Lögberg - 20.10.1898, Blaðsíða 2

2
LÖGBERG, FIMMTTjDAGINN 20. OKTOBER 1898
Rlesta upplag
sem sjest fieí-
MM.S&L&
al GRHVÖRU,
ur 1 RlanitoDa.
KOMID OG SJAÍD VÖRURNAR OG YKKUR MUN REKA I ROGASTANZ, þEOAR ÞIÐ SJÁIÐ HVERSU (3DÝRAR þŒR ERU
Russian Dog Kápa $ 7 00 Australian Dog Kápa 9.00 Coon skinns Kðpaá$12, 14, 15, 16.00 og par yfir. Wallaby Kápur 11.00 og par yflr. Hundskinnskápur - 12 00 og par yfir. Klæðiskápur fóðraðar með loð- $10, 12, 14 00 jvvenu og par yfir. -loðkfipur með öllu verði. Loðhúfur 50o., 75c., $1.00, 1.25, 1.50 2.00, 2.50, 3 00 og upp. Loðsk. vetlingar af öllum tegundum. Gráir geitarskinnsfeldir af beztu teg- uud, getur hver, sem verzlar við okkur að nokkrum mun, fengið fyrir innkaupsverð.
STORT UPPLAG af KARLMANNAFATNADI VERDUR SELT MED xMIKID NIDURSETTU VERDI.
Skodid listann. Karlm. föt $2 50, 3.00, 3 50 og $4 00 Karlm. föt $4.75. 5 00, 5.504og $6 00 Kartm. föt $0 50, 7 00, 7.75 og $8.50 Karlm. föt $9 00, 9 50, 10.00 og 11.00 Karlm. föt $12.00, 13 00 og $15.00 og upp. Karlm. buxur, 50c., 75c. 90c. og $1.00 Karlm. buxur, $1.25, $1.35 og $1.50 Karlm. buxur, $1.75, $2.00 og $2.25 Karlm. buxur, $2.50, $2 75 og $3.00 ; Karlm. buxur, $3.50, $4.00 og $5.00 og par yfir. K«rlm. vetrarkfipur úr frieze $3 50, $4 Karlm. vetrarkápur úr frieze $4.75, $5 50 og $6, og par yfir. Vetrarkápur úr Beaver-klæði, svartar og bláar $5.00 og $7.00 Vetrarkápur úr Beaver-klæði, svartar og bláar $8.00 og $9.00 Vetrarkápur úr Beaver-klæði, svartar og bláar $10 00 og par par yfir Drengja og barnaföt á öllu verði frá $1,1 25, 1.50, 1.75 og upp-
Skraddara - deildin. lagleg fot ur serge buin til eptir mali fyrir $12.00.
Af listanum hjer að ofan geta menn fengið hugmynd um hvaða hag þeir ge*a haft af því, að kaupa sem fyrst af
Gleymið ekki að altar pastanir
með póstum eru afgreiddar
fljótt og vel.
Trausvaal-lýðveltlið.
(Niðurl.).
Arið 1876 prengdu Zulu menn
mjðg að Búunum og Bretum peim,
sem bjuggu á meðal (aeirra. L/ð-
veldið var um pær mundir gjaldprota
og gat f»vl engu kostað til landvarnar.
Bret8rnir og nokkrir Búanna leituðu
pá enn á n&ðir brezku stjórnarinnar.
Tóku Bretar f>á lyðveldið undir sfna
stjórn árið 1877, og mætti f>að ekki
binni allra minnstu mótspyrnu í orði
nje verki frá hálfu Búanna.
Rjett um sömu mundir kom
Zulu-stríðið mikla, pegar Cetewayo,
með síqu mikla og herskáa liði, var
nærri búinn að gjöreyða Búunum,
ekki að eins í Transvaal, heldur einn
ig I Natal-nýlendunni. Eptir hið
minnistæða mannfall og margar harð-
ar orustur tókst her Breta, með að-
stoð Búanna, að eyðileggja her Zulu-
manna og brjóta á bak aptur f>jóð-
flokk f>ann, er allri Suður Afríku hafði
staðið hinn mesti ótti af.
Eptir að hætta sú, er af Zulu-
mönnum stafaði, var um garð gengin,
stjórnar-fyrirkomulagið komið í gott
horf, fjármálin komin I lag, vegabæt-
ur unnar og góðir vegir lagðir til
höfuðstaðarins, f>á risu Búarnir upp
gegn stjórn Breta og sögðu, að f>eir
hefðu heimildarlaust slegið eign sinni
& Trans vaal. Sendu Bretar f>á flokk
hermanca til f>ess sð bæla niður upp-
reistina og unnu Búarnir sigur yfir
honum í orustum á Loing’s-hálsi og
Majubuhæð. Sendu Bretar pá enn
meira lið, sem hæglega hefði getað
sigrað Búana; en í stað pessað leggja
til orustu, gerðu Bretar samninga við
f>á. Varð pað að samningum þeirra
á milli, að Búarnir önnuðust sín eigin
ttjórEmá],en Bretar hjeldu ljensherra-
dæmi yfir lýðveldinu.
Um pessar mundir fundust de-
manta-nfimarnir hjá Kimberley;
streymdu pá pangað námamenn, fjár-
glæframenn, o. s. frv., eins og vant er
pegar nfimar finnast. Námarnir reynd-
ust fiktflega auðugir, og lá við sjálft
að demantar fjellu stórkostlega í verði
um allan heim. Mr. Cecil Rhodes, sem
manna heppnastur hafði orðið og stór-
fje haffi grætt á námunum, notaði
sína rniklu hæfilegleika til pess að
koma á fót sambandi á milli náma-
eigei danna ; varð hann höfðingi peirra
cg nfifi pannigtökum á námunum, að
hann rjeði algerlega demantá-tekj-
unni og pfi um leið verði peirra. I>ó
Mr Crcii Rhodes væri orðinn auðug
ur pegar petta gerðist, pá varð hann
margfait auðugri við pennan sinn
viturlega gróðahnykk, álit hans fór
dagvaxandi og bráðlega fór hann að
snúa sjer að stjórnmáium. Það, sem
hann sjerstaklega lagðiáherzlu fi, var,
gð kcma á saxr.LaL.di á tcilli allra ny-
C. A. GAREAU,
324 Main Street, Winnipeg.
3Mertel: Gtylt Skœi-i.
lendnanna í Suður-Afríku.Fjekk haun
allmikið fylgi manna par, bæði Hol-
lendinga og Breta, og komst svo hátt,
að hann varð ráðaneytis-forseti í Cape
Colony.
Arið 1884 fannst gull pað, sem
lengi hafði verið eptir leitað, i Trans-
vaal; flykktust pá pangað útlendingar
úr öllum áttum, nyir bæir risu upp og
tekjur stjórnarinnar margfölduðust.
A. peim tíma var lítið um vegi og
engar járnbrautir i Transvaal; allt
varð pví afskaplega dyfrt, vegna erf-
iðleikanna við alla flutninga. Stjórn
Búanna var í höndum óupplystra og
ófrjálslyndra manna, sem sjálfir gerðu
engar kröfur til framfara og hvorki
böfðu vilja nje hæfilegleika til að
bæta stjórnar-fyrirkomulagið sam-
kvæmt pörfnm tímanna. E>eir porðu
ekki, eða vildu ekki gera að- og frá-
flutninga greiðari af ótta fyrir pví, að
pá mundu Bretar streyma inn og lýð-
veldið á ný lenda í höndum peirra.
Til pess að fyrirbyggja alla slíka
hættu, neituðu peir öllum útlending-
um um borgaraleg rjettindi og leyfðu
ekki járnbrautabyggingar, til pess að
tengjast ekki á pann hátt við Cape
Colony eða Natal, eða jafnvel við
Orange Free State. Stjórnin bann-
aði útlendingum að kenna börnum
sfnum ensku í skólunum, lagði punga
skatta á allt, sem peir purftu til mat-
ar og fata, verkfæri peirra og yfir
höfuð að tala allar vörur peirra, bjó
til ill og ósanngjörn land- og náma-
lög, gaf vissum mönnum einkarjett-
indi til að búa til og selja pað sem
útlendingarnir sjerstaklega pörfnuð-
ust, og Ijet að öllu leyti gera verr við
pá heldur en Hollendinga og I>jóð-
verja.
Þannig reyndu Bóarnir að halda
stjórn lýðveldisins í sínum höndum,
pótt peir væri í minni hluta, og að
stjórna landinu undir hinum gömlu
frumlegu lögum, sem, pó við pau
mætti notast pegar strjálbyggt var og
atvinnu-greinarnar ffiar og óbrotnar,
voru nú orðin ónóg og óbafandi. Loks
gekk stjórnin inn á, að járnbrautir
væri ómissandi. Saropykkti hún pví
að járnbraut skyldi leggjast, sem al-
gerlega væri í höndum lýðveldisins
og ekkert samband hefði við neinar
járnbrautir, er lægju yfir nýlendur
Breta. Samdi hún pá við Poitugals-
menn um járnbrautar-lagningu til De-
lagoe-fjarðarins. í lok ársins 1883
var járnbrautar-l8gningu lokið frá
Loreczo Maiqueo til Transvaal-landa-
mæranna. Mætti járnbrautar-lagning
sú megnri mótspyrnu af Búanna
hálfu vegna pess,að verkið var í hönd-
um brezks fjelags, sem svo samdi við
aunað fjelag, undir stjórn Bandaríkja-
manns, Edwards McMurdo’s að nafni,
um að vinna verkið. Landamærin á
milli Transvaal og eigna Portúgals-
manna voru pá ekki ikýit ákveðin, og
lýsti fjelagið'yfir pví, árið 1886, að
verkinu væri lokið, jafnvel pó enn
væri talsvert bil á milli brautar-end-
ans og endans á járnbraut Transvaal-
búa. Mr. McMurdo neitaði að halda
brautarlagningunni lengra fyr en
ákveðið yrði um landamærin, en
Portugals menn kröfðust pess að hann
tengdi brautirnar saman, og pegar
hann svo neitaði pví, tóku peir braut-
ina af honum og ráku hann og alla
menn hans frá. Stjómir Breta og
Bandaríkjanna sendu stjórn Portu-
gals-manna skaðabóta-kröfu fyrir
hönd járnbrautarfjelagsins, og var
stjórninni i Svisslandi falið á hendur,
árið 1890, að fella gjörðardóm í mál-
inu; en peir, sem pað verk hafa með
höndum, virðast ætla að treina sjer
pað eins lengi og peir geta, pví úr-
skurðurinn er enn ekki kominn. Hef
ur nú Bretum samt verið heitið pví,
að á pessu hausti skuli úrskurðurinn
koma.
Árið 1887 var Delagoa-járnbraut-
in opnuð. Portugals- og Transvaal-
menn Ijetu hana í hendur Hollend-
inga og Djóðverja, sem stjórna henni
svo skammarlega og selja alla flutn-
inga svo óviðkvæmilega dýrt með
henni, að hún hefur lítið bætt eða
aukið verzlunar-viðskiptin.
Járnbrautir höfðu fyrir löngu
slðan verið lagðar vlðsvegar um
brezku nýlendurnar, Cape Colony og
Natal, og á ýmsum stöðum legið að
landamærum hollenzku lýðveldanna,
Orange Free State og Transvaal, en
leDgra ekki, pví pau neituðu bæði
járnbrautarsambandi pangað til árið
1890, að Delagoa-járnbrautinni und-
anskildri. Eptir árið 1890 voru járn-
brautir lagðar í OraDge Free State,
og leyfði pá stjórnin par, sem aðalum-
sjón hafði ylir brautunum, að tengja
pær saman við Cape Colony-járn-
brautirnar, til bæjanna Cape Town,
Port Elizabeth og East London, og
saman við Natal-járnbrautina til Dur
ban. Litlu síðar tengdu Transvaal
búar járnbrautir sínar saman við járn-
brautir Orange Free State-manna I
von ua, að af slíku leiddi pólitískt
samband á milli lýðveldanna, og svo
dálitlu slðar tergdu peir (Transvaal-
búar) járnbrautir sínar saman við
Natal-járnbrautirnar. En jafnvel pó
Transvaal-stjórnin leyfði loks járn
brauta-samband að sunnan,pá var hún
ákveðin í að láta slíkt á engan hfitt
draga fráDelagoa-járnbrautinni. Setti
hún pvl svo hfitt flutningsgjald með
peim járnbrautum í Transvaal, er
járnbrautirnar að sunnan höfðu sam-
band við, að pær urðu pví nær alls
ekki notaðar. Eins og áður hefur
verið ávikið, voru allir flutnÍDgar
eptir Delagoa-járnbrautinni I liinu
versta ólagi og afskaplega dýrir; voru
pví mest allar útlendar vörur fluttar
Framh. á 7. bls.

láta skiptavini slna bjer með vita að aldrei hefur sveita-
verzlan tekið fram búðinni peirra á Mountain. Nýjar
vörur koma inn á hverjum degl. Nýir skiptavinir bæt-
ast stöðugt við. E>eir eldri aldrei ánægðari við oss en nú.
IKÆRU SKIPTAVINIRi
Komið og sjáið hvernig vjer förum að undirselja
keppinauta vora í járnbrautabæjunum. Komið
pið með pað sem pið hafið að selja, við til dæmis
borgum ykkur 30 til 35 CentS fyrir sokka-
plögg eptir gæðum.
E>að væri óðs manns æði að fara að telja upp pað sem
við höfum að selja með gjafverði. Yiljum að eins geta
pess að við getum klætt frá hvirfli til ylja, börnin, full-
oruna fólkið og gamalmennin, fyrir minna verð en nokk-
ur annar.
KOMIÐ, SJÁIÐ, SANNFÆRIST.
ALLSKONAR HLJODFÆRI.
Yjer getum sparað yður peninga á beztu
tegundum af allskonar nótnabókum, hljóð-
færum,svo sem
Banjo, F'iolin, MandLolin o.fl.
Vjer höfum miklar birgðir af nýjum hljóðfærum tilað velja
úr. Og svo höfum við líka nokkur
„Second Hand“ Orgfel
í gððu lagi, sem vjer vilium gjax-nan selja fyrir mjðg^lágt revð,
til að losast við þau
J. L MEIKLE & CO.,
TEUEPHONE 800.
630 MAIN STR.
P. S. Mr. H. Lárusson er agent fyrir okkur og geta íslendingar |>ví snúið
sjer til hans tegar þeir þurfa einhversmeö af hljóðfærum.
TANNLÆKNIR,
M. C. CLARK,
er fluttur á hornið á
MAIN ST> OG BANATYNEAYE
Phycisian &. Surgeon.
Utskrifaöur frá Queens háskólanum í Kingston,
og Toronto háskólanum í Canada.
Skrifstofa I IIOTEL GILLESPIE,
CRYSTAL, >• D,