Lögberg - 26.04.1900, Blaðsíða 4
4
LAGBKRG, FIMMTUDAOINX 20. AI’UÍL 1900.
LÓGBERG.
Gefið ót af5 309^2 Flgin Ave.,WlNNlPRG,MAN
ftf THR LÖGBRRG FrINT’g & PUBLIRING Co’Y
(Incorporated May 27,1890)
Kitstjóri (Editor): Sigtr. Jónasson.
Business Manager: M. Paulson.
aUGLÝSINGAR: Smá-auglýslngar í eltt skifti25c
fyrlr 30 ord eda 1 þml. dálkslengdar, 75 cts um
mánudinn. A stærri auglýsiugnm um leugri
tima, afsláttur eflir sainuingi.
Bf'STAD\-SKIFTI ksupenda verdur »d tilkynna
Hk ^iflega og geta.um fyrverandi hústad jafnfram
(Ttanáskripttil afgreidslustofubladsinser:
The Logberg Pnnting & Pubiishing Co.
P. o.Boz 121)2
Wlnnipeg, Mai».
t Utanáskrlp ttilritstjórans er:
Kditor Liigbcrjr,
P -O. Box 1 21)2,
Winnipeg, Man.
mmmm ^nikvnmt landsiAgum er uppsOgn kaupenda á
oladid3dld,nema hannsje skaldlaus, þegar hann seg
rnpp. — Kf kaupandi, sem er í sknld vid hladid flytu
e! tferlum.án þess að tilkynna heimilaskiptin, þá er
pad fyrir dórastdlunum álitin sýnileg sónnum fyrr
rettvísum tilgangi.
KIMMTUKAGINN, 2(5 Al’KÍL 1900.
Kirkjubyggin gar-ináli<T.
Sí(‘'a.stl. mrtnudagskvöld liélt 1.
lút. sölnuíur, hér i bænuni, t'uinl 1
kirkju sinni, til a.íi taka á móti
skýi.-lu nelTidbi þeirrar sem falið var
á hendur, á fundi viku aður, að vera
sér \ ti uin og. iesta kaup í grunni
un lir nýja knkju fyrir söfnuðinn.
Nefndin skýrði í'rft, að hún hefði
þegar i'est kaup í giunni á norð-
vestu 1 hoi ninu á Bunnatyne og
Neua strætum, og er sú hlið'grunns-
ins seni liggur að Nena stræti 132
i'et, en sú hhðin sein liggur að Ban-
natyne stræti er 112 fet. þær hlið-
ar grunnsins, sem ekki liggja að
nefuduin ulfarastiætum, liggju að
mjórii strætum (lanes), svo grunn-
urinn er alveg útat' fyrir sig og
akvegur í kringum hann allan, sem
er uijög mikill kostur k grunni und-
ir kirkju. Verðið ft grunni þessum
cr Í51,400. Fundurinn lýsti yfir
áuægju sinni og samþykki a gjörð-
um nefndarinnar (safnaðarfulltrú-
aiiiia og fiuim manna annara) með
atk væðagreiðslu, og er spursmálið
um grunn undir nýja kirkju þannig
útíd jað.—Að því búnu.var rætt um
byggingu nýrrar kirkju, og varð
niðurstafan sú, að níu tuanna^nefnd
(hj’ggingarnefud) var kosin til að
nat'a það uiál með höndum ásamt
safn.fulltrúunum. í nefnd þessa
voru kosnir: Arni Friðriksson, Gísli
Ólafsson, Jón J. Vopni, Jón A. Blön-
dal, ISigfús Andersou, þórhallur Sig-
valdason, Ólafur S. Thorgeirsson,
Guðjón Thomas og Magnús Paulson.
Svo framarlega sem rætt hefur
verið um hvað hin nýja kirkja muni
kosta, þ4 virðist mönnum koma
satnan um, að hún geti ekki kostað
ininna en 12 til 13 þúsund dollara
með grunninum. í þessa upphæð á
söfnuðurinn einungis hina gömlu
kirkju s?na og grunninum undir
henni, scin ætti að seljast fyrir
S2,000 að mÍDsta kosti.
það er enginn vafi á að
surnir muni álíta, að það sé í all-
mikið rítðist fyrir söfnuðinn, að
hyggja nýja kirkju, sem kosti 12
til 13 þús. doll., en að voru áliti er
það ekki stirkostlegra en þegar
söfnuðurinn réðst í að byggja hina
núvcrnndi kirkju sína fyrir eitthvað
13 árum síðan. Hún kostaði nál.
•s7,000 með grunninum og sofnuður-
inn átti þá ekkert til í þessa upp-
hæð nema grunninn, sem kostaði
$500 og sem var skuldlaus eign
þegar byrjað var að byggja kirkj-
una. Söfnuðurinn tók Sl,500 l*n
á eignina sjBfa, en svo skuldaði
hann að auk um $2,000 þegar verk-
inu var lokið. l’pphæðin, sem safn-
að var þegar hyrjað var að byggja,
hrökk sem sé ekki lengra en þetta.
þá tóku safnaðarfulltrúarnir á sig
nýja rögg að safna fé, og varð af-
leiðingin sú, að öll byggingar-skuld-
in, að undanskildu $1,500 láninu,
var borguð á tiltölulega stuttum
tíma. Hitt Pnið, $1,500, hefur nú
verið borgað að mestu, og hefði ver-
ið fullhorgað fyrir nokkru, ef lán-
endur hefðu viljað taka við því
kostnaðarlaust öðruvísi en eftir því,
sem það átti að horgast samkvæmt
láns-samningi.
Oss dettur ekki í hug að neita
þv', að það sé í mikið ráðist að fara
að lyggja nýja kirkju, er kosti 12
til 13 þús. dollara, en vér álítum að
hagur safnaðarlima sé nú yfir höf-
uð þeim rr.un betri að iniusta kosti,
en hann ,var fyrir 13 árum síðan,
scm þessi fyrirhugaða nýja kirkja
verður dýrari cn gamla kirkjan.
Auk hiiyia gömlu safnaðarlima, scin
báru hita og þunga dagsins þegar
gamla kirkjan var hygð, er nú rnargt
af ungu og efnilegu fólki í söfnuð-
inum, sem ekki mun.liggja á liði
sínu að hjálpa fyrirtækinu fifram.
Vér teljum þvf litinn vafa á, að þetta
fyrirtæki niuni komast í fram-
kvæmd átur en langt um líður.
Pýðing ætta-skýrslnu.
I síðasta númeri blaðs vors birt-
um vér greinarstúf frá Mr. Jakobi
Hálfdánarsyni á llúsuvík, í }iing-
oyjarsýslu á Isl., með fyrirsögn:
„Ávarp til frændanna". Höf. tekur
fram í upphafi ávarps síns, að „þeg-
aa fram líði stundir rnuni margir
landa vorra, austan og vestan At-
lantzhafsins, hafa löngun til að vita
um sögu og ættir hinna fyrstu ís-
len/.ku laudnema í Ameríku; og að
hvorttveggju (Austur- og Vestur-
íslendingum) muni þykja íróðleikur
í að geta rakið saman ættir sínar“.
Höf. hendir á að sérhvert spor seru
miðar í þá átt, að eftirkomandi kyn-
slóðir geti rakið saman ættir sínar,
sé þarfiegt og gott, og mælist svo til
áð þeir hér í Ameríku, sem tclji sig
niðja Jóns prests þorsteinssonar frá
Reykjahlíð, sendi sér vissar upplýs-
ingar uui sjálfa sig, þar eð hann sé
að safna í „niðjaskrá“ séra Jóns þor-
steinssonar. Að endingu tekur höf.
fram, að hann vilji veita móttöku
fleiri samkyns skýrslum, t. d, um
af'komendur Páls Halldórssonar,
bónda á Héðinshöf'ða fyrir og um
1800, og Davíðs Indriðasonar, bónda
4 Stóruvöllum.
Urri leið og vér mælum með, að
hlutaðeigendur verði vel við ósk
Mr. Jakobs Hálfdánarsonar, þá skul-
um vér benda á, að auk fróðleilcsins
sem í því er innit'alinn, að geta rakið
saman ættir sínar, þi getur það haft
mjög mikla fjármunalega þýðingu,
þegar fram líða stundir, að hægt sé
að grafa upp hvar menn af hinum
ýmsu íslenzku ættuin eru niður
komnir, bæði austan hafsins og vest-
aip Vér eiguin sérílagi við arftuku.
þótt engar líkur séu til að Vestur-
íslendingum falli til stórir arfar fri
íslandi, þá er ekki nema rétt að þeir
fái þá arfa, sem þeim bera að lögurn.
Og þótt opgir Vestur-íslendingar
séu enn sem komið er orðnir miljón-
erar, þá gæti erfingjum á íslandi
munað um þá arfa, er þeirn kynnu
að bera eftir látna ættingja hér í
landi. það er enginn vafi á, að
fjölda margir íslendingar verða stór-
ríkir menn hér í Ameríku með tíð
og tíma, og það er eins víst, að það
kemur einhvern tíma fyrir, að fólk
á ísl. erfir auð, að nokkru eða öllu
leyti, eftir íslenzkt fólk sem deyr í
Ameriku. Frá þessu sjónarmiði er
það því mjög þýðingarmikið, að
Austur- og Vestur-íslenSingar viti
hvar ættingjar þeirra eru. Vér
leyfum oss þess vegna að hvetja ís-
lendinga til þess að aðstoða alla, sem
eru að safna skýrslum um ættir og
bústaði mauna heggja vegna lnifsins.
Til Canada-Islendinffa.
í tilcfni af því, sem þegar lieíur
verið rætt í báðum íslonzku blöð-
unum í Winnipeg um nauðsynina á
að íslcndingar, sem þjöðflokk-
ur, legðu sinn skerf I „The National
Patriotie Fund“ (þjóðræknissjóð-
inn), þá hafa stjórnarnefndir tóðra
blaða (Lögbergs og ,,Heiinskr.“)
komið sér saman um, að gangast
sameiginlega fyrir því, að safna f'é
í sjóð þennan, sem gjöf frá Canada-
Islendinguin.
Til þess að koma þessu í fram-
kvæmd, leyfum við undirritaðir,
urnboðsmenn blaðfélaganna, oss hér
með allra vinsainlcgast að skora á
Canada-Islcndinga, karla og konur,
unga og gamla, hvar helzt sem þeir
eru í heimsilfu þessari:
1. Að leggja fé í sjóð þennan eftir
megni.
2. Að senda tillög sín til undir-
ritaðra eins fljótt og hentug-
leikar leyfa, i sfðastu lagi fyrir
15. júní næstkomandi.
3. Að afhenda öðrumhvorum okk-
ar tillögin, cða senda þau í
registeruðum bréfum með svo-
Rtandi útanáskrift:
Pjóðrœknisnjóðar Isíendinya,
P. 0. Box 018
Winnipeg, Man., Can.
4. Að taka greinilega fram í bréf-
unum upphæð þá, sem send er
og búa vel urn bréfin, sérstak-
lega ef sendir eru silfurpen-
ingar.
5. Að skrifa greinilega og með
fullutn stöfum bæði nöfn o<r
heimili gefenda.
Oll tillög verða lögð inn á ftnper-
ial Bank of Canada, hér í bænum,
jafnóðum og þau koma, og í hverri
viku verða auglýst nöfn og upp-
hæðir gefenda í baðutn blöðunum.
þeir gefendur, sem ekki vilja láta
nafns síns getið á kvittunarskránni
í blöðunum, geta sent tillög sín und-
ir ímynduðum nöfnum, t. d.: Vinur,
Vinur Breta, Ónefndur, Vinur bág-
staddra, o. s. frv.
þeir, sem fremur æskja þess, geta
afhent tillög sín næstu íslenzkum
verzlunarmönnum og póstmeistur-
um, er munu góðfúslega veita til-
lögum móttöku og koma þeim álcið-
is, eins og ákveðið er Lér að ofan.
þegftr tími s4, sem hér að ofan
hefur verið tiltekinn, er útrunninn,
vcrður fjárupphæðin tafarlaust af-
hent fylkisstjóranuin í Mauitoba, er
síðan sendir hana landstjóranura
(The Governor General of Canada)
til viðhótar í aðal-sjóðinn (The Na-
tional Patriotic Fund) sem gjöf frá
Canada-íslendingum.
Við teljum það mjög áríðandi,
hæði vegna mélefnisins og vegna
islendinga í augura annara, að til-
lög þessi verði ekki tiltölulega ininni
hcldur en upphæðir þær, sem aðrir
útlendir þjóðflokkar í landinu liafa
lagt eða kunna hór eftir að leggja í
sjóð þennan. þjóðverjar hafa nú
gefið $G00, Gyðingar $400, og Skan-
dinavar eru í óða önn að safua.
Tilgangurinn er sv, eins og tekið
hefur verið frain í íslen/.ku blöðun-
um, að verja fé þessu til hjalpar
fjölskyldum þeirra t Canada-manna
sem missa heilsuna eða 1 • ta lítið í
ófriðnum í Suður-Afríku.
Hugsið yður, að aðal stoð yðar og
stytta : faðir, sonur, eiginmaður eða
bróðir hefði farið í stríðið og mist
þar hcilsuna eða fallið — og breytið
svo við aðra eins og þér vilduð að
aðrir hreyttu við yður undir þeim
kringumstæðum.
í umboði ísleuzku hlaðafélaganna
í Winnipeg,
M. Paulsox,
B. L. Baldwinsox.
Winnipeg, 25. apr. 1900.
Hvernig bali kom.
KKiIKTiavTA Viiltf) KKVNSI.A MAXNS í
WKLLANl) C'OUNTY.
llann hafði pjáðst í mörg ár af nýrua-
veiki.— Margskonar læknislyf
voru reynd, en til e:nkia.— Dr.
Wiiliams’ Pink I’illa hjálpuðu
honum.
Mr. James Upper, f Allenburg,
er nafnkunn-.r rnaður í Welland
Gounty. Mr. Upper var eigandi veit-
íngahassins í þorpir.u yíir prjátíu ára
tima, og hefur aldrei neinn maður
gert betur við gest og gangandi.
Vegna pess, að Mr. Upper er hátt
standandi í (Jraniu- og Frfmúrara-fé-
iögunum, pá ei hann þektur víðsveg-
ar um Ontario-fylki. Nú er hann
bóndi tg pað góður bóndi. Mr.
Upper hefur til margra ára pjáðst af
nýrnaveiki og var farinn að halda, að
hann hefðí aldrei framar af góðri
heilsu aé segja; en sá tfmi kom, að
hann fékk algerða bót meina sinna og
er nú með fulluin kröftum, glaður og
hraustur. Um veikindi og lækningu
Mr. Upper’s farast honum sjálfum
pannig orð:—„í desembermánuði árið
1897 byltnst ég niður I ákafri nýrna-
veiki. Áður bafði ég kent hins sama,
en í petta skifti fór veikin í algleym-
mg af ofkælingu og of mikilli &-
reynslu. Að segja, að ég hafi pjáðst
er ekki nema hálf sögð saga; bak-
verkurmn, sem ég hafði, var gersam-
lega 6bæi;ilegur. Mér fór smfttt og
smátt versnandi og varð að leggjast í
rúmið, og mánuðum saman dró ég
fram lífið eins og í illutn draumi. Ég
hafði talsverða velgju og óbeit á mat)
og iagði pvl mikið af. Með hverjum
deginum urðu kval rnar meira og
meira óþolandi, og naut ég lítils
svefns; ég varð afllaus og úttaugaður
og örvænti um bata. Ýmiskonar meö-
ul voru reynd árangurslaust. Loks-
ins var mér komið til pess að reyna
Dr. Williams’ Pink Pills og fékk ég
mér sex öskjur. Þetta var nálægt 1
mar/. 1898 Ég hrúkaði pillu rnar
reglulega og eftir tvo mftnuði var éR
470
b^kknum, eri við Denuy fórum upp ft piljur. Hog-
vardt stóð við stýrið; pað kom mikið öros ft andlit
hans, pegar hann sft okkur, og hann sagði:
„Með þessum gangi verðum við ekki lengi ft
leiðinni til Cyprus-eyjar, lftvarður minu“.
„Dað er ftgætt“, sagði ég; og svo gerði ég tvent:
Ég kallaði ft I’nroso upp á piljur, og hlóð marghleypu
tnína. Vér heyrum oft sagt að pið, að sýna afar
mikla yfirburði hvað afi snertir, sé hio bezta trygg-
jng fyrir friði.
Denny tók nú við stýrinu, en Ilogvardt gamli
fór þnrt til að borða miðdagsmat sinn. I’hroso kom
tipp, P)? við settumst aftur 1 stafni ft jaktinni og
horfðum á Neopalia, er nú var einungis sein lítill dfll
út við sjóndeildarhringinn. Og síðan sagði ég
Phroso, ft minn eigin hátt, hvers vegna ég hefði svo
gkauimarlega vanrækt hana allan daginn, pví skýr-
ingin, sem hún fékk hjft Denny, hafði verið bæði
Btutt og ógreinileg. Phroso fttti fulla heimtingu ft
afsökuuum mínum, enda var hún yndislega gremju-
full þegar hún kom upp ft piljurnar en pessi gremja
bre) tt'Tt pví miður alt of fljótt í undrun og ótta.
Dannig liðu eiun til tveir klukkutfrnar mjög
þægileg?; prf hræðslan við Constantinopel gerði
Phroso ftnægða með hverskyns ftbaettu sem var; hið
eina, sem liún ótt.aðisf nú, var það, að lienni yrði
aldrei framar ley/t að koma til Neopalia eyjar. Ég
var að hughreysta liana eínnig í pessu tilliti, og ég
er hreykinn yfir að geta sagt, að mér var f riðað tak
479
Eu mundutn við gcta pað? Ug ef okkur tókst
pað ekki, mundi pft kapteinninn ft brezka skipinu
berjast fyrir hana Phroso mfna? Ég hefði sjftlfur
sökt tyrkneska skipinu hlæjandi hennar vegna. tín ég
var hræddur um, að brezki k&pteidninn yrði ekki svo
greiðvikinn aö gera pað fyrir mig.
„Tyrkinn dregur á okkur“, sagði Hogvardt, sem
var formaður ft bftt okkar.
„Fari hann í gftlgann!“ sagði ég. „liéttið betur
úr bökunuro, drengir“.
Allir prír b&tarnir keptu pannig ftfram, og nftlg-
uðust hinir tveir bátar frft herskipunum okkur nú
óðum.
„Við vinnum kappróðurinn með faciauin föðm-
uin“, sagði Hogvardt.
„Guði sé lof“, tautaði ég.
„Nei, við töpum honum með fáeinum föðmuui“,
sagði Hogvardt augnabliki síðar. „Þeir róa vel,
pessir tyrknesku nftungar“.
En við rerum líka vel, pó ég hafi engan rétt til
að segja pað. Og góða, litla sjóliðsforineja efnið
gerði líka skyldu sína—ó, hve ríflega drykkjupen-
inga pessir blftklæddu sjóliðsmenn skyldu pó fá ef
peir ynnu!—og hnfflar bátanna virtust allir stefna ft
saina blettinn ft hinurn biarta, dansandi sjó. Jft, poir
stefndu allir ft sama blettinn. T’yrkneski báturinn
var nú ekki meira en tuttugu faðma frft okkur, eu
brezki bftturinn ef til vill prjfttíu. Tyrkijeski kap-
teinn'nn hrópaði hvatningar orð til mannanna í bftt
474
„Beim mundi pykja það undarlegt“, sagði Hog-
vardt lftgt og aðvarandi; „og ef skipið færi að elta
okkur, pft kæmumst við ekki undan“.
„Bre/.ka ílaggið, við Júpiter!“ hrópaði ég ffteio-
um sckúudum síðar og tók kíkiriun frft hinum preyttu
augum mínum. Kapteinninn grcip kíkirinn af mér
og horfði í gegnuu) liaun; svo lét hann kíkirinn sfga
niður og 8agði:
„Jft, tyrkneskt og brezkt; bæöi skipin munu fara
svo n&lægt, að hægt verði að kallast á við pau“.
„Hór er þá kappsigling fyrir hendi, það veit
hamingjan!“ hrópaði Denny.
Hin tvö skip nálguðust okkur nú úr næstum pví
sömu ftit, pví pau höfðu, hvort um sig, breytt stefnu
sinni hftlft stryk, og pau voru nú bæfi hér um bil
hftlft stryk á stjórnborða okkar. Dau hlutu pví að
verða mjög nftlægt hvert öðru um það að þau mættu
okkur; hvernig sem við breyttum stcfnu okkar, virt-
ist ómögulegt að koma til annars peirra fyr en til hins.
„Já, pað er kappsigling", sagði ég, og ég fann
að Phroso krækti handlegg sínum utm um handlegg
minn. Ilún skildi hvað pessi kappsigling gilti. Að
hafa hlutinn f höndunum sjftlfur, er sem 10 ft inóti
ciamn í mftlaferlum útaf honurn, og í mftlefui, se.in
var eins miklum vafa undirorpið eins og mál Phroso,
var rnjög ólíklegt að pað herskipið, er næði henm
eða hefði hana innanborðs, mundi sleppa henni vfð
hitt. Ilvert skipið átti pað að vcrða? Um það var
nú spursmftlið.