Lögberg - 17.09.1903, Blaðsíða 6

UX4EKG, 17. 8EPTEMFER h»«*.h
Ahtaudið oir framtiðarhorf-
urnar í Bandarikjunum.
Uppskeran heör orftiB póP; iOn.
jhOar-franoleiOglan h»Hr veriö mikil &
sumrinu prátt fyrir verkföllin; j&rn
og stálgerðar verksmiöjurnar hafa nóg
að starfa; járnbrautirnar bafa aldrei
haft jafnmikið að öytja; allir flokkar
iðnaðarmanna og verkamanna bafa
▼innu og kaup; alls konar sumarfund.
ir hafa verið haldnir til að styðja að
mentun, iðnaði, góðu samkomulagi
og öllu öðru jróðu ofr rytsömu, sem
h igsanlegt er undir sólinni (B-inda-í
rfkjamenn balda pjóðfundi undir alls ,
konar nöfn im til pess að njóta ft.
nssftjunnar af forð til San Francscoí \t/
eða Boston eða Nfa^ara fossa ina);
allir mnnn, sero vinna fyrir liö slnu \l/
\/
\j/
\$/
\Í/
\t/
\í/
\U
4
’vl/
\í/
\l/
með heiðarle^u starfi, hafa fengið
laun, eða póknanir, eða iðnaðar^róða
til að sýna, að sumarið hefir verið
gott; og ámwgðir og vongóðir mtef*
menn nö haustinu. Fólkið, sero yfir
sumarut&nuðina befir haldið si^ við
•jávarsfðuna eða I fjalllendinu, er nfi
að skila sér h-im aftur, og alt gen^ur
svo vel landshornanna & milli, að
Bandartkjamenn hafa vissulega full
fts'ieðu til að telja sig gasfusaroa pj Vð.
Bráðlega verður hspgt að sýna, að
lrorisveinafjöldinn I roðri og lrogri
skólum og mentastofnunum verður
meiri en nokkuru sinni ftður, og
p»ö talandi vottur um vellfðun og
vaxandi framf&rahug pjóðarinnar.
Vitaskuld eiga Bandarfkjaœenn
▼iö skrflmorðin (iynchings) og verka.
mannafélötrin »ð strfð*; en peir eru f
friöi og sátt við allar pjóðir, og tveir
voldugustu Norðurftlfukonungarmr
hafa veitt peim paun heiður að láta
•jóliðsforinirja frá Bandarfkjunum,
serr pá bafa heimsótt, sitja til borðs
meö sér og heitið Bandarfkjunum vin
Éttu sinni. HÍDgaö streyma menn úr
öllum álfum heimsins—satt að segja,
að sumu leyti of margir. Til pesa að
halda jafnvæginu verða Bandarfkin
að njóta vináttu stjórnenda vissra
rfkj. og áliti hjá hinni aðprengdu al-
pýðu aunarra rfkja; útlenda verzlun-
in fer vaxandi, og pað er meira virði
en öll vináttumerki.
Dótt vissir menn tapi stórfé á
verðbréfabralli, prátt fyrir vellíðan.
ina f landinu, pá gerir slfkt lftið; pvf
að sá hluti pjóðarinnar, sem að fram-
leiðslu starfar, býr langt f burtu frá
kauphöllinni í Wall strroti.
Allir segja, að verzlunarmálin aé
1 góðu lagi og á föstum froti. Maður
hittir naumast kaupmann, verksmiðju- unum
mann, bankamann eða járnbrautar.
mann, se-n ekki er vongóður, og varla
sést orð f verzlunarblöðum, nó da^.
blöðunum, um neinn kvíða fyrir fram-
tíðinni f viðskiftsbeiminum. Dað er
aðallega prent, sem menn pessir ræða
mest ofr álfta varhugavert, jafnvel pó
pað fylli pá e 'gum sérlegum kvfða.
Flestir peirra t«la um verkemanna-
•pursmftlið sem skaðlegt fyrir vellfð-
•n, en «vo léttlyndir og vongóðir eru
Bandarfkjamenn, að peir óttast ekki
pá hættu. J fnvel menn, sem verk-
föllin hsfa unnið mest tjón, treysta
pvf, að verkamsnn Bandarfkjanna sé
of hygnir til að ofbjóða iðnaði lands-
ins. Dó eru pe'r til, sem lfta alvar
legar á pau mál og stendur stuggur
?*f aDdanutn í verkamannafélögunum,
einkum „building and trad«“ fólags-
skapnuro. Uro pað fórust einum stór-
kanpmanni 1 Chicago Dýlega pannig
nrð:
„Haldist verkarnanna æsingar
pessar við, pá verða verkarnannafé-
lögin vinnuhuis, fyrir pá sök, að verk-
veitendur borga oú eins há laun og
peir geta. Núverandi vellfðan getur
ekki haldist nema verkamannafélögin
geri sig ánægð með bið afarháa kaup,
sem nú er borgað, og kaup hlýtur að
stfga niður ef nokkuð dofnar yfir
verzlun . . . Eg get um pað borið, að
iðnaður hefði aukist mun meira í Chi-
cago á síðustu fimm árum ef ekki
hefði staðið yfir petta endalausa verka-
mannastrlð.“
Ef til vill verður pvl ekki neitað
að peim fari fjölgandi, sem ótti sterd-
ur af verkamannamálunura, en alment
talað treysta Bandarfkjamenn á shdd-
girni verkamauna.
Rit Gests Pálssonar : : :
: : nyjum kaup. Lögbergs.
KOSTABOÐ LÖGBERGS:
í vor, sem leið, buðum vérnýjum kaupendum Lögbergs,
sem borguðu andvirði blaðsins fyriríram, Winnipeg-útgáf-
una af ritum Gests Pálssonar í kaupbætir. Kos.taboði þessu
var þá tekið svo vel. að þau fáu eintök, sem vér höfðum
ráð á, gengu fljótt upp. — Nú höfum vér á ný eignast tölu-
verðan slatta af bókinni, og meðan vér höfum nokkuð til
af henni bjóðuni vér NÝJUM KAUPENDUM Lögbergs,
sem senda oss $2.00 fyrir fram fyrir einn árg. blaðs-
ins, eitt eintak af ritum Gests Pálssonar í kaupbætir,
og sendum bókina þeim .íostnaðarlaust hvert sem er-
—-Bókin er alls staðar seld fyrir $1.00, og ef menn vilja
heldur eignast hana á þann hátt, getum vér selt þeim hana
fyrir það verð. — Nýir kaupendur Lögbergs fá hana
GEFINS. — Auðvitað græðum vér ekki á þessu fyrsta ár-
ið, en flestir, sem byrja að kaupa Lögberg, halda því áfram.
—Að öðrum kosti geta nýir kaupendur Lögbergs, sem
borga fyrirfram fyrir næsta árgangi blaðsins. fengið ókeypis
alt, sem eftir er af yfirstandandi árgang og hverjar tvær af
neðangreindum sögum Lögbergs :—
Sftömenni: nir..
Phroi-o ........
t leidsln ....
Hvíta hersveitin. ...
Leikinn Klæparaftður
Höf'iðtrliepnrinn.
Pftll sjórn.n. og Ojaldkerinn..
554 bls.—5r,c virði
495 bls. - 40. virði
8: 7 bls.— 8 c. virði
615 i is.—60c. vi ði
364 bls.—40c virði
424 b!a —45c. virði
3 »7 blg.- 40c. virði
sj
Hefndin..............,... 173 bls—lOc virði
—Borganir verða aö sendast oss að kostnaðarlausu inn á
skrifstofu blaðsins.
GAMLIR KAUPENDUR, sem borga fyrirfram fyrir
næsta árgang, fá einnig í kaupbætir hverjar tvær af sögu-
bókum Lögbergs, sem þeir kjósa sér.
The Logberg Printing & Pnbl. Co..
Cor. William Ave. og Nena St.,
♦ ♦ ♦ Winnipeg, Man.
P. o. BOX 1282.
1
<?
9
<?
9
<?
9
9
<?
?
9
<?
I
A n iB aðalroftlið, sam mikiB e-
um rroit, er það, hve stórkost’ega
verðbréf hafa failiB f verði; en auðvit
að kannast allir við pnð, að pau voru
komin f óeðlilega hátt verð og hlutu
pvf fyr eða sfðar að koma niður. Með-
an iðnaður og vöruviðskifti er f blóma
pá er pó ekkert að óttast. Verð
bréfaviðskifti snerta tiltölulega fáa
menn—alls ekki pjóðarheildina.
Driðja málið, sem um er rætt, ®r
afskifti stjórnarinnar af viðskiftamál.
annars vegar tilraun stjórn-
arinnar til að afstýra iðnaðarog verzl-
unar-samsteypum (trusts), hins vcgar
pörfin á lö^gjöf e- ffreiði fyrir iðnaði
og verzlun. Vfsindalega hliðin á pví
máli fer of mjög fram hjá peim mönn
um flestum, sem færastir eru og he’zt
rottu um pað að hugsa.
Menn gera sér góða von um
framhald á vellfðan og búast við meiri
fratnförum á koraandi árum en verið
hefir nokkuru sinoi áður. Dið sem
menn f Norðurríkjunum óttast ef til
vill mest, er landbrallið — að pað
gangi óeðlilega langt og leiði til
ekaðlega afturkipps. Aðalskilyrðin
fyrir framhaldandi vellfðao og fjör
ugri verzlun telja peir pað, að vöru-
flutningar fáist austur að hafi nieð
hæfilegum kjörum, og að góðir viA-
skiftasamningar við Cauada komist á.
Járnbrautarmenn eru mjög vou
gó*ir um framtíðina. Deii hafa aldrei
haft jafn mikið að starfa og geta ekki
hugsað sér, að úr pvf detti botninn;
en pess ber að gæt», að járnbrautar-
starfsemin byggist á öðrum iðnaði og
viðskiftum landsins. Vörurnar hljóta
að verða framleiddar, tilbúnar og
seldar áður en járnbrautirnar fá paer
til flutninga.
Trúin á framtfðinni á sinn pAtt
f pvf, að vellíðan viðhaldist f landinu.
Einn máttarstólpinn undir velsæld
landsins er traustið, sem er eitt af
beztu lyndiseinkunnum Bandaríkja.
manna.— World's Work.
Panama-samningarnir í
höndum Colombia-manna.
(Úr The Literary Digest).
Ýmsar fremur nýstárlegar’ tillög-
ur birtust 1 Bandarlkjablöðunum hér
um daginn pegar haldið var, að úti
væri um Panama-samningana. „Col-
o nbia-piogið hefir f einu hljóBi hafn.
nð Panama-skurBs samningunum,'*
ra ;ði frétt frá Bogota; og pá gengu
fréttablöðin óðar út frá pvf sem vfsu,
að samningarnir vrori úr sögunni
Tveiraur dögum sfðar fréttist aftur,
að fjrir Colombia-pinginu )»gi nú
frumvarp til Dýrra samninga, og talað
vrori um stjórnarskrárbreytingu til
pess að geta inætt kröfum Banda-
rfkjaraa'inft. En áður en sfðari frétt-
in kom, voru menn farnir að ráða
Bvtiditrlkjiimönnum til að hslla sér
aftur að Nicaragua leifinni, og voru
pvr auðvitað fremstir f flokki menn
peir, sem þairri leiðinni hafa frá upp
hafi hlyntir verið. Sum blöð vor
mæltu með pvf, að Bandarfkin slægi
hendi sinni yfir Pannma-skurðs land-
spilduna til algerðra umráða; sum
vildu láta grafa skurðinn snmkværot
samningunum við franska Panama
félagið, hvoit Colombia-mönnum lfk-
aði betur eða ver; eun önnur blöð
viidu láta Panama meon segja sig úr
lögum við Colombia, og láta sfðan
B uidarfkjamenn semja við þá. Með
siðastnefndri tillögu, sem sagt er, að
Shelby M. Cullom senator frá Illinois
hafi breyft fyrstur mauna, raæltu sex
fréttablöð. BLðið Nnw York „Sun“
álítur, að með pví þetta sé kallað
Pauama-skurður, þi muti ekki vera
úr vegi að vita, hvað Panama-menn
sjálfir leggi til málanna. Eitt blaöið
segir, að Pnnama gæti sagt sig úr
lögum við Colombia og mundi það fá
viðurkenning stórveldanua, sem sér-
stakt lýðveldi, með fylgi Bandarfkja-
manna, og mundi þft ekki taka lengi
að ná samningum. Blaðinu lndiana-
polis „Sentinel“ farast pannig orð um
málið:
„Einfaldasta aðferðin til pess að
pröngva Colombia v»ri sú að koraa á
stjórnarbyltingu f Panama og Costa
Rica og veita stjórnbyltingamönnum
lið. Dannig fara Norðurálfumenn að
til pess að fá málum sfnum framgengt.
Dað er ekki sem hreinskilnislegast til
verks gengið, en pað verður ekkert á
slfku haft, og f þessu tilfelli mundi
láta nærri, að það væri réttlætanlegt.
F.estir Amerfkumenn mundu meira
að segja Ifta með velpóknun á p»ð.
að stjórn Panama-eiðisins væri Suður-
Amerlku óháð og stæði f nánu snm-
bandi við Bandarfkin.“
Blaðið Boston „Advertiser14 seg
ir, að Indlánar, Hindúar og Filipfnar
hafi rýmt fvrir heimsmentuninni og
viðskifsnpörfum pjóðanna, og hið
sama hljóti Suður-Ameríkumenn að
gera. „Sé ekki unt að komast að
•amningum við Colombia,44 segir
blaðið, „hvers vegna pá ekki að slá
hendi á landið eins og svo auðvelt
hefir reynst, par sem Indfánar og
Hindúar hafa átt hlut að mftli? Hve-i
vegna ekki að gera hreint fyrir stn
um dyrum og leggja alla Miö-Amer.
iku undir Bandarfkin?-4 Og blaðið
Hartford „Times44 tekur að nokkuru
leyti f sami strenginn: „Fyrir fimtán
áruro sfðan voru sumir frægnstu og
viðurkennustu stjórnmálamenn vorir
þvf meðroæltir að fá umráð yfir Pan
•roa leiðiniii með raldi ef nauðsyn
krefð st, og lftur ekki út fyrir, að s
tfmi sé nú þegar kominn?-4
Hávað- blaðanna fór pó stillileg
ar f mftlið; pau gátu ekki trúað pvf,að
Colombia neitaði algerlega að l&ta
grafa skurðÍDn og treystu þvf að sam
an drægi með þeim og Bmdarlkja
mönnum. Blaðið Washington
„Times44 segir ekki láandi pó Coloro-
bis.menn vilji reyna að komast að
sem allra beztum Bamningum, pvf »ð
um jafnmikla peningavon muni aldrei
v<-rða fyrir pá að tala; og blaðið De-
t oit „Journal44 segir, að sé Colombia
seinlát f mftlum, pá hafi Bandarfkin
verið pað, ekki tfður; og avo farast
pvf pannig orð:
„Óneitanlega ferst Colombfs-
mönnum miður en vel f máli þessu.
En f pví efni hefir verið hið ssma
hægt um 038 að eegjii. Og svo er
þ»ð nú lagt til málanna, að viB kom-
um Colutnbia-mönnum saroan 1 inn-
byrðis ófrið og grfpum slðan frá þeitn
betnið meðan þeir hanga hverjir f
öðrum. Oss er sagt, að við getum
fengið alt, sem vér fömm fram á, ef
ekki væri fyrir teprulega samvizku
•emi. En pvf má ekki gleyma, að
pað er pessi samvizkusemi—og lög-
reglan—sem gerir eignir manna ein-
hvers virði, hvar sem er. Dað borgar
■ig ekki fyrir oss aB hafa rán fyrir
öBrum pjóBum til þess að fá skipa-
•kurð grafinn, sem vér óefað fáum að
grafa &n þess—og borga fyrir—ef
vér annars erum gæddir að hálfu leyti
jafnmikilli þolinmæðr eins og aðrar
pjóðir hafa sýnt oss allan pann tfma,
sem vér höfum verið að hangsast á
fram með m&l þetta.44
Margir undrast yfir því, að mál
petta skuli mæti nokkurri mótspyrnu
f Bogota. Nokkurar vel skiljanleg-
ar ástæður fyrir slfkri mótspyrnu eru
dregnar fram f því, sem hér er tilfært
úr ritgjörð eftir Archibald R. Colqu-
houn I blaðinn „Outlook:44
„Dið virðist f fljótu bragði, að
skoðanir f Colorobfa geti ekki verið
tvfskiftar um pað, hvað æskilegt sé,
að Panama-samnÍDgarnir komist á; en
þeir menn, sem málunum eiu vel
kunnugir, álft», að hefði Colombia
þingið komið saman fyrir tveimur
mánuðum slðan, pá hefði tækifærið
til að fá samn’Dgana sampykta ekki
verið nema 4 á móti 10. Dcim, sem
samningunum eru mótfallnir, má
skifta þannig f flokka:
1. Deir, sem álíta í hjartans ein.
lægni, að ssmningarnir komi f bftga
við Colombla-grundvallarlögin, og að
halda sig við gruDdvallarsetningar
peirra sé meira virði fyrir þjóðina eti
nokkurir peningalegir hagsmunir.
2. Deir, sem þykjast andæfa sair n-
ingunum af ástæðunni nr. 1, en gera
pað einungis til að geta ásakað stjórn-
ina fyrir að selja Jandið, þvert ofan í
ákvæði grundv&llarlaganna, til þess
að auðga sjálfa sig. Dannig tala
margir andstæðingar stjórnarinnar,
sem ekki sitja sig úr færi með að
koma henni f vanda, og jafnvel menn
úr jtjórnarflokknum, sem í raun og
veru ekki hafa annaö á móti samn-
ingunum en pað, sem tram er tekið í
3. ástæðu.
3. Deir úr stjórnarflokknum, sem
vilja láta fresta samningunum pang-
að til þeir sjálfir komast til valda eða
geta á einhvern hátt fengið trygging
fyrir að nft f einhven skerf af fé pvf?
sem Bandarfkjamenn borga—komist
saraningar á.
4. Deir, sem álft*, að hægt sé að
láta Bandarfkjamenn borga meiriupp-
hroð, sérstaklega ef ekki sé hrapað aö
samningunum. Dessa ástæðu nota
og sumir peirra, sem um ekkert ann-
að hugsa en að fá samningunutn frest-
að.
5. Deir, sem álft'i, að $10,000,000
afhentir stjórninni f einu verði pjóð-
inni til lftils góðg; annaðh'-ort verði
fénu óráðvandle a eytt, eða þ»ð verði
látið gaDga til að borga skuldir.
Menn pessir vilja heldur, að B oda-
rfkjamenn greiði vissa fjftrupphæð ár-
lega, jafnvel pó minna nemi alls en
hinni umræddn upphæð.
6. Deir úr P»n»m< d úldinni, sem
álfta, að með þvf skurðurinn verði
hjft þeim, pá ætti þeir að fá verö
landsins, og mótmrola samningunum
pangaö til peir fft að vita, hvernig
fénu verður skift. Surair vilja jafn-
▼el ganga úr samhandiou, stofna
sjálfir lýðveldi, gera sfna eigin samn-
inga og hafa sjftlfir haginn af peim.
7. Deir, sem alt mögulegt og ó-
mögulegt hafa út ft samningana að
setja, og f flestum tilfellum er hrogt
•B rekja til persónulegrar óvildar.
AndstroBingar máls pessa eru þvf
öflugir, má virBast, en mikið af mót-
spyrnunni mundi hverfa ef til tnála
kromi, að við skurðinn yrði hrott; og
mótspyman fer daglega fremur mink-
andi og verður ef til vill að engu fyr-
ir hinni ósegjanlegu löngun stjórn-
arinnar »ð fá samningana staðfesta
ftður en húa leggur niður völdin.
Séra OddurV. Gíslason
Min er ekki mentin tftl;
meinsemda úr böndum
líkama, og líka sftl,
leys’ eg jöfnum höndum.
Hann hefir læknað mig af tauga-
veiklu og svima. — Trausti Vigfússon,
Geysi P.O,
Hann hefir læknað mig af heyrn og
höfuðverk.—RósaA Vigfússon.GeysiP.o.
Hann hefir læknad m’g af magabil-
un m fl.—Auöbj. Thorsteinson.Geysi P.o.
Hann hefir Iæknað mig af hðagigt.
—E. Einarsson, Geysi P. O.
Hann hefir læknað mig af liðagigt
m. fl.—Jón Asbjai narson, Hnausa P. O.
Haan hefir læknað mig af liðagigt
m. a—Jóhanna Jónsdóttir, Icel. River.
Haun hefir læknað raig af hjartveiki
oe taugaveiklu m. fl.—Sigurlína Arason,
Arnes P.O.
MIKILSVERÐ
TILKYNNING
til agenta vorra, félaga
og almennings.
Ályktað hefir vetið að
æskilegt væri fyrir fó'aar vort
og félaga þess. að aðal-skrif-
stofan væri í Winnipeg.
Til þess hafa því verið feng-
in hei bergi uppi yfir búð Ding-
wal’s girasteinasala á n w. cor,
Main St. og Alexander Ave.
Athugið því þessa breyting
á utanáskrift fél.
Með auknum raögulegleik-
um getuð við gert betur við
fólk en áður. Því ara. sem
fél verður og því n iri, sem
ný viðskifti eru gerð. því fyr
njóta menn hlunninda na
The'Canadian Co-operative
Investmnt Co, Ltd.
ELDID VID GA8
Ef gasleiðsla er um götuna ðar leiðir
félagið pípurnar að götu línunni ókeypis.
Tengir gaspípur við eidastór, sem keypt-
ar hafa verið að þvi án þess að setja
nokkuð fyrir verkið.
GAS RANGE
ódýrar, hreinlegar, ætíð til reiðu.
Allar tegundir, $8.00 og þar yfir. Kom*
ið og skoðið þær,
Jhe Winnipeg E Street^Railway C«.,
G sstó-d iil Jin
215 POBBTACf 1 AVENUJC.
OLE SJMONSON,
mwlirmeð sfnu nýja
Seandinaviau fíoíel
718 Maiit Stbbbt
FaBi $1.00 & dtg.