Lögberg - 16.07.1903, Blaðsíða 4

4
LÖGBEHÖ 16. JÚLÍ 1903
ögberg
RJSt'ing TRÆSS&S cS8 ^SSf*S
•t Cor. Wnuut Ara. aad Nnu St- Wikmrap.
EUa. — fliiliiialnrtia «rbM Kao imt ?«ar. sarmbla
U Ilaan Waato aoataa i eaata
—H6m toiaiar) :
Hagmu Paotoon.
ipiaaaa aaaaacat
Johu A, Bloadal,
laat om námiISinm. A auerri mnmiymio
. (aitt (kttM
---•Isogdmr, n
nm aiánnðinm. A auorTt mnmiyaiamttiB ttia
langri tfan. mfeláunr aftir mJaaml—i.
BOSTAÐA-SKim kannandm aarBnr mB t»
kjmnm tkriflaga at mau nm trrrarmadl bnatal
Imfnfrmau.
UtaaáakrUi til tisraifltiaaiaám btoOmiaa ar i
Tha Loffbarg Prtg, * Pttb, Oa
J P. O. Bom I2i2.
TatookoaN kx._________Wlaaipmg •
Utanámkriti tll rtoatidrmaa ar:
Bdltor logbars.
P O. Box 1282, Winnipaa. Mm»
Fimtudaginn 16. ■Túll 1903.
Kosninga-hugleiðingar.
GreiöiB atkvæöi á móti þing-
mannsei'num Roblins.
Roblin-stjórnin
stjóm.
er óvönduf
Stórir bópar úr flokki aftur-
haldsmanna snúast nú daglega gegn
Roblin stjórninni. það eru mennirn-
ir sem láta velferð fylkisins sitja i
fyrirrúmi fyrir flokks fylgi.
það er Roblin-stjórninni og þing-
m nnum hennar aö kenna, að C. P.
R. félagið ekki er nú að bj’ggja
vandað hótel og járnbrautarstöðvai'j
þess ættu þeir nú að gjalda Taylor
og Gordon og yfir höfuð öll þing-
mannsefni Roblins.
Einn flokksmanna Roblins
sagði hérna á dögunum, að ef Rob-
lin sæti við völdin næstu fjögur ár,
þí yrði ekkert eftir til að stjórna—
alt yrði farið og ekkert eftir nema
bælið par sem Manitoba-fylki hefði
það lítur út fyrir, að doctor Mc-
Fadden, Ernerson þingrnaðurinn, sA
ekki áfram um að láta málið • á
móti ritstjóra Free Press skríða til
skara fyrir kosningarnar. Mundi
hann ekki fyrir alla muni vilja flýta
malinu ef hann væri saklaus? Mað-
ur skyldi halda það.
þingmannsefni Roblins í Swau
River og Gimli-kjördæmunum hafa
rekið sig á það, að þeir geta undiv
engum kringumstæðum náð ko9n
ingum nema eitthvað nýtt komi til
sögunnar. Vegna þess er nú frestað
þar kosningu. Verði Roblin ofan á,
þá b'íast þeir við að fremur verði
hægt að vinna bug á mönnum.
Ösannsögli Roblins í opinber
um málum er orðin svo alræmd, a*
þegar hann gerir einhverja staðhæf-
ingu á opinberum stöðum, þá segjn
andstæðingar hans: “þetta er nátt-
úrlega lýgi;” en vinir hans og flokks-
mean segja: “Skyldi nú þetta vera
satt?”
Sundurflakaudi í sárum féfleti
og svívirt eftir ræningjaflokkinn
sem við völdin|hefir setið síðastliCÍD
þrú ár, skorar nú Manitoba-fylki á
alla góða drengi að koma sér til liðs,
reka Roblin-flokkinn af höndum
flér, greiða atkvæði móti öllum þing-
mannsefnurn haus, en með þing-
mannsefnum Mr. Greenway.
þegar Roblin $ók við stjórninni
ara ábyrgð á mfluna og þótti aftur-
naldsmönnum það óhæfilega hátt.
En þegar Roblin kom til valda
hækkaði hann ábyrgð þess um tvær
átti fylkið sjö miljón ekrur af landi. þlÍ3Uridir á hverjH míint og á löngum
Hvað skyldi vera mikið óselt «f því !pirfci á brautinni (290 milur) veitti
landi nú? Hvað skildi vera orðið af í Roblin-stjórniu S20.000 á hverja
verið,
H»'að skyldi verða mikið eftir ós.dt
af landinu ef Roblin heldur völdun-*
u n næstu fjögur ár?
verði landsins, scm selt hefir veriðj|mi]u X tveimar síðustu þingum
sótti Northern Pacific-járnbraatar-
félagið um að fá — fylkinu að kostn-
aðarlausu — að leggja járnbrautir
um “fylkið. Á fyrra þinginu var
neitað um leyfið, en Can. Northern
fólaginu veittir 8S.000 á mfluna
Vínsölubann8menn hafa nú al-
ment komistað þeirri niðurstöðu, að
m ílefnifþeirra muni vera það fyrir
beztu að Mr. Greenway komist til
valda aftur. Hann hefir því að heita
m v eindregið fyigi þeirra. Sýni
mmn nú hvaðjmikils þeir mega sfn
í fylkinu. .Brennivíns berserkirnir
fylgja Roblin. Fylgi hvors flokka
þes-ara skyldi-
virði?
fyrir að leggja járnbrautargreinar
um frjósömustu og þéttbygðustu
hluta fylkisins. Á síðara þinginu
þorðigekki stjórnin annað en veita
leyfið; en á því sama þingi veitti
hún Can.^Northern félaginu 810,000
á míluna fyrir að leggj-i járnbrautir
’ «S^mkT»ml Im <tokto»™ «r npptðjn Kaapud*
í blaði ÍBÍid nemh narm «é tkaidlaut. þeear nan»
•erirnpp.—Eí kaupandi. »em er i «knld v!8 bla8i5
iytar vistfeilnm án þest að ti’.kynna heimilisskifs
(n, þá er það fyrir dómsfdlunum tlitin sýnito*
•Oanun fyrir prettvísleeum tileanei.
Manitoba er eina fylkið í Can-
ada, s ia nú er undir afturhalds
stjórn. Öll hin íylkiu hafa rekið aft-
urhaldsstjórnir af höndum sér.
Kjósið þingmannsefni Green-
wáy’s, og látið Manitoba-fylki fá
aftur bezta stjórnarformanuinn,
sern það hefir nokkuru sinni haft.
nú lejiiRst nie>ra! eftir sama 3v-æðinu og gerði þannig.
hinu lélsgÍEU ómögulegt að byggja
Afskaplegri raðsmensku er ekki unt
að hugsa sér en jarnbrautarsamn-
Ætla Gimli-menn virkilega að
senda B. L. Baldwinson aftur á þing| jnga R0blins. Ábyrgðin.sem hann
og láta hann verða þar sér og þeim| befir hleypt fylkinu í til Northern
Pacitic og Csnadian Northern járn-
brautarfélaganna er nú talsvert yfir
tuttugu miljón dollara, eða því nær
jafnmikið eins og skuldlausar eignir
fylkisins voru þegar Roblin komst
til valda, og ekkert i aðra hönd
nema liðugar 200 mílur af jirn
brautarstúfum og það, að nú eru hór
og öllum íslendingum í landinu til
skimmar framvegis eins og hann
varð á síðasta þingi?
Koblin-stjórnin hefir látið
helstu vini sína fá umráð yfir lönd-
um fylkisins til þess að verzla með
þau upp á eigin reikning. þeir selja
lö idin fyrir sjö til t!u dollara ekr-
una, af pví skila þeir fylkinu $3.00 til j j fy ikinu tvö járnbrautarfélög til að
$3.10i*fyrir hverja ekru; hinu stÍDga | keppa hvort við annað í stað þriggja
þeir f vasann. Skyldi Roblin stjóruin þ<gar Greenway-stjórnin lagði niður
hafa Gimli-þingmanninn í tölu völdin.
Tólfta greinin hljóðar svo:
„Allar ríkisjarðir (Crown Lands)
innan takmarka fylkisins skulu
fengriar fylkinu í hendur.“
Ekki hið allra minsta hefir
Roblin-stjórnin gert til að reyna a5
efna loforð þetta. það er fyrir að-
gerðir afturhaldsmanna í fylkitíu,
i þegar John Norquay var við völdin,
að stjórnarlöndin eru í höndum
Dominion-stjórnarinnar en ekki
fylkisins sjálfs og þeir eru manna
ólíklegastir til að fá því breytt,
endahafa þeir enga slíka tilraun gert.
þrettánda greinin hljóðar svo:
„Bæja- og sveita-umdæmum
skal hjálpað á þann hátt, að fylkið
ábyrgist vexti af skuldaskírteinum
helztu’vina sinna?
Hvernig Boblin-stjórnin
heflrjefnt loforð sín.
(FramhO.
Tíunda greinin í stjórnarskrá
afturhaldsflokksins hljóðar þannig: j
„Fylkiðskal, ef tekjurnar reyn
ast nægilegar til þess, koma á fót
og halda við jarðyrkjuskóla og iðn-
aðarskóla, þar sem handiðnamenn
og a^rir geta fengið verklega æfingu
Og tilsögn."
Hvernig hefir þetta verið efnt?
Roblin-stjórnin segist hafa haft
árlegan tekjuafgang síðan hún kom
til valaa og eftir því hefði jarð-
yrkjuskóli fyrir löngu átfe að vera j ^rra_ " kraíist °S Þau
settur á fót. Engum kemur til
hugar að andæfa því, að þörf sé á
slíkum^skóla og Greer.wny-stjórnin
hafði ákveðiðj að koma honum á
strax og kringumstæður leyfðu,
en afturhaldsflokkurir.n með Rob-
lin í broddijfylkingar setti sig þá
upp á mótigþví og áleit fyrsta sporið
ætti að vera að koma sér niður á
hvar slíkur skóli ætti að standa.
Skóli þessi er ókominD; en nú um
kosningarnar er honum lofað í
fjölda kjördæma^ ef þingmannset'ni
Roblins nái þar kosningu; og til
þe33 að koma slíkurn skóla upp ætl-
ar nú Roblin-stjórnin að stela alt að
$7 5,000 frá barnaskólum fylkisins.
þannig hafa efndirnar á þessu orðið.
Ellefta greinin hljóðar þannig:
„Stjórnin skal eiga járnbrautir
eftir því sem hagur fylkisins leyfir.
það skal vera föst frumregla að
veita engan styrk (bonus) því járn-
b.'antarfélagi, sem ekki veitir stjórn
fylkisins hluttöku í því að ákveða
fl itningsgjald á þeim brautum, er
st/rkinn fó, ásamt rétti til að kaupa
brautirnar ef stjórnin vill."
Hvernig hefir þetta verið efnt?
þegar Roblin-stjórnin kom til
valda, lét hún það vera eitt fyrsta
verkið sitt að svíkja Northern Paci-
fic járnbrautarfélagið til að selja sér
járnbrautir þess í fylkinu fyrir $7,
000,000, eða fyrir fjórum miljónum
meira en þær vojru verðar; og svo
lét stjórnin Canadian Northern járn-
brautarfélagið fá allar brautir þess-
ar og minkaði þannig járnbrautar-
samkepnina f fylkinu með því að
fækka járnbrautarfélögum úr þrem-
ur niður i tvo. Á Dauphin-braut-
inni veitti^Greenway-stjórnin Can.
Northern félaginu ótta þúsund doll-
eru nægilega trygð.
Hvernig hefir þetta verið efnt?
Roblin stjórnin hefir á ýmsan
hátt sýnt bygðarlögum fylkisins ó-
rétt og óvild í stað þess að.veita
þeim hjálp eins og þau áttu að venj-
ast meðan Mr. Greenway var við
völdin. í tvö ár lagði stjórnin aukna
skatta á sveitina; hún gaf raf-
magnsfélögum ótakmarkað vald til
að leggja brautir og þræði eftir
sveitunum án leyfis þeirra;hún svifti
bændafélögin í mörgum tilfellum
styrk þeim, er þau höfðu notið þeg-
ar Mr. Greenway sat að völdum; og
hún hefir svo eyðilagt lánstraust
fylkisins á þessum rúmum þremur
árum, að skuldabréf Selkirk-bæjar
seldust ekki vegna þess að ábyrgð
fylkisins var ekki talin nægileg
trygging.
Fjórtánda greinin hljóðar svo:
„Alment jafnrétti."
Hefði grein þessi hljóðað á
þessa leið: „Alment jafnrétti af-
numið“, þá hefði með réttu mátt
segja, að það væri eina greinin sem
breytt hefði verið eftir Meiri ó-
jöfnuð hefir engin stjórn sýnt en
Roblin-stjórnin. Til þess að njóta
fallk ominna mannréttinda f fylkinu
þegar á einhvern hátt er við stjórn-
ina að eiga, verður maður að hafa
kynt sig að þvf að fylgja henni skil-
málalaust að málum. Á hinn bóg-
inn er þetta hlægilega heimskuleg
grein. Eins og menn nyti ekki al-
menns jafnréttis hér í landinu þegar
greinin var| samin? það var fyrst
eftir að afturhaldsmenn komn til
valda, að jenskumælandi menn og
annarra þjóða menn voru gengnir í
sundur og hinir sfðarnefndu svlvirt-
ir með því, að gera þeim qpinberlega
lægra undir höfði.
Fimtánda grein hljóðar svo:
„Lög skulu sett, er veita verka-
mönnum bætur fyrir meiðsl, er þeir
verða fyrir við venjulega vinnu hjá
vinnuveitendum.“
Að því leyti ergrein þessi hlægi-
leg, að lög þessa efnis voru samin
hér í fylkinu árið 1893 — sex arum
áður en greinin var samin. Annað-
hvort hata þeir, sem stefnuskrána
sömdu, verið svona fáfróðir, eða þeir
hafa hugsað sér að hampa greininni
framan í verkalýðinn og telja hon-
um jafnframt trú um, að engin slík
. lög væri til. Hér er þvf um alls
engar efndir að ræða.
Sextlnda greinin hljóðar svo:
„Takmörk fylkisins að norðan
skulu f'ærð til Húdsonsflóans."
Eins og hverju mannsbarni er
kunnugt hefir Roblin stjórnin ekk-
ert gert til að fá fylkið stækkað
norður að flóa eða eitt einasta fet í
þá attina.
Seytjánda greinin hljóðar svo:
„Fylkið tekur að sér alla um-
sjón og stjórn fiskiveiða innan tak-
marka sinna.1'
þetta er greinin sem Mr. B. L
Baldwinsson var við að semja, „vit-
lausa greinin" sem kölluð er. Fisk-
veiðarnar heyra samk væmt stjórnar-
i skránni undir Dominion stjórnina
j en ekki fylkisstjórnina og það lýair
meir en meðal heimsku að láta aðra
eins fjarstæðu og bull út frá sér
ganga, eins og grein þesssi er.
Átjánda ereinin hljóðarsvo:
„Jarnbraut skal lögð til Húd-
sonsðóans.“
Hefði Mr. Greenwsy setið við
völdin ^íðastliðin fjögur ar, þa væri
nú að öllum líkindum braut sú vel
á veg komin, en þó Roblin yrði
næstu 25 ár við völdin þáyrði braut-
in ekki bygð. Hugur Roblins er
allur við alt aðra braut, og á þingi
1901 sampykti flokkur hans í einu
hljóði að hverfa frá þeirri hugmynd
að byggja hana. Styrkinn, sem
þeirri braut var fyrirhugaður, veitti
Roblin-stjórnin Can. Northern fé-
laginu til að byggja járnbrautir ut-
an fylkisins.
þá kemur nitjánda og sfðasta
greinin, sem Roblin-stjórnin hefir
orðið sér til mestrar skammar fyrir
í augum allra heiðarlegra manna
hún hljóðar þannig:
Ráðstafanir skulu gerðar til þess
að vilji fylkisbúa viðvíkjandi vín-
sölubanni hafi tilætluð áhrif. Ráð-
stafanir þessar skulu stýrasvo nærri
vínsölubanni sem fylkið hefir vald
til.:*
það er að bera í bakkafullan
lækinn að sýna fram fi, hvernig lof-
orð þetta var meðhöndlað. Á sví-
virðilegan og fyrirlitlegan hátt
reyndi stjórnin á vitund vínsölu-
mannanna að leika á vínsöluba”ns
mennina. Vínsölubannslög voru
samin, þeim hagað þannig, að þau
kæmi í bága við stjórnarskrfina og
lögmenn leigðir upp á kostnað fylk-
isins til að andmæla þeim og fá þau
feld. Og þe^r svo fór, þvert á móti
ósk og von Roblin-stjórnarinnar, að
æðsti dóm8tóll ríkisins gaf þann úr-
skurð, að lögin færi alls ekki í bága
við stjórnarskrána. þá var öllurn
brögðum beitt til þess að fá þau feld
með lýðsúrskurði. Alt það fargan
kostaði fylkið talsvert yfir þrjátíu
þúsund dollara. Aldrei hefir vínsala
verið jafn ótakmörkuð í fylkinu
eins og síðan Roblin-stjórnin komst
til valda. Láti vinsölumenn það
sjást, að þeir fylgi Roblin að málum,
þá geta þeir óhræddir og hættulaust
haft holur sínar opnar á hverjum
tíma sólarhringsins sem er.
þá höfum vér í fám orðum sýut
hvernig Roblin-stjórnin hefir st&ðið
við stefnmkrá flokks sins og efnt
loforð sín. Skýringar vorar eru víst
flestum meira og minna kunnar og
munu allir sanngjarnir og óhlut-
drægir menn við það kannast, að
ekki eitt einasta loforð hefir verið
efnt. það lítur út fyfir að Roblin-
Með
innkaupsverði.
Seinni part þessa mána(5ar læt eg
gera viö og stækka bú8 mína, og
til þess tíma sel eg alt með inn-
kaupsverði. Eg hefi um $7,000
virði af úrum, klukkum og gull-
og silfurstássi af öllum tegundum.
Eg vil sérstaklega minna á gift-
inga- og trúlofunarhringana. Það
er skömm að láta enskinn kaupa
þá alla.
stjórnin hati sett sig út til að láta
það ekki á sig sannast, að hún tæki
nógu mikið tillit til fólksins til að
standa við orð sín eða flokks síns í
einu einasta atriði.
Keisarafrændi í vinnu-
mensku.
(Niðurlag frá 1. bls.)
börnin befðu við ekkert annHÖ að
stvðjMBt f heiminncn en pað, sem eg
gseti l&tið peim f té, hvatti mig til
þess að örvænta ekki nó yfirbugast
Eg getekki frfi prf sagt hvað mikla-
og margar auðmýkingar eg varð að
pola og hve mikið eg varð að brjóta
odd af oflæti mfnu, en eg vissi að pað
var skylda mfn að yfirbuga f>að alt,
og pola alt, heldur en missa nokkurt
tækifsBri til þess geta unnið mér
og ra'n'.im brauð.
Loksins var nú sfðasti dollsrinn
farino, og eg varð að fara að pant-
setja þessa fáu muni, sem við fittum
til. I>að var um pessnr mundir að
eg lét til leiðest, fyrir bænir konunn-
ar minnar, að skrifa Franz Jóseph
keisara og segja honum frá ástandi
mfnu og hvort honum pætti sæmilegt
að láta erkihertogasoninn svelta f hel
f einni af stórborgum keisaradæmis-
ins. Eg fókk aldrei neitt s/ar upp &
petta bréf, og hefi oft verið f efa um,
að pað hafi komist alia leið til keis-
arans, pvf hann er sagður gófhjart-
aður maður og hefði, að eg hygg,eitt-
hvað bætt úr björum mínum, hefði
hann fengið vitneskju um pau.
Nú var alt sem eg hafði til að
pantsetja rétt fi protum og við vorum
bókataflega 4 heljarpröminni. Hú*-
eigandinn lofaði okkur að vera eina
viku fin pess að borga húsaleigu. En
peg8r bún var liðin og hann sfi að
ekkert rættist úr fyrir okkur lét hann
bera okkur út eitt laugardagskveld.
Þarna stóð eg nú, réttmætur
erkihertoginn og frændi keisaran«,
allslaus fi stræiinu með konu og firam
börn, fin pess að hafa nokkurt skýli
eða eitt einasta oent til pess að kaupa
fyrir næturgistingu handa mér og
mínum l>að var ógurlegt fistand Og
eg gleymi aldrei pvf hugarstrlði sem
eg fitti f pað kveld.
1 pessum vandræðum datt mér í
hug að eg yrði að rota bfigindi mín
sem hjfilparmeðal til pess að bæta úr
brftðustu nauðsynjunutn, og eg rauk
fi stað og inn & skrifstofu eins frain-
takssauiasta dagblaðsins f borginni til
pess a? gera bfigindi mfn og atvikin
að peim heyrum kuntiug. Ritstjór-
inn tók mér miög vingjarnlega og
oinum klukkutfma seinna kvaddi eg
hann og hafði nú fimtíu dollara í vas-
anum. Mér fanst eg nú stórtlkur,
svo lfigt var eg fallinn. Eg hafði nú
rfið fi að leigja raér annað húspláss,
en nú tók eg að eins eitt herbergi, og
hélt svo fifram að leita mér að atvinnu
en kappsamlegar en fiður. En pvf
miður eyddust peningar mfnir fljótt
og eftir lftinn tfma voru peir búnir.
Áftur var eg nú kominn í skuld
fyrir húsnæði og aftur var eg nú bar-
inn út & laugardagsk veld. Nú hafði
eg enga nýja sögu & reiðum höndum
til pess að setja í blöðin, og við urð-
um nú að liggja úti I næturkuldanum
Vjð haipruðum okkur undir húsvegg
til þoss að skýla okkur eins yel og
auðið yar. Daginn eftir fór eg með
konuna og börnin & þurfamannahúsið
og hólt sto fifram að leita mér að at-
\ innu. E i hélt paunig fifram dag