Lögberg - 26.09.1907, Blaðsíða 6
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 26. SEPTEMBER 1907
LÍFS EÐA LIÐINN
EFTIR
HUGH CONWAY.
“Þá er nú faðir yðar kominn heim,” sagði hún
eftir stundarkorn.
“Já, hann er kominn heim, en heimkoma hans
hefir ekki orðiö mér það ánægjuefni, sem eg bjóst
viS.”
“Fæst af því, sem maSur býst viS aS verSi manni
til ánægju, rætist,” sagSi frú Estmere. Svo varS
þögn. Eg vissi aS hún var aS bíSa eftir því, aS eg
segSi sér þaS, sem mér la á hjarta.
“Eg hefi sagt ySur þaS áSur, aS faSir minn er
einkennilegur maSur,’ ’tók eg til máls.
“Eftir ummælum ySar áSur hefi eg gert mér þá
hugmynd um hann.”
“Já, hann er einkennilegur maður, og hefir lifaS
einkennilegu lífi um mörg ar. Mér virSist líka, aS
hann geti ekki litið hlutina sömu augum sem aðrir
menn. Núna síSast hefir hann verið harður við mig
og óréttlátur.”
“Talið virðulega um hann, Filippus; hann er
faðir yðar.”
“Hann hefir einhvern furðulegan fordóm á
giftingu okkar Claudínu. Sannleikurinn er, aS hann
beinlínis neitar því að viðurkenna hana nokkurn tíma
sem tengdadóttur sína.”
Frú Estmere leit framan í mig. Enginn reiSi-
svipur var á henni — mér sýndist hún miklu fremur
vorkenna mér. Hún spurði mig jafnvel ekki, hver
orsökin væri til óhugar föSur míns á giftingunni.
“HvaS ætlið þér að gera?” spurði hún.
“AS gera? Eg er í engum efa um þaS. Eg ætla
að ganga að eiga Claudínu, og treysta því að föður
minum snúist hugur með tímanum.”
“En þaS er óttalegt neyðarúrræði, að óhlýðnast
föður sínum.”
“ÞaS er satt. En sonurinn hefir rétt fyrir sig,
■ekki síður en faðirinn. ÞaS er varla sanngjarnt að
sonur vísi hamingju sinni á bug, sakir einhverrar
grillu, sem faðirinn gengur með. EruS þér ekki sam-
þykkar mér í þessu?”
“Eg veit ekki. Eg get ekki ráSið yður neitt um
: þetta. Þ ér eruð fullorðin nmaður og fær um að ráða
sjálfur fram úr vandamálum yðar. Samt sem áður
finst mér að þér ættuð aS hugsa yður vel um.
Hvernig sem á því stendur, Filippus, þá er eins og
Þau hjónabönd fara sjaldan vel, sem stofnað er til á
móti vilja foreldranna. SkeS getur, að þetta sé
kerlinga-bábilja, sem eg hefi orSið trúuð á, en mér er
ekki hægt aS gera við þvi.”
ÁSur en eg fékk ráðrúm til að svara, var hurð-
inni hrundiS upp. “Kondu sæll, monsjör Seinlætari”
heyrði eg rödd kalla frammi í dyrunum, sem kom
hjartanu í mér til að hoppa af fögnuði, og á næsta
augabragði var Claudina komin í fangiS á mér. Frú
Estmere fór út úr herberginu meSan viS vorum aS
heilsast.
Eg ætla ekki að þreyta lesandann á aS lýsa fyrir
honum þessum gleðilegu samfundum. Eg ætla ein-
ungis að geta þess, að þegar varir okkar Claudínu
mættust , þegar eg faðmaSi hana aS mér, og horfði í
andlit hennar, hraustlegt, frítt og skínandi af lífs-
fjöri, þá var eg þess fullvís að eg gat ekki afsaiað
mér ást hennar, jafnvel þó aS velvild og kærleiki föð-
ur míns væru í veði.
Þegar við höfSum fagnaS hvort öSru settumst
viS hliS við hliS og fórum aS tala saman.
“HvaS gengur að þér, Filippus?” spurði hún,
*þú lítur svo raunalega og illa út. Eg verð að fá að
•vita alt um það, hvernig á því stendur.”
“Eg hefi slæmar fréttir aS segja þér.”
“Eg bjóst við þvi. Segðu mér frá föSur þínuni.”
“Eg held að hann sé ekki með sjálfum sér, góða
mín. Hann hlýtur að vera orSinn elliær!”
“Er hann mótfallinn giftingu okkar? SvaraSu
mér góSi, bezti. Eg þoli aS heyra það.”
“Já, hann er henni mótfallinn,” sagði eg og roðn-
mSi við. “En eg endurtek það aftur, hann hlýtur aS
vera orðinn elliærl”
“Jæja, segðu mér orsökina. F.g er fulltíSa kona.
Eg kem ekki alveg tómhent. Þú elskar mig — og þú
•að minsta kosti hefir ekkert sérstaklega út á mig aS
setja.”
Eg þagði og hugsaði mig um hvernig eg ætti að
svara þessari síðustu spurningu liennar svo bezt færi,
en hún horfði á mig mjög alvarlega.
“Valentinus spurSi þig ekki um orsökina. Frú
Estmere mun ekki spyrja um hana, en eg verð aS fá
að heyra' hver hún er, Filippus!”
“Honum er kunn saga frú Estmere,” sagði eg
stamandi.
“Nei, Filippus,” svaraði Claudina, rétti úr sér
með drotningarsvip og stappaði fætinum ofan í gólf-
ið, “nei, segi eg, honum er ekki kunn saga frú Est-
mere. En það getur veriS aS hann hafi heyrt söguna
sem almenningur hefir búiS til um hana. FaSir þinn
er heigull!”
Eg fann að eg gat ekki andmælt henni. En hvað
hún var yndisfögur í reiði sinni! þarna þar sem hún
stóS teinrétt og reigði höfuðiS drembilega dálítið
afur á bak, en dökku augun tindruðu og litlu nasaop-
in skulfu a geðshræringu.
“Hann er heigull!” endurtók hún. “Hann for-
dæmir, af Því aS almenningur fordæmir. Hann fer
með bakmælgi af því að hann heyrir aðra gera það.
Þú hefir lýst honum svo fyrir mér, aS hann væri góS-
ur og göfuglyndur. Eg endurtek það, sem eg sagði
áðan, hatin er heigull!”
“Samt sem áður er hann faðir minn, Claudína,”
svaraði eg þungbúinn.
Hún sá að hún hlaut að hafa sært mig mjög með
orSum sínum, þegar hún leit frantan í mig, og sá
strax eftir því. Tárin komu fram í augun á henni
og hún fól höfuðið við öxlina á mér.
“Elskan mín! Elskan mín!” hvíslaði hún.
“Þetta var rangt af mér. Fyrirgefðu mér, Filippus!”
Eg kysti hana hvað eftir annað ÞangaS til hún
brosti gegnurn tárin; en á milli kossanna hvarflaði
hugur minn til gamla ntannsins einmanalega, sem
þótti svo innilega vænt um mig, en hafði þó sagt mér
aS gifting okkar Claudínu yrði til þess að skilja okk-
ur, hann og mig aS, fyrir fult og alt.
Samt fór eg að tala um gifting okkar. Eg gat
enga ástæðu séð til að fresta henni. Eg vissi, að
mér var ómögulegt að fá föður minn til aS breyta
skoðun sinni. SkeS gat samt sem áður eftir að við
Claudína værum gift, að eg gæti talið honum hug-
hvarf — að hann einu sinni á æfinni léti undan, og
tæki konu mína í sátt við sig, og ynni henni sem
tengdadóttur sinni. Eg lagði því að henni með ÞaS
að við ákvæðum giftingardaginn þá seint um haustið,
og félst hún á það.
“Eg sé ekki eftir hverju við höfum aS bíða,”
sagSi hún bliðlega. “ViS eigum nægar eignir til að
lifa af, rólegu og þægilegu lífi. Gifstu mér þegar
þér svnist, elskan mín.”
Glaður af að fá færi á að leggja góð orð inn fyr-
ir föður minn, sagði eg henni frá þeim ríkmannlegu
fjárgjöfum sem hann hefði ákveðiS handa mér. Hún
tók því öðru vísi en eg bjóst við.
“Fiiippus!” sagði hún blíSlega, “mér er ómögu-
legt að nota fé þess manns með þér.”
“ÞaS er gjöf frá föSur minum, góða min!”
“Já, en hann leggur blátt bann fyrir giftingu
okkar. Eg elska þi£, Filippus, en eg finn dálítið til
mín. Allar eignir minar standa þér til boða skilyrS-
islaust. Þú hefir um tvent að velja. Ef þú tekur á
móti gjöfinni frá mér, þá verS’urðu að neita gjöf föð-
ur þíns.”
“Eg get ekki lifað á eignum konunnar—”
“En samt ætlarSu að Iifa af fé frá föður þinum,
manni, sem fyrirlítur konu þína! Sú metnaðartil-
finning fer ekki í rétta átt, Filippus.”
Eg reyndi að malda í móinn, en fórst það engan-
veginn vel. Með sjálfum mér fann eg að hún hafSí
rétt fyrir sér. Eins og á stóð var enn meiri niður-
Iaegring fyrir mig að taka við peningíum af föður
mínum, heldur en af konunni, sem eg tók fram j»fir
hann.
“Elskan mín,“ sagði Claudína loksins, “ef þér
Þykir minkunn í Því að taka við fé af mér, þá skulum
við bíða eitt eða tvö ár enn Þá. Á þeim tíma getur
þú að líkindum komist í lífvænlega stöðu. Þegar
svo er komið geturthi þegiS þá litlu viðbót, sem eg
get Iagt til, án Þess að gera þér samvizku af. Og
Heldur en við þurfum aS leita til föSur þins um fjár-
styrk, verSurðu að sætta þig við styrk frá mér!”
Og þetta afréðum við, þó aS eg ætti fjarska bágt
með að faltast á dráttinn, því að eins til tveggja ára
missir hjónabands okkar Claudíi.fu var býsna mikil
fórn, þó að hún væri lögð á altari stærilætis mins.
Eitt ráS var hugsanlegt til að stytta þenna tíma.
ÞaS var að mér tækist að komast yfir gögn, sem
sönnuðu sakleysi -frú Estmere; aS mér tækist að
neyða mann hennar til að falla lienni til fdta, og biðja
fyrirgefningar á því, hve illa hann hefði breytt við
hana. Þá hlaut faðir minn, þó fastur væri fyrir, að
Iáta sig, og þá gat ekkert verið hjónabandi okkar til
fyrirst ðu. Um þetta var eg að hugsa, þegar eg var
farinn frá Claudinu og gekk heim til mín. Undar-
legt sýndist það í meira lagi, að einmitt þaS sem sýrt
hafði líf frú Estmere, skyldi nú lika verSa Þrándur1
i í g t; fyrir hamingju minni, svo aS eg neyddist sjálfs |
J miri vegtia til að .fara aS komast fyrir hrekkjabrögð |
Chcshams þesstt viðvíkjandi. Bg mintist nú orða
Rothwells lávarSar, þegar hann liafSi sagt, að hér
væri um forlög að ræða, og eins og nú leit út, lá mér
viS að hallast að þeirri skoSun.
Sú skoSun styrktist lika viS það, að þegar eg
kom heim lá þar bréf til mín og eg þekti strax að hin
karlmannlega rithönd Cheshams var á Því. Hann
var kominn aftur til Englands og kvaSst mundi
dvelja þar sem hann væri vanur og vonaðist eftir, aS
eg hitti sig þar. Sömu verkanir hafði þaS á mig aS
hlýða á Chesham þá um kveldiS í klúbbnum, þar sem
hann ræddi af mikilli mælsku viS gamla stallbræokir
sína, jafnléttúðugt og kæruleysislega eins og hann
var vanur.
XIX. KAPITULI.
Morguninn eftir hitti eg Rothwell lávarS, í for-
dyri gistihússins, sem hann hélt til á. Hann var aS
reykja feiknalangan vindil og athugaSi með mestu
eftirtekt þá, sem fram hjá fóru, og ekki svo fáum um-
iferðamönnum varS þaS að líta upp í fordyrið á háa,
skeggjaSa manninn í veiSimannabúningnum, sem stóð
þar, og ýmsir gátu sér víst margs til um hver hann
væri. Sjálfur varð eg einkar feginn aS rekast á
þenna herðabreiða, góðviljaða mann, er brosti nú vin-
gjarnlega móti mér, — ekki sizt nú, þegar eg var í
heldur þungu skapi. Mér var aS minsta kosti óhætt
að snúa mér til hans, þvi að nú þurfti eg hollra ráða
við. Þó að viS Valentínus værum miklir vinir, þá
gat eg samt ekki ráSfært mig viS hann um ágreinings-
efni það, sem okkur föður mínum bar á midi; af
sömu ástæðu gat eg ekki talaS um þaS við frú Est-
mere, og Claudína hafði vissar skoðanir á því, sem
áður hefir verið skýrt frá. Mér þótti því meira en
lítiS vænt um Þegar brúnleita höndin á Rothwell
lávarði luktist utan um hönd mína og eg dannfærðist
um þ»S af handtakinu, að hann var enn þá vinur
minn.
“KomiS inn, Filippus skipstjóri,” sagSi hann.
Stundum kallaSi hann mig enn gælunafni þessu frá
'fyrri dögum. “Komið inn, og blaðriS dálítið við mig
uppi á herberginu minu.”
Hann fylgdi mér upp á herbergi sitt, en þar hafSi
hann þegar lagað alt til eftir því, sem honum líkaSi.
Stóru borðin tvö voru komin þar inn, þó að þau væru
ekki enn orðin alþakin skjölum. Eg fór að brosa,
þegar eg leit í kring um mig í herberginu.
“Þér eruð ekki lengi að setja svip.yðar á her-
bergin,” sagði eg.
“Það er satt. Eg er hissa að mér skuli vera liðið
ÞaS. ÞaS er víst af því að eg er lávarSur. ÞaS eru
ekki svo lítil hlunnindi í þvi að hafa titil, ef maður
kann að nota hann rétt. Oft er talað um skyldurnar,
sem hvili á aSalsmönnunum. LeggiS engan trúnaS
á slíkt, Filippus. Ef nokkrir menn eiga kost á að
lifa ánægjulega, þá eru það lávarðarnir. Eg þori að
segja að þér hálfskainmist yðar, Filippus, fyrir mína
liönd á stundum.”
Hann var að gera sjálfum sér rangt til. Þó að
hann hefði líklegast mútað einhverjum Þjóninum til
að stela einum Þessum þægilega sveigbakaSa stól til
að sitja á, vegna Þess aS hann kunni bezt við að sitja
í þess konar stólum, þá var enginn efi á að Rothwell
lávarSur kom þannig dram við alla -— nema ef til vill
vildustu vini sína til að stríSa þeim — sem sönnum
aðalsmanni sæmdi, og kurteisi hans, hugrekki og
riddaraskap þekti eg svo gerla, aS eg mat lávarðinn
hverjum aðalsmanni framar, sem eg Þekti.
Hann var ekki enn búinn að finna Valentínus
eða frú Estmere, og spurði hann mig strax um þau.
Honum þótti vænt um aS heyra, að Valentínus væri
aS vaxa álit fyrir málverk sín, en hrygðist af að
heyra þau úrslitin, sem orSiS höfðu á ástmálum hans.
svo fór liann að spyrja mig um hjónaband okkar
Claudínu.
Eg sagði honum alt um þaS; frá skyndilegri
heimkomu föSur míns, burtför Valentínusar frá Tor-
wood og loks því hversu eg væri neyddur til aS velja
um þau Claudínu og föSur minn. Ilann hlýddi á
mig mjög alvarlegur.
“Vera má, að það hafi verið hugboð, eða að eg
þekki heiminn svona vel. Hvað sem því liður, þá
vona eg að þér fariS gætilega í þetta mál.”
“Eg ætla að ganga að eiga Claudínu, og vona að
yður sýnist það ekkert ógætilegt. En viS ætlum ekki
að giftast strax,” bætti eg viS, þegar eg sá óánægju-
svipinn, sem kom á lávarSinn.
“Það er rétt. BíSiS dálítið með giftinguna. Er
þess nokkur von, að ifaðir yðar komi til borgarinnar.”
“Eg er hræddur um ekki.” En um leið datt mér
nokkuð í hug.
“Rothwell lávarSur,” sagði eg, “væruð þér fáan-
IegMr til að gera mér mikinn greiða?”
Hatyi leit til mín, og eg horfði enn einu sinni í
augu hans, er lýstu nærri því kvenlegri blíðu þó að
ásýnd lians væri karlmannleg.
“Eg mundi vilja gera mikið fyrir son föður Fil-
ippusar,” sagði hann.
“Son föður míns!” endurtók eg. “FaSir minn er
yður ókunnugur að mestu. Þér hafiS að eins séð
hann einu sinni fyrir mörgum árum síðan.”
“Þér eruS sjálfur sá sonur föSur ySar, sem eg á
við,” sagði hann cg bar fremur ótt á. “Hvað viljið
þér að eg geri fyrir yður?”
Eg hálfskammaSist mín fyrir að láta hann heyra
beiðnina.
“Mér Þykir leiSinlegt að biðja yður um það,”
sagði eg, “en ef þér he;fSu5 tíma til, þætti mér vænt
um, að Þér færitð til Devonshire og hittuð föður
minn, töluðuð við hann, sýnduS honum fram á hvaða
stúlka Claudína er og hvaða kona frú Estmere er.
Hann mundi taka orð yðar til greina. Maður á yðar
aldri og í yðar stöðu mttndi hafa áltrif á hann með
tillögum sínum, miklu fremur en eg. SkeS gæti aö
honum gæti þá orðið ljóst hve ranglega hann hefir
breytt við mig.”
Rothwell lávarSur svaraSi engu straxj Hann sat
lengi hugsandi, en ekki gat mér þó sýnst aS honum
hefði mislíkað uppástunga mín. Hann rétti sig eftir
nýjum vindli, en eg sat a!t af kyr og beið þess að
hann svaraði.
“Já, eg skal fara,” sagSi hann. “Eg býst ekki
við aS geta komið neinu góðu til leiðar, en eg skal
fara. Eg skal leggja á stað í kveld.”
“Eg veit ekki hvernig eg á að fara að þakka
yður. Verið ekki að flýta yðar svo að þér hafið nein
óþægindi af. ÞaS er svo sem satna hvern daginn
núna aS þér farið.”
“Eg ætla að fara strax. Mér fellur illa að eiga
nokkuS yfir höfði mér, sem þarf að koma í verk.”
“Á eg að fara með ySur?”
“Nei, eg held að bezt sé að þér fariS hvergi.”
“Eg vona að hann lofi yður aS tala við sig,”
sagði eg hálfhikandi, þvi að mér datt í hug hvernig
faSir minn hafði snúist gegn Valentínusi.
“Mr. Norris er heiSarlegur maSur. ÞaS er eng-
in ástæða til þess að hann leyfi mér það ekki. Gerf
hann það ekki, þá get eg korniS aftur jaifngóður og
eg fór. Og nú skulum við fara að tala um eitthvaS
annaS.”
LávarSurinn lagði á staS daginn eftir eins og
hann hafSi lofað, og eg beið mjög óþreyjufullur aS
heyra úrslit farar hans. Eg hafði beztu vonir. Eg
vissi, að hann rnundi fylgja máli mínu svo vel sem
auðið væri. Vissulega hlutu tillögur hans að sann-
færa föSur minn, því Rothwell lávarður var roskinn
og ráðinn, og gat hverjum manni betur dæmt um
það, livað ætt hverri væri til sæmdar eSa ekki. Eg
bygSi loftkastala og vonaði. Eg spurði eftir Roth-
well lávarði hvern morguninn eftir annan á gistihús-
inu og furðaði mig meira en lítiS á því, hve lengi
hann var í burtu. Vikan leið svo að hann kom ekki.
Eg vonaðist eftir bréfi frá honum, en fékk enga línu;
og Þegar hann loksins kom, var sízt aS undra þó aS
mér væri orðiS mál á að heyra fréttirnar. ÞaS stóS
heldur ekki lengi á því.
“ÞaS fór eins og eg bjóst við, Filippus," sagSi
liann, “mér mistókst erindið.”
“Er þess Þá engin von, aS hann láti undan?”
spurSi eg.
“Nei, engin von. Hann er ósveigjanlegur.
Hann er dæmalaus þrákálfur.”
Hvernig sem á því stóð, þá tók eg mér enn nær
að Rothwell skyldi mishepnast, heldur en sjálfum
mér.
“Hann má gruna, aS eg sé jafn-ósveigjanlegur,”
sagði eg æstur, “hann má vita að liann hrindir mér
frá sér fyrir fult og alt æf fúsum vilja; hann gengur
ekki að því gruflandi, að mér er alvara aS giftast
Claudínu.”
“Já, hann býst viS Því.”
“SegiS mér hvaS hann sagði.”
“HvaSa gagn er að því, Filippus? Eg taldi um
fyrir honum og lagði að honum eins og eg gat, en
ekkert dugði. ÞaS mundi eingöngu særa yður, að
fara aS hafa það eftir, sem hann sagði. Eitt er víst.
Hann slakar aldrei til.”
“HaldiS Þér að hann ætli að halda fast við hót-
un sina?”
“Já, Filippus,” sagði Rothwell lávarður, “hann
heldur fast við hana. Htigsið vel um það, sem þér
eruS að ráða viS yður að gera.”
“Eg er búinn að marghugsa ÞaS. Eg er líka
búinn aS ráSa af hvað eg geri,” sagSi eg. “ÞaS er
ekkert um þetta að tala. Eg á aS einá eftir að þakka
yður fyrir alt ómakið, sem þér hafið gert yður mín
vegna. Hvernig móttökur fenguð Þér annars?”
“Góðar, nema að þessu leyti. ÞaS -fór mjög vel
á með okkur Mr. Norris. Þér getiS ráSið það af því
hve lengi mér dvaldist hjá honum.”
“Og géSjaSist ySur vel að honum?“
“Já, meira en þali ÞaS er synd að hæfilegleikar
eins og þeir, sem hann hefir til að bera, skuli settir
undir mæliker. ÞaS er ekkert líf, sem hann lifir.
þó að eg t. a. m. geti .fáu komiS í framkvæmd, þá
get eg þó með sanni sagt, að eg njóti lífsins ofur-
ÍítiS.’”