Lögberg - 01.09.1904, Side 1
4 s •szs>rÁ^>?>t -i sgg/ái.w.írogZKK^,* • ^
Winnipeg minjagripir:
Tviblaðaðai' árar á lOc, ‘20c. 25c og
50c; eldspítus'okkar 35c og öOc; pipar-
og saltbaukar 25c; bjöllur 25c.
SAllir velkomnir.
Anderson &. Thomar-,
Ej E38MainStr. Hardware. Telepi'jOne 339
g^gwg^;aswCTÆ?aft?&,?gi«igi^aH«!i!aHB!mvjigg.’gBa8gs.mgai!^ ♦
I Úrkeðjuskraut
ÍLitlir skráfulyklar. klaufhamrar, ket-
isxir, sjátrarabrýni. trésmíðatól, hníf-
ar af ýmsri gerð: alt silfrað og gyit. ""
Verð 35 cents.
Anderson át Thomas,
j£: 533 Main Str, Hardware.
|v Merki: svartnr Vale-liis.
4 ZZ&S5&X2
Telephone 339. :-i
0
sy
17. AR.
Winnipeg, Man.. Fimtudaginn, 1. Sept. 1904.
NR. 35.
Fréttir.
Úr ölluni áttuni.
Hveitiuppskeran á Englandi lít-
ur út fyrir aö veröa í allra rýrasta
lagi.
Unglingsdrengur í Clanvilliam,
Man., varö óvart fööur sínuni aö
bana meö byssuskoti nú fyrir
skömmu.
I óeiröum út af niöursuöu-
manna verkfallinu í Chicago var
einn maöur skotinn til bana og
þrír særöir allmiklum sárum um
fyrri helgi.
J. C. Paterson, ungur maöur
tuttugu og fjögra ára aö aldri,
sonur J. C. Patersons, er var
fylkisstjóri í Manitoba næst á
undan McMillan, druknaöi af báti
á fimtudaginn var í Toronto.
Verzlun Canada viö útlönd fer
óöum vaxaadi. Síöastliöiö verzl-
unarár, frá i. Júli 1903 til 30.
Júní 1904 nam hún fjögur hundr-
uö sextíu og fjórum miljónum, níu
hundruö sjötíu og átta þúsundum,
þrjú hundruö sjötfu og þremur
dollurum.
Bóndi nokkur E. Einarsson aö
nafni, í Lariviere í Suöur-Mani-
toba varö fyrir því mikla óhappi,
að skera, aö óvörum, fótinn af
sex ára gömlum syni sínum, meö
sláttuvél, er hann var aö vinna
meö.
Fellibylur gekk yfir bæinn St.
Louis, eöa nokkurn hluta hans,
fyrra föstudag og geröi allmikiö
tjón. Einum maHni varö óveör-
iö aö bana og um fimtíu mam s
fékk meiri og minni áverka. Ekk-
ert tjón gerði bylurinn á sýni«gar-
svæöinu.
Loftfari frá Fergus Falls,
Minn., Hoffmar að nafni, er var
aö reyna loftbát er hann hafði
búið til, steyptist meö bát og öllu
saman niöur í Alice vatniö og
druknaöi þar áöur en hægt var aö
bjarga honum.
Tvær konur uröu fyrir hraö'lest,
skamt frá Hamilton, Ont., f vik-
unni sem leiö, og biöu bana af.
Konurnar, sem voru keyrandi í
vagni meö einum hesti fyrir, voru
aö reyna aö komast yfir járn-
brautina fyrir framan lestina, til
þess aö þurfa ekki aö bíöa á meö-
an hún færi fuam hjá, en uröu of
seinar fy-rir.
sér í allri nútíðar herkunnáttu.
Skotvopn liðsins segir hann vera
af allra nýjustu gerö. í nágrenn-
inu viö Nankin segir hann aö fimm
þúsundir manna hafi kappsamlega j
stundaö heræfingar nú til skamrns
tíma. Álítur konsúllinn engan
vafa á því, aö liö þetta muni ætl-
að japansmönnum til hjálpar.
Fyrir nokkuru síöan hurfu tvö
börn, stúlka sextán ára og piltur
12 ára garnall, sem voru að tína
ber í skóginum skamt frá Fort
William. Eftir fimm daga útivist
komst stúlkan heim aftur illa til
reika en drengurkm, sem oröið
haföi viöskila viö hana, er enn ó-
fundinn.
Uppreistin í Paraguay í Suöur-
Ameríku heldur áfram meö fullu
fjöri og gengur uppreistarmönnum
betur. Nýlega náöu þeir gufu-
skipi er stjórnin átti og var her-
málaráögjafínn á skipinu. Reyndi
hann aö komast undan á þann
hátt aö hann kastaöi sér útbyrðis
og ætlaöi aö synda til lands, en
uppreistarmennirnir náöu honum
og hafa hann nú í haldi.
Booth, foringi hjálpræöishersins,
lýsti þvf nýlega yfir í ræöu, sem
hann hélt í borginni Neweastle-
on-Tyne á Englandi, að hann
heföi gefiö samþykki sitt til þess,
aö herinn keypti fimm þúsund
ekrur af landi í Canada til styrkt-
ar innflutninga málefnum hersins.
og keisaradrotningin varö léttari, j
sé hinn núverandi ríkiserfingi á.
Rússlandi. Byltingamennirnir'
halda því fram, að ástandið á:
Rússlandi sé þannig, aö almenn
uppreist nnindi óhjákvæmilega
hafa oröiö þar, ef keisaranum
heföi fæöst ein dóttirin enn, og
ekki sonur. Hafi því veriö grip-
iö til þessa ó)mdisúrræöis til þess
aö firra þjóöina enn meiri vand-
ræöum en hiö núverandi stríö viö
Japansmenn hefir þegar yfir hana
leitt.
Bóndi nokkur, Alexander Por-
ter að nafni, einn af hinum fyrstu
landnámsmönnum í Turtle Moun-
tain héraöinu, fanst dauöur á
hveitiakri sínum á föstudaginn
var. Haföi mannýgur boli orðið
honum aö bana og fundust tætl-
urnar af fötum mannsins vfösveg-
ar, þegar leit var gerö aö honum.
Sáust þess merki, aö hann heföi
loksins getaö koprist undan og
faliö sig í hveitinu, þar sem hann
sfðan dó af sárum sínum.
Ökumaöur nokkur í London á
Englandi hefir nýlega gert kröfu
til aö vera sannur erfingi aö stór-
um landeignum þar, er ná yfir
næstum fimm ferhyrningsmílur,
og barónsnafnbót er eignarréttin-
um fylgir. Segist hann geta fært
fram sannanir fyrir . því, aö eign-
irnar hafi áriö 1705 ólöglega fall-
iö í arf í kvenlegg ættarinnar og
sé hann hinn lögmæti afkomandi
og erfingi. Segir hann aö fátækt
þafi valdiö aö ekki hafi fyr verið
hreyft viö málinu.
Olíukaupmaöur f Marietta.
Ohio, hefir hafiö skaöabótamál á
hendur Standard Oil félaginu og
heimtar þrjár miljónir dollara í
skaðabætur. Ber hann þaö fram,
aö félagiö hafi þvingaö járnbraut-
arfélögin til þess aö heimta af
viöskiftamönnum sfnum gffurleg-
asta flutningsgjald á olíu, reist
matvörubúöir og selt þar olíu með
óheyrilega lágu veröi, til þess aö
keppa viö sig og gera sér ómögu-
legt að selja; náö frá sér á þann
hátt yfir fjögur þúsund viöskifta-
mönnum, gert sér ónýta olíu-
hreinsunar verksmiöju, sjöhundr-
uö og fimtíu þúsund dollara viröi,
og svift sig fimtíu þúsund dollaia
árlegri atvinnugrein.
Lögreglustjórinn í bænum Cor-
dova Ala., var skotinn til bana
af sverting^a nokkurum, er hann
var aö innheimta sektarfé, sem
svertinginn haföi veriö dæmdnir til
aö inna af hendi. Bæjarbúar
söfuuöust síöan aö svertingjanum
og möröu úr honum lífiö með
steinkasti og skambyssuskotum.
Kínverskur bankari nokkur í
Toronto, giftur konu ættaöri þaö-'
an úr bænum, hafði sig á burtu 1
þaðan fyrir nokkurum vikum síð-
an. Tóku þau hjónin meö sér
tvö þúsund dollara, sem bankar- \
anum hafði veriö trúaö fyrir til
varðveizlu.
Wm. Martin, konsúll Banda-
ríkjanna í Nankin í Kína er ný-
lega kominn þaöan til San Franci-
co í Californiu. Segir konsúllinn
aö ógrynni Kðs af Kínverjum sé
nú aö halda heræfingar, um mið-
bik landsins, undir stjórn herfor-
ingja frá Japan, sem vel séu aö'
Nýlega hefir veriö fundið upp í
Duluth nýtt efni til þess aö eyöa
með Canada-þistli og ööru ill-
gresi. Efni þetta hefir verið
reynt á nokkurum stööum, þar á
meðal í Grand Rapids, Mich., og
eru menn á eitt sáttir um að þaö
sé mjög áhrifamikið. Þaö mælir
jafnframt fram meö notkun efnis
þessa, aö þaö er mjög ódýrt og
kostnaöarminna aö viöhafa þaö
en nokkura aðra aöferð, sem
menn eun þekkja, til aö útrj'ma
þistlum og illgresi með.
Byltingamennirnir á Rússlandi
reyna nú af alefli að útbreiða þær
fréttir, að keisaradrotnirngin hafi
eignast dóttur en ekki son. Segja
þeir að skift hafi veriö um börnin,
og sveinbarn, sem fátæk bónda-
kona hafi alið um sömu mundir
E-ngar verulegar breytingar á
niöursuöumanna verkfallinu íChi-
cago hafa enn oröið. Harrison
borgarstjóri í Chicago haföi veriö
útnefndur sem gjöröardómari í á-
greiningsmálunum, en var síöan
hafnaö. Komið hefir þaö þó til
oröa aö fá hann til þess að setja
nefnd, eins og hann geröi þegar
á verkfalli vinnumannanna á stræt-
isvögnunum stóö, til þess aö jafna
ágreiningsatriðin og ráöa vand-
ræöunum til lykta. Eigendur
niöursuöuhúsanna hafa nú reynt
aö fá réttvísina til aö banna bæj-
arstjórninni aö skifta sér af því,
þó menn, sem ekki heyra til verk-
mannafélögunum, og vinna nú á
niöursuöuhúsunum, fái húsaskjól
innan takmarka Chicago-borgar.
Ef þetta mishepnast, er ekki gott
að segja hvernig fara kann. Aö
öllu samanlögöu hefir útlitið meö
verkfall þetta og afleiðingar þess,
aldrei litiö jafn óglæsilega út og
nu.
—
Af þakklátsemi og fögnuði yfir
því aö hafa eignast son og ríkis-
erfingja hefir Rússakeisari aftekið
líkamlega refsingu á meöal sveita-
lýösins og fyrir fyrsta afbrot á
meðal hermanna á sjó og landi.
Gefiö upp skuldir á stjórnarlönd-
um. Sett til síöu $1,500,000
styrktarsjóö handa Finnum sem
engin lönd eiga. Gefiö þeim
Finnum upp sakir, sem í óleyfi
hafa flutt úr landi. Látiö skila
afturfé því, sem Finnar þeir uröu
aö greiða, sem neituöu aögangaí
herþjónustu áriö 1902 og 1903,
og einnig fé þvf, sem Gyðingar
urðu aö greiöa vegna hins sama.
Hegning fyrir öll afbrot nema
murö hefir veriö gerð vægari.
Enn fremur hefir keisarinn gert
ráöstafanir til þess, aö öll börn,
se.n missa feöur sína í stríðinu,
eöa aöra, sem um þau áttu aö
sjá, verði mentuö á ríkiskostnaö.
Suudmn i'ússnesku fiotans.
Mikla eftirtekt hefir þaö vakið,
aö einmitt um það leyti aö rúss-
neska þjóöin var fagnandi heima
fyrir yfir því, að keisaradrotning-
in haföi fætt rfkiserfingja og aö
gleöitíöindi þau boöuöu sigur yfir
Japansmönnum, þá eru þau tíö-
indi aö gerast í Asíu, aö herskipa-
floti keisarans er aö sundrast meö-
fram Asíu-ströndum — eitt og tvö
skip í staö, brotin og brömluö,
og sum algerlega úr sögunni.
Margir höföa viö því búist, aö
Port Arthur flotinn mundi áöur
en lyki vinna Japansmönnum stór-
tjón, og aö Vladivostock flotinn
yrði ekki yfirbugaður án þess
Japansmenn biöu stórtjón á mönn-
um og skipum. En nú eru hvergi
þar eystra nógu mörg rússnesk
herskip saman komin til þess hægt
aö kalla það flotadeild.
* Og stórtíöindi þessi geröust í
tveimur orustum. Miövikadag-
inn 10. Ágúst lögöu út frá Port
Arthur sex orustuskip, fjögur varö-
skip og floti af tundurbátum. Og
eftir oflustu, sem stóö frá því
klukkan 1 um daginn og til sólar-
lags, flýöi foringjaskipiö Czarc-
vitch alt af sér gengiö til Tsing
Chou, eftir aö höfuömaöurinn,
Withoft aömíráll og því nær allir
foringjar um borö voru ktllnir.
Novik flýði til sömu hafnar, en
lagði út þaöan aftur á föstudag.
Askold náöi til Shanghai; tund-
urbátar komust inn á ýmsar hafn-
ir meöfram Kína, og önnur skip
úr flotanum hurfu til Port Arthur
aftur. Skip Japansmanna mættu
engum verulegum skemdum.
Á meðan Togo var þannig aö
dreyfa Port Arthur flotanum, lá
Kamimúra í Kóreu-sundinu til aö
bíða Vladivostock flotan®, sem aö
undanförnu hefir veriö á ferðinni
í víking gegn kaupförum. Og
Kainimúra brást ekki von hans.
í dögun á sunnudagsmorguninn
(þann 14.) komu þrjú rússnesk
varöskip í opna skjöldu, og eftir
fimm klukkutíma orustu sökk eitt
þeirra og tvö flýöu stórskemd til
Vladivostock. Segir Kamimúra,
að skip sín hafi oröiö fyrir litlum
skemdum. Eftir orustuna viö
Port Arthur flotann sigldu tveir
japanskir tundurbátar inn á kín-
versku höfnina Chefoo og teymdu
með sér út þaðan rússneskan
tundurbrjót.
Þrjú eöa fjögur af skipum Rússa
á þýzkum og kínverskum höfnum
verða að gera sér aö góöu aö
Iiggja þar þangað til ófriönum
lýkur, vegna þess þau voru ekki
haffær nema meö mikilk viögerö
og gátu því ekki lagt út innan
tuttugu og fjögra klukkutíma eitis
og ákveðið er meö lögum.
I gær þegar Lögberg fór í press-
una stóð yfir orusta hjá Liao Yang.
Það er lang stórfeldasta orustan
sem háö hefir veriö og gerir ugg-
laust aö vissu leyti útslagiö. Eru
þeir þar allir Kúroki, Nodzú og
Ókú meö her mikinn og sækja aö
Kúrópatkin. Her Rússa og Jap-
ansmanna þar til samans er sagt
aö muni vera yfir 300,000 manns.
Hjá Port Arthur ná Japans-
menn hverju virkinu af öðru og
er það haft eftir foringja Rússa
í Port Arthur, aö hann búist ekki
viö aö geta haldið bænum öllu
lengur.
Gamlir ineun veröa latir.
Margir menn veröa gamlir vegna
þess þeir veröa latir. Hiö sama
er um kvenfólk aö segja. Þegar
fólk er oröiö miöaldra, fer þaö aö
átta sig á því, aö margt, sem þaö
hefir kept eftir og þráö, er ekki
þess viröi aö sækjast eftir því;
metoröagirnd og framsóknarþrá
æskudaganna hverfur og veröur
aö engu. Þannig hverfur þaö,
þegar árin fjölga, s*m knýr karla
og konur áfram til starfs og glaö-
væröar á yngri árum.
Þetta og þverrun hins Jóviöráö.
anlega lífsfjörs, sem æskuárunum
fylgir, gerir menn lata og væru-
kæra; þeir hlaupa í spik, beinin
veröa stökk og líffærin hætta aö
vinna verk sitt. Roöinn hverfur
^ úr kinnunum og vöövarnir veröa
slappir,
Um fólk þetta má meö sanni
segja, aö þaö hafi skriöið inn í
holu sína til þess að bíöa dauðans
j Slíkt er ástæðulaust. Þaö er leti
og ekkert annaö, sem að gengur.
Ekkert annaö en leti.
Ró*iverska ríkiö dó, ekki úr
elli, heldur úr leti. Rómverjar
í inundu stjórna heiminum enn þá
^ef þeir ekki heföu gefið sig of mik-
^iö viö heitum bööum og lagst í
: munaöarlífi og alls konar andlega
Jog llfiamlega leti. Rómverska
ríkiö leystist sundur vegna leti.
Eins fer oss. Vér marg-stög-
umst á því aö sýna hver öörum
j fram á, aö fólk hljóti aö eldast,
sálarkröftunum aö hnigna og það
aö veröa til einskis nýtt eftir aö
J vissum aldri er náö. Þaö er stag
(ast á þessu þangaö til vér trúum
því og oss verður að trú vorri. En
J ekkert af þessu þarf nauðsynlega
aö fylgja háum aldri.
Vér þekkjum ferðalang nokk-
urn, sem hefir fiórum sinnum
l
feröast kring um hnöttinn. Hann
var því nær níræður þegar hann
lagöi á stað í síöustu ferðina.
Ungur, fjörugur, lipur, ákafur.
Því ekki? Hver hefir uppgötv-
aö það, aö líkams og sálarkraftar
mannsins hljóti aö gefa sig þegar
hann hefir lifaö fimtíu, sextíu eöa
sjötíu ár? Enginn maöur hefir
uppgötvaö neitt slíkt.
Auðvitaö getur maöur lagst fyr-
ir og dáið þegar hann er fimtugur
vilji hann þaö endilega. Sextug-
ur maöur getur lagst í hýöi og
beöiö grafarans þar. En slíkt er
al!s ekki nauösynlegt. Veriö á
hreyfingú.
Daglega hittir maöur sjötugan
bónda á feröinni. Ríkan bónda,
ssm enga þörf hefir á að vinna og
heldur íjölda vinnuhjúa. En hann
er aldrei iöjulaus og hcfir bú-
stjórnina sjálfur á hendi, hraust-
ur eins og f/11, skínandi eins og
sól í heiöi, skemtilegur eins og
sunnudagsskóia-//c/«V og kátur
eins og drengrr á circns. Samt
er hann á áttræöisaldri.
Því ekki? Hvers vegna skyldi
það ekki vera þannig? V'ér ein-
ungis hugsum oss, aö þaö hljóti
að vera á hinu veginn. Þaö er
alt. Menn og konur fara að ’tala
um gigt og ellimörk, aö minnið sé
aö bila og alt og alt.
Fásinna! Fólkiö talar yfir sig
elli. Þaö er þaö sem að gengur.
Þaö er óþarfi aö veröa gamall.
Auövitað hljóta allir aö deyja. Aö
minsta kosti sjást þess engiu merki
enn þá, aö neitt hafi uppgötvast
til að koma í veg fyrir líkamlegan
dauöa.
En þaö er hreinn óþarfi aö
veröa gamall. Alt til síöastadags
æfi vorrar ættum vér aö vera ung-
ir eins og á árunum þegar vér
svikumst um aö koma í skólann
til þess aö geta ólmast úti. Þaö
er ástæöulaust aö veröa gamall.
Þaö eru eftirstöðvar af gamalli
hjátrú.
Nýlega var sagt frá því í blöö-
unum, aö persónur heföu gift sig.
og aö bæöi brúðguminn og brúö-
urin heföu veriö komin yfir átt-
rætt. Ágætt! Þaö er nákvæm-
lega eins og þaö á aö vera. Þv/
ekki?
Þaö er maöur upp í sveit í New
\ork-ríkinu, sem byrjaöi aö læra
grísku þegar hann var áttatíu og
fjögra ára gamall. Hann er nú
kominn yfir nírætt og skemtir sér
viö þaö aö lesagrískar bókmentir.
Þannig á aö fara aö því. Því
ekki? Hvaö gagnar manni það
aö veröa gamall?
Ahugamikill og ungur prestur
þjónaöi söfnuöi í litlu þorpi sem
haföi komist í afturför. Þaö lenti
út úr þjóðbraut og var að deyja
úr elli. Flestir þorpsbúar voru
leyfarnar af þriðju og fjórðu kyn-
slóð frá fyrstu þorpsbúum. Þeir
höföu hreáöraö sig í vönduöum
húsum forfeöranna og lifaö í næöi
á erföafénu — og biöu dauöans.
Þeir voru búnir aö merkja við
biblíukaflann, sem lesa átti viö
jaröarför þeirra og semja um þaö,
hvar ætti aö jaröa þá í kirkjugarð-
inum. Biöu beinlínis dauðans.
Þaö var alt og sumt.
Ungi presturinu vakti hreyfingu
á meöal þeirra. Hann sýndi
þeim frain á, að lífið væri ekki
einskisviröi. Hann stofnaöi í-
þróttaskóla mitt á meöal þeirra.
Gömlu konurnar, sem síöustu tíu
til tuttugu árin höföu veriö að
reyna aö deyja, fóru nú að mála.
myndir og skreyta húsin sín. Ungi
presturinn velti hjóli tímans til
baka um fimtíu ár í þorpi þessu.
Þaö er heilsusamlegt að pré-
dika fyrir fólkinu um æsku og líf.
Aö kenna því aö vera ungt í anda
þangað til kalliö kemur.—Medical
Talk.
íslenzkur piltur, sem kemurvel
fyrir sjónir, erreglusamur ogkamn
i ensku getur fengiö búðarvinnu nú
! þegar. Æskilegast að hann væri
vanur slíku starfi. Stööug at-
vinna. Upplýsingar fást á skrif-
stofu Lögbergs, hjá J. A. Blöndal.