Lögberg - 15.05.1902, Blaðsíða 4
4
LÖGBERG, 15. MAÍ 1902.
er eefið tSt hvern fimtudag af THK LÖGBERG
PRINTING & PUBLISHING Co. (löggilt), a»
Cor. Wh-liam Ave. og Neka St., Wimnipeg.Mam.
— Kostar $2.00 um árið (á Islandi 6 kr.) Borgist
fyrir fram. Einstök nr. 5 cent.
Published every Thursday by THE LÖGBERG
PRINTING & PUBLISHING Co. (Incorporated),
at Cor. William Avb. and Nena St., Winnipeg.
Man. — Súbscription price $2.00 per year, payable
in advance. Single copies 5 cents.
ritstjóri (editor) :
Magnus Paulson.
BUSINESS manager:
John iL. Blondal.
AUGLÝSINGAR:—Smá-augWsingar í eitt skifti
25 cent fyrir 30 orð eða 1 þumí. dálkslengdar, 75
cent um mánuðinn. A stærri auglýsingum um
lcngri tíma, afsláttur eftir samningi.
BÖSTAÐA-SKIFTI kaupenda verður að^ til-
kynna skriílega og geta um fyrverandi bústað
jafnframt.
Utanáskrift til afgreiðslustofu blaðsins er:
The Logberg Prt&r. Sc Pub. Co,
P. O. Box 1292
Telcphone 221. ____ Winnipeef.
Utanáskrift til ritstjórans er:
Eclitor Logbere:,
P O. Ðox 1202. Winnipeg, Man.
Hr%*Samkvæmt landslógum er uppsögn kaupanda
á blaði ógild nema hann sé skuldlaus, þegar hann
segirupp.—Ef kaupandi, sem er í skuld við blaðið,
flytur vistfeilum án þe§s að tilkynna heimilisskift-
in, þá er það fyrir dómstólunum álitin sýnileg
sönnun fyrir prettvíslegum tilgangi.
FIMTUDAÖINN, 15. Maí, 1902.
Kosningarnar í Noiövest-
urlandinu.
Hinn 21. J>, m. t'ara fram al-
mennar kosningar i Norðvestur-
landinu.
Nokkurir lesendur Lögbergs
þar vestra hafa farið þess á leit, að
blaðið færi nokkurum orðum um
pölitíska ástandið og léti uppi skoð-
un sína á þvf, hvort viturlegra muni
vera fyrir kjösendur að styðja þing-
mannsefni Haultain-stjórnarinnar
eða endstæðinganna.
Lögberg or því miður ekki eins
kunnugt Norðvesturlands pólitík-
inni eins og vera' ætti, og kemur
það eðlilega til af því, að íslending-
ar þeir, sem í Norðvesturlandinu
bú i, hafa hingað til látið sig þau
mál litlu skifta eins og eðlilegt er.
H4r eftir má búast við, að breyting
verði hér á, því að hagur manna er
nú farinn að leyfa þeim að taka
eðlilegan þátt í öllum landsmálum.
Bending sú, sem Lögberg vildi
gefa íslenzkum kjósendum í Norð-
vesturlandinu við kosningar þessar,
verður bin sama, sem það leitast
ætíð við að gefa íslendingum við
allar kosningar, hvar helzt sem þeir
búa í landinu. þótt óvinir Lögbergs
haldi því fram, að það sé blint
flokksblað, og sem haldi fram öllum
gj irðum frjálslynda flokksins og á
móti öllu, sem afturhaldsflokkurinn
gerir, þá er slikt algerlega tilbæfu
laust. Lögberg fylgir þeim mönn
um að málum, sem það álítur að
mest gagn séu að vinna landinu
án tillits til þess, hvaða pólitískum
flokki þeir tilheyra. Hitt er satt,
að stjórnarstefna frjálslynda flokks-
ins í landinu, þar sem pólitísk
flokkaskifting er komin á, hefir
geðjast Lögbergi betur en stet'na
afturhaldsmanna. Og væri ákveð-
in flokkaskifting í Norðvesturland-
ina, annars vegar frjálslyndi flokk-
urinn og hins vegar afturhaldsflokk-
urinn. þá mundum vér óhræddir
eiga það á hættu að hvetja kjósend-
ur til þess að fylgja frjálslynda
flokknum, treystandi því, eftir því
sem annar3 staðar heíir reyndin á
orðið, að það yrði þeim og landinu
fyrir beztu.
En nú vill svo til, að í Norð-
vesturlandinu er engin pólitísk
flokkaskifting. í stjórninni eru
menn, sem tilheyra báðum pólitísku
tíokkunum og hið sama er að segja
um þingmennina, sem stjórninni
hafa fylgt og nú sækja um kosn-
ingu sem þingmannsefni hennar.
Andstæðlngar stjórnarinnar tilheyra
því nökv eudega sötnu pólit sku
flokkunum — eiu ufturhaldsmenn
og íberalar eins og stjórnin og
stu ning nienn hennar.
Yið kosningar þessar gi tur því
ekki \ erið um tvoandstæCa pólitíska
flokka mS tala. Hér getur ekki
um annað verið að tala en það.hvort
Norðvesturlandið sé líklegt að græða
á því eða tapa, að í stað Mr. Hol-
tains og meðráðamanna hans komi
aðrir menn af sömu pólit'skum
flokkum, sem enn er óvíst með öllu
hverjir kynnu að verða.
Mr. Haultain hefir því næ\-
stöðugt haft stjórnarformensku
Norðvesturlandsins á hendi í stðast
liðin flmtán ár. A þeim árum hefir
hann borið velferð þess svo fyrir
brjóstinu og sýnt svo mikla stjórn-
málahæfileika, að bæði hefir álit
manna á honum og traust til hans
farið vaxandi árí’ráári innan Norð
vesturlandsins og utan þess.
þegar tillit er tekið til þess,
hvað undur litlum tekjum stjórnin
hefir átt yfir að ráða á undanförn-
um árum, þá er hrein furða hvað
miklum umbótum hefir verið árlega
til leiðar komið. Og fremur litlar
likur eru til þess, að breytt yrði til
batnaðar þó þeir menn tæki við
ráðsmenskunni, sem nú bera mest
víuruar í hana.
Mr. Haultain hefir sýnt hvað
eftir annað, al það er Norðvestur-
landið og hagur þess, en ekki stjórn-
arformenskan, sem hann ber fyrir
brjóstinu. í því efni má benda
mönnum á skólamálið 1892. sem
kjósendnr eflaust rekur minni til.
Hann hefir látið skifta Norðve»tur-
landinu niður í vega- og jarðabóta-
héruð, sem nú eru 461 að tölu og
kornið hrúa og vegagjörðum í betra
ástand en í Manitoba-fylkinu og þó
eru tillögurnar & bændum meira en
helmingi lægri þar vestra heldur en
hér í Manitoba. Hann hefir með
sérlegum dugnaði og fyrirhyggju
fengið þrí áorkað, að Hudsonsflóa-
félagið og Can. Pac. járnbrautar-
félagið greiða nú stórfé árlega í
skatta, sem alt gengur til vegabóta
og annarra nauðsynlegustu umbóta.
Hann hefir komið því til leiðar, að
stjórnin ábyrgist hveiti bændanna
fyrir haglskemdum gegn mjög vægu
gjaldi, og á hann miklar þakkir
skilið fyrir það. Með því fyrirbygg-
ir hann það fyrst og fremst, að þeir,
sem fyrir því óhappi verða að missa
hveiti sitt, bíði við það óbætanlegt
tjón, og auk þess hætta hin illræmdu
og einkisvirðu haglfélög að leika á
bændur.
Og nú er Mr. Haultain að berj-
ast fyrir því, að Norðvesturlandið
fái sjálfsforræði með þeim hlunn-
indum og þeirri áhyrgð, sem því
fylgir. Hvort þetta fæst nú sem
stendur eða ekki, er óvíst; en óhætt
mun að f'ullyrða, aö fái ekki Mr.
Haultain því framgengt með hjálp
Mr A. L. Sifton, þá mundi ekki
eftirmaður hans, hver helzt sem
hann yrði, fá miklu áorkað. það er
ötulli framgöngu Haultain-stjórnar-
innar í máli þessu að þakka, að
Dominíon-stjórnin hefir nú ákvcðið
að veita Norðvesturlandinu eitt
hundrað þúsund dollara til alþýðu-
skólanna, og þess er sannarlega vert
að minnast þegar til kosninganna
kemur.
Mr. Haultain er því mjög and-
vígur, að East Assiniboia bætist við
Manitoba fylkið. Fyrir þetta eru
Manitobamenn honum ekki þakk-
látir, því þeir viidu gjarnan auka
ríki sitt vestur á bóginn. í því efni
væri það sjáanlegur hagur fyrir
Manitoba-menn ef Haultain-stjórnin
yrði undir við kosningarnar, því að
Mr. Bennett, sem þá að öllum lík-
indum yrði stjórnarformaður, hefir
hvað eftir annað lýst yfir því, að
hann áliti æskilegt að East Assini-
boia sameinaðist Manitoba. Auð-
vitað segist hann ekki halda slíku
fram þvert á móti vilja fólksins; en
þess konar smámunir hverfa auganu
vonandi þegar hann er kominn til
valda.
En hér er ekki meiningin að
tala um, hvað bezt muni vera fyrir
Mauitoba-fýlki heldur Norðvestur-
landið. Og eftir nákvæma yfirveg
un getuin vér ekki annað en komist
að þeirri niðurstöðu.að það sé skylda
allra þeirra, sem hafa gert Norð-
vesturlandið að framtíðarlandi s<nu
og nú eiga þar atkvæðisrétt, að
styðja Haultain-stjórnina með því
að greiða atkvæði með þingmanns-
efnum hennar við næstu kosningar.
Grimmur hersliöfðingi.
Fyrir nokkuru síðan bárust
þær fréttir til stjórnarinnar í Wash-
ington, að hershöfðingi í Bandaríkja-
hernum á Philippine eyjunuiu,
Jacob H. Smith að nafni, hefði gefið
út skipun um það á /Samar-eynni
að gefa engum uppreistarmanna
grið og drepa alla alt niður að tíu
4ra aldri. Stjórnin skipaði tafar-
laust rannsókn í málinu og að kalla
Smith fyrir herrétt í Manila ef þetta
reyndist satt að vera. Nú hefir
Smith meðgeugið, að hann hafi sagt
svo fyrir, að alla menn og drengi
tíu ára og þaðan af eldri skyldi
vægðarlaust drepa. En þeir, sem
tekið hafa að sér vöm í málinu fyr-
ir hans hönd, reyna að réttlæta þetta
atferli hershöfðingjans; þeir sýna
fram á og færa vitni að, að upp-
reistarmenn 4 Samar séu sviksam-
legir og viltir blóðvargar, sem eink-
is svífist og brúki eitruð vopn á móti
liði Bandaríkjamanna, og ennfrem-
ur það, að tfu ára gamlir drengir
taki opinberan þátt í uppreistinni
og séu engu sfður hættulegir og
mannskæðir heldur en hinir, sem
eldri eru. Smith er einnig fært
það til afsökunar að hann hafi verið
búinn að reyna Samar-búa að þvf,
að þeiin væri óstjórnandi og að þeir
gerðu uppreist á móti hverri ein-
ustu fyrirskipun Bandaríkjamanna
og hefði því gjö: eyðing þeirra verið
hið eina, er við átti, og fer slíkt
ekki fjarri þvf, sem Weyler hers-
höfðingi hafði áður um þá sagt.
Bandaríkjamenn af öllum flokk-
um taka mjög hart á tiltæki þessu,
og blöðin eru hin æstustu. þeim
þykir aðferð þessi óafsakanleg og ó-
fyrirgefanleg undir öllum kringum-
stæðum, og þykir það ekki nægileg
hegning fyrir grimd þessa og blett
þann, sem það setur 4 hermanna-
stéttina og jafnvel þjóðina alla, að
Smith sé sviftur stöðu sinni og rek-
inn úr hernum með skömm. þau
segja, að þetta setji þann blett á
herinn og þjóðina, sem aldrei raáist
af og eitt blaðið segir, að þó leitað
væri, þá fyndist ekkert jafn grimd-
arfult í sögu Spánverja á Philip-
pine-eyjunum, og blaðið segir, að
enginn hérréttur, sem upplýstir
menn skipi, geti tekið noinar afsak-
auir gildar, því að svona löguð grimd
só óafsakanleg f augum hins ment-
aða heims. Blaðinu St. Paul „Pio-
neer Press“ farast þannig orð um
málið:
„Jacob H. Smith hershöfðingi,
sem nú er verið að halda herrétt
yfir f Manila, gerir þá undrunar-
verðu játning fyrir munn málfærslu-
manns síns, að sakir þær, sem á
hann eru bornar, séu sannar, og að
hann hafi skipað Waller riddara-
hersi að drepa og hrenna og gera
Samar að eyðimörk, og að hann
vildi láta drepa alla vopnfæra menn,
og að hann hafi tiltekið alla fyrir
ofan tíu ára aldur, því Samar-dreng-
ir á þeim aldri séu engu síður hættu-
legir en þeir, sem eldri eru.“ Blaði
þessu þótti það ótrúlegt, að Smith
hershöfðingi eða nokkur annar her-
foringi í liði Bandaríkjamanna gæti
haftt gefið út jttfa grimdarfulla fyr-
irskipun. það verður fróðlegt að
heyra, hvernig Smith hugsar sór að
réttlæta þessu grimmu gjöreyðingar-
fyiirskipun sína þvert ofan í ákvæð-
ið uin vægðarsemi og umhurðarlyndi
sem æðsta hervaldið í Wasliington
lagði niður fyrir herforingjum sín-
um. Ekki er því að neita, að nauð-
syn brýtur stundum lög í stríði þeg-
ar við grimma og sviksamlega mót-
stöðumenn er að eiga, og I verstu
tilfellum leyfa hernaðarreglurnar
það, að umsvifalausri og óalmennri
harðneskju só heitt. En ekkert
hefir komið í ljós í þessu sérstaka
tilfelli, sem sýnir, að ástandið hafi
verið frábrugðið hinu vanalega á-
standi f hernaðinum gegn uppreist-
armönnum á Philippine-eyjunum,
eða sem geti réttlætt það að víkja
út frá hernaðarreglum þeim, sem
allir aðrir hershöfðingjar stöðugt
hafa fylgt í viðureigninni við upp-
reistarmenn, og snúa stríðinu upp
í takmarkalansa gjöreyðing. Að
kannast þannig blátt áfram við aS
hafa gefið út þannig lagaða fyrir-
skipun, mun vekja megnan viðbjóð
hjá Bandarikjaþjóðinni. Að stjórn-
in, sem hefir óhlýðst, reki hann um-
svifalaust úr stöðu þeirri, sem hann
hefir svívirt, er ekki nægileg hegn-
ingfyrirað svívirða nafn Banda-
rikjanna eins og hann hefir gert.
Bandaríkjamenn vilja enga Weylers
hafa í þjónustu sinni."
Bandaríkjamenn tóku hart á
grimd Weylers og annarra embætt-
ismanna Spánverja þegar þeir stjárn-
uðu á Philippine-eyjunum, en þeir
taka engu síður hart á misgjörðum
sinna eigin manna, sérstaldega ef
þær eru þess eðlis að þær geta varp-
að skugga á Bandaríkjaherinn eða
þjóðina í heild sinni.
Til kjósendanna í Saltcoats
kjördæmina.
Kæra herrar: —
í tilefni af þvf, að Mr. Eakin
hefir hætt við að sækja um þing-
mensku í kjördæmi þessu vegna
heilsuleysis, vai í flýti kallað til al-
menns fundar. Fundurinn var allvel
sóttur fr4 nærliggjandi bygðarlögum,
en vegna þess, hvað tíminn var naum-
ur, varð ekki n4ð til alls kjördæm-
isins.
Á fundinum var eg beðinn þess
1 einu hljóði að gefa kost 4 mér sem
þingmannsefni og lét eg tilleiðast.
Hér eftir verður ómögulegt fyrir
mig að ferðast um alt kjördæmið; en
eg treysti því, að kringumstæðurnar
verði teknar til greina og ekki búist
við þvf, sem ómögulegt er að gera.
Eg bið yður því allra vinsamleg.
ast um fylgi yðar og atkvæði við ko;n>
ingar þessar.
Fylkis-sj4lfsforræði Norð vestur-
landsins er ekki eitt af aðalm4lunum
við kosningar þessar þó um tíma liti
út fyrir, að svo mundi verða. í þessu
s&mbandi skal eg þó taka það fram
að eg er þvf algerlega mótfallinn, að
Manitoba-fylki færi út kvfarnar vest-
ur 4 bóginn; eg aftur 4 móti hef ekk-
ert 4 móti þvf, að fylkið stækki norð-
ur 4 við. .
Það leit ekki út fyrir, að neina
br4ða nauðsyn bæri til að I4ta Norð
vesturlandið f4 fylkisréttindi að svo
stöddu, nema hvað það snerti að geta
fengið inn Dægilegt fé fr4 Dominion-
stjórninni f þarfir þess.
E>að var vissulega ekki sanD-
gjarnt af Dominion-stjórninni að
vinna að því af kappi að senda fólk
hingað þúsundum samau til að setj-
ast hér að, og ætlast til, að fé það,
sem hingað til hefir verið ónóg,
hrökkvi fyrir aukna skóla og nýjar
brýr og brautir, aem aukinni bygð
fylgja. Fylkissjúlfsforræði sýndist
vera hi^ eina, sem úr þessu gæti
bætt, sem nú er sagt, að fj4rlaga við-
bótin geri r4ð fyrir nógu fé til að
mæta öllu þessu i bráðina.
Eg býð mig fram sem óháður
stuðningsmaður Haultain-stjórnarinn-
ar, 8*\m eg állt að b iri höfuð og herð-
ar yfir Benn6t-McDana!d samsteyp-
una, sem enga aðra stefnu heflr en
að rlfa niður það, sein aðrir reyna að
bygfíja-
Eg álft að þingmenn Norðvest-
urlandsins geti ekki 4 annan hátt
betur kynt sér þarfir kjósenda en
með því að sækja ársfundina 1 öllum
Local Improvement JJistricts að svo
miklu leyti, sem þvl verður við kom-
ið. E>að væri sjálfsagt of mikið til
þess að ætlast, að þ ngmaðurinn sækti
alla slfka fundi 4 hverju 4ri, en
augnamið bans ætti að vera að sækja
sem flesta þeirra.
Verði eg kosinn, þ4 mun eg
verða því hlyntur, að kjördæma skift-
inguuni 4 milli Salteoats og Yorkton
verði breytt og vissri sneið bætt við
Yorkton. Eg held að menn mundu
verða alment ánægðari með það.
Eg tek það fram að endingu, að
eg ber virðingu fyrir Mr. Jas. Níxod,
gagnsækjanda mfnum, sem manni, þó
eg fallist ekki 4 skoðanir hans í
8tjórnmálum. Og eg vona, að menn
geti tekið saman höndum og verið
eins góðir vinir eftir kosningarnar
hvernig sem meirihluti atkvæða fell-
ur og hver sem úrskurður kjósenda
verður.
Yðar einlægur
Thos. McNutt.
3. Aprfl 1902.
Ritsími IslamlH.
Blaðið ,,Chioagopostent‘ getur
þess 1. þ. m. að borgarar Reykjavfk-
ur-bæjar 4 ísl&ndi hafi sent Kristjáni
IX. Danakonungi ávarp & afmælis-
dag hans 8. Aprfl. í ávarpi þessu er
honum þakkað fyrir hinar þýðingar-
miklu umbætur, snertandi stjórn
landsins, er hann hefir lofað að veita
íslendingum, en það er: sérstakur
ráðgjafi fyrir ísland er kunni íslenzku
og mæti 4 alþingi. í ávarpinu er og
minnst 4 hinn tilfinnanlega skort 4
ritsfma til íslands, sem, meðal annars
geri íslendingum ómögulegt aðfram-
bera fagnaðaróskir sfnar 4 sjálfan
fæðingardag konungsins.
Blaðið minhiat & það, f tilefni af
þessu, að ýmsar tillögur hafi oft kom-
íð fram um það að koma íslandi 1 rit-
sfmasamband við umheiminn, og allra
sfðasta tillagan, sem nú sé verið að
yfirvega, sé sú, hvort ekki mundi
gjörlegt að nota hina nýju uppfind-
ingu Marconis (þr&ðlausu skeytasend-
ingarnar) til þess að koma þessu sam-
bandi 4. Blaðið se^ir ennfremur að
það só algerloga áreiðanlegt að d&nska
stjórnin sé að leita sér upplýsinga
um þetta m&lefni, þó ekki sé enn þ&
neitt afr&ðið eða fastákveðið þvf við-
▼íkjandi.
Æskublómin.
Hvernig litlu bömin geta haldist
glaðlynd, frfsk og fjörug.
Sérhver móðir kannast við að
litlu börnin þarfnast nákvæmrar um-
önnunar — en þau þarfnast ekki
sierkra meðala. Legar barnið er ó-
vært, stirðlynt eða lasið, þ& er það,
því mif ur, fyrsta úrræði margra mæðra
að gefa þeim ino hin svokölluðu
„Soothing“ eða deyfandi meðöl, sem
deyfa tilfinningu barnsirs svo það
sofnar óeðlilegum svefni, en burt-
rýmir ekki orsökinni til lasleikans,
það, sem þarf til þess að gera barnið
ánægt, glaðlegt og frískt eru Baby’s
Own Tablets, snm munu fljótt lækna
kveisu, sýrur f maganum, meltingar-
leysi, harðlífi, niðurgang hitaköst og
tanntökukvilía. E>ær veita börnum
væran svefn af því þær útrýma or-
sökiuni til lasleikans. I>að er ábj rgst
að þessar Tablets innibinda ekki 1 sér
nein svæfandi eða önnur skaðleg efni.
Mrs. James Found, frft Valentin, Ont.
segir þannig fré:—„Áður en eg fekk
Baby’s Own Tablets, var barnið mitt
mjög fölt og viðkvæmt, og svo stirð-
lynt að eg varð að ganga um gólf
með það bæði nótt og dag. Eftir að
ef?. Þvf I>ina fyrstu Tablets batn-
aði því svo, að næstu nótt gat það
sofið vært. Slðan hafa þcssar Tablets
gert það algerlega frfskt, svo nú er
það vel útlftandi og heilsuhraust barn
og er orðið holdugt. Eg vildi ekki
era &n þessara Tablets þó þær kost-
uðu eiun dollar baukurinn“.— Baby’s
Own T&blets eru góðar fyrir börn &
öllum aldri og eins auðveldar inntöku
og brjÓ8tsykur. Ef þær era muldar
í duft, þ& er öldungis hættulaust að
gefa þær inn hinu yngsta og vesæl-
a«ta barni. I>ær eru seldar f öllum
lyfjabúðum eða verða sendar frftt með
pósti fyrir 25c baukurinn ef skrifað
er eftir þeim til Dr. William’s Med-
icine Co. Brockville, Ont.