Lögberg - 06.04.1899, Blaðsíða 1
Lögbbko er gefiS út hvern fimmtudag
af Thk Lögberg Printing & Publish-
Jng Co., að 309^ Elgin Ave., Winni-
peg, Manitoba. — Kostar $2.0 um árið
(á íslandi 8 kr.). Borgist fyrirfram,—
Eeinstök númer 5 cent.
LögbkrG is published "e\ery .Thursday
by The Lögberg Printing & Publish
ing Co., at 309X Elgin Ave., Winni
peg, Manitoba,—Subscription price: 82.00
per year, payable in advance. — Single
copies 3 cents.
AR.
Winnipeg, Man., ílinintudagimi 6. apríl 1899.
NR. 13.
Royal Crown Soap
npFlMQ SAUMAVÉLAR
'JLI IIIO $65.00 virði hver
New WHllam’S Drop Heaö
3Qefnar á hverri viku fyrir Roy-
al Crown Soap umbúbir.
BiBjiB rerzlunannann yðar um Royal
•f tT11 Co-pon með hverjum 5 stykkjum
r Royal Crown Sápu i umbúöum.
•#" Encinn er vinnur á Royal Crown
Sápu-verkstæöinu fser aö keppn
um þesai verölaun.
Frjettir.
CAXABA.
Slðu»tu fréttir segja, að ákasrurn-
*r,XeS(n •mbMttismðnnum sambands
■tjórnarinnar i Yukon-landinu hafi
“Ottið ofan um pall, pvi ekkert hafi
T*rið haegt að sanna, pegar til kom.
, Fréttir frá Ottawa segja, að sam-
'nda-stjórnin hafi gert ráðstafanir til,
" aukakosning fari fram i Winnipeg-
*JðrdaBminu svo fljótt, að hinn nyji
Ptogmaður geti setið á yfirstandandi
Fhgi.
BAIVDABlKIN.
Nft vita menn með vissu, að 45
jö*nns hafi fariat i Windsor Hotel-
r'inanum i New York, sem vér gát
Um utn I alðasta blaði.
p Ekkert sögulegt hefur gerst i
huippiug eyjunum síðan blað yort
j °m ftt aiðast. Regn-tímabilið er nfl
þknn veginn að byrja þar, og verð-
Ut *hki hægt að halda hernaði áfram
ni#ö&n pag 8tendur yfir. Sagt er,
Bandarlkja-foringjarnir muni fá
nntædda menn til að ganga I pjÓD-
sína til að berjast við uppreistar-
ÚTLÖND.
Slðustu telegraf skeyti frá Ev-
"pu segja, að Norðmeun muni vera
j .^úa sigr i ófrið gegn Svlum, prátt
að Oscar konungur hefur Dylega
^ dirskrifað lögin um að nema sam-
'ods-merkið burt af norska fánanum.
1 hinum óvanalega miklu veðrum,
®emgengið hafaá AtLi..z’.iafinu sið-
h hm miðjan janflar, hafa i alt farist
•kip og um 300 manns.
Ibftar Bulgariu virðast vera í
n veginn að gcra uppreist gegn
yrkjum, og kvað liði Soldáns og
hlgariu-manna hafa pegar lent sam-
u * ®má-bardHga.
Ráðaneytið á Grikklandi hefur
Rt af sér, svo nft er verið að mynda
nytt ráðaneyti.
Skemtiferða-gufuskipið „Stella“,
Um.«ekk frá Englandi til eyjanna 1
lau'UU Englands og Frakk-
n®3) rakst á klett um lok síðasta
j n- og sökk strax. Þar fórust 102
lrpegar og öll skipshöfnin, 48 menn.
®nn um Mutual Reserve
* und-lílsábyrgðarlé].
Éyrir nokkru síðan skrifaði ég
htta, grein I Lögberg til varnar
,, U^U&1 Reservo Fund-lífsábyrgöar
aginu. Ég hét því þá, að skrifa
UL áöur en langt liði, nákvæmari
^rein um fjárhag þess. En siðan
®fur komið margt fram, félaginu
1 varnar. Ljósar skýringar hafa
vöriÖ gefnar á fjárhag þess, svo
að þser »ttu að nwgja
hverjum þeim, sem gerir sér nokkra
vitund ant um að komast að sann-
leikauum í þessu efni.
Eg álít þrí óþarfa fyrir mig, að
fjölyrða um sama efni; málið er út-
r«ett. Menn eru búnir að átta sig
á þvi, af hvaða toga ámælin um fé-
lagið voru spunnin, og það hjálpar
ekki minst til að skýra májið.
En síðan ég skrifaði síðast, hef-
ur „Hkr.“ tekið nýja stefnu í mál-
inu. Hún hefur óttast, sem ekki
var að furða, að menn mundu ekki
bera sem bezt traust til hennar við
rannsókn á háum og margbrotnum
fjármála-roikningum, og því finnur
hún upp á því, svo sem til vara, að
vega að fólaginu frá annari hlið.
Og svo stingur hún því að lesend-
um sínum, að einngallinn á félaginu
só nú sá, að það temji sér þá list að
svíkjast um að greiða réttmætar
dánarkröfur,
þetta leitast blaðið við að sanna
með þvf, að nefna tvo menn, sem í
félaginu hafi staðið, en félagið hafi
þó, eftir fráfall þeirra, neitað að
borga dánurkröfurnar, og það jafn-
vel þó fjöldamargir þingmenn í Ont-
ario færi þess á leit, að félagið borg-
aði!!
„Hkr“ tekur það fram, að menn
þessir hafi þó borgað iðgjöld s;n; ekki
hafi staðið á því.
Mr. Stefán Thorson, sem svar-
aði þessu, tekur fram að félagið hafi
gefið „skilyrðis-kvittan" fyrir borg-
un þessara manna, og engin ábyrgð
átt sér stað, ef skilyrðunum væri
eigi fullnægt.
Mr. Thorson útskýrir ekki ýt-
arlega hvað meint er þar með skil
yrðiskvittan. Hann treystir sjáan-
lega viðlíka mikið á skilning landa
sinna eins og „Hkr.“ á skilningsleysi
þeirra.
„Hkr.“ færir þannig til tvö
dæmi, þar sem félagið hafi svikist
um að borga dánarkröíur. Mr. Aw-
rey og Mr. Stubbins eru mennirnir,
sem hún segir að ábyrgðina hati
haft. Hún fer rangt með bæði
dæmin, sem líka var nauðsynlegt til
þess, að þau gætu varpað nokkrum
skugga á félagið.
Eg skal skýra dálítið frá öðru
dæminu. þau eru svo lík, að óþarfi
er að fást við þau bæði.
Mr. Awrey haffti lífsábyrgð í
félaginu upp á $11,000.00. Iðgjöld
fyrir alla upphæðina féll í gjalddaga
1. júlí 1896, en var þá ekki borgað,
og féll abyrgðin þannig niður.
Seint í desembermánuði, sama
árið, fór Mr. Awrey þeSs á leit við
umboðsmann félagsins í Hamilton,
Ont., að bann væri endurreistur sem
meðlimur í félaginu. Beiðni hans
um endurreisn var dagsett 31. des.,
réttum sex mánuðum eftir að á-
byrgðin háfði fallið úr gildi. þá af-
henti hann líka umboðsmanni fó-
lagsins handskrift (promisory note)
sína, fyrir upphæðinni, sem á var
fallin, og gaf umboðsmaðurinn aftur
kvittan fyrir henni.
það var nú þesskonar kvittan,
sem Mr. Thorson kallar „skilyrðis-
kvittan“, en skilyrðin voru aðallega
þau, að maðurinn væri heill heilsu,
þegar hann gengi inn að nýju, og að
fullnægjandi sönnun fyrir því, væri
látin í tó félagsstjórninni í New
York; annars yrði gjaldinu skilað
aftur.
Beiðni Mr. Awrey’s, um endur-
upptöku i félagið var tafarlaust send
til New York og meðhöndluð á
»sms hátt og ætíð ergert í samskon-
ar tilfellum, nefnil. þannig, að félag-
ið skrifaði konum og baö hann snúa
sór til læknis félagsins í Hamilton
og fá hjá honum vottorð um heilsu-
far hans, því undir því, hvernig það
verði, Tæri komið, hvort beiðni hans
yrði veitt. þetta gerði Mr. Awrey
aldrei, af ástæðum, sem óþarfi er að
taka fram hverjar voru. Svo dó
Mr. Awrey um vorið, og vnr þá liðið
nálega ár frá þvl, að abyrgð hnns
féll niður í félnginu. Auðvitað borg-
aði Mr. Awrey aidrei haudskrift
sina.
Hér geta menn nú sóð eitt dæmi
af þeim sakargiftum, sem bornar
hafa verið á félag þetta. þegar ti!
þeirra eru brúkaðar háar tölur og
margbrotin reikninga-þvætta, þá
gengur mönnum illa að fylgja með.
En dæmið hér að ofan geta allir
skilið. Enginn Islendingur held ég
sé í lífsábyrgð, sem ekki veit það, að
iðgjalda-borgun er nauðsynlegt skil-
yrði fyrir því, að lífsábyrgð haldist
við. Líka skiljaþeir, sem betur fer,
að ekki er gerandi að láta dragast
úr hömlu að greiða ábyrgðar gjald
sitt, í því trausti að geta hlaupið til
og borgað, þegar heilsan bilar og líf-
ið sýriist i hættu. Að því varð Mr.
Awrey.
Ég ætla nú ekki að orMengja þetta
meira. Mér fanst liggja á mér dá-
lítil skyldu-kvöð að tala varnar-orð
fyrir félagið. Ekki fyrir pað, að ég
bef verið umboðsmaður þess, meðal
íslendinga og anuara, svo árum
skiftir, því ef traust mitt á fólaginu
hefði verið bilað hið minsta, þá hefði
ég ekki látið gamalt atvinnu sans-
band, né neitt annað, koma mév til
þess að veita því neina vörn. En
það er hitt, að traust mitt á því er
alveg eins nú og nokkru sinni áður,
ög 1 annan stað, að mér er það kunn-
ugt, að félag þetta hefur reynst ís-
lendingum vel, og þeir hafa haft
meira gott af því, en nokkru öðru
Hfsábyrgðarfélagi.
það er eftirtektavert, að það eru
nú víst liðin ineira en 20 ár síðan
ýms siík félög fóru að starfa meðal
fslendinga. Fyrir 9 árum byrjaði
Mutual Reserve að taka íslendinga í
lífsábyrgð. það félag hefur nú borg-
að til íslendinga peninga svo tugum
þúsunda skiftir og ætíð fljótt og
undandráttarlaust. En í öll sam-
fleytt 20 árin, eða þar yflr, hefur
ekkert hinna, mér vitanlega, borgað
til þeirra einn einasta dollar, að
Foresters félaginu einu undauteknu.
Og svo er það þá þetta félag, Mutual
Reserve, sem „Hkrvarar Islend-
inga sérstaklega við fyrir sviksam-
leg.viðskifti og svo frv.
Fróðlegt væri að vita, hvernig
það hefði átt að reyna.st, til þess að
Heimskringla liefði séð það í friði.
W. H. Paulson.
Fylkis-reikningarnir fyrir
árið 1898.
í síðasta blaði Lögbergs gerðum
vér ráð fyrir að birta ágrip af fylk’.s
reikningunum fyrir árið sem leið í
pessu blaði, og birtum pví nfl eftir-
fylgjandi ágrip af peim:
tekjur:
í siöðiðl. des. 1897............$546,438.64
Árlegt tillag frá sambands-
stjórninni í Ottawa............. 463,674.20
Viðbótar-tillag fyrirárin 1885
til 1898(,gömulkrafa, sem loks
var greidd...................... 237,968.48
Vextir af skólasjóði fylkisins
í höndum samb.stjórn.............. 7,187.07
Sektir (af ýmsu tagi)............. 4,967.30
Giöld fyrir ýmsa hluti....... 3,624.75
,,Coui)ty“-iéttar gjöld........... 5,474.67
Réttarskjala-frímerki........ 6,191.75
Landskrifstofu-gjald............. 55,221.71
Giptingaleyfa-gjald............... 1,444.50
Manito’oa-Gazette (stj. tíð.)... 2,194.65
Seldar bæk. (fyikis-lagasöfn.) 113.20
Þrír af hundr. á tekjumagni 7,441.82
Vínsölu-leyfi.................... 26,711.80
Vextir (af ýmisk. lánum)..... 33,025.11
Prívat lagafrumv. (gj. fyrir) 1,000.00
Endurgoldr.ar upphæðir....... 898.71
Tekjur af fylkislandi........ 22,146 23
Borgun fyrir ólækn. sjúkl.... 544.75
Meðgjöf með vitskertu fólki.. 40,739.25
,, ,, heyrn. og málleys. 1,135.00
Ábyrgðarfélaga-gjald......... _ 9,960.00
Erfðagjald ....................... 2,104.48
Ýmislegar tekjur.................. 3,337.18
TEKJUR í ÓLOKUDUM REIKNINGUM.
Land-kaupbréfa ábyrðar-sjóð. 6,189.68
Dánarbúa-reiknihgur ........ 14,016.21
Sveitftumb.manns lækk.sjöður 19,008.06
Skólahéraða....................... 683.55
Sveita............... ,, .... 6,314.70
Skóla skuldabréf.................... 378.95
Sveita „ ......................... 1,539.55
Lán til sveita (1894)...... .... 4.937.60
„ ,, smjörg. og ostag. húsa 358.75
Landk.brefa ábyrgð.sjóðs-lán 5,045.25
Sveitaumboðsm. lækk.sj.-lán.. 11,953.76
Járnbr.styrks skuldab.sj-lán. 10,009.05
l Manitoba & S. W. Colonizat-
! ion járnbr. fél. sk.bréfa-reikn. 38,096.42
j Manitoba & S. W. Colonisat-
* ion járnbr.fél. vaxta-reikn,... 26,073,02
Manitoba & North Western
járnbr fél. vaxta-reikn...... 2,523.23
Manitoba & Nortb Western
járnbr.fél landvals-reikn.... 792.75
Lake Man. Rrailway & Canal
Co. (Dauphin járpbr.) vaxta-
reikningur.................... 19,203.87
Fylkisland (kynbl.veðseld)... 5,200.00
Gömlu vega meelinga-reikn... 4,935.71
Skuldabiéfa-reikn. landþurk.
héraðs nr. 2 (Boyne-flóinn).... 37.593.21
Queen’s Bench-rétturinn...... 25.971.12
Tekjur samtals 81,718,811.68
UTOJöld:
Löggjöfin.
Þingmenn .................... 820.783.30
Laun (við þing-skrifst.)......., 4,418.85
Ymisl. kostnaður ................ 798.67
Prentun, bókband o. s. frv.... 4,253.28
Reikninga yfirskoð. skrifstof. 2,429.99
BGkssafnið og gripasafnið.... 3,319.65
Framkvæmdar-ráðið.
Laun........................... 2,100.00
Kostnaður (ýmisl.)................ 82.84
Fjánnála-deildin.
Laun .......................... 6,632.90
Kostnaður (Burðargj. o, s.frv.) 755.93
Gjafir(West,ni.bruninn os.frv. 1,700.00
Ýmislegt (vextir o.s. frv.).... 22,149.74
Samkv. sórst. lögum.......... 126,927.61
Fylkisritara-deildin.
Laun........................... 5,580.00
Kostnaður (Prentun o. s. frv.) 579.36
Stjðrnartíðindin o. s. frv... 1,578.34
Uppfræðlsumála-deildin.
Barnaskó arnir .............. 201,557.81
Manitoba báskólinn............. 3,500.00
,, ., (Sérst. gjöf)... 750.00
,. ,, (Bygg. sjóður). 60.00
AkuTyrkjumála- og inn-
flutninga-deildin.
Laun........................... 5,500.00
Kostnaður (Prentun o.s.frv.). 733.11
Akuryrkja og skýrslur (búnað-
arfél., sjúkdömar í skepnum,
bændafél., skýrslna söfnun,
illgresi, smjör- og ostagerðar-
skolinn, gjafir til sýninga-fél.
o. s. frv.)................... 35,617.70
Gjaflr (Spítal. og þessh. stofn.) 37,260.42
Innflutningar................ 20 682.46
Ýmislegt....................... 1,916.01
Dómsmá la-deildin.
Laun........................... 6,295.00
Kostnaður (Bsek., ritf.o.s.frv.) 763.83
Land-kaupb. skrifst.. í Wpeg. 20.707.95
,, ,, ,. Pge la Prairie 8,601.10
,, ,, ,, Brandon..... 6,097.68
,, ,, „ Morden...... 6,124.00
., ,, „ Alment...... 1,398'37
Queen’s'Bcnch-rétturinn...... 13,901.80
County-réttirnir............... 5,757.45
Lögreglu-réttirnir............. 2,350.00
Lögregluliðið.................. 4,393.67
Vínsöluleyfin.................. 6,262.66
Kostnaður við dómhús. (Wpeg) 717.25
,, við fangelsið ,, 500.00
Fangaverðir.............:...... 8,110.35
Kostnaður við sakamál o.s.f rv. 24,555.69
Aukakostnaður yflr höfuð.... 1,979.17
Fylkislanda-deildin.
Landskoðunar-kostnaður....... 4,626.76
Skattur........................ 1,070.31
Járnbrauta-deildin.
Laun og kostnaður.............. 5,549.96
Uauðárdals-brautin land keypt
undir hana .................... 1,727.72
Opinberraverka-deildin.
Laun........................... 6,155.00
Kostn. (Prent. ferðak.o.s.frv.) 986.76
Vinnufólk og kostn. yfir höfuð 5,743.66
Viðhald (Eldsneyti o.s.frv.)
þinghúsið og stjórnard. bygg-
ingarnar....................... 2,997.88
Fylkisstjóra búsið............. 2,278.47
Dómhúsin í Winnipeg............ 5,786.84
Fangelsið í ,, ................ 1,543.71
Dómh, og fangelsi i Brandon 2,055.00
,, ,, „ P. la Prairie 2,080.00
Land-kaupbréfaskrifstofur... 2,561.66
Vitskertra-spítalinn í Selk.
Laun.......................... 12,514.03
Viðurværi o.s.frv............. 21,762.52
Vitskertra-spít. í Brandon.
Laun.......................... 11,579.82
Viðurværi o.s.frv............. 21,923.17
Heyrn. og málleys. stofn.
Laun........................... 5,260.00
Viðurværi o s.frv............% 6,887.47
Heimili fyrirólækn. sjúkl.
Laun........................... 5,940.00
Viðurværi o.s.frv.............. 9,529.80
Heyrn.- og málleys. stofn-
anin. Kostn. og birgðir... 600.00
Ýmisl. kostn. (Aðgerð. o.s.frv.) 4,998.14
Styrkur til svéitafélaga og op-
inber verk ................... 57,052.27
Sveita-umsjónam. skrifst.
Yfirskrifari................... 1,500.00
Burðargj., prentun og ritföng 193.07
Sérst. styrkur til sveita.... 2,800.00
«837,887.95
UTBORGAD ÍÓLOKUDUM HEIKNINGUM.
Fjármála-deildin.
Emerson-bær................... 3,136.50
Dánarbú.................,.... 8,604.05
Kynblendinga-veöbréf.......... 1,530.10
Land-iaupbréfa abyrgð.sjóður 11.60
,, ,, ábyrg*ar.sjóðs-Ián 28,485.00
Sveita-umsjónarm. lækk. sjóð. 660.46
,, ,, lækkunar sjóðs-lán 1,550.00
Sveita vínsöiuleyfa-ejald... 50.00
Lake Manitoba Railway &
Canal Co. V»xta reikningur 19,203.87
Laodþurkunarhórað nr. 1,
vaxta reikningur.......... 4,4SS.2í
Akuryrkju- og innflutn-
ingamála-deildin.
Lán til smjörgerðar- og osta-
gerðar-húsa..................... 528.00
Dómsmála-deildin.
Gömlu vega mælingin........... 4,055.19
Járnbr. umsjón.m. deildin.
Man. & N. W. járnbr. vaxta
reikn. .................. 39,477.85
Man. S. W. jávnbr. vaxtareikn 45,114.05
Wpeg & Huds. Bay járnbr.
vaxta .reikn............ 12,821.72
Opi nberraverka-dei ldin.
Fylkisbyggingar, húsbúnaður
og garðav................ 19,499.12
Skuldabréfa-reikningur fyrir
landþurkuns r-hérað nr. 1 i,St.
Andrews flóinn)............. 19,205.47
Skuldabréfa-reikuingur fyrir
landþurkunai’-hérað nr. 2
(Boine-flöinn)........... 37,593.21
Dómhús og fangelsi í mið dóm-
héraðtnu.................... 516.44
Queens Bench-rétturinn...... 134,895.05
Peningar í sjóði 31. des. 1898. 499 499.95
Útgjöld samtals «1,718,811.68
Nyjar
Vor-vörur.
Rétt komnir 50 kassar af
nýjum vor-vörum.
En*k Prints, Sateens og
Ginghams, með öllnm mögu-
legum litum og munstrum svo
að hundruðum skiftir.
Kvennmanna og barna-
hattar komnir beint frá Paris
og London.
„Blouse "\vaists“ og skyrt-
ur með síðustu New York
tízku.
Sokkaplögg og nærfatn-
aður af öllum stærðum.
Bvartir og mislitir kjóla-
dúkar—mikið úr að v«lja.
Carsley $c Co-,
344 MAIN ST.
Spyrjiö sftir Mr. Mslstsd.
BEZTI
STADURINN T/L AD KAUPA
LEIRTAU,
GLASVÖRU,
POSTULÍN,
LAMPA,
SILFURVÖRU,
HNÍFAPÖR, o. s, trv«j
er hjá
Porter $c Co.,:
B30 Main Stueet.
Ósk að eptir veritan íslendinga.
HYER SAQUI A-ZD
FLBTJRT
"V-ÆjIíI -A.3Q HÆTTA VHJIÍ.ZIETTnsr ?
Hann er einmitt nú að atörauka vörubyrgðir sínar. Hve undurfallegan
fafnað hann hefir fengið o@r með mjö^ sanngjörnu verði. Og buxurnar!
Dið ættuð að sj4 þær; þær kosta $1 00 og J>ar yfir. Og barnafötin—vér
getum ekki talið f>au upp.
564 Main St.
Audspæms Brunswick Hotel.