, liöggormar, vafðir h7or um
annan, hvæsa.
Hin kynlegasta mynd, er vjer
höfum sjeð á leirílatum pessum, va>-
mynd af aldraðri konu. Þegar ílátið
var brúkað, heyrðist gráthljóð hennar,
og tár runnu hiður kinnar hennar.
J>að virðist að smiðunum hafi verið
kunnugt um öll áhrif lopt-þrýst
ingsins. Dr. Le Plongeon átti í safni
sínu einn hlut, er sannaði petta. E>að
var œynd af tví höfðuðum fugli. ílát-
ið var fyllt gegnum gat á botninum,
og pó lak pað engum dropa, póttbotn-
inuro væri snúið niður, en lögurinn
rann viðstöðulaust úr pví, pegar úr
pvf skyldi bella. Peru menn voru
góðir málarar, og margar af andlits
myndum peim, er peirhafa málað, eru
svo líkar mönnum peim, er nú lifa par
á ströndinni, að pær gætu vel af peim
verið.
VANALEGAR FLÓÐÖLDUR, OG FLÓÐÖLD
UR ER ORSAKAST AF JARÐSKJIClPTUM.
í giein einni í blaðinu „New
York Tribune11 er rætt um vanalegar
flóðöldur, (sjávarföll), flóðöldur, er
ofsaveður koma af stað og flóðöldur,
er orsakast af jarðskjálptum og um-
brotum neðansjávar. Flóðöldur und
an ofsaveðrum er par sagt að sjeu í
rauninni ekki annað en stórkostlegar,
vanalegar flóðöldur, er stormurinn geri
óvanalega háar og ofsalegar. Dær
flæði yfir borgir, er liggi á iágum
sævarströndum, og pvoi burt ýmsar
byggingar. Dær mismuni að eins frá
vanalegum flóðöldum í pví, að pær
sjeu hærri. í ströngum skilningi sje
sjerhver flóðalda vanaleg flóðalda
(sjávarfall). Dar sem hennar verði
vart á stöðum eins og „Fundy“-flóan-
um og 1 ám eins og Amazou, Hoogly
o. fl.
Hið sama nafn hefur stundum
verið við haft, reyndar ekki sem heppi-
legast, um pað, er menn vita voðs-
legest á sjó, nefnil. flóðöldnr pær, er
orsakast af jarðskjálptum eður um-
brotum undir sjónum. Dannig var
flóðaldan í Lisabon 1755, og flóðaldan
er gekk yfir Peru ströndina 1868, og
bar Wateree, herskip Bandarfkjanna,
l^ mflu upp í landið, jarðskjálpta-
flóðalda, og sömuleiðis sú alda, er
gekk yfir strendur Java og Sumatra
1883, pegar Krokatoa-eldsumbrotin
gerðu dag að nóttu og slóu roða á
sólsetur um heim allan svo vikum og
mánuðum skipti. Slík flóðalda æddi
í ár yfir Japan-strendur með eyði-
leggjauda æði og afli, og er hin „vana-
lega flóðalda“ við Florida-rtröndina
sem lítill sumar-brimboði í saman-
burði við hana.
Samkvæmt hinum opinberu skýrsl-
um frá stjórninni í Japan, varð ekki
vart við nokkurn fyrirboða fyrir jarð-
skjálpta-öldu pessari. Loptpyngdar-
raælirinn benti ekki á neina veðra-
breytingu. Veður var fagurt og sjór
sljettur.
Menn fundu ofurlftinn jarðskjálpta-
kipp, eins og all-títt er par um slóðir.
En brátt heyrðist voðalegar dunur úti
á sjó, skammt frá landi, er fór skyndi-
lega vaxandi, uns pað var tfkast
drunum frá stórskotaliði. Á næsta
augDabliki veltust að landi prjár flóð-
öldur, frá 30 til 50 feta h á hver, og
komu pjett hver eptir aðra. öllu var
lokið á 2 mínútum. Stórskemmdir
voru á 200 mflna svæði eptir strönd-
inni. 240 skip höfðu rekist langt upp
á land; jafn-tiiörgum borgum og porp-
um skolaði flóðið burtu, 12,000 bygg-
ingar eyðilögðust, og 20,000 manns-
lff fórust.
Náttúrn fróðir menn nefna petta
jarðskjálpta-öldu og pað með rjettu,
pví hún átti ekkert skylt við vanalega
flóðöldu, heldur var bcin afleiðing af
umbrotum neðansjávar. Við slík ó-
sköp eru pó strendur vorar lausar.—
Scientific American.
* O- 4 2* *' 3*-*+?*- *
\ Cramp&\
\ Colio, \
\ Coltls, \
DIARR2TŒA, DZTSEXTERY,
andall BOWDL, COMPJ,AINTS.<>
A Surc, Sa£e, Qf’ick ( urc ícr thcso
troubies ia
(peh rt davis1.)
Vscd Jnternally nnd JCxternalÚy.
Two C"*c. nnd r.Oc.
J. W. CARTMELL, M. D.
GLENBORO, MAN.,
pakkar íslendingum fyrir undanfarin pAS við-
sklpti, og óskar að geta verið þeim til þjenustu
framvegis.
Hann selur f lyfjabúð sinni allskonar
„Patenf* meðul og ýmsan annan varning, sem
venjulega er seldur á slíkum stöðum.
Islendrngur, Mr. Sölvi Anderson, vinnur i
apóthekinu. Hann er bæði fús og vel fær að
tulka fyrtr yður allt sem þjer æskið.
HJARTA BARNANNA VERDUR GLATT
■ É.ulll l t r>g J ■ . ■.,:■...■: ■. ■ .»l!fc- ■:*!
éf þjer kaupið
MOCCASINS, VETLINGA
eða eitthvað af skófatnaði handa börnunum ykkar, hjá
I > \ A í O N T E
Fyrir utan pað, að pjer fáið hin bestu kaup, sem hngsast getur,
pá gleðjið pið börnin ykkar um leið—Sjáið hvað
fylgir hverjum bögli
The Peoples Popular Cash Shoe Store
^ ^ ^ ^ J- Lamonte, 434 Main Tt.
Nyjar Vörur!
Jeg er nýkominn austan úr ríkjum, par sem jeg keypti pað mesta upplag af
Álnavöru. Fatnadi, Jökkum og Yfirhöfnum,
Höttum og Húfum, Lodkápum, Hönzkum og Vetlingum,
Skófatnadi, Matvöru og Leirtau,
sem uokkurntfma hefur verið flutt inn í rfkið. Dessar vörur verða seldarmeð
svo lágu verði að pað muudi borga sig að fara 100 mílur til að verzla við
okkur. — Passið uppá verðlista í pessu blaði í hverri viku"í haust. — 100
kassar af vörum opnaðir á síðustu 10 dögum í Stóru búðinni minni.
I. M. CleghoFD, M. D.,
LÆKNIR, og YFIRSETUMAÐUR, Et-
Úts'TÍfaður af Manitoba læknaskólanum,
L. 0. P. og 8. Manítoba.
Sknfstofa yíir búð I. Smith & Co.
EEIZABETH ST.
BALDUR, - - MAN.
P. 8. Islenzkur túlkur við hendina hve
nær sem þörf gerist.
C. HENDRICKSON & CO.
L. R. KELLY
MILTON, N. DAK.
Branni og kol er ekki ódýrt, ef þjer k tup
ið eiua hina svonefndu
Orand Jewel
Cook Stove
NAFNKUNNU LYFSALARNIR.
Hafa mikið og vandað upplag af allskonar meðalaefnum, Skriffærum, Einka-
leyfismeðölum, Gull og Silfur taui og Skrautmunum.
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦
MESTA VÖRUMAGN,
LÆGSTA VERD OG KURTEIS UMGENGNI
VID ALLA.
Crystal, N. Dak.
Jofinson & ReyRaiín,
-----------Mountain, N. D
Borga 4 oents fyrir pundið f blautum gripahúðum og 5
cents f húðum sem vigta yfir 60 pund.
6J cents fyrir harðar húðir.
$1.00 til $1.50 fyrir hestahúðir.
Kindagærur 15 til 35 cents.
Allir vðruprfsar á móti mjög sanngjarnir.
Detta stendur óhaggað fram að nýári.
búna til með stál bakara of ni eptir einkaleyfl MUne’s, ðllum í einu stykki, þá. sparið
þjer að minnsta kost þriðjung eldsneytisins,
Vjer ébyrgjumst að sjerhver stove líki, eða ef hún likar ekki, þá tðkum vjer hana
aptur kostnaðariaust, eptir að hún hefur verið reynd.
Það má brenna í henni jafnt brenni sem kolum.
Það er hesgt að setja í hana Milnes patent grate fyrirlin kol, sem brennir Souiis,
Galt eða Edmonton kolum ágætlega.
Forsómið ekki að skoða Qrand Jewel stove áður en þjer kaupið aðra tegund.
Þæv eru til sals í nærri öllum bæjum í Manitoba, þar á meðal hjá Alfred Dolg
Glenboro. Sömulefðis hjá ept.irfylgjandi: Geo. Houston, Cypress River; Thos
PoOle. Baldur; Moody & Sutherland, Selkirk; A E. Smalley, Westbourne;
Goodman & Tergesen, C. A. Bsakerville 650 Main st., Graham & Rolston, 3Í2 street
Winnipeg, Man., W. J. Doig, Russel, Man.
MERRICK, ANDERSON & CO.
♦ ♦ ♦ Wholesale agents, Yíinnipeg. Njan.
Arinbjorn S. Bardal
Selur líkkistur og annast um út-
farir. Allur útbúnaöur sá beati.
Opið d&g og nótt.
613 Elgin Ave.
G.J. Harvey, B.A., L.L.B.
Málafæeslumaður, o. s. fbv.
Offlce: Room 5, West Clements Block,
404*^ Mxts Strret,
WINIPEG - - Makitoba
OLE SIMONSON, '
mælir með sfnu nýja
Scaodinavian Hotel
-*j
718 Main Steekt.
Fæði $1.00 á dag.
0. Stephensen, M. D„
473 Pacific ave., (þriðja hús fyrirnefían Isabel
stræti), Hann er að finna heima kl. 8—I
■ m. Kl. 2—4 e. m. og eptir kl. 7 á kveldin.
273
fyrir hann að beyra, að nokkuð væri komið undir
cptirgrenslan um föður hennar—en pað var honum
yndi, að h“yra hana f fyrsta sinn kalla sig Gerald.
„Fidelia11, sagði hann í raótmælandi en mjög
blíðum róm, „pú hefur lofað mjer—pú hefur svo gott
sem gefið mjer heitorð pitt“.
„Ó, já, Gerald, jeg skal verða konan pín—ef pú
óskar pess—pví jeg elska pig; en við verðum fyrst
að uppgötva, hvernig faðir minn var drepinn11.
„En setjum svo að okkur skyldi verða ómögu-
legt að uppgötva pað?“ sagði hann.
„En við getum pað“, sagði hún, „pú hjálpar
mjer. Ef við giptustum áður, pá kynni jeg að verða
of farsæl. Jeg kynni að verða svo gersamlega
nokkin niður f ást mfna til pfn, og í hina eigingjörnu
farsæld sjálfrar mín, að jeg gleymdi, hve mikið jeg
skulda mínum kæra, týnda fööur. Jeg veit pú
hjálpar mjer til að uppgötva petta—pú munt verða
pví áh ugameiri í að aðstoða mig—sakir pessarar
ákvörðunar minnar“.
„Ertu sannarlega fastráðin í pessu, Fidelia?“
gpurði hann.
„Alveg fastráðin, Gerald; ef jeg væri pað ekki,
pá byggist jeg við og jeg mundi biðja pig um, að
halda mjer til að uppfylla pessa ákvörðun mlna“,
B&gði hún.
„Jeg held, að pú elskir mig í raun og veru alls
ekki“, sagði hann með ákefð. Á pessari stundu
fann hann til djúpra vanbrigða.
280
við sjálfan sig. Honum fanngt petta öldungis eins
og pegarslys vill til á veiðum, pegar bissa einhvers
vinar manns óvart meiðir annan, og maður sjer strax
að maðurinn, sem meiddist, finnur minna til en sá,
sem alveg óvart olli meiðslinu.
Efi og grunur Ruperts Grantons hafði ekki hin
minnstu áhrif á Gerald Aspen. Gerald var farið að
falla vel \ið skilminga-kennarann, af pvf að kennar-
inn hafði óviljandi sært hann, og var svo fjarska
aumur út af pví.
Gerald bauð Bostock pvf að borða miðdegis-
verð með sjer á ferðamanna-klúbbnum, og páði
kennar’nn pað, og var gerður kunnur Krumma kap-
teini, sem hann gaf sig ákaflega mikið að, af pví
hann var einn af erfingjunum að hinum mikla de-
mantanáma-auð,8em hann hefði heyrt svo mikið talað
nm. Svo bauð Krummi kapteinn, sem var góðlynd-
ur og greiðugur, peim Gerald og Bostock að borða
miðdegisverð annað kveld með sjer á ferðamanDa-
klúbbnum, og peir tóku tilboðinu og borðuðu og
spjö'luðu í góðu gamni.
„Dað er mjög skrítið, eins og pjer vitið“, sagði
Raven kapteinn við síðari miðdegisverðinn, „að við
skulum eiga að verða ríkir á pennan hátt. En heyr-
ið pjer, jeg vildi óska, Aspen—gerið pjer pað ekki
líka?—að við yrðum ríkir—jeg meina, að við fengj-
um alla peningana, sem við nú eigum—nú strax'í
Dað er hrópleg synd, að purfa að blða eptir peim
pangað til 1. janúar næstkomandi. Setjuia
269
regi okkar saman —hvernig eins konar dul&rfull for-
lög hafa vafist utan um okkur bæði og fært okkur
báðum á sama tíma sorg og auðæfi? Er pað ekki
nokkuð undravert?11
„Jú, pað er satt,“ sagði hún dræmt,—„pað er
undarleg saga.“
„Hugsið yður,“ sagði hann, að fyrir 6 mánuð-
um var jeg fátækur, ungur blaðamaður, og hafði
aldrei heyrt getið um demanta-námana, og heldur
ekki heyrt yðar getið.“
„O jeg hafði heldur ekki heyrt getið um de-
manta-námana, og jeg hafði heldur ekki heyrt yðar
getið“, sagði Fidelia. „Jeg hjelt að faðir miun væri
lifandi, og að jeg fengi að sjá hann aptur, en aú
veit jeg, áð hann er dáinn.“
„Já,“ greip Gerald skyndilega fram f; „og jeg
hjelt líka að faðir minn væri lifandi, en nú veit jeg
að hann er dáinn.“
Hann flýtti sjer að segja petta eins mikið og
hann gat, pví hann gat ekki látið í veðri vaka, að
sorg peirra væri jafn pung; hann gat ekki talið sjer
trú um, að hann syrgði föður sinn. Dað lá nærri, að
Gerald finndi til afbrýðissemi yfir pvf, hvað hún tók
sjer nærri föður-missirinn—honum nærri pví sárnaði
pað.
,,Jeg meinti pað ekki,“ bætti hann við; „jeg
var að hugsa um hvernig vegir okkaa hafa leiðst
saman, og um pað, hve pýðingarlaust líf mitt var
íkður en jeg kynnist j-ður, og hve undarlega við höL