Lögberg - 13.04.1911, Blaðsíða 4

4
UOGBERG. FIMTI PAGINN 13. APRÍL 1911.
LÖGBERG
Gefi?5 út hvern fimtudag a£ The
ColUmbia Press Limihed
Corner William Ave. & Neoa St.
WlNNIPEG, - - MaNITOFA.
STEF. BJÖRNSSON, Editor.
J. A. BLÖNDAL, Business Manager.
UTANASKRIFT:
Tbt COLUIBIA PRESS Ltd
P. O. Box 3084, Winnipeg, Man.
utanAskrift ritstjórans:
e;ditor lögberg
P. O. Box 3084, Winnipeg, Manitoba.
TELEPHONE Garry 2156
Verð blaðsins: $2.00 um árið.
og síSan í stjórnmálum. AfleiB-
ingin af því verSi svo þaB, aö
Canadamenn gangi Bandaríkja-
mönnum á' hönd, að Bandaríkin
gleypi Canada.
Með þessu á aS æsa upp skamm-
sýna menn gegn samningunum,
því að hér er eingöngu talað til
tilfinninganna, en ekki til skyn-
seminnar, svo sem hér á eftir
skal sýnt fram á.
Eftir þessari skoðun andmæl-
enda samninganna ætti það að
vera hin mesta hætta. hverri smá-
þjóð, að eiga verzlunarviðskifti
við stórþjóð, því að þá hlytj litla
þjóðin að glata sjálfstæði sínu,
fyrst í verzlunarefnum og síðan í
sstjórnmálefnum.
virðist hafa verið mjög sýnt um
það. Um það mun lesendum þessa
blaðs kunnugt, þvi að oft hefir
það flutt útdrátt úr fjármálaræð-
um hans, og stundum hafa þær
ekki verið lengri en svo, að Lög-
berg hefir flutt þær í heilu lagi.
Eangstyst hefir fjármálaræða
Mr. Fieldings orðið þ. á., sú er
liann hélt í sambandsþinginu fyrra
þriðjudag, og var þó yfirlit yfir
bæði fjárhagsárin 1909—10 og
1910-—11. Fyrra fjárhagsárið það
urðu tékjurnar í fyrsta sjnni meir
en Inmdrað miljónir , og tekjuaf-
gangur hálf tuttugasta og þriffja
miljón dollara.
En þó kom það' nú i ljós, að
tekjurnar á þessu síöasta fjárhags
Samskotin.
Samskotunum til minnisvarða
Jóns Sigurðssonar forsetá hefir
verið tekið mjög vel hér vestra.
Alls hefir nú þegar safnast $2,-
333.50. Mestalt það fé hafa ís-
lenzku nýlendurnar, eða sveitirn-
ar, beggja megin landamæranna,
gefið, og það er dálítið eftirtekta-
vert, að tiltölulega mest hefir
gefist úr fátækustu nýlendunum,
sérstaklega Gimli-kjördæmi.
Það var ætlun þeirra, sem fyr-
ir þessum samskotum gengust
fvrst í haust, að safna skyldi, ef
auðið væri, ekki minna en 10,000
krónum meðal Vestur-íslendinga.
Það þótti sæmilegur skerfur af
þeirra hendi, ef hann fengist, og
munu varla vera skiftar skoðanir
um það, en ennþá skortir hátt á
fjórða hundrað dollara á hina til-
En eru slík ekki fá dæmin nú á 1 ári, talið til loka fyrri mán., urðu
tímum ? j enn þá hærri, eða um 117,000,000,
Hins vegar eru aftur mörg 1 en tekjuafgangur nm $30,000.000.
dæmi Jiess, að smáþjóðir eiga Ilöfuðstólsútgjöld þetta ár urðu
verzlunarviðskiíti við stórþjóðir 1 eitthvað um $35,000,000, en þó
án þess, að nein slik hætta leiði af lagðist ekki við þjóðskuldina þessa
Danir t. a. m. eiga mest verzl- | síðustu 12 mánuði nema um

1882
STOFNUÐ FYRIR 29 ÁRUM
191
VOIÍVARNINGIR VOR
AF KLŒÐNAÐl
HÁLSBÚNAÐl
og HÖTTUM
er nýkominn og til sýnis. Vér getum látið yður té allra
nýjustu KARLMANNS HÁLSBINDI.
Gerið yður að venju að fara til
WHITE AND MANAHAN LTD.
500 MAIN STREET, - WINfllPEC.
N0RTHERN CR0WN BANK
AÐALSKRIFSTOFA í WINNIPEG
Höfuðstöll (löggHtar) . . . $6,000,000
HöfuðstóB (greidtkir) . . . $2,200,000
STJÓRNENDUR:
- - - - Sir D. H. McMillan, K. C. M. G.
Capt. Wm. Robinson
Frederick Nation
Hon. R. P. Roblin
Umsj.m. útibúa L. M. McCarthy.
Alskonar DanKuiv.ium sint í öllum útibúum.—Lán veitt einstaklingum,
Firmum, borgar- og sveítar-félögum og félögum einstakra manua, með
hentugum skilmálum. -Sérstakurgaumur gefinu að sparisjóðs innlögum,
Útibú hvevetna um Canada.
T. E. THORSTEINSON, Ráðsmaður.
Corner William Ave. og Nena St. Winnipeg. Man.
Formaður
Vara-formaður ------
Jas, H. Ashdown H. T. Champion
Ð. C- Cameron W, C. Leistikow
Aðalráðsmaður: Robt. Campbell.
^»<^0«c^0<^0<^>00<=>00<l>>047
Skilyrði þess jj
að br uðin verði góð, eru y
gæði hveitisins. — 1?
unarviðskifti sin við Englendinga,
Hollendingar við Prússa, Belgir
við Frakka, Svisslendingar við i
Þjóðverja, Norðmenn við Eng- !
lendinga o. s. frv., og virðast erf-
iðleikalaust geta gætt sjálfstæðis !
síns, bæði fjárbagslega og þjóð-
ernislega, eftir sem áður.
Nú kann vel að vera að sumir
segi, að fjarlægð og ólíkt tungu-
mál sumra þessara smáþjóða og
stórþjóðanna, sem þær verzli við, |
afstýri hættunni. En hér sé öðru j
máli að gegna í Norður-Ameríku,
þar sem sama tunga sé töluð í
Bandarikjum eins og í Canada, og
lönd'in liggi alveg saman.
En er ekki einmitt eins ástatt
um Belgíu og Frakkland? Þar er
ætluðu fjáruppliæð. Þegar með er töluð sama tunga í báðum löndtim
talinn um tuttugu dollara kostn--
aður, sem samskotanefndin hefir
ekki getað komist hjá.
Hún hefir svo sem að sjálf-
sögðu leitast við að koma fjár-
söfnuninni til vegar með sem
minstum kostnaði. Þeir lækn-
arnir, Drs. Björnson og Brand-
son, hafa lánað nefndinni hús-
næði ókeypis. Blöðin Heims-
kringla og Lögberg hafa gefið all-
ar aitglýsingar fjársöfnuninni við-
víkjandi, og s'krifari og féhirðir,
þeir séra Guðmundur Árnason og
Skafti Brynjólfsson, hafa svo sem
títt er unnið sitt starf algerlega ó-
keypis hefir þó starf féhirðis sér-'
staklega verið mjög mikið.
Síðastliðna viku hefir rétt að!
kalla tekið fyrir gjafasendingar
utan úr sveitum, en þaðan hafa
áður borist á hverri viku mikil
samskot síðan fyrir jól, að byrjað
var á þeim. Er því líklegt að það-
an safnist litið fé til þessa fyrir-
tækis hér eftir, enda hefir íslenzka
sveitafólkið hér vestra ' gefið;
og þau lönd liggja saman. Eða
þá Sviss og Þýzkaland. Þar er
annað dæmi sömu tegundar.
Hvorugt þessara smáríkja virðist
liafa haft nokkurn óhag, efnaleg-
an eða pólitiskan, af því að eiga '”-1 7>785>°°,o.
$4.000,000. Hitt sá stjórpin sér
fært að greiða af afgangi hinna
almennu tekna, og er það nokkuð
á annan veg en conservatíva
stjórnin gamla var vön aS gera,
því að hún var sjafdan að streyt-
ast við það að greiða höfuðstóls-
útgjöldin með almennu teknafé,
heldur lét þjóðskuldina hækka,
það sem höíuðstólsútgjöklin námu,
og því óx þjóðskuldin svo.gífur-
lega um hennar daga.
En síðastliðið fjárhagsár hafa
allir stærstu höfuðstóls útgjalda-
liðirnir verið greiddir af almennu
tekjunum, svo sem fjárveitingar
til járnbrauta, skurða og annara
mi'killa mannvirkja, sem eru þjóð-
areign,
Þjóðskuldin er nú orðin sem
næst sex dollurum lægri á hvert
höfuð landsbúa heldur en hún
var fyrir 20 árum. Þá var hún
S49.00 á hvert höfuð, en er nú
$43.00, með því að telja ibúana
HVEITI
hefir gæöin til að bera. —
Margir bestu bnkarar noia
þaö, og brauöin úr því veröa
ávalt góö. —
LEITCH Brothers,
FLOL’R milLs.
Oak l.ake, -- Manltrba.
Á Winnipet; skrifstofa
11 TALSÍMI, MAIN 4 328
^0<3>00<=>)0<Z>00<Z>0O<Z>00<=>0^
Fhe DOHiNION BANk
SELKIRK UTIBUIÐ.
Alls konar bankastörf af hendi leyst. J
Spjtrisjóösdeildin.
TekiP viö innlögum, frá $1.00 a8 uppbæt J
og þar yfir Hæstu vextir borgaSir Tvisvat
sinnum á ári. ViBslrtftum bænda og ano- ;
arra sveitamanna sérstakur gaumur gefrnt, I
Bréfleg innleggog úttektir aígreiddar. Ósk- :
aö eftir bréfaviCskiftum.
Gveiddur höfuSstóll.$ 4,000,000
Varsejóðr eg óskiftur gróði $ 5,300,000
Allar eignir........$62,600,00®
Inoieignar skírteini (letisr of credits) seli, |
sem eru greiðanleg um allan heim.
J. GRISDALE,
bankastjóri.
verzlunarviðskifti við nágranna-
þjóðina.
Það hefir verið bent á það hér
i blöðunum, að þessar skoðanir
andstæðinganna muni að einhverju
leyti vera bygðar á afleiðingun-
um, seni urðu af verzlnnareiningu
þýzku smáríkjanna, er af “ varð
síðar algert ríkissamband. En
rangt væri að tilfæra það dæmi
hér, vegna þess, að enn eru engin
þeirra skilyrða fyrir hendi, hér í
Norður-Ameríku, sem réðu því,
að úr verzlunargining þýzku smá-
Styrkveitingar til iðnaðarfélaga.
einkum blý og járngerðarfélaga
verða eigi endurnýjaðar. En vita-
skuld hefir núverandi sambands-
stjórn ekki komist hjá því að
greiða þær styrkveitingar, sem
samkvæmt áður gerðnm samn-
ingum skyldu standa ákveðið ára-
hil. Iðnaðar styrkveitingar eru
gaitilar og teljast frá 1884. Þær
síðustu, sem miverandi sanibands-
stjórn er bundin til
fram á árið 1913.
Verzlunarviðskifti Canada fara
íkjanna varð ríkissamband í póli- j sívaxandi eins og ræða Mr. Field-
i 1 . 1 _ J1 ! ! -r v _ 1 ' 1 mrrc lnt" m o X oor /-*• oíXnniL'X.’K _
tískum skilningi. Það sem því
réði, að þýzku smáríkin runnu
saman í eina heild, var al-þýzkur
þjóðernis áhugi. En hér í Norð-
ur-Ameríku er ekki að ræða um
neinn slíkan al-ameriS'kan þjóð-
emisáhuga. Canadamenn hafa
Áhorfendur voru furðu-fáir, |
þvi að inngangseyrir var lágur!
og skemtunin fjörug. Hvorugur |
glímumanna beitti óleyfilegum
brögðum; eigi að síður mun eng- J
an viðstaddan hafa langað til að '
ganga *í leikinn, það harðar voru j
þær sviftingar.
Jón Hafliðason Ihefir glímt J
mörgum sinnum siðan hann komj
til Winnipeg, vanalega við sér |
þyngri menn, og verið öllum tor- j
sóttur. Fyrir skömmu var sagt j
frá því í enskum blöðum, að Sun- I
berg, sá er hér kallast mestur
glímukappi í sínum flokki, og er
viðlíka þungur og Jón, hafði boð-
ið tiltekna peninga upphæð hverj-
að greiða, ná um sem gæti staðist sig í 15 min-
útur. Jón var á þvT þingi og gafj
sig fram; Sunberg hamaðist að
honum í hálftíma, vann ekki á,
og varð af skildingunum. ^ Eftir
því að dæma átti Jón að get náð
bæði fé og frama með íþrótt sinni
tiOBSNSOK
Kvensvuntur,
vanavei ð
75C, en á
39c
I
1
Kvenpils, $3.23
Karlm. regnhlífar, mikiS 'U'c3'
Vanaverð $1,50. En mi sehlar fyrir '
Fsf *- úr Cashmere, hlýir
rvVCIIbOKKar, ogþægilegir <t 1 ÁA
Stærðir 84-io; vanav, 35C; 5 pör á 'P 1
Kvenblúsur
fagurlega akreyttar og úr indælu
efni. Vanaverð $1.25. Nú á
59c
Mikill afsláttur af alskonar vefn-
aðarvarningi, og tilbúnum fötum,
bæði handa ungum og gömlum.
ROBINSON *

Vinsæla búðin
SANADA'S
FlöEST
TMBATRE
Canada’s Most B®autiful and Costly Playhouse
Páska skór
handa karlm., konum og
börnum.
Komið og sjáið fallegu vorskóna
Oxfords, sem vér höfum.
°8
Nýjar tegundir. ÁgætLefni
fara pryðilega.
Haada karlm. fyrir $3 til $6
,, kvenm. 2.50 til 5.00
,, börnum ., 75C til 3.00
Póstpöntunum nákvæmur ganmur
gefinp. Skrifið eftir verðlista.
Quebec Shoe Store
Wm. C. Allan, eigandi
639 Main St. Bon Accord Blk
f
8!
»• 1
,,Kvistir“ í Bandi
Munið eftir því að nú fást
kvistir Sig. Júl. Jóhannessonar í
ljómandi fallegu bandi hjá
öllum bóksölum
VERÐ $1,50
3 byrja Mánud. 10. April
Matinees miðv.d. föstud. og laugard.
leikur í tveiw þáttum
The Midnight Sons
GEO. w, munroe
ásamt ágætis leikurnm
„THE THIRD DEGREE" verðursýnt
hér bráðujn.
Verð á kvöldin $1.50 til 25C
Matinee $r.ootil25c
3 byrjar Mánud.17. apríl
matinee miðvikudag
Col. W. A. Thompson Presenti
Miss VESTA VICT0RIA
Euglands frægasta leikkona
ásamt 20 fleirum.
Anight at the Comedy Club
April 20. 21. 22.-“The Third Dcgrcc"
Egborga
hæsta verð fyrir hvorttveggja, Sendið
n»ér postspjald og eg sendi yður ókeyp-
is verðlista.
F. W. Kuhn
456 Sherbrooke St.
P. O. Box 991. .. Winnipeg, Mai.
Talsíma númer
Lögbefgs er Garry
2 156
ings har með sér, og síðastliðið ár
nrðu þau sem næst $800,000,000,
cða rúmum $76,000,000 hærri en
árið þar áður. Ráðgjafinn kvaðst ef hann kann að beita brögðum,
ekki geta áætlað þau með neinni eftir því sem hann hefir burði til
ákveðinni vissu það ár, sem nú er °g fimleik og þol, svo framarlega
nýbyrjað, en hann kvaðst gera sér ' sem hann getur komið sér á fram-
unareining við Bandaríkin, áþekt
því sem smáríkin þýzku mynduðu
sin á milli, og munu liklega aldrei
gera það.
Það sem farið er fram á í við-
| skiftafrumvarpinu, er alt annað.
Það er farið fram á að Canada og
i Bandarikin skuli nema tolla sín á
! milH af afurðum landanna, og
lækka tolla á iðnaðarvarninigi.
Af þessu hlýtur að sjálfsögðu
að leiða það, að verzlunarviðskifti
j aukist til mikilla muna milli Iand-
j anna. En engin líkindi eru til
þess eða dæmi finnanleg, hvorki
í sögu þessara ríkja eða annara,
að af þess kyns auknum verzlun-
arviðskiftum geti efnalega eða
j stjórnarfarslegu sjálfstæði Can-
ada verið nokkur minsta hætta
búin.
mikil, að tekjurnar nægðú til að
greiða öll venjulegu ársútgjöldin
og mestan hluta höfuðstólsútgjald-
anna.
Þetta er engin ómyndar afkoma
og Mr. Fielding er alþjóð Canada
svo kunnur, að ummæli hans
verða ekki rengcf. Hann hefir
þegar fengið orð á sig fyrir frá-
bœra gætni, áreiðanleik og hag-
sýni í fjármálaefnum, og hag-
fræðilegar spár hans og áætlanir
hafa jafnan gengið eftir. Slíkur
maður þarf fjármálaráðgjafi Can-
ada að vena, og er vonandi áð Mr.
eða með annara tilstyrk.
Kosningaréttur.
til um
ýmsum
Nú er í ráði að breyta
kosningarréttindi manna
Iöndum.
í Danmörku hefir stjórnin lagt
frumvarp fyrir þing um að veita
mönnum atkvæðisréttindi 25 ára
gömlum, áður hefir aldurstak-
markið þar verið 30 ár. Sömu-
leiðis er tiltal um að veita vinnu-
fyllilega að sínum hluta til varð-
ans, en mikill þorri Winnipeg- aldrei viljað aðhyllast algera verzl- ííóSar vonir um, að þau yrðu svo færi. annað hvort af eigin ramleik
íslendinga á eftir að gefa.
Af því að svo er, og af því að
að fjársöfnunartíminn er óðum
að styttast, hefir nefndin eigi vilj-
að láta hjá líða að vekja athygli
landa vorra hér í bæ á því, áð
henni væri mjög kært, að gjöfum
frá mönnum hér í Winnipeg yrði
komið í hendur fehirðis, herra
Skafta Brynjólfssonar, Agnes
stræti 623, eða til íslenzku viku-
blaðanna, Lögbergs og Heims-
kringlu, fyrir Iok þessa mánaðar.
Þetta hefir nefndin falið ís-
lenzku prestunum þremur hér í
bæ, að tilkynna síðastliðinn sunnu-
dag, og enn fremur beðið blöðin
íslenzku*að minna menn á það.
Winnipeg Islendingar vikust
drengilega við þessu máli í haust,
og gerðust þá forgöngumenn
fjársöfnunar þessarar. Það er
því ekkert efamál að það, seifi á-
skortir hina tilætluðu fjárupphæð |
muni skjótt safnast hér í hæ, með-
al landa vorra, sem ekki hafa þeg- !
ar gefið, auk þess, sem enn kann
að koma utan úr sveitum. j ~ --5- «* ^ po«i goo sKemtun. í enn tíðkast i bæjarstjórnar kosn
. , „ * • _ lega sjaum ver þess nyjan og nyj- j Manna munur var allmikill Tón ■ . . - , ,■ 1 . . , .
Ver vitum það með vissu, að L r / -. ,, / i .. . IIUKUI' Jon ; ingum her 1 landi og misiafnleea
,, . ... ,. , , ’ . . an vott, ef ver veitum nokkra eft- er lagur vexti oe svarar sér vel • : v. 11 * 6 J 5
athugaleysi eitt veldur þvi að eigi I • , , . , . , r. , . s '. ... ar ser vei, , er þokkuð. Frumvarp um at-
hefir þegar gefist meir en þetta 'T iUm T 1S °'S >r r0" 7aii 1 n?1^.U liær” en kvæðisrétt kvenna verður og rætt
hér í b*m™ og vsntum vér þv! í •* *«“* «* arle*f fa“mk ver bnngnbraSur og j, neSri ddR
að landar vorir hér bregði nú við, r.Vrf— sa’inanir 7lr ,^vl’ er JU ’c'f>llr nt imamikill og vafa- Á Þýzkalandi eru væntanlegar
og gefi sem allra flestir ungir j yanur Á raimum> því að j breytingar á kosningalögunum .og
báðar hugaðar mönnum, sem feng
ið höfðu hótunarbréf Svarthand-
J armanna með f járkröfum. Féð
hafði ekki verið greitt. Spreng-
íngarnar urðu þessa daga:
27. Des. sprakk sprengikúla í
nýju sexlyftu stórhýsi, þar sem
20 fjölskyldur áttu heima. Til-
ræðið var ætlað Catalona nokkr-
um, auðugum ítölskum kaup-
manni, er fengið hafði hótana bréf.
Sprengikúlan gerði tjón i fordyri
hússins og skemdi margar íbúð-
irnar. Sökudólgurinn komst
undan.
og hefir um lat%t árabil
með sæmd og heiðri.
setið
mönnum kosningarrétt og kven-
Fieldings megi sem leagst njóita fólki.
við, og að hann megi um mörg ár Um leið og takmarka skal neit-
enn skipa þann sess í stjórnarráði unarvald lávarðanna á! Englandi
þessa lands, sem hann nú situr í. er í ráði að breyta kosningarlögun-
í ; um töluvert. Meðal annars á að
í afnema hina illþokkuðu atkvæða-
| greiðslu, sem á enska tungu er
1 kölluð plural voting, og er í því
, • T. TT ...„ _ fólgin, að sami maður hefir rétt
v ' ,77 , . . }rr,ra -í?nSf Haf,h®asonar og Frec ti] aS grei6a atkvæBj \ öllum þeim
S‘CSM Þ la' C- V,1,a ' : T fí‘n’ ' h“' Cíoodtempl- kjör,leild„ra þar ,era hann á land-
vera ol,„l,dra,g,r „e,ta þv, aS ara , fo«„dagslev„Id,6, ein, og eignir: venja ,ú er „ip„5 em, „g
Canada se framtiðarland. Dag- til stoð, og þótti góð skemtun v s
lega sjáum vér þess nýjan og nýj- ; Manna munur var allmikill.
Fjármálin.
Glíma
Jv V,« VL glögg grein er gerð fyrir afkomu jafnvel smávöðvar, sem siást ekki 7 • “ “, ^ . , .
sem gatnhr, til varðans yfir Jon , J u-'* s . ’ m elíkl berjast jafnaðarmenn fyrir hvi að
Sig„rí„„„ forseta. ág*'ta,ta I,- ' » Þ«m, ,«n ér» e,„s og ttlk er [ « vi5llrte„dan
lendinginn, sem uppi hefir veriií i „.„Lrö.’J .._.t.le.,i!,S':í—’JJ i es ; v°ru a honnm að sjá ein, kvæíiisrélt.
almennan at-
siSastliSi'nni öld, .« ,ihi„d„ra í ÆfS?* iaínaSÍ
mesta og bezta manninn sem ís- • •_ r-. . r.
land hefir nokkum tíma horið. j ?U ver,S fJarma,a ra«gjaf 1 siðan | hvað um 20 pund, með því,
nýlega gert þetta ár. Hann hefir upp afls og þunga muninn, eitt-
Svarthandarmenn.
Frarah. frábls. 2
Einingarhættan.
Eitt það, sem mótstöðumenn
Laurierstjórnin kom til valda, og hann er frábærlega snar, táliðug-;-----------
allar fjármálaræður hans hafa, að ur og þolinn. Af því mun hinn d’elcwn í New York. Hann hét
einni undan skilinm ('árið 1908— hafa haft beyg, og fór varlega, en j Morone, og voru banamenn hans
1909),^ verið áþreifanlegar sann- Jón varðist mest að beljalkinn tveir ítalskir aðkomumenn í Mid-
anir fyrir uppeans'i og áeæti bessa fengi notið þunga síns og heljar- ldetown, sem báðir komust und-
fyrir uppgangi og ágæti þessa
verzlunarsamninganna milli Can- lands, um leið og þær hafa ljós-
ada og Bandarikja, em í sifellu j lega sýnt, að hyggin, en ötul og
framsógnarfús stjóm situr við
að hamra á, er að óhugsandi sé
annað, ef verzlunarviðskiftin auk-
ast til mikilla muna, en að Can-
adamenn hljóti að "dependera” af
Bandaríkjamönnum. Þeir segja,
að jafnfámenn þjóð, eins og Can-
adamenn eru, geti ekki átt mikil
verzlunarviðskifti við aðra eins
stórþjóð eins og Bandaríkin eru,
án þess, að fá á sig Bandaríkja-
hrag í verzlunarmála efnum fyrst
krafta, sótti á lengst af og það ó- J an. Tveim árum áður hafði Mor-
sleitlega, svo að gerla heyrði um one þessi borið vitni gegjn tveim
stýri.
Eins og menn geta ímyndað sér
er það meir en lítið vandaverk að
skýra i stuttu máli frá fjárhags-
ástandi og afkomu jafnmikils
lands eins og Canada er, á þing-
legan hátt, svo sem venja er til að
fjármálaráðgjafar geri, er þeir
gera þjóðinni reikningsskap ráðs-
mensku sinnar. En Mr. Fielding
alt húsið hvernig hann blés af
mæðinni; Jón færði hann niður
hvert fallið af öðru, sum þung;
tólkst þó aldrei að koma við þeim
brögðum, er dygðu til úrslita;
hins vegar tókst honum að smjúga
úr tökum hins, með miklum mjúk
leik og hörku. Glímunni lauk svo
eftir 65 mín. viðureign, að Cook
bilaðift í handlegg og játaði sig
yfirunninn.
ítölum í New York. Svarthand-
armenn hótuðu honum og hann
bjóst við lífláti. Fjórum sinnum
var honum veitt banatilræði á leið
um sínum um landið, eftir vitna-
leiðsluna. En loks tókst þeim að
ráða hann af dögum, og sömu for-
lögum sættu 10 til 20 önnur vitni
í New York, seinustu fimm árin.
Seinustu viku ársins 1910, urðu
tvær sprengingar í New York,
29. Des. sprakk sprengikúla í
fimmlyftu stórhýsi. Þar bjó
maður, sem Sagano hét; hann
hafði fengið hótanabréf nema
hann gæfi $2,000. Hann ónýtti
bréfin, skeytti ekki hótunuunm og
bjó eftir sem áður í herbergi inn
af búð sinni. Það skemdist mikið
og 20 íbúðir aðraíT Ekkert orðið
uppvíst um sökudólginn.
Þessar sprengingar voru hinar
seinustu af mörgum, er framdar
vom út af því, að hótanabréfum
var ekki gaumur gefinn, og var
þeirn að vísu beint til einstakra
manna, en alls ekkert hirt um þó
að þær yrði hundruðum annara
ítala að bana. Enn befir lögregl-
an ekki handsamað nokkurn, sem
kendur sé við þessar sprengingar.
Tony Vachris, foringi ítölsku
leynilögreglunnar, komst svo aö
orði um Catalano’s sprenginguna:
“Svarthandarmenn búa sjálfir til
sprengikúlur sínar. Þær eru bún-
ar til úr bréfi, svo að sprengiefnið
sundrar þeim algerlega. Þess
vegna verður ekkert séð af
sprengikúlunni sjálfri. Catalano
þafði við og við fengið hótunar-
bréf síðan í Febrúar 1910. Ef
hann hefði fengið þau í hendur
lögreglunni, þá hefðum við átt
hægra aðstöðu við glæpaseggina.”
Sannanir þess, að flokkur þessi
sé fjölmennur og með góðu skipu-
lagi, eru þá þessar: Skipulegur
viðbúnaður til þess að verja saka-
menn fyrir rétti, stofnun og viö-
hald skálkaskjóla handa glæpa-
mönnum í fjarlægum borgum, elt-
ingaleikur og dráp vitna, sífeld
hótanahréf og sprenigingar, ef
ekki er látið undan.
Enn má nefna Petros,ino glæpa-
skrána. Petrosino hinn mikli
yfirmaður ítölsku leynilögreglunn-
ar í New York, var myrtur í Pal-
ebmo á Sikiley í Apríl 1909, en
þangað hafði hann farið til að fá
skrá yfir þá glæpamenn, er farið
BERID
FIT-RITE
SKRADDARASAU MUD
FÖT
Aldrei betra að reyna þau en nú;
Næsta sunnudag eru páskarnir
Hattar fást hér líka og allur
mannavamingur.
karl-
5
TILES &
261 Portage Ave.
H
UMPHRIES
480i
LIMITED
Maio Street.
Snyritmannabúðin í Winnipeg
hefði þaðan vestur um haf. ÁB-
ur en hann var drepinn, hafði
hann fengið skrá yfir 700 glæpa-
menn, sem nú eru hér, en að hon-
um látnum voru tveir menn send-
ir austur, Vacihis og Crowley, og
tóku þeir við þar sem Pétrosino
enti, og náðu í skrá yfir 300
glæpamenn að auki, er fluzt höfðu
vestur um haf. Skrá þessi var
afhent lögreglunni í New York,
en hún hefir ekkert aðhafst og
var þó til þess ætlast, að ná þess-
um glæpaseggjum og senda þá t,il
sinna fyrri heimkynna.
Höfundur þessarar greinar
reyndi margoft að ná tali af yfir-
manni lögreglunnar, Mr. Baker,
til að ræða þetta rnál, en hann
vissi hvert erindi mitt var, og
skaut sér sífelt undan samtalinu,
og lét loks einn undirmanna sinna
tala við mig, og neitaði sá, að
nokkrir Svarthandanmenn væri í
New York, en þar hefði viðgeng-
ist óhegndir glæpir þeirra. Und-
irmönnum í lögreglunni var bann-
að að segja fréttarjturum nokkuð,
0'g virtist gersamlega komið í ó-
vænt efni um þessi glaepamál. iÞÖ
að lögreglunni hefði verið borgað
til að þegja, hefði hún ekki getað
gert það betur en hún gerði.
Þetta var fyrir fjórurn mánuð-
um, en síðan er mikil breyting
orðin á. Gaynor borgarstjóri
skipaði Cropsey yfirmann lög-
reglunnar í New York, stórhuga
mann, skarpvitran, lögfróðan og
framkvæmdarsaman. Borgar-