Lögberg - 05.03.1903, Blaðsíða 4

4
LÖGBERG, 5. MARZ 190«.
s>
Sögberg
er eefiB ít hvera Bmtodae »1 THE LÖGBERO
PRINTING & PUBUSHING Co. tlí'gKiU). »í
;or. VViluam Avtt ot
— Kostar $a.oo om árifl lá f.lmdl I kr.) Borgítf
trrir fram. Eúwtah or < c«nt
Publlshed everj Thorodav h» THK LÖGBERG
PRINTING A PUBLISHING Co. ílocorporated)
sl Cor Willi.1i Av» «nd N«»» St , Wiknipeo
ÉIan. — SobacrintloB orlee h»Mi r*«r. oayabl*
i advanc*. Singla eopia* i caota.
UTrr;ófti (a«w«r) *
H&gnoft Paalfton.
■ CfttVftftft VBftftftftft!
JotLXX A., BloatlftO,
AUGLÝSINGARr-Smá-«ne1á*lD«*r f *ltt elclW
.j cent fyrir 30 orð *fta i J»mn* 4alk8leQgd«r 7i
teni um mánuðinn A *tærrt <ugIvaingnm um
"«agrl tímae afftUttor «;tir^ámníngi
BÚSTAÐA-SKIKTI kaapvoda rarðnr aj d»
ftynna tkriRftgt og gftta m fyrvftraadr búfttnl
infnfraiDt
UtaaAftkrift til afgraidftlnfttpfa bi8««ÍM tri
Thft Logbftrg Prtg A Pub. Oo
r. O. Bo» 1282,
TotapkoM ME. _ Wlamlimg
UtiuiáakrUi tll riutíénuw K
Edttos Lokherg
P O 801 I282i Wiouipe.
*«-.SattiE'ieint ia' Jí'.oeao. o- tppeflgL ««ap»nd.
< bla&i égiid netna aarin sá jiecldla'is i>ege: ranr
.egíropp -E ki-.upandí setu et 1 skuld v 3 pUotr
lytnr vistfotlum án pesf 1tft tilkvnna heitiiilisc kin
r þ< ei pa£ fyvir dk'-insráhmnm ftUtin íÝoilet
lönnan fyrir prettvislo^urn tiljjangi
FIMTUDAGINN 5. Marz., 1903.
Manitoba-þingið.
í siBustu viku voru lagBir fram
fylkisreikningarnir yfir tekjur og
útgjöld stjórnarinnar á árinn og nw
þvð óhætt fullyrða, að alla hugsandi
menn, sem þeira hafa veitt óhlut-
dræga eftirtekt hetir rekið í roga-
stanz að sjá meðferð stjóruarinnar ó
almenningsfé. Árið setn leið var
eitthvert bezta árið í sögu fylkis
ias bæði fyrir hinn mikla innflutn-
iug fólks og svo hina miklu upp
skeru og í tilefni af margskonar
nýju og auknu starfi hafa fylkis
tskjurnar aukist að miklum mun.
Síðar skal ú það verða bent 1 blað-
inu í hverju þetta liggur, en I bráð
skal einungis ó það bent að tekjurn-
ar voru á árinu 1669,780 02 meiris
síðastliðnu ári en síðasta árið sem
Greenway-stjórnin var við völdin.
Stjórniu reynir að gylla ráðsmensku
sína i augum manna með því að
sýna $289,686 tekjuafgang; en væri
þessir $669,780.02 dregnir frá tekj-
unum og útgjöldin þau sömu ein3
og hjá Greenway stjórninni árið
1899, þá væri nú stórkostlegur
tekjuhalli. það mundu fáir trúa
því, að útgjöld stjórnarinnar á ár-
inu væri jaín mikil því síður meiri
ea útgjöld Greenway stjórnarinnar
árið 1899, því að það ár voru al-
mennar fylkiskosningar haldnar.
því ver mun mönnum ganga að trúa
því, að útgjöid Roblin-stjórnarinnBr
á árinu hatí verið $380,094 meiri.
það er í tíjótu bragði öldungis ótrú-
legt. En þegar maður aðgætir,
hvernig fé t'ylkisins hefir verið aus
ið á báða bóga þá fer maður að trúa:
þegar, eins og Mr. Greenway benti
á í ræðu sinni, tvö blöð hér í bæn
um fá ytír 26 þús. dollara.
Svo er eins að gæta—og það er
það raunalegasta—, að stjórnin hefir
selt hátt á þriðja hundrað þúsund
ekrur af Man. og N. W. landi og lát-
ið það sem inn betír komið fyrir þau
ganga til almennra útgjaida í stað
þess að geyma þá upphæð eins og tii
var ætlast af Greenway stjórninni
þangað til skuldabréfin, sem landið
var tekið fyrir, falla í gjalddaga.
Þingmaður Gimli-
l manna i gapa-
stokknum.
Verður að éta ofan i nig; alla
farjjjalda lýgina opin-
berlega í þingsalnum og
biðja lyrirgefningar.
• ■ ..................
Vér gátum þess til í síðasta
blaði voru, að Gimli-þÍDgmaðurinn
væri ekki búinn að bíta úr nálinni
með fargjalda-lýgina og sakiruar
som hdun bar á Mr. Greenway. Og
tilgóta vor rættist: þingmaðurinn
varð að gera þú jótning opinberlega
í þingi á fimtudaginn var, að allar
ákærur hans í sambandi við far
gjaldsmúlið væri staðlaus ósannindi
sem haun iðraðist eftir að hafa látið
sér um munn fara. Hann sigðist
hafa litið inn I málið og sannfærst
um að Mr. Greenway og stjórnar-
deild hans væri í alls engri sök í því
sambandi. þar með er þeim þvætt
ingi vonandi lokið; og hann hefði
betur aldrei byrjað, því að þingmað-
urinn hefir haft stórkostlega skömm
af málinu og þetta frumhlaup haus
slær skugga á kjósendur hans, svo
að ekki verður úr því bætt með
neinu öðru en fjölmennri áskorun
til haas um að leggja umsvifalaust
niður þingmensku. þannig lagaða
áskorun mundi hver hinna þing-
mannanna, sem verið hefði, hafa
fengið undir svipuðum kringum-
stæðum.
Útdráttur úr ræðu
Mr. Thos. Greenway
Manitoba-þinginu 20. Febrú'
ar síðastliðinn.
Ófjrlrgcfanleg eyOsluseml Koblln-atjórn
arinnar,— Grundvallarlöic fylkiftina fót
um truOin.
Mr. Davidson, fjármálaráðgjafi
Roblin-stjórnarinnar, lagði fram
fylkisreikningana á iniðvikudaginn
25. Febrúar fyrir þingið og flutt
fjármálaræðu sína. Gjarnan hefð-
um vér viljað birta útdrátt úr þeirri
ræðu í Lögbergi, en það getur ekki
orðið vegna plássleysis. Næsta dag
(fimtudag) tók Mr. Greenway til
orða um fjúrmálin á þessa leið:
„Áður en eg minnist á fjármála
ræðuna langar mig til að lýsa ánægju
minui yfir því, að fjármálaráðgjaf
inn er kominn svo til heilsu aftur,
að hann getur nú gengt störfuin
slnum og var fær um að flytja fjár-
málaræðu sína f gær. Og vegna
gamals kunningsskapar ætla eg að
bæta hér við fáeinum orðum. Síð-
an árið 1881 hefi eg haft þá æru að
telja fjármálaráðgjafann í hópi per-
sónulegra vina minna. 1 ýmsri
stöðu hetír hann verið mér samtíða
á þingi, og þetta er ekki í fyrsta
skifti, sem hanu hefir mætt hór sem
fjármálaráðgjafi. það, sem eg vildi
segja, er, að í hvaða stöðu sem hann
hefir staðið á þingi, hefi eg æfinlega
þekt hann sem heiðarlegan and
stæðing, og mér væri ánægja í að
geta sagt hið sama um alla hina
herraua, sem sitja hans megin í þing
húsinu. Mér finst ætí mannsins of
stutt til að eyða tfmanum í ákærurog
gagnkærur gegn mönnum sem við
vildum gjarnan sýna virðingu og ber-
um virðingu fyrir, og eg hefi aldrei
haft tilhneiging til að fara hörðum
orðum um. það er endurminningin
frá fyrri tírnurn í þinginu, sem kemur
mór til að víkja frá venjunni og
gefa þessum vin mínum viðurkenn-
ing, sem eg ekki get gefið sumum
félögum hans. Engu að síður er
þessi vinur minn stjórnmálamaður
og reynir nú, sem ef til vill ekki er
láandi, að mála alt með sem björt-
ustuna litum fyrir tíokk sinn; og eg
þóttist sjá það í gær, að flokksmenn
haus álíta, að honum hafi tekist það
fram ytír allar vonir.og að það komi
að góðu haldi. Og jafnvel þó vinur
minn tæki það fram, að enginn fjár-
máiaráðgjafi ætti að taka tillit til
kosninga í fjármálaræðu sinni, þá er
eg hræddur um, að hann hafi notað
það tækifæri til að halda flokks-
ræðu. það væri óneitanlega gott ef
við gætum fengið fjármálaráðgjafa
til þess að ræða um fjármálin sem
hvert annað biusineas-mal; en meðan
mennirnir eru gerðir eins og þeir eru
og stjórnmálamennirnir breyskir j
eins og þeir eru, þá verða ræðurnar j
skreyttttf ca?5 róswlituðiim missýa-J
inga málverkum, eins og ræða fjár-
malar&ðgjafans í gær. það er til-
gangur þingmannanna mín megin f
húsinu, áður en umræðum þessum
lýkur að stinga á vindbólunum, sem
honum hefir tekist svo prýðilega að
blisa upp. Áður en eg fer lengra í
málið ætla eg að benda á það, að
vinur minn kom með nokkur mis-
hermi, það er jafngott að benda á
það strax. Hann ber það á frjáls-
lyndu þingmennina, að þeir hafi
samþykt það hftskalega ranglæti
Roblin stjórnarinnar að leggja ekki
til síðu fé það sem inu kæmi fyrir
M. og N. W. löndin — með því að
greiða allir atkvæði með frumvarpi
stjórnarinnar. Eg skal gjarnan
ganga inn á, að mishermi þetta stati
af þvf, að' fjármálaráðgjafinn hafi
ekki kynt sór málið.
En þctta eralgerlega ran«t
Fletti vinur minn upp þingtíð-
indunum frá 1900, þ4 sór hann, að
við 3. umræðu frumvarpsins—nr. 8
—gerði þingmaðurinn frá Minnedosa
breytingartillögu, sem þingmaður-
inn frá Deloraine studdi, um það, að
frumvarpið kæmi ekki til 3. um-
ræðu fyr en eftir sex mánuði (sem
eftir enskum þingsköpum þýðir hið
sama að vfsa rnálinu frá). Með
breytingartiilögu þessari greiddu
atkvæði: Gréenway, Young, Myers,
Jerome, Moiton, Norris, Winkier,
Smith og aðrir þingmenn mfn meg
in í húsinu. þetta hrekur algerlega
eitt af ranghermum fjármálaráð-
gjafans.
Ósannur og ranglátur saman-
burður,
Vinur minn reyndi að gera
ýmsa samanburði f gær. Eg get
ekki séð, hvað annað hefir þar vak
að fyrir honum en að villa sjónir
fyrir fylkisbúum. Til þess að sýna
hvað ósannir og ranglátir saman
burðir þessir voru skal eg benda
honum á einn f sambandi við land-
deildina. Árið 1899, síðasta árið
sem frjálslynda stjórnin var við
völdin sýnir hann fram á hvað miklu
eytt hafi verið til þess að eignast
viss lönd og til þess að sýna að Rob-
lin stjórnin hafi gert betur ber hann
kostaað deildarinnar þá og nú sam-
an sem svo mikið á hverja $100.
Sjáum nú hvað
ranglátur þessi samburðurer
þegar við þá um haustið, sam-
kvæmt samningi við M. og N W.
félagið fengum 542,000 ekrur af
landi, þá sömdum við um að
velja landið um leið og það, og til
þess að ná í sem mest af góðu iandi,
gerðum við út marga menn til að
velja það. þvert á móti því sem nú
gerist fékk stjórnin þá enga pen-
inga fyrir la- dið. Við seldum ekki
þá nema mjög lítið af landi. þi var
engin eftirspurn eftir löndum. Áður
en vetur gekk í garð höfðum við
valið 150,000 ekrur af ágætasta
landi, sem þessir herrar hafa verið
að kotna f peninga síðan þeir tóku
við völdum. þannig stóð á kostn
aði frjálslyndu stjórnarinnar á þeim
tímum, og hefði fjármálarftðgjafinn
viljað sanDgjarn vera, þá hefði hann
sagt frá kringumstæðunum. Auð-
vitað var hann með þessu að draga
upp eitt af þessum róslituðu mis-
sýningamftlverkum hinnar miklu
ræðu sem fylgifiskar hans segja
hann hafi haidið.
Skýring.
Fjármálaráðgjafinn minnist á
fylkisritara deildina. Hann segir,
að þar hatí kostnaðurinn aukist
meira prfceut en tekjurnar; en þó
segir hann að það só ekkert í saman-
burði við það sem verið hafi hjá
gömlu stjórninni. Eg sá að stjórn-
arformaðurinn brosti að þessu. Eg
beld honum hatí virzt það nokkuð
„þunt“ (hlátur). Af hverju koma
tekjurnar í þeirri deild? Af engu
öðru en því, sem stjórnartiðindin
gefa af sér. Vegna hinna miklu
framfara, að mörg ný félög hafa
myndast o. s. frv,, er rneira af aug-
lýsingum og öðru í tiðindunum og
þá verða auðvitað tekjurnar meiri
en ella. þetta er alls ekki ráðgjaf-
anum að þakka, því hann var nógu
hreinlyndur til að kannast við, að
góðærið og vellíðanin f Manitoba
væri ekki stjórninni að þakka.
Sjónhverfingar.
Fjárnjálarftðgjafinn gerði annan
samauburð, og til þess notaði hann
árið 1899 þegar við höfðum kosn-
ingarnar. og stjórn hans hefir enn
ekki haft kosningar.“
Mr. Davidson — „Við höfðum
kosningar í fyrra—referendum."
Mr. Greenway— „ó, já. Eg
skal sfðar minnast á referendum og
það með mestu ánægju. það kost-
aði ekki út af eins rnikið og fylkis-
kosningar, en það kostaði alt of mik-
ið þegar litið er á tilganginn. Eftir
því, sem mér er sagt um þetta re-
ferendum, var naumast nauðsynlegt
að undirbúa kjörskrár til þess að
koma því fram sem ætlað var. Hrein-
skilnisiega skal það játað, að eg var
ekki heima um þær kosningar. Eg
get því ekki talað af eigin þekking,
en eg hefi ýmislegt um það mftl
heyrt eftir ftreiðanlegum mönnum
og það er ekki ómögulegt að flokks-
menn mfnir minnist frekar ft það áð-
ur en þinginu iýkur.
Vinur rninn lét mikið yfir því í
gær, hvað miklu meira fó stjórnin
hefði veitt fylkisbúum en frjáls-
lynda stjórnin veitti. Slíkt er að
eins eitt sýnishorn þess, hve vill-
andi ræðan væri fyrir fylkisbúa væri
engar athugasemdir við hana gerðar.
Fjárveitingar til fólksins meiri! Eg
fæ ástæðu til að minnast all ná-
kvæmlega á „fjárveitingarnar til
fólksin8.“ Fyrst ætla eg að benda
vini minum ft það—sem eg veit hon-
um er svo kunnugt um, að hann
getur sagt mér)til ef eg fer rangt
með—að þegar við fórum frá, áttu
alþýðuskólarnir*heimting á fé, sem
pólitískir vinir hans sviftu okkur.
Fjármálaráðgjafinn sagði, að upp-
hæð sú hefði verið $1 Í0,000 og hann
leggur hana við það sem hann segir
að stjórn hans hafi veitt alþýðu-
skólunum. það, sem eg ætla að
benda á, er, að væri upphæð þessi
dregin frá alþýðuskóla-fjárveiting-
um núverandi stjórnar og lögð við
fjárveitingar frjálslyndu stjórnar-
innar, þá rekur hann sig á það, að
t
Jón J. Landy.
Fiaddur IS. igrf.t 1851. - Dálnn 14. D«»«mber 1902.
Our bleeding hearts
• are the beating drums
of the burial march
of the dead.
Hví er svo dimt og dauft á minni leið?
því dagsins sól er hnigin bak við meið.
það er svo kalt og eyðilegt mér finst;
Mitt yndi hvarf mér þá er varði minst.
Ó! hversu svart er sorgar-skýið mitt,
er sjónum mínum byrgir andlit þitt;
í eyrum duna dauða-slögin köld,
er dauöinn boðar mér þitt æfikvöld.
Nú brostin eru blíðu augun þín,
og bros á vörum ekki lengur skín;
ei hjartað glaða hreyfast lengur kann,
og höndin stirðnuö, er svo mikið vann.
þá ung eg var.^á æsku"minnar leið,
og ókominni stundir neitt ei kveið, | 1
þú tókst mig í þinn stóra’ og sterka arm,
þú studdir mig—eg kendi enganjharm.
Eg með þér lifði marga sælu-stund,
þfn minning fegur skín en gull f mund;
mitt hjarta þráir horfna vininn sínn.
Ó! heimur! þú ert ekki lengur
þú
mmn.
sannur faðir varst, því börnin blfð
nú blessi þfna minning alla tíö,
og elskulegur eiginmaður mér;
og öll mín lífs von hvarf í gröf meö þér.
Svo geng eg út á grafarbeöinn þinn
og grátin leiði barna-hópinn minn;
þar drjúpa brennheit barna þinna tár,
þar blæða þinna vina hjartasár.
Eg veit, að guð’mín græðir hjarta-sár,
sá guð, sem telur föðurlausra tár,
sá guð, sem skapar gleði og sorgar-stund;
og guð mig leiðir síðar á þinn fund.
þú nú ert sæll! eg veit það vinur minn,
ei vansæld nokkur skyggir bústaö þinn;
en engin tár, og engin bænagjörð
má aftur kalla þig á vora jörð.
I gegn um vonar geisla sé eg þig
og gieðst; eg veit þú einnig þráir mig,
þú vakir, er mér heimför verður veitt,
og vefur mig í kærleiksörmum heitt.
Ó! blessuð lifi í brjóstum ininning þín!
Hin blíða von í dauðans myrkri skín.
þinn andi’ í sælu guðs fyr’ handan höf,
en himnesk ró sé yfir þinni gröf.
EKKJA HINS LÁTNA.