Lögberg - 09.11.1899, Síða 1

Lögberg er gefið út hvern fimmtudag
af The Lögberg Printing & Pijblish-
ing Co., að 309JÚ Elgin Ave., Winni-
peg, Manitoba. — Kostar $2.0 um árið
(á Islandi 6 kr.). Borgist fyrirfram.—
Eeinstök númer S cent.
Lögberg is published every Thursday
by The Lögberg printing & Publjsh.
in G Co., at 309)úíElgin Ave., Winn
peg, Manitoba,—Subscription pric n #2.00
per year, payablc in_ advance. — Single
copies s cents.
12. AR.
Winnipeg, Man., flmmtudaginn 9. nóveniber 1899.
NR. 44.
Striðs-daffbók.
1. nóv. (miðv.d.).— All-margir
hermenn, tilheyrandi G'oucestershire-
herdeildinni, koma til Lat'ysmith.
t>að var álitið, að bharnir hefðu tekið
herdeild (jessa til fanga eins og hún
var, en þessir menn, sem hér er talað
um, komust undan, eftir J>ví er nú er
fram komið. Tala fallinna og særðra
af liði Breta sSðan ófriður pessi byrjaði
sögð að vera 2,100, Blöðin & Eng-
landi eru barðorð í garð White’s hers-
höfðingja fyrir ófarirnar, sem hann og
lið hans fór fyrir Búunum á mánu-
daginn.—Blöð stjórnarinnar & Pjfzka-
landi eru sögð eindregin með Bretum
J fressum ófriði peirra við TraDSvaal-
menn.
2. nóv. (fimtud.).—Hermáladeild
brezku stjórnarinnar gefur út skyrslu
um orusturnar, sem háðar voru á
mánudaginn. Eftir henDÍ að dæma
hafa orusturnar verið prjár j[>ann dag
i nánd við Ladysmith. Eins og skýrt
var frá í síðasta Lögbergi þá urða
Bretar undir í v ðskiftunum við Bú
ana [>ann dagog létu all-n.arga menn.
Versta útreið virðist hersveit ein, sem
var undir stjórn forÍDgja nokkurs er
Carlton heitir, hafa fengið, og er sagt,
að af henni hafi fallið 60 og 240 orðið
óvigir, en leyfarnar teknar til fanga.
Baeirnir Mafeking og Kimberley um-
Betnir af herliði Búanna. Um 6,000
hermenn sagðir að vera umhverfis
Kimberley.— Kock hershöfðingi,
næstur |>eim æðsta að völdum í her-
liði Búanna, ssgður dauður, dó af sár-
um sem hann fékk rétt eftir að ófrið-
urinn hófst. White hershöfðingi á
orustu við Búana rétt hjá Ladysmith
og vinnur sigur; fréttir af J>essum
bardaga ógreinilegar.
3. nóv. (föstud.).—Það er sagt, að
Búarnir séu búnir að stallsetja all-
margar fallbyssur í kringum Lady-
smith og muni ætla að skjóta á bæinn
innan skams. Bre'.ar eru að búa sig
til að verja bæinn og búast við áhlaupi
þá og þegar. Ibúarnir i Ladysmith
eru sagðir burtflúnir í stórhópum.
Búarnir eru að sögn í undirbúningi
með að hertaka Durban, sem er helzti
bærinn I Natal og stendur við sjó,
og ætla með (jvíaÖ varna Bretum að
koma hermönnum J>ar á land. Her-
máladeild brezku stjórnarinnar gefur
út skipan um að bæta all-mörgum
herfylkingum við heraflann i Afríku.
Buller yfir-hershöfðingi er enn I Cape
Town, en er í undirbúningi með að
senda liðsafla til að frels> Kimberley,
Mafeking og Ladysmith.
4. nóv. (laugard.).—Bærinn Lady-
smith er umsetinn af Búunum og
brezka herliðið, sem par er, getur
ekkert aöhafst annað en verja hendur
sínar ef á það er ráðist. Bretar þar
hafa lið miklu minna en Búarnir og
treysta sér þar af leiðandi ekki til að
fara út úr bænum og leg^ja til orustu.
Búarnir eru búnir að koma herliði
iun í bæinn Gaberones, I Beohuana-
iandinu, og sömuleiðis í bæinn Coles-
burg, í norðurhlutanum á Cape’
Colony.
6. nóv. (mánud.).—Fregn kemur
Um það, að Bretar hafi átt orustu við
Búana nálægt Ladysmith á föstudag-
inn og borið hærra hlut í þeim við-
skiftum. l>að er gizkað á, að herlið
Búanna í kriogum Kimberley sé full
11,000 að tölu.
7. nóv. (þriðjud.).—Fregnir frá
Suður Afriku segja, að 2,000 Búar
hafi verið teknir til fanga á laugar-
d»gicn. Bretar ætla að sögn að senda
10,000 hermenn innan skams til Suð-
Hr Afriku, 1 viðbót við það lið, sem
þar er nú fyrir og það sem er á leið-
inni þaugað.
Frjettir.
CANADA.
Sarr.bandsstjórnin hefur boðið
brezku stjórninni að senda aðra her
sveit til Suður Afrfku til að berjast
undir merkjum Breta gegn Búunum.
Brezka stjórnin hefur enn ekki svárað
því, hvort hún þyggur boðið eða ekki.
Maður að nafni Jobn Sarja er
kærður fyrir að hafa myrt Lewis Ball-
os f Dawson City, 2. júlí siðastliðinn.
Dað er sagt að Sarja hafi meðgengið
glæpinn og sagt fríviljuglega frá
hvernig alt hafi ge' gið til þegar hann
myrti manninn. Hann hefur nú ver-
ið tekinn fastur og bíður í varðhaldi í
Victoria, B. C., þar til mál hans verð-
ur rannsakað.
BANDAKÍHM.
Robert C. AlexaDder, ritstjóri
blaðsins New York Mail & Express,
dó að heimili sínu í New York á
laugardaginn var.
Aðstoðar lögregluþjónn, llandall
að nafui, var særður til ólifis í Albert
Lea, Minn., á sunnudaginn var. Hann
hafði verið sendur að sækja bóluveik-
an dreng og átti að flytja hann á spft-
ala, hvort sem aöstandendurnir vildu
eða ekki. Faðir drengsins, C. B.
WÍDg að nafDÍ, varð óður og æfur
og ætlaði að kyrsetja drenginn.
Lenti í bart út af þessu milli hans og
lögregluþjónsins. Wing hafði járn-
flein að vopni og lét haDn riða um
höfuð mótstöðumanns sfns og gerði
það svo rækilega, að það er búist við
að lögregluþjónninn biði bana af
áverkanum.
Hinn 4. þ. m. sprakk þreskivél
ar-gufuketill nálægt bænum Havana,
N. D. Vélstjórinn og þrir menn
aðrir biðu bana.
66 Kínverjar, s^m neitað hafði
verið um iimgöngu i Bandarikin, tóku
sig upp frá North Portal, Assa, og
fóru suður yfir línuna inn i Norður
Dakota hinn 1. þ. m. Peir voru taf-
arlaust teknir fastir þegar þeir voru
komnir inn f Bandarfkin og er sagt,
að mál þeirra verði rannsakað i Grand
Forks, N. D., áður langt liður.
Hroðaleg dynamft-sprenging átti
sér stað i verkstæðum púðurgerðar-
félags nokkurs f bænum Ætna, Ind.,
á laugardaginn var. Tveir menn,
sem voru að vinna i húsinu þar sem
dynamítið var geymt, biðu bana.
Maður nokkur, Phillips að nafni,
sem er senator I rfkisþinginu í Mont-
ana, var tekinn fastur f Malta, þar f
rfkinu, fyrir skömmu sfðan, kærður
fyrir að hafa stolið cálægt 2,000 fjár.
Annar maður, sem Green heitir, var
einnig tekinn fastur um sama leiti og
er hann kærður fyrir að hafa verið
með Mr. Phillips í sauðaþjófnaði
þessum.
ÚTLÖND.
Flest öll klöðin á meginlandi
Evrópu, að undanteknum blöðunum
á ítalfu og, nú i seinni tfð, stjórnar-
blöðunum þýzku, eru hlynt Trans-
vaal-mönnum í hinum yfirstandandi
ófriði þeirra við Breta. Eins og við
er að búast ber allra mest á þessu á
Hollandi, þar sem ættbræður Búanna
eiga heima. Blöð Hollendinga flytja
eina -öguna á fætur annari af sigur
vinningum Búanna, þingmennirnir og
aðrir mælskuskörungar halda lofræð-
ur um hreysti og herkænsku þeirra,
og alþýðan lætur sér sérlega ant um
að þeir beri sigur úr bytum að lokum.
Bantlaríkja kosning-
arnar.
Á þriðjudaginn var fóru fram
rfkis-héraða- og bæja-kosnÍDgar f yms-
um af rikjum Bandaríkjanna. Eftir
þeim fréttum að dæma, sem þegar eru
komnar af kosningunum, þá virðist
repúblíkana-flokkurinn hafa orðið
ofan á i viðskiftunum. Hann vann
sem sé sigur í þeim ríkjunum sem
mesta þyðingu hafa og sem meiga sín
mest þegar til alrikismála kemur.
Úrslitin, eftir því sem næst verður
komist, eru þannig:—í New York
rfkisþinginu hefur meiri hluti repú-
bliksna-flokksins aukist úr 24 134. De-
mókratar unnu samt sem áður sigur i
borginni New York, eins og þeir oft-
ast nær gera, en út um rikið fóru þeir
halloka. Tammany hringurinn hafði
unnið mjög eindregið að þvi, að yfir-
buga Mazet þingmann, som sótti um
endurkosningu, og tókst það líka.
Mazet náði ekki kosningu og Tamm-
any hringurinn, með Richard Croker i
broddi fylkiogar, er fagnandi yfir
óförum hans.
í Ohio var Nash dómari (rep.)
kosinn fyrir rfkisstjóra með 30—40,-
000 meirihluta atkvæða. Á móti
honum sóttu þeir John R. McLeaD,
nafnkunnur blaðamaður, undir merkj-
um dcmókrata, og Mr. Jones, borgar-
stjóri í Toledo, sem óháður. Repú-
blikana flokkurinn hefur þar meiri
hluta f báðum deildum þingsins.
Dað, sem mestum tiðindum þyk’r sæta
viðvíkjandi kosningunum f Ohio, er
það, hversu mörg atkvæði hið óháða
rikisstjóraefni fékk. Auðvitað lá það
ekkert nærri að hann næði kosningu,
en hann fékk samt yfir 100,000 at-
kvæði af tæpum 900,000 og synir það
miklu meira fylgi en menn út í frá
bjuggust við að hann mundi hafa.
í Maryland var John Walter
Smith (dem.) kosisn fyrir ríkisstjóra
með nálægt 10,000 atk æðamun.
Demókratar unnu allmikinn sigur i
því ríki og hafa að líkindum meiri-
hluta í báðum deildum þingsins.
í Nebraska varð Repúblíkana-
flokkurinn undir. Demókratar og
populistar slógu fér saman eins og
fyrri og báru sigur úr bytum. I>eir
unnu flestar héraðskosningarnar og
hafa vafalaust mikinn meirihluta í
þinginu.
í Kentucky i >ðu repúblikanar
ofan á. Mr. Y . Taylor (rep.) var
kosinn rfkisstjóri með all-miklum
meirihluta atkvæða, og það er álitið,
að flest hin embættismannaefni re-
publikana-flokksins hafi náð kosningu.
í New Jersey unnu repúblikan-
ar sömuleiðis sigur. Peir hafa, að
sagt er, meirihluta i báðum þing-
deildunum.
í ríkjunum Virginia og Miss-
issippi unnu demókratar stórkostleg-
an sigur. í Virginia var kosningin
einungis um rfkisþingmennina og
voru flest öll þÍDgmannaefni demó-
krata kosin. 1 Mississippi komu de-
mókratar því nær öllum sínum em-
bættismannaefnum að, með A. H.
Longino i broddi fylkingar fyrir rik-
isstjóra. — Fregnir af kosningunum í
Pennsylvania eru enn nokkuð ógreini-
legar, en eftir þvf sem séð verður þá
hafa republikanar borið þar hærra
hlut f viðskiftunum.
Frí-kvöldskólar handa út-
lendingiun í Winnipeg.
Nokkrir malsmetandi, mentaðir
útlcndingar hór í bænum liafu kom-
ið því í hreyfingu, að útlendingum,
sem komnir eru yfir vanalegan
skóla-aldúr (segjum 16 ára aldur)
og ekki hafa notið kenslu í alþýðu-
skólunum, verði veitt, þeim að
kostnaðarlausu, kensla á kvöldum í
nauðsynlegustu námsgreinum svo
sem ensku, reikningi, landafræði,
sögu o. s. frv. í síðustu viku höfðu
menn þessir fund með sór og var
þar samþykt að biðja skólastjórn
bæjarins um hlunnindi þessi fyrir
útlendinga á næsta fundi hennar^
sem haldinn verður næsta þriðju-
dagskveld, 14. þ. m.. Álíti skóla-
stjórnin að hún ekki hafi vald til
þessa, þá er hugmyndin.að fara þess
á leit, að hún (skólastjórnin) biðji
næsta fylkisþing um löggjöf er heim-
ili slíka frískóla handa útlendingum.
Á meðal manna þeirra, sem persónu-
lega gangast fyrir máli þessu, er ein-
ungis einn íslendingur, Mr. Thomas
H. Johnson, og er hann einn af
þremur, er kjörnir hafa verið til
þess að bera fram rnálið og mæla
með því á fundi skólastjórnarinnar.
Vér eium hugmynd þessari
hjartanlega samþykkir og þeim
mönnum þakklátir sem að því starfa,
að hún komist í framkvæmd. Hugs-
um oss allan þann fjölda íslendinga,
karla og kvenna, sem á þann hátt
gætu notið mentunar þeirrar, sem
öllum útlendingum í þessu landi er
lífsnauðsynlegt en sem fjöldinn
veröur, undir núverandi fyrirkomu-
lagi, að fara á mis við. Fjöldi ís-
lendinga eru svo vel undirbúnir
þegar þeir koma frá íslandi, að
kensla þessi, komist hún á, mundi
verða þeim til ómetaulega mikils
gagns jafnvel þó þeir gætu ekki
notið hennar nenia um tiltölulega
skamman tíma.
þegar liin áminsta þriggja
manna nefnd leggur mál þetta fyrir
fund skólastjórnarinnar, þá er nauð-
synlegt að geta um leið lagt fram
sannanir fyrir því, að útlendingun-
um yfirleitt sé þetta áhugamál og
að þeir mundu sækja slíka frískóla
ef þeir kæmust á fót. Vér erum
þess fullvissir, að landar vorir vildu
mikið til vinna, að mönnum þeim,
sem af velvild til útlendinganna
hafa tekið mál þetta að sér, hepnist
að koma því í framkvæmd, og vér
getum bent þeim á aðferð sem kost-
ar þá tiltölulega mjög litla fyrirhöfn,
en hefur mjög mikla þýðingu fyrir
málið. Aðferðin er þessi:
Allir íslendingar í Winnipeg,
16 ára gamlir og eldri, er hafa í
hyggju að sækja frí-kvöldskóla þá
sem hér er um að ræða, sendi nöfn
sín inn á skrifstofu Lögbergs og
skulum vér með mestu ánægju veita
öllum slfkum nöfnum móttöku og
afhenda þau nefndinni. Hér er auð-
vitað átt við konur jafnt og karla,
gift fólk og ógift. Öll nöfn verða
að vera komin hingað á skrifstofuna
fyrir klukkan 6 á þriðjudagskveld-
ið, 14. þ. m., vegnaþess, að það kveld
verður fundurinn haldinn eins og
áður er skýrt frá.
þetta, sem vér förum hér fram
á, kostar engan rnann né konu neitt
nema þá litlu fyrirhöfn að koma til
vor nöfnum sínum, en sendi margir
nöfn sín, þá getur slíkt auðveldlega
orðið til þess, að frikensla fáist fyrir
'útlendinga í Winnipeg, og það ef til
vill strax í vetur.
n r —FUNDUR VERÐUR í
• "•fm stúkunni „Fjallkonan14 &
þriðjudagskvöldið I næstu viku (14.
nóv.) og meðlimir beðnirað fjölmeun».
K. Thokobikson, R S.
Rétt nýkomnirjllO kassar af nýj-
asta kjólaefni, í pils oi alklæðnaði,
með öllum nýmóðins litum.
T.íbreitt alfatnaðsefni, á 25c. og
30c., af öllum litum.
46 þumlunga breitt alfatnaðt-
efni, um fjölda mirga liti að velja, 40
oent yardið.
Skrautlegt glitvefnaðar-kjólaofni
meö öllum nýmóðins litum á 25 c>nts
yardið.
Nýtt pilsattu, ‘Mantle klæði og
Flannalettes af öllum tegundumi
Carsley Co.,
344- MAIN ST.
Hvenær
sem þér þurtlð >ð fá yður leírtau til mið-
degisverðar eða kveldveröar, jeða þvotta-
á*>öld í svefnherbergið yðar, eða vandað
postulínstau, eða glertau, eðaýsilfurtau,
eða lampa o. s. frv., þá leitið fyrir yður i
búðinni okkar.
Porter $c Co.,
330 Main Strkkt.
♦♦♦♦♦♦♦♦>♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦
I TUCKETT’S
IMYBTLE CÍIT
Bragð-mikið
♦
|
l Tuckett’s
♦ Þægilegt Orinoco
♦ ---
X Bezta Virgínia Tobak.
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦r~
T n r - STÚKAN ,,ÍSAFOLl)“
1 , V s. . Nr. IO48, heldur fundi (jór.la
(4.) þriðjud. hvers mdn. — Embættlsmcnn eru:
C.K.—S. S’gurjonsson. 609 Ross ave,
P.C. R. — S- Thorson, Cor Ellice og Voung.
V.C.R.—Chr Breckman, 526 Ross ave,
R-S—J- Einarsson.44 Winnipegave,
F.S-—Stefan Sveinsson, jjj Ross ave,
Treas.—Gisli Olafsson, 171 King str,
T’hys-—Dr. O. Slephenscn.yó^ Rossavc.
Allir uicðl. hafa íría Ia;kn<shj<flp.
;♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦