Lögberg - 20.06.1901, Qupperneq 2

2
LOGBERG, FIMTUDAGINN 20 JUNÍ 1901
Leiðangur Bernier’s.
Fyrir nokkru s’Ban birtum vér
umburöarbréf nefndar þeirrar í
Ottawa, sem stendur fyrir hinum
almennu samskotum í Canada til
styrktar hinum fyrirhugaba norSur-
skauts-leiðangri Bernier’s kapteins,
til blaðanna víðsvegar um landið,
og skoruðum á íslendinga í Canada
að leggja sinn skerf til þessara sam-
skota. Enginn íslendingur hefur
enn gefið sig fram til að leggja neitt
í þenna samskota-sjéð, og álíium
vér því rétt að minna menn á málið
aftur. Oss finst að vér geta ekki
biitur mint á það með öðru en því að
birta samtal, sem Bernier kapteinn
nýlega ótti við fréttaritara blaðs-
ins „Montreal Daily Witness"—ein-
hvers allra heiðarlegasta og áreiðan-
legasta blaðs, sem gefið er út á
meginlandi Ameríku—og sem birt-
ist í því 12. þ. m. Samtalið hljóöar
sem fylgir:
„Bernier kapteinn, sem ætlar sér að
reyna að draga Canada-flaggið upp á
norðurpólnum, var staddur hér í borg-
inni (Montreal) í gær og kom á skrif-
stofu ,,Witness“. Bernier kapteinn
skýrir oss frá, að meðlimir sambands-
stjórnarinnar hafi lofað sér sextíu þús-
und dollara styrk til leiðangursins þegar
hann sé búinn að fá sextíu þúsund doll-
ara með almennum samskotum. Nefnd-
in hafi þegar fengið um fimtán þúsund
dollara (fjórðapart upphæðarinnar) í
peningum og áreiðanlegum loforðum,
og að 603 bankar í landinu hafi lofað að
taka á móti samskotum til styrktar leið-
angrinum (auk fjöldamargra blaða).
Hon. Mr. Dobell (í Quebec) hafi lagt
1,000 dollara til leiðangursins, og með
því hann er kaupmaður sem hefur mikla
meðgjörð með siglingar og hefur þekt
Bernier kaptein leagi, og er kunnugur
undanförnu starfi hans og hæfileikum,
þá er kapteinninn viss um öfiugan styrk
af hans hendi í þá átt, að mæla fyrir
milefninu við áhrifamikla menn í Lon-
don. Það sem Bernier kapteinn æskir
eftir, fremur öllu öðru, eru almenn sam-
skot frá fólkinu í Canada í smáum upp-
hæðum, því þetta mundi sýna honum
að hjörtu fólksins væru með honum f
fyrirtæki hans, og það mundi vekja
m íira eldfjör hjá honum en ef samskotin
kæmu frá fáum, auðugum mönnum.
Nansen, hinn alkunni íshafs-kannari,
m elir með ráðagjörð (plan) Bemier’s
kapteins, og hið sama gerir landafræðis-
félagið í London; og það sem eftirtekta-
verðast er af öllu, þá mæla þeir Mr.
Walter Wellman og Mr. Baldwin (sem
báðir eru ad búa sig í norðurpóls-leið-
angur) með ráðagjörð Berniers kapteins
og ætla að haga leiðangrum sínum eftir
því sem Bernier nefnir ráðagjörð sina
nr. 2.
„8em svar upp á spurningu vora
viðvíkjandi hótun Mr. Baldwins um að
hafa með sér skarpskyttur (til að bægja
öðrum frá að komast til norðurpólsins),
sagði Bernier kapteinn: ,Jæja, eg þekki
Mr. Baldwin, og eg er líka viss um að
hann kann að skjóta. Eg borðaði mið-
dagsverð bæði með honum og Mr. Well-
man f London. Þeir voru saman á leið-
angri norður f íshafið, og þeir hafa orð-
ið missáttir. Hvor þeirra um sig er nú
að búa út norðurskauts-leiðangur, og
hótunin á að líkindum rót sína að rekja
til missættis þeirra.1
„Hver er hin svonefnda ráðagjörð
nr. 2 ?‘ spurðum vér. Bernier kapteinn
svaraði: ,Það er ráðagjörðin sem eg hef
skrásett (registered) hjá Monseigneur
Lafiamme, i Quebec, og sýnir hvernig
komast skuli til norðurskautsins og til
baka aftur. Hvorki Wellman né Bald-
win vildu segja mér hvaða leið þeir
höfðu ásett sér að fara; en eg bjó ráða-
gjörð mína nr. 2 til árið 1896 og birti al-
menningi hana. Það hefur síðan orðið
kunnugt, að báðir hinir nefndu norður-
skautsfarar ætla að fara þá leið, sem
bent er á í ráðagjörð minni nr. 2.‘
„Þegar Bernier kapteinn var spurð-
ur, hvort hann ætlaði sjálfur að fara þá
leið, sagði hann: ,Ó, nei. Eg ætla að
fara þá leið sem bent er á í ráðagjðrð
minni nr. 1. Eghef veriðspurður, hvort
eg gæti ekki lokið ieiðangri mínum og
framkvæmt áform mitt á styttri tíma en
fjórum árum, og svaraði eg því játandi
—þ. e. að eg gæti farið til norðurskauts-
ina og komið til baka á skemri tíma. En
ásetningur minn er að fá fullkomna
þekkin ru á öllu, er snertir norðurskaut-
ið—safna öllurn þeira landfræðislegu
upplýsingum, sem þjóðin vill fá og ætti
að hafa—en til þess útheimtist að eg
framfylgi ráðagjörð minni nr. 1, og það
þurfa 4 ár til að framkvæma liana. Alt,
sem eg bæri úr býtum við leiðangurinn,
er orðstírinn, ef rnér skyldi hepnast fyr-
irtækið, og mig langar til að vinna þetta
verk nú, á meðan eg er á bezta skeiði,
fyrir land voit, Canadu,*
,,Bernier kapteinn gerði gfy; beztu
vonir um að sigra i baráttu sinni viðhið
ísþakta norður, og hann vonaði að Can-
ada-þjóðin mundi styðja sig drengilega
til að ráða norðurheimskauts gátuna.“
Eins og vér höfum áður tekið
fram í Lögbergi, óHtum vér íslend
ingum í Canada heiður í að taka
ofurlítin þátt í hinum almennu sam-
skotum til þessa norðurskauts-leið-
angurs, og oss finst að rétt væri að
safna sérstakri upphæð meðal ís
lendinga í þessu skyni. Til þess að
það sæist, að ísl. tækju þátt í sam-
skotunum, höfum vér lofað að veita
samskotum frá íslendingum mót
töku. það er ekki ætlast til að
hver um sig gefi stóra upphæð, en
vonandi að tíestir gefi eitthvað—til
að sýna að þeir séu hlyntir þessu
alþjóðar-máli Canada. Vér skorum
á góða menn í öllum bygðum lsl.
í Canada að gangast fyrir samskot-
um í þessu skyni. Nöfn allra gef-
enda, og upphæðir þær er þeir leggja
til, verða auglýst eins og áðurhefur
verið tekið fram.
Byrjið sem fyrst.
Mótmœli.
Meðal annars „góðgætis" I rit-
dómi séra Hafsteins Péturssonar um
Almanak Mr. ó. S. Thorgeirssonar
(sjá „Eimreiðin" VII, 2. hefti) stend-
ur þetta: „Guðmundur Stmðnarson
var fyrsti maður í Argyle-nýlendu
er keypti þreskivél" o. s. frv. þetta
er ekki satt. Fjórir búendur 1 aust-
urhluta bygðarinnar, nefnilega þeir
bræður Halldór og Skúli Árnasynir,
þorsteinn Jónsson og Jósef Helga-
son (allir þingeyingar) keyptujfyrstu
þreskivélina, er gekk í bygöinni—
sem Islendinga-eign —og þreskti sú
vél þeirra bæði mína og annara
bænda fyrstu hveitiuppskeru haust-
ið 1883, og hefur árlega gengið síð-
an. það var ekki fyr en fjórum
árum seinna (1887), að Guðmundur
Simonarson í semfélagi við Jón
Friðfinnsson og Albert Jónsson,
keypti þreskivél. En það mætti
um þá vél segja, að hún hefur að
margra dómi, reynst með beztu
vólum bygðarinnar.
Vel kannast eg við, að það hafi
litla þýðingu að leiðrótta þetta at-
riði í ritdómi H. P., þar sem land-
námssögu-brotið, sem hér er um að
ræða, er ekki til annars ætlað en að
nota það sem leiðbeinandi undir-
stöðu fyrir samning aðal-landnáms-
sögu íslendinga í þessu landi. En
af þvi aö ritdómarinn var gagn-
kunnugur hér i bygðinni, sem sálna-
hirðir okkar bygðarbúa um nokkur
ár, frá 1890, og hefði mátt vita hið
rótta um þreskivéla eign íslendinga
fyrir og eftir þann tíma, þá finst
mór og öðtum Argyle-búum ekki
rétt, sannleikans vegna, að ganga
þe jandi fram hjá þessari missögn,
og þá einkum þar sem H. Pótursson
hcfur kynt sig að því, nú á seinni
(rum, að hafa misboðið sannleikan-
um svo herfilega í ýmsum greinum,
sein snerta okkur Vestur-íslendinga,
Brú P. O., Man„ 14. júnt 1901.
Jón ÓLafaaon.
* *
*
Vér töldum upp 7 ósönn atriði
í ritdóms-ómynd H. Péturssonar,
sem hér er um að ræða, þegar vér
gátum um síðasta hefti „Eimr." og
hér fyrir ofan eru 8. ósannindi hans.
H. P. er því orðinn áttfaldur óaann-
indamaffur útaf ritdóms-rugli sínu
um Almanak Mr. ó. S. Thorgeirs-
sonar. Og þefcta er sýnishorn af
þvf, hvað mikiö er að marka ritrugl
H. Péturssonar yfir höfuð.—Ritstj.
Lögbergs.
Mrs. Winslow's Soothing Syrup.
Er pamalt opj reynt heBenbótnrlyr §em í meira en 60
ár nefur verió brúkad af milUónum mæóra handa
bórnum þeirra á tanntókuRkeioinu. }>ad fferlr barn-
i<i róleet, mýkir tannholdiá, dregur úr bólgu, eyðir
Bulda, Iæknar UDpþembu, er þ»<llegt á bragd og
bezta læknine vid nldurgangi. Selt í bilum lyfjabúo-
um í heiml. 26 centa flaakan, Bidjfd um Mra. Win-
slow’a Soothlng Syrnp. Bezta raeoalld er msedur
get" fengli) fcO(DDu) i (uputOkUmtnam.
Inntetir
yðar fara eftir því hversu góð vara
uppskera yðar er.
Haflð þér nokk-
rntíma hugsað
um pað?
Ef þér haflð gert
SY HAMSS-
BHD • • •
Upkm
fer að miklu leyti eftir því hversu
góðar vélar þér notið.
það, ]>á gerið þér
sjálfsagt mun á
góðri vöru og
slæmri.
REYNID THE.....
GLADSTONE FLOUR.
Yður hiýtur að geðjast að því mjöli. það er
Snjóhvítt og skínandi fallegt.
Að prófa það einusinni, mun sannfæra yður.
Pantið það hjá þeim sem þér verzlið við.
BICYCLES
rescent —t arnival
^resc
^arni
Vönduð hjól og ódýr. Skilmálar við hvers
manns hæfi.
Brúkuð hjól óskemd og í géðu lagi fyiir $13.00
og upp. Hægt að komast að ágætis kaupum nú sem
sem stendur.
Ný stykki til í Fulton og Featherstone Hjólin.
Viðgerð fljót og vönduð og ódýrari en áður.
Bicycle lampar, bjöllur og alt hjólum viðkom-
andi fæst fyrir lágt verð.
WORLD BICYOLES,
MeC ábyrgðum Dunlop tires, $35.00. — Komið til mín áður en þér
kaupið annarsataðer. Bréfum og pöntuuum með postl svarað flAott.
Báðin ðpin til kl. 9 þ. m,
KARL K. ALBERT,
Fimtu dyr í suður frá Portejre Ave, að austanverðu á Main St
Næstu dyr við O’Connors Hotel.
Cufubáturinn
“ GERTIE H”
er nú reiðubúinn að fara skemtiferðir
fyrir pá er pess æskja. Skilmálar
rýmilegir. Finnið eigendurna.
HALL BROS., tll. 765.
Fimtudagin 30. maí fer b&turinn til Queen’s Park, kl. 8 e. m.
N. E. Brass Band og Orchestra spila & bátnum og sömuleiðis 1 garð-
inum. Dans. Fargjald fram og aftur 25c.
i Bsai væsiuLw icxsnjais
f»
I

I 5^ lg 1 Bændur, _sem hafið kúabú, því losið þér
-III lul I yiö fyrirhöfnina við smjörgerð og
I U IJ IVI la í , jarnframt meira smjör úr kúnum með
t * tTTttV, ■ V Þyi aS senda NATIONAL CREAMERY-FE
~“G ■C rjomann ? l>vi fáið þér ekki peninga fyrir smjörið í stað þess
að skifta þvi fynr vörur í buðum ? Þér bæði græðið og sparið peninga
með þvi að senda oss rjómann.
höfum gert samninga við öll járnbrautarfélögin nm að taka 4
móti rjóma. hvar sem er í fylkinu. Vér borgum flutnmgin með járn-
brautum. _ \ er virðum smjörið mánaðarlega og borgum mánaðarlega-
Sknfið oss bréfspjald og fáíð allar upplýsingar.
National Creamery Company,
330 LOGAN AVE., WINNIPEG.
J. M. CAMPBELL,
sem hefur unnið hjá E. F. Hutch-
ings f nærri þvíj 2L ár, hefur nú
yfirgefið hann og byrjað sjálfur
verzlun að
242 MAIN STR.
á milli Graham og St. Mary’s Ave.
Þar er honum ánægja í að þeir
finni sig, sem þurfa aktýgi fyrir
Carriages, Buggies, Expressvagna
og Double Harness af öllu tagi ;
ennfremur hefur hann kistur og
töskur. Viðgerð á aktýgjun\, kist-
um, töskum og öllu þesskonar
fljót og vönduð.
P. S.— Þar eð beztu verkmenn hæjar
ins vinna hjá honum, þá getur hann á-
byrgst að gera alla ánægða.
CAVEATS, TRADE MARKS,
COPYRICHTS AND DESICNS.
Send yoor bnsineas direct to W nahini^on,
aavea tlme, costa leaa, better service*
My offlce cloae to U. 8. Patent Offlce. FREE prelimin-
iry ex&min&tlom m&de. Atty'e fee not due until patent
la eecured. PERSONAL ATTENTION OIVEN—19 YEAR8
AOTUAL EIPERIENCE. Book “How to obtjdn r»tente,”
etc., eent free. Patente procnred through E. O. Slggerfl
receive flpecial notfce, without charge, in the
INVENTIVE ACE
| Hluitrated monthly—Eleventh year—temi, $1. a year.
E.G.SIGGERS,
ivu Jliai—wi u», T*. m j ■
Lato ol C. A. Snow & Co.
918 F St., N. W.,
WASHINGTON, D.
FRAM og
AFTUR...
sérstakir prísar á farbréfum
til staða
SUDUR, AUSTUR, YESTUR
Ferðamanna (Tourist) vagnar
til California áhverjum
-miðvikudegi.
SUMARSTÁD/R
DETR01T LAKES, Mim.,
Veiðistöðvar, bátaferðir, bað-
staðir, veitingahús, etc,—Fargj.
fram og aftur $10 gildandl í 16
daga—(Par með vera á hótoli i 8
daga. — Farseölar gildanáí í 80
daga að eins $10.80.
NINETTE LAKES, Man.
’Skínandi vötn og fagurt ýtsýni,
veiðistöðvar, bátaferðir og böð.
Farbréf fram og aftur, gildandi
80 daga, bara $4.20.
Hafskipa-farbréf tilendimarka
heimsins fást hjá oss.
Á fundinum ?em Epworth
League heldur í San Francisco, frá
frú 18.—31. Júl( 1901, íást farseClar
fram og aftur fyrir $50. Til sölu
frá 6. Júlí til 13. Ymsum leiöum
úr að velja
Eftir nánari upplýsingum getið j>ér
leitað til næsta N. K agents eöa skrifað
J, T. McKENNEY,
City Passenger Agent, Winnipeg,
H. SWINFORD,
Gen. Agent, Winnipeg,
CHAS. 8. FEE,
G. P. & T. A., St.jPaul,’ !
Sarnan drcgin áætlun frá WpbjJ
MAIN LINE.
Morris, Emerson, Sl. Paul, Chicrgo,
og allra stuða suður, austur, vestur
Ker daglega ...........l^fe.m.
Kemur daglega..........I.30e.m.
PORTAGE BRANCH
Portage la Prairie og stadir hér i milli:
Fer manud miðvd (o tud, ....... 4.30 e.m.
Kemur:—manud, miðvd, fost:... il 59 f m
P la P—þriðjud, fimtud, laugard: lo 38 f m
MORRIS-BRANDON BRANCH
Morris, Brandon; og st iða a millij
Fer Mínud, Midvd og Föstud. .10.45 t.im,
Kemur þridjud. Fimi-d Laugd. .4.30 e. ir,
CHAS S FEE, H SWINFORD,
G P and T A, General Agent
St Paul Winnipe