Lögberg - 12.09.1907, Blaðsíða 2

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 12. SEPTEMBER 1907
Tamningamaðuriim í
Kentucky
(FramhJ
Svo lagði van Amburgh á stað
með björninn sinn, dálitið ferða-
koffort og fáeina skildinga á
flutningsbát ofan eftir "ánni
grænu” til Rockport við Ohio.
Þaðan fór hann með farþegabát
til Pittsburgh. Skipstjóri heimt-
aði hátt fargjald fyrir björninn, er
bundinn var með þungri hlekkja-
festi fram á skipinu. Gerði þá
ekki betur, en að skotsilfur ísaks
hrykki til að greiða þann kostnað.
Hann hafði orðið þess var að
Hiob var frábærlega vel syntur og
sýndi oft skipverjum listir sínar og
bjarnarins, er þeir þreyttu sund og
færðu hvor annan í kaf.
Eftir sex daga ferð kom bátur-
inn til Pittsburgh.
]>essi auðuga verksmiðju- og
iðnaðarborg var þá eigi fólksfleiri
en svo, að Þar voru um sextíu
þúsund fbúa.
Þarna i borginni var Títus dýra-
sýningarstjóri með allan farangur
sinn, um sextíu vagna, og var að-
sóknin að sýningu hans mjög
mikil.
Var það ekki að undra, því að
hann hafði fjölda margar dýrateg-
undir að sýna, bæði ljón, tígrisdýr,
lébarða, hýenur, vatnahesta, fíla,
gíraffa, nashyrninga og margs
konar dýr önnur. Sömuleiðis páfa-
gauka, paradisarfugla, strútsfugla
og fáséða apa, enn fremur ýmsar
ormategundir.
Titus var sjálfur tamningamað-
ur og þó fremur gætinn. Sjálfur
var hann nú hættur að stýra dýra-
sýningunnum opinberlega, en fól
það æðsta aðstoðarmanni sínum er
Benozet hét, en hann fór með lé-
barða, ljón og tígrisdýr eins og
meinlausir kálfar væru. Tamn-
ingamenn indverska hafði Títus i
þjónustu sinni til að láta ormana
leika ýmsar listir. Sá hét Atta-
er hafði þann starfa að
fara með gleraugna- og kyrki-
slöngur og aðra mannskæða högg-
orma. I>ó* að Indverjar hefðu
lengi fengist við slíkt, þá voru slík-
ar ormasýningar lítt kunnar i Ame
riku á þeim tímum.
Van Amburgh langaði ekki eins
mikið til nokkurs hlutar eins og að
komast að þessum sýningum.
Undir eins og hann var kominn
á land í Pittsburgh lagði hann á
'stað til fundar við Títus sýningar-
stjóra með björninn. Teymdi hann
dýrið eftir siér i festi og fylgdi hon
um fjöldinn allur af götustrákum
og öðrum iðjuleysingjum háttliróp-
andi, a1Ia leiö til gistihússins.
Þegar Títus heyrði þessa há-
reysti varð honum litið út um
gluggann og kom hann þá auga á
björninn. Og með því að honum
datt í hug að eiganflinn mundi ætla
að selja sér dýrið, gekk hann út á
strætið. Mannfjöldinn rýmdi strax
til fyrir honum.
“Heill og sæll, ungi maður,”
sagði hann. “Hvert er erindi þitt
liingað með björn þenna?”
“Eg er á leið meö hann til Tít-
usar dýrasýningarstjóra,”
“Þá þarftu ekki Iengra að fara,
því að eg er maðurinn.”
Van Amburgh tók ofan mjög
virðulega.
“Eg hefi veitt björn þenna í
Mammuthhellunum í Kentucky og
hefi tekist á hendur þessa löngu
ferö hingað til að bjóða þér*dýr-
ið^' sagði hann hálf feimnislega,
þvi að hann var í vandræðum með
að skýra frá erindinu sem áheyri-
legast.
t “Mér þykir >að leiðinlegt, að
þú hefir farið alla þá leið i erind-
isleysu,” sagði sýningarstjórinn.
“Eg hefi ekkert að gera með brúna
birni. Öðru máli væri að gegna ef
hér hefði verið um grábjörn úr
Klettafjöllunum að tala. Fyrir
lifandi grábjörn þaðan skyldi eg
glaöur gefa þúsund dollara. En
hér urn slóðir dettur engum í hug
að gefa fé fyrir að fá að sjá brún-
an björn.. Þeir eru of tíöséðir til
þess hér. Einmitt Þess vegna hefi
eg skiliö eftir fjölda af þeim
björnum í New York. Þetta var
óhyggilegt af þgr piltur minn.”
, “Eg ætla að leyfa mér að láta yð-
ur vita, að björninn min ner tam-
inn, og svo vel taminn að eg þori
að segja að í Ameriku tekur eng-
inn björn honum fram.”
“Einmitt Það. Mér þykir þú
tala æði digurbarklega. Og hver
hefir tamiö hann?”
I “Eg sjálfur.”
“Hver hefir kent þér að temja
■dýr?”
“Það hefir enginn gert. Það er
mér meðfædd gáfa, sem eg hefi
haft frá blautu barnsbeini, og til
þess að ná meiri fullkomnun í
þessari grein, langar mig til að
komast i þjónustu yðar.”
“Hefirðu áður starfað við
nokkra dýrasýningu ?”
“Nei.”
“Hefirðu þá fengist við að temja
birni og önnur smádýr i heimahús-
um ?”
“Já. Og á sama hátt og eg get
tamið birni, úlfa, refa, hreysiketti,
mun eg líka fá tamiö ljón og tigr-
isdýr.”
“Þú lítur reyndar svo út, að
I»að er ekki óliklegt,” sagði Títus
og hugöi vandlega að piltinum um
leið. “Hvaö heitirðu?”
Pilturinn sagði til nafns síns.
1 “Jæja, sýndu okkur þá listir þín-
ar! Sýndu okkur hvað björninn
þinn kann.”
“Herrar minir og frúr!” kallaði
van Amburgh, “gerið svo vel og
víkið ykkur ofurlítið til hliðar.”
Og fiskimenn, eldabuskur, verk-
smiðjumenn, sjómenn og götu-
strákar hopuðu frá og rýmdu til
fyrir birninum og tsak .
“Húrra fyrir birninum!” hróp-
uðu nokkrir götustrákar. “Hann
dansar vel eftir hljóðfalli.”
Pilturinn leysti festina af birn-
inum og tók af honum munnkörf-
una.
“Er þetta óhætt?” sagði Títus.
“Ertu alveg viss um að hafa fult
taumhald á birninum?”
“Já, herra minn!”
“Flýttu þér þá áður en lögreglu-
þjonarnir koma og reka þig
burtu.”
“Hiob, nú ríður á að duga vel!”
hrópaði van Amburgh. "Vertu til-
búinn !”
Þvi næst lét hann dýrið velta sér
eins og hnykil, dansa, hoppa og
gera ýmsar fleiri listir.
“Þetta er heldur laglega gert, en
ekkert frábrugðið því sem bjarn-
dýrum er vanalega kent,” sagði
dýrasýningarstjórinn.
En áhorfendurnir hlógu og
klöppuðu lof í lófa. v
“Spertu upp ginið, Hiob!” hróp-
aði pilturinn.
Björninn stóð á afturfótunurri
og glenti sundur skoltuna feikna-
mikið.
Þá stakk van Amburgh höfði
sínu inn á milli tanna dýrsins,
hvassra og óttaleg_raI_og um leið
tók björninn utan um hann með
framlöppunum og vóg hann á loft
svo að hann stóð bcint á höfði í
koki dýrsins. Þetta var raunin,
sem ísak hafði ekki viljaö sýna í
Brownsville, því að liann var
hræddur um að móður sinni mundi
verða of mikið um aö sjá þaö.
Svo sem hálf mínúta leið, og á-
horfendurnir stóðu á öndinni. Þá
dró van Amburgh höfuð sitt með
hægð út úr kjafti bjarnarins, og
Hiob setti húsbónda sinn hægt
niður , en áhorfendurnir æptu
þrumandi fagnaðaróp.
“Þetta er snildarlega vel gert!”
hrópaði Titus. “Þetta leikur eng-
inn eftir þér, ungj maður. Mundir
þú voga höfði þínti þannig i ljóns-
ginið ef á lægi?”
“Já, öldxungis óttaluast eftir að
eg væri farinn að þekkja dýrið og
væri búinn aö fá vald yfir því.”
“Jæja,‘eg tek Þig og björninn
þinn í dýrasýningasafnið mitt.
Komdu með dýriö, við skulum
ganga frá því. Svo skulum við
snæða miðdegisverð saman og tala
um skilntálana ...... Heyrið þið,
fólk! í kveld verður stórkostleg
dýrasýning og þessi vel tamdi
björn meðal annars sýndur þar.”
“Húrra!” hrópaði mannfjeldinn
og dreiföist út um borgina til aö
skýra frá nýja dýratamningamann-
inum, sent allir dáðust að.
Þannig rættust óskir unga manns
ins frá Kentucky, því að Títus
bauð honum álitleg laun undir eins
með því að hann kunni vel aö meta
þá fágætu dýratamninga hæfileg-
leika, er pilturinn var búinn, og
gerði það heyrin kunnugt að hann
væri kominn i þjónustu sína.
ísak var nú kominn á þá hyllu,
sem hann fýsti, og varð þar brátt
stórfrægur. Hann kunni aldrei
betur við sig, en þegar hann var
innan um ljón og tigrisdýr, lé-
barða og hyenur.
Meö augnatilliti sínu vann hann
bug á dýrunum og neyddi ’ þau
til hlýðni. Benozet, franski dýra-
tamningamaðurinn , fór að öfunda
þenna nýja félaga, því að eigi leið
að telja
fóru
á löngu unz menn
ísak honum fremri
Um nokkur ár fe*ðaöist van Arn-
burgh nú með Títusi um stórborg-
trnar í austanverðum Bandaríkj-
um og var hvervetna lofaður mjög.
Þá vildi svo til eitt sinn, er Títus
var að halda sýningu í Philadel-
phia eða Boston að Benozet ætlaði
að sýna mönnum yfirfburði sína
yfir van Amburgh. í einum þætti
sýningarinnar átti Benozet að Ieika
ýmsar listir nteð ljón, tigris-
dýr, lébarða, hýenur og önnur stór
rándýr.a Fór sú athöfn frant á
stóru sýningarsviði með grindutn
umhverfis. Æsti hann dýrin mjög
í fyrstu og ætlaöi svo að sýna hve
attðvelt sér væri að sefa þau aftur.
F2n honum mistókst það. Karltigr-
isdýr eitt réðst á hann og sló hann
flata, og flyktust þá öll hin dýrin
að honum og tættu hann sundttr
og stórskemdu í þeim atgangi
hvert annaö líka. Þessar hamfar-
jir viltu dýranna voru svo ógurleg-
ar, að slíks munu fá dsgmi og fólk
alt varð dauðhrætt. En Þegar hæst
stóð ógangttr þessi stökk van Am-
burgh með járnstöng sina inn í
villidýrahópinn, barði dýrin með
stöng sinni og sleit þau hvert af
öðru. Óttaleysi hans og töfravald,
jsent honttm bjó í attgum, sefaði
Jdýrin svo að þau urðu róleg eftir
I stutta stund. Benozet var dreginn
aö eins ódauður út af sviöinu, en
j svo háskalega var hann særður, að
hann dó fánt dögum siðar.
j Að honttm -látnum var van Ant-
burgh falið starf það, er ltann
.hafði haft, og gekk hann þá næst
|Títusi að því er stjórn sýningar-
innar snerti, og hækkuðu laun hans
aö því skapi. Sömuleiðis fékk hann
vissan hluta af hreinttm ágóða af
sýningunum. Varði hann þá mikltt
| af því fé, er ltann vann sér inn,
|rtil að styrkja fátæka ættingja sína
(heima fyrir.
Eigi virtust hin hryggilegu æfi-
lok Benozets draga neitt úr kjarki
I van Amburghs. Hann virtist fretn-
ur verða djarfari eftir en áður.
| Vitanlega tók hann og öðrttm
1 mönnum fram í dýratamningar-
t íþróttinni, því að enginn af félög-
unt hans átti annan eins mátt í
jaugum sinum sem hann.
Hann dýfði berum handleggn-
utn í volgt Uóö og lagði hendina
síðan blóðuga í munn sársoltinna
Ijóna ofl_ tígrlsdýra. En þatt þorðtt
ekki að bíta ltann. Höfði sínu
stakk hann og i ljónagin og tigris-
dýra. Það er mál manna, að fáir
dýratamningamenn hafi síðan ver-
ið jafnokar hans að fara með hin
hættulegustu óargadýr, sent til eru.
Fregnirnar um hann bárust aust-
ttr yfir Atlanzhaf. Enskir og
franskir leikhússtjórar skoruðu á
Títus að senda hann með dýrasafn
austur þangað. Titus sá að mik-
ill gróði mundi verða að þessu og
réði af að veröa við Þeim tilmæl-
tim.
Valdi hann þá fallegustu og
bezt tömdu dýrin úr og sendi þati
til Evrópu undir umsjón van Arn-
burghs. Þetta var haustið 1838.
Til Englands var farið á segl-
skipi, þvi að stór millilanda gtifu-
skip voru fágæt i þann tíö.
Við Bermuda eyjarnar féll vind-
ur og varö skipiö að leggjast þar
við atkeri. Var van Ambtirgh þá
tiðum uppi á þilfar að svna listir
bjarnar síns. Höfðu hásetarnir
hina mestu skemtttn af því, og
hræddist nú enginn bjarndýrið, því
að það var orðið svo mannvant
sem hundur, og höfðu skipverjar
hið mesta uppihald á því.
Alt í einu hrópaði einn skip-
verjinn, er horfði út yfir öldu-
stokkinn;
“Nei, sjáið þið hákarlinn, pilt-
ar!”
“Sáu skipverjar þá allir, að sex
til átta feta langur hákarl lá við
skipshliðina og var að gæða sér á
skemdu kjöti, sem varpað hafði
verið fyrir borð úm daginn. Nokkr
ir hásetarnir komu þegar í stað
nteð stóran öngul eða sókn og
egndu hana fleski. Var þaö a$-
ferö þeirra að veiða hákarla.
“Bíðið þið við, piltar,” kallaði
van Amburgh. “Eg skal annast
þetta. Eofið mér að eiga við há-
I karlinn. Eg ætla að reyna að ná
honum lifandi.”
Hann reif síðan af sér skóna og
| fleygði sér úr treyjunni og bjó sig
I til að stökkva fyrir borð með járn-
stöng sína í höndum.
“Veriö eRki að þessari vit-
leysu,” hrópaði skipstjóri. “Þó að
þér getið tamið ljón og tígrisdýr,
er óhugsandi fyrir yður að ttmja
hákarl. Það hefir engum tekist.”
“Einmitt þess vegna langar mig
til að reyna það,” sagði van Am-
burgh og varpaði sér fyrir borð,
og kont upp rétt á eftir frantan við
hákarlinn.
Björninn fór með framlappirnar
upp á öldustokkinn og horfði 'nið-
ur i sjóinn á eftir húsbónda sín-
um.
Öll skipshöfnin og farþegar þeir
sem á skipinu voru, flyktust sam-
an upp á þilfarinu til að horfa á
þessa fáséðu viðureign.
Meðal farþeganna var kaupmað-
ur einn, Watts að nafni, sem síðar
ritaöi um atburð þennan. Augu
sjávarskepnunnar ferlegu voru
jafnkuldaleg og hvöss eins og
augu mótstöðumannsins, og töfra-
rnagnið sem vai| Amburgh var í
augum virtist ekki verka minstu
vitund á hákarlinn. Hann hélt á-
fram að éta kjötið sitt eins og ekk-
ert væri.
Þá sló dýratamningarmaðurinn
hann á trantinn meö járnstöng
sinni.
Hákarlinn slepti þá kjötstykkinu
undir eins, barði sjóinn með sporð-
| inum og glepsaði eftir járnstöng-
inni, beit utan tim hana og hélt
Þar taki. Van Amburgh hélt jafn-
, fast á móti og nú fóru þeir að bilt-
ast um i sjónum með mikluni boða
i föllum og ógurlegum atgangi.
Þá varð tamningamannintun
litið ttpp fyrir sig og sá björninn.
“Hiob! Hiob!” hrópaði hann á
milli dýfanna. Björninn skeikaði
ekki, því hann hafði fengið góða
æfingu síðan Isak var aö kafa með
honum í Ohio-fljótinu. Hann stökk
yfir öldustokkinn og synti til hús-
Lónda síns.
“Taktu hann! Haltu honuin!
Kreistu hann!”
Björninn greip utan um hákarl-
inn og þrýsti honum að sér með
fciknaafli. Hákarlinn gugnaði í
heljargreipum bjarnarins og liætt.
<-'S brjótast um.
an Amburgh lét þá kasta i I
sín skutli ofan af skipinu og b.tn-
aði hákarlinum til fullnustu.
Síðan var van Amburgh, björn-
inn og hákarlinn dregnir upp á
skipið, og var birninum þar gætt á
fullri krukku af hunangi fyrir
dugnaöinn.
“Þér höfðuð rétt að mæla, skip-
stjóri,” sagöi van Amburg. “Það
er ekki gaman að siða þá þessa há-
karla. Þeir eru ótemjandi.”
Eftir nokkra daga kom blásandi
byr cg skipið náði meö heilu og
höldnu til Lundúnaborgar.
Kunnugt er af bljiðum frá þeim
tíms, hve mikillar frægðar van
Amburgh aflaði sér í stórborgun-
um i Evrópu, bæði í London, Par-
is, Pétursborg og viðar. Auðugur
af frægð og fé sneri hann að
nokkrum árum liðnum aftur heim
til ættlands síns, er með réttu gat
verið upp með sér af honum.
—Canada.
Thos. H. Johnson,
Islenzkur lögíræSlngur og má.Ia-
færslumaBur.
Skrlfstofa:— Room SS Canada Llf.
Block, suCaustur hornl Portagi
avenue og Maln st.
| Utanáskrift:—P. O. Box 1S64.
Telefón: 423. Wlnnlpeg, Man.
Hannesson k White
lögfræðingar og málafærzlumenn.
Skrifstofa:
ROOM 12 Bankof, Hamilton Chamb.
Telephone 4716
Dr. O. Bjornson, \
f Office: 660 WILLIAM AVE. TEL. 8,
l j Office-tímar: 1.30 til 3 og 7 til 8 e, h.
^House: 610 McDermot Ave. Tel. 4300^
MILLENERY.
Allir sumarhattar fást nú með niöur-
settu verði.
Í5.°° hattar fyrir $2.00
$7.00 hattar fyrir $3.00
$10.00 hattar fyrir $5,50
Strútsfjaðrir hreinsaðar, litaðar og liðað-
ar.
Gamlir hattar endurnýjaðir og skreyttir
fyrir mjög lágt verð.
COMMONWEALTH BLOCK,
524 MAIN »ST,
M, Paulson.
- selur
Giftingaleyflsbréf
Nýja ísrjómastofa
okkar er nú opin.fskaldir drykkir seldir.
Reynið hjáokkur ávextina.sætindin, vindla
tóbak og vindlinga.
The Palaee Restaurant
COR. SARGENT & YOUNG
W. PRIEM, eigandi.
ECTA
SÆNSKT
NEFTOBAK.
Vörn
nierki
Búið til af
Canac/a Snuff Co
Þetta er bezta neftóbakiö
sem nokkurn tíma hefir
verið búib til hér megin
hafsins. Til sölu hjáj y
H. S. BÁRDAL,
172 Nena Street.
Fæst til útsölu hjá
THE COMP. FACTORY
249 Fountain St., Winnipeg
r,
Dr. B. J. Brandson. •'
Office: 6jo Wllll.m ove. Tel,
Residence: 620 McDermot ave. Tel.4300
WINNIPEG, MAN.
I. M. CleghorD, M B
læknlr og yflrsetumaður.
Heflr keypt lyfjabúðina á Baldur, og
heflr þvf ejálfur umsjón & öllum með-
ulum, sem hann lwtur frá. sér.
EUzabeth St.,
BALDUR, . MAN.
P.S.—Islenzkur túlkur viC hendina
hvenær sem þörf gerist.
A. S. Bardal
121 NENA STREET,
selur líkkistur og annast
um útfarir. Allur útbún-
aður sá bezti. Ennfrem-
ur selur hann allskonar
minnisvarða og legsteina
Telephone 3o8
KerrBawlfMctaiceLtd
UNDERTAKERS & EMBALMERS
229 Main Street, Winnipeg
Ráða yfir fyrirtaks sjúkravagni. Fljót og
góð afgreiðsla. Hvítur barnalíkvagn 98
FERDIN,
r.
8 I
Píanó og Orgel
enn öviðjafnanleg. Bezta tegund-
in sem fæst í Canada. Seld me&
afborgunum.
Einkaútsala:
THE WINNIPEG PIANO &. ORGAN CO.
295 Portage ave.
Auglýsing.
Ef þér þurfið að senda peninga til ís-
lands, Bandaríkjanna eða til einhverra
staða innan Canada þá notið Dominion Ex-
press Company's Money Orders, útlendar
ávísanir eða póstsendingar.
LÁG IÐGJÖLD.
Aðal skrifsofa
482 Main St,, Wimiipeg.
Skrifstofur viðsvegar um borgina, og
öllum borgum og þorpum vfðsvegar um
landið meðfram Can. Pac. Járnbrautinni.
4 rtTurtib eftir
Eddu’s — því að —; BuoainaanaDDlr
heldur húsunum heituml og varnar kulda. Skrífið eftir sýnishorn-
/ urn og verðskrá til
TEES a PERSSE, Lip.
úobnts, WJNNIPEG.