Lögberg - 21.12.1911, Side 3
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 21. DESEMBER 1911.
11
■f
4<
*
♦
*
I Breiðdal fyrir 60 árum
eftir
ÁRNA SIGURÐSSON, Mozart, Sask.
+
-t i
-t í
+
-t
-t ;
{
+
-t
x.f,fr4^+*+,fr4^+*+*^.f+-»~t~f*t--t'i"t>l"t4'-t'*"t'i'-t'*'-t'i'+'l'-t'i'-t'i'-t-t'l'-t'i'-t'i'-t
Um miSbik nítjándu aldarinnar
voru búnaöarhættir í sumum grein-
um ólíkir nokkuö þeim, er nú tíök-
ast á landi voru, íslandi. Væri fróS-
legt og enda nauSsynlegt fyrir menn-
ingarsögu íslendinga, aS aldraSir
menn, er muna svo langt aftur í tim-
ann, rituSu ítarlegar lýsingar af
búnaSarháttum, lifernisháttum og
heimilisháttum alþýSu, eins og tiSk-
aSist á þeim árum,. Slíkar ritgerSir
ættu aS koma úr sem ílestum sveit-
um á landinu, þvi sinn er siSur i
sveit hverri; má svo aS orSi kveSa,
aS hver sveit hafi sín sér-einkenni
og venjur i búskaparlegu tilliti. Rit-
gerSir þessar ætti svo aS prenta í
hinum ýmsu tímaritum eSa blöSum
svo þær geymdust þar, en glötuSust
ekki. AS vísu hafa birzt á prenti
góSar. ritgerSir um þetta efni, eu
þær eru of fáar enn sem komiS er.
Eg er BreiSdælingur aS ætt og
uppruna; hefir því vaknaS hjá mér
löngun til aS rita lýsingu af búskap-
ar-atferli í sveitinni, þar sem eg
fæddist og ólst upp,- eins og þaS
tíSkaSist á uppvaxtarárum mínum.
RitgjörS þessi nær aS eins yfir tíma-
biliS 1849 — þá var eg tíu ára — til
1857, aS þeim árum báSum meStöld-
um. Eftir þaS tóku ýmsar breyting-
ar aS gera vart viS sig. Sumt af
því gamla, sem um langan aldur
hafSi þótt gott og gilt, þótti þá ekki
lengur viSunandi, var því boriS fyr-
ir borS og nýtt tekiS upp í þess staS.
HÚSAKYNNI.
Öll hús, bæjarhús og útihús, voru
bygS aS veggjunum til úr grjóti og
torfi og meS torfþaki, nema kirkjan
og stofuhús á kirkjustaSnum. Kirkj-
an var bygS eingöngu úr timbri, all-
veglegt hús, eftir því sem þá var
tízka. StofuhúsiS var einnig timb-
urhús, vandaS og traust. Stofuhús
voru þá aS eins á 2 eSa 3 bæjum
öSrum. StóSu þau öSruhvoru meg-
in bæjardyra. Þilstafn fram aS hlaS-
inu meS glergluggum. GengiS var
inn í stofur þessar úr bæjardyrum.
I stofunni var gestarúm meS góSum
rúmfötum. Voru látnir sofa þar aS
eins heldri menn er dvöldu náttlangt.
Undir |;lugganum stóS matborS og
viö þaS 2 eSa 3 stólar. Stundaklukka
var höfS í stofunni, ef hún var til á
heimilinu. Á stofuloftinu voru
geymdar kornbirgSir og önnur kaup-
hreppstjórinn, SigurSur Jónsson í
Eyjum, langhús meS þilvegg fram
aS hlaSinu og timbunþaki. Gangur
var í gegn um mitt húsiS inn í bæj-
arhúsin. I öSrum enda hússins var
svo afþiljuS stofa vel vönduS, en
hinum megin viS ganginn var
geymsluskemma.
Á öllum bæjum var svo kallaSur
húsagarSur, hlaSinn upp alt i kring,
svo hann væri gripheldur; einhvers-
staSar var þó á honum hliS eSa
sund, er teyma mátti hest i gegnum,
þegar flytja þurfti tróS og torf í þök
á bæjarhúsin. I þessum húsagarSi
svoru svo hin algengu bæjarhús:
baSstofa, búr, eldhús, skemma, hlaSa
fyrir töSuna, á sumum bæjum fjös
og sumum bæjum smiSja. BaSstof-
an var oftast efst í húsagarSinum.
Göng voru af hlaSi til baSstofu;
voru þau jafnan nokkuS löng og
dimm, ekki breiSari en svo, aS full-
rúmt var fyrir einn mann aS ganga
um þau; tveir menn gátu ekki geng-
iS samhliSa. BaSstofur voru mis-
langar. StærS þeirra fór eftir því,
hve mannmargt var heimiliS. All-
viSast voru þær 12 álnir aS lengd
eSa fjögur stafgólf, 4—5 álnir á
breidd, portbygSar, meS sperrumi,
skarsúS úr heilum CóflettumJ borS-
um negld utan á sperrurnar. Gluggi
var á hverju stafgólfi meS einni eSa
tveim glerrúSum í. Gluggar voru á-
valt hafSir móti sól BaSstofur
sneru jafnan eins og dalurinn. Fyrst
þegar eg man eftir, voru all-víSa
skjágluggar; höfSu þeir þann kost
viS sig, aS taka mátti skjáinn úr
hvenær sem vildi og hleypa inn
hreinu lofti. SúSin var bikuS utan
og er tjaran var orSin vel þur, var
lagt tróS utan á súSina, úr þurrum
birkiviS, hér um bil 1 fet á þykt, svo
var þakiS með þurru flattorfi utan
yfir tróSiS og borin mold í allar
lægSir og lautir, svo þakiS yrSi
sem þéttast; var þaS kallaS nærþak.
AS því búnu var þakiS yfir meS
deigu sniStorfi, og’ þess vandlega
gætt, aS þakiS yrSi vel slétt, svo
rigningarvatn steyptist fljótt niSur
þekjuna og út af veggjunum. AS
endingu var ausiS yfir þaS mylsnu
úr fjárhúsum, ef hún var eigi fyrir
hendi, þá þurri mold; þaS var gert
til þess aS þakiS vallgreri fjótar og
betur.
Þá verSur nú lesarinn aS fylgja
mér ofan á hlaS og inn göngin svo
hægt sé aS litast um inni í baSstof-
unni. Loft eSa pallur er í henni
endilangri úr heilum borSum; oftast j
var heflaS sagarfariS af á þeirri
hliSinni, sem upp sneri. HæS undir
pallinn af gólfi, var 2 og hálf alin,
sjaldan meira, stundum minna. Upp-
gangan var jafnan beint mót göng-
unum. Stigi var af gólfi upp á pall-
skörina þannig tilbúinn: Tekinn var
hæfilega langur partur af þykku
borSi, 8 þumlunga breiSu, negldir á
þaS klampar meS 12 þumlunga milli-
bili, svo breiSir aS vel mátti stiga i
þá og ganga upp og ofan stigann,.
NeSri endi þessa stiga var svo graf-
inn lítiS eitt ofan í gólfiS, en efri j
endinn negldur í pallsbrúnina. Uppi
á pallinum voru rúmstokkar, oftast
móti gluggunum, eftir baSstofunni
endilangri, negldir i uppstandara, er
stóSu á pallbitunum, uppundir sperr-
urnar. Hinu megin var oft eitt staf-
gólfiS autt, stundum ekki. ÞiljaS
var fyrir stafna neSan af palli upp
í sperrukverk, og fyrir hliSveggi
upp undir lausholt, líka voru negldar
fjalir milli rúmanna; náSu þær ekki
hærra upp en aS lausholtum. AllvíSa
var í öSrum enda baSstofunnar af-
þiljaS eitt stafgólf; þar var hjóna-
rúmiS, lítiS matborS og stóll. Á
sumum bæjum var ekkert borS og
enginn stóll. RúmstæSin voru djúp;
ekki var annar botn í þeim en pall-
urinn. Þau voru fylt upp meS þurr-!
um smáviSi og lag af hefilspónum
stundum ofan á viSinum; skift var
um þetta á hverju vori; gamli viS-
urinn tekinn burt og nýr viSur látinn
í staSinn. Um leiS og þiljaS var j
fyrir stafna, settu sumir skáp í
miSju þilsins meS þrem hillum; stund-
um var hurS fyrir honum; víSast
hvar ekki. I þessum skápum voru
höfS bollapör, spilkomur og könnur.
Yfir hverju rúmi var hilla fyrir ask-
og disk þess, er í rúminu svaf; stól-
ar eSa bekkir voru ekki til, enda
ekkert pláz fyrir þá í þessum mjóu
baSstofum; sat því hver á sínu rúmi,
þegar inni var veriS.
Búr og eldhús voru jafnan sitt
hvoru megin gangna; þó voru búr-
dyr og eldhúsdyr aldrei látnar stand-
ast á; eldhúsiS var venjulega nær
útidyrum. Búr voru venjulega
fremur mjó en all-löng. StærS þeirra
fór aSallega eftir því, hve búiS var
stórt. Mæniás var lagSur meS sinn
enaa a hvorn stafn. Stafnarnir voru
hlaSnir vel upp svo risbratt varS.
StoSir tvær eSa þrjár voru hafSar
undir mæniásnum. Raftar voru all-
þéttir af veggjum upp á mæniás-
inn. Hellur lagSar á veggina undir
raftaendana. ÞaS var algengt viS
bygging allra húsa er voru reft, ef
ekki voru vegglægjur eSa lausholt.
ViSartróS lagt utan á raftinn og
þakiS svo vandlega yfir meS torfi.
Gluggi var hafSur þar, sem hentug-
ast þótti, svo allbjart var inni,. Dyr
vorú oftast gegnum miSjan hliSvegg
og hurS á járnum meS loku fyrir;
óvíSa læst. 1 búrinu var geymt
skyr, er safnaS var á sumrin, í tunn-
um eSa keröldum. Keröld voru búin
til úr völdum rekaviS, gyrt meS eyr-
seymdum trégjörSum; tóku þau 3 til
4 tunnur (dagartunna dönsk tók 120
potta). Jafnan voru keröldin látin
standa fyrir stöfnum, meS hlemmum
yfir. Fram meS veggjum stóSu
tunnur í röS; í þeim var geymt slát-
ur og sviS í sýru. Ofan yfir hverri
tunnu var hlemmur eSa fleki. Uppi
yfir tunnunum voru hillur, sín viS
hvorn vegg eftir endilöngu búrinu;
þar voru hafSar mjólkurfötur og
mjólkurbakkar, litlir pottar og fleira
smávegis. Húsfreyja eSa matmóSirj
fmatseljaj skamtaSi allar máltíSir í
búri: úthlutaSi hverjum heimilis-j
manni sinn deildan verS; var matur-
inn jafnótt borinn í öskum eSa á
diskum til baSstofu.
Eldhús voru tíSast nær útidyrum
en búrin. Þau voru stærri og rúm-
betri en búrin. 6 álna breiS, 8 til 9
álna löng. StoSir viS veggi undir
lausholtum. Bitar þvert yfir húsiS,
mannhæS undir þá. RisiS bratt,
sperrubygt; langbönd utan á sperr-
um og raptur.. ViSartróS og torf-
þak yfir. Upp af báSum endum J
hússins voru hlaSnir aliháir stromp-
ar, úr blautu mýrargrastorfi og botn-
laus mjölkvartil sett í efst; þaS voru
reykháfarnir. Öskustó var í ein-
hverju horninu hér um bil þriggja
álna löng, svo hafa mátti tvo elda í
senn. Hellur voru reistar upp á
rönd kringum stóna og grafnar niS-
ur nokkuS, svo þær væru stöSugar,
aS framan víSast hvar drangsteinn
jafnlangur stónni. Uppi yfir ösku-
stónni var vandlega gengiS frá svo-
kölluSum hó. Sá eg þá meS tvennu
móti:
1. SmíSuS var allsterk grind úr
góSum efniviS, sem næst því fjögra
feta löng og þriggja feta breiS; ann-
ar hliSarkjálkinn lítiS eitt lengri en
hinn, svo hakar stóSu út af þver-
kjálkunum. Hakar þessir hvíldu á
bitum þeim er voru sinn hvoru meg-
*
*
*
*
*
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
X
m
*
*
*
titt
é
é
é
m
m
m
m
m
m
m
*
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
é
k
&
|
fc
I
&
Gamlar þýðingar.
Eftir horstcin Björnsson.
VINUR I VOÐA.
BoSar á dökku djúpi rísa
og dánar-ógnir aS sjónum færa.
— Þá sjá þeir meistarann mikla, kæra,
sem mögnum heljar mun brottu vísa.
Rór hann nálgast á ránar öldum,
og réttir mund út meS tignar-þótta:
býSur hóglega húmsins völdum
aS hlýSa jafnskjótt og leggja á flótta.
—Enn þá flýja hans ástar-mundu,
sem aldrei hættir vorn rétt aS verja,
hin illu regin á ógnar-stundu,
sem yfir vofa viS dagsbrún hverja.
Kalla til hans á hættu vegi!
Og hjálp hans bregSast ei mun í þrautum.
En gæt þess, vantrúar aSsókn eigi
yfirbugi þig lifs á brautum.
(Úr sænsku.J
J ÓLA-LJ ÓÐ.
I.
Svo skært, sem rósar yndi á engi glitrar,
svo ört í hjarta strengur ásta titrar
og þögla hljóma flytur yfir firS:
þér friSi ljómi niSur jóladýrS
frá stjörnum hám,
frá himni blám,
þar eilífSin er augum vorum inni byrgS.
(Úr þýzWi.J
II.
Englar líSa af himins hæSum
yfir mannheims hátíS helgaSa mold,
og mildan fögnuS á fold
þeir láta hníga iueS heilögum unaSar-
kvæSum;
kærleiks-sælunnar sólheiSu þrá
í hjarta sérhvert sá,
og gróSursetja friSarmeiSinn foldu á.
(Úr dönsku.J
III.
Jólanna dýrS skín um dal og torg,
dýrS hjá smáum og háum!
Þá gleymist um stund hins grátna sorg;
en gleSin hjá smælingjum lágum
lyftist aS hátignar hæstri borg
í heiSsæis djúpheimi bláum,
sem angan ljúf um ásýnd guSs,
þótt auglit hans vér ei sjáum.
Þá minnir drottinn mannsins von
meS öllu fögru um frón og ver
á heilags kærleiks svásan son,
sem fæddist til aS fórna sér
fyrir sælu þína á himnum og hér.
—Yfir fæSing hans sig gleSur guS meS þér.
(Ttr dönsku.J
IV.
Frá blíSgeims blikandi rósum
nú geisla-svipir svífa of grund
aS lágheims daufu Ijósum
á mannkyns fagnandi fund:
„Nú kemur frelsarans fæSingarstund
meS gleSinnar gull í mund!”
Sú friSandi sigur-fregn aS streymir eyra
um uppheima hörpu helgan óm;
og hver ein sál, er söng þann fékk aS heyra
fær aldrei gleymt þeim unaSs-hljóm.
—HefjiS því raustu, hauSurs tungur allar,
er sólar svanur kallar,
og mikliS drottins mildi fjálgum róm!
(Úr dönsku.J
■sc
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
é
m
w
w
é
é
é
w
w
w
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
Búðin sem alla gerir
ánægða.
Skór Slippers
eru langbeztu
JÓLAGJAFIRNAR
Hérkoma leiðbeiningar um hent-
ugar gjafir:
Stígvél handa karlmönnum hnept
eða reimuð, Patents, Tans, Gun-
metal, Vici-kid á $3.50, $4-, $5,
og $6
Slippers handa karlm. úr vicikid,
flóka eða moccasin. Verð 75ctil $3
Falleg stigvél handa kvenfolki,
hnept og reímuð, Tans. Patent,
Dull ieather, velvet, satin og kids á
$3.50, Í4, $5 og $5.50
Stórt úrval af þægilegum inniskóm
handa kvenfólki 50C. upp í $2.
Quebec Shoe Store
Wm. C. Allan, eigandi
639 Main St. Austanverðu.
OLL
SÖGUNAR
MYLNU
TÆKI
Nú er tími til
kominn, að panta
sögunar áhöld til
að saga við til
vetrarins.
THB HEQB CUREKA PORTABLE SAW MILL
Muunttd on wheels, for saw-
i"g lojjs /í . / iifiin x25ft. andun*
cei'. This flr niiil is aseasily mov-
ed as n porta-
hle ’tnresher.
THE STUART MACHINERY
COMPANY LIMITED.
764 Main St., - - Winnipeg, Man.
in öskustór þvert yfir húsiö. Á þeim
hliðarkjálkanum, er niður sneri,
voru 2 raufar með hæfilegu millibili.
Tvær stengur af algengu skeifna-
járni voru í hó þessum full alin að
lengd hvor. Nær öðrum endanum
voru drepin 3 til 6 göt á hvora stöng
með fullu þumlungs millibill, hinn
endinn þyntur lítið Eitt og beygður
á krókur. Þessum járnstöngum var
smeygt í raufarnar þannig, að krók-
urinn vissi niður. Sívölum járnteini
stungið í götin fyrir ofan grindar-
kjálkann. Mátti hækka eða lækka
pottinn, sem eldað var í, eftir þörf-
um og hafa tvo elda samtímis.
2. Var smíðaður úr völdu rekatré,
helzt rótarklumbu. Hótréð var full
2 fet á lengd. Á neðri enda þess
var tegldur haki um 4 þumlunga
langur, er myndaði rétt horn. Á hak-
anum var var ferkantað gat, þuml-
ung á hvern veg. Staur tveggja feta
langur úr hörðum við, helzt eik, var
tegldur til svo mátulegur væri í gat-
ið á hakanum, þó svo að liðugt væri
að færa hann upp eða niður. Göt
voru boruð á staurinn með fullu
! um. Súðin bikuð utan, víðar tróð
J og torfþak. Loftið úr heilum borð-
um lá á portbitum. Þilstafn fram að
j hlaðinu; á honum 2 glergluggar, ann- i
ar þeirra uppi á loftinu, hinn niðri
og var sá jafnan stærri. Fyrir dyr-
um, er jafnan voru nær öðrum hlið-
vegg, var hurð á járnum, skrálæst;;
stóð lykillinn i skránni ávalt um
daga; á kvöldin var læst, og geymdi
húsbóndi sjálfur lykilinn. I skemm-
unum var einatt- mikill bjargarforði J
saman kominn á haustin, einkum á
hinum stærri heimilum. í skemmu-
loftinu var geymt: vorull, er tæta
skyldi yfir veturinn; haustull, tólg,
smjör, kæfa, skreið: þorskur, ísa,
skata, hákarl, sjálfæt rafabelti, 'rikl-
ingur og fleira. Kornvara: rúgur,
grjón, baunir, mjöl. Þar höfðu
hjónin vanalega fatakistur sínar. I
sinni kistu geymdi konan kaffi og
sykur, er var áf mjög skomum
skamti haft á þeim árum. Bóndinn
geymdi i sinni kistu brennivin og to-
bak, ef hann brúkaði það. Undir J
loftinu stóðu tunnur fullar af spaði.
Þar voru og fatakistur vinnufólks-|
ins. Væri vefstóll til á heimilinu,
var hann látinn standa þar; sömu-
leiðis hefilbekkur. Á stafnbitunum,
voru uglur eða snagar; héngu á |
þeim hnakkar og kvensöðlar heimil-
| ismanna og reiðbeizli, er sumir köll-
uðu koparbeizli.
Töðuhlaða var rétt æfinlega í
húsagarðinum öðrum megin bað-
stofu; flestar voru þær 12 álna lang-
ar, 7 til 8 álna breiðar. Veggir 4|
til 5 álna háir. Ofan yfir hlöðutóft-
ina var bygt þannig: Á veggina
voru lögð lausholt, hellur hafðar
undir þeim, þrír þverbitar lágu yfir
tóftina ofan á lausholtunum sinn við
hvorn enda, einn í miðju. Sperrur
með skammbitum voru reistar; stóðu
þær á lausholtunum; súð úr heilum
borðum fmálsborðum, 12 feta löng-
um, 7—8 þuml. breiðumj negld utan
á sperrurnar og bikuð vel. Þilstafnj
í báðum endum fyrir ofan veggi. Á
öðrum þeirra var allstórt gat eða
vindauga til að láta heyið inn um. |
Fyrir vindaugum höfð hurð, er hald-;
ið var að með lokum.
Smiðjur voru á sumum bæjum í
öðrum armi húsagarðsins með þil-
stafni fram að hlaðinu. Á sumum |
bæjum stóðu þær einstakar, spölkornj
frá bæjarhúsunum. I miðjunni voru
auk smiðjutækjanna geymd amboð
Það tekst vel að kveikja upp á morgnana ef þér notið
”ROYAL GEORGE“ ELDSPÝTUR
til þess, því aö þær bregöast aldrei. ÞaP
kviknar á þeim fljótt ogvel. Og þær eru þaraö
auki HÆTTULAUSAR, þEGJANDl, ÖRUGGAR. Þaö
kviknar á þeim hvar sem er. Þér fáið 1000 eld-
spítur í stokk fyrir 10 c. MUNIÐ ÞAÐ! Þér
megiö ekki missa af því. Búnar til af
The E. B. Eddy ío. Ltd. Hull, Canada
TEE3E & PERSSE, LIMITED, Umboflsmcnn. Winnipeg, Calgary, EdmoCton
Regina, Fort William og Port Arthur.Q
BEZTA JOLAGJOFIN kf"“
■ ii — m a n 0 i ? Ef svo er, þá koodu hingaB.
Hálsklútar karlmanna úr silki...... 75c
Silkisokkar í jólastokkum... 50c til $1 50
Silkiskyrtur í " ....... $3 50 til $4 00
Pyjamus úr silki “ ....... $4 50 til $5 00
Hálsdúkar úrsilki í prýðilegum stokkura. 50c til $1.50
Axlabönd í fallegum stokkum.. 50c til $1 50
Axlabönd, sokkabönd, ermabönd. falleg. ágæt gjöf fyr-
______________ir pilta........ 50c,75c,$l 00 til $2.50
Venjiö yður á að koma til
WHITE & MANAHAN
500 Main Street, - - WINNIPEG
lítibiísverzhin í Kenora
Svai t á hvítu.
viljum vér sýna yður, að varkárni þarí
eldsábyrgðar málum. Vanrækið ekki að
tryggja ínnanstokksmuni yðar og aðrar
eignir. Iðgjöld vor eru lág, en skaðabæt-
ur greiddar fljótt og vel.
THE
Winnipeg Fire Insnrance o.
Ban\ of Uatliltori Bld,
Ua,bo6emenn vantar.
Winnipeg, ^an.
PHONE Maki r5«12
Góöa umboösmenn vantar þar sem engir
eru.
N0RTHERN CR0WN BANK
AÐALSKRJFSTOFA í WTNNIPEG
Höfuðstóll (laggiltur) . . . $6,000,000
Höfuðstóll (greiddur) . . . $2,200,000
STJÓRNENDUR:
..............Sir D. H. McMillan, K. C. M. G.
Capt. Wm. Robinson
H T. Champion Frederick Nation
W, C. Leistikow Hon. R. P. Roblin
FormaBur -
Vara-formaöur
Jas, H. Ashdown
Hon.Ð.C- Cameron
ólarreipi var brugðið um þær og
bundið upp um slá, er lá á þverbit-l .... c'-u."
r . oll, ljair og brýni, hestajarn og
um upp yftr stonm. A stoku bæjum ósmígag járn kol> klifbera reig.
höfou menn hlóöir í öskustónni, og! r . . , .
0 færi' og taumbeizli, reipi oll og >
var þar alt eldað í þetm. Allir pott-jhðft £ nokkrum bæjum yar ekkertl
ar, storir og smáir, voru nteð eyr sersl:akl: hús fyrir smiðju, þó smiðju
um. Halda og hlemmur fylgduj ......
& J , ahold væru til; par var pa smiojan
hverjum potti. Höldurnar voru urj^ ^ . einhverju fjár !
tré, htið eitt lengri en þvermal potts- húsinu . túninu Qg höf8 þar yfir
ins, j.irnkengHr festur 1 í^orn en a>iSumarig en tekin upp að haustinu.
í þeim léku járnkrokar 5 þumlunga: A {lestum bæjum yoru kýf Qg agr.
langir; var þeim krækt 1 pottseyrun jr nautgrjpir haföir undir baðstofn.
og síðan hengt á hoinn. I eldnús- , . , „ ,__* _
s 6 palli a veturna; en þar sem það var
ekki, þá var vetrarfjósið í húsagarð-
I
Allskonar oankastörf afgreidd.—Vér byrjum reikninga viö ciastaklinga
eða félög og sanngjarnir skilmálar veittir. — Avísanir seldar til hvaðastaöar
sem er á íslandi. — Sérstakur gaumur gefinn sparisjóös innlögum, sem hægt
er aö byrja meö einum dollar. Reutur lagöar viö á hverjum 6 mánuöum.
T. E. THORSTEINSON, Ráösmaöur.
Corner William Ave. og Nena St. Winnipeg. Man.
PURITy FLOUR
um var geymt alt skæðaskinn. Kjöt, j
’ inum nálægt hlöðunní.
sem var hengt upp til að reykjast,
var látið hanga uppi í eldhúsrjáfr-, Hesthús vofu venjulega úti j tún_
inu fram á útmánuði; tekið þá ofan | jagri nálægt götu er lá gegnum tún_
og borið í skemmu. Eldiviður, | ig heim aS bænum l þeim voru kýr
fsauðatað þurtj, var jafnan borið | hýstar - sumrum. Naut voru alla.
inn í eldhús á haustin, og því hlaðiðj jafna hýát á hverri nóttu alt sum_
þar «PP- Víðast stóð handkvörn í j arig Lambhús voru alstaíSar á tún_
stokk í einhverju horn.nu; var í inu Qg allvíða hlaða vjg þau Þess
henni malað til heimilisins; þótti skal geta nú þegar> að á þrem bæj.
flestum það leiðmlegt verk, ekki slat um 5 Breiðdal var á þeim árum
þegar reykur var. i hellutak allmikið. Hella var því á
Þá er nú bezt að koma í skemmujþeim bæjum og enda víðar, notuð
og sjá hvernig þar er umhorfs. j sem tróð utan á rafta á nokkrumj
Skemmur voru mjög víða yzt í öðr- húsum, t. d. búr, vetrarfjós, hesthús,
þumlungs millibili, þó ekki í beinni um armi húsagarðsins, all-Iangan j lambahús og lambhúshlöðu. Hell- j
línu hvert upp af öðru, sívölum járn- spöl frá þæjardyrum og jafnan þeimj urnar voru lagðar eins og súð utan;
teini brugðið í götin; hvíldi hann á megin, sem búrið var. Skemman varj á raftana; voru stöku menn svo j
hakanum. Á neðri enda staursins álitin óhult þar fyrir eldi, þó kvikna; lægnir og vandvirkir á það að aldrei
var festur járnkengur; lék í honum kynni í eldhúsinu. Á flestum bæj- lak hvað mikið sem rigndi. Torfþak
járnkrókur, er potturinn var hengd- um voru skemmur 9 álna langar og var ávalt lagt utan yfir helluna. En
ur á. Þverpjálkir tvær voru greipt- 6 álna breiðar, portbygðar, meðjsterka viðu þurfti í þau hús ogj
ar gegnum hótréð ofarlega; sterku sperrum og súð yfir úr heilum borð- trausta veggi.
| ' s
Western Canada Flour Mills Company, Limited
Beitarhús voru allvíða. 1 þeini
var hýst á vetrum allt fullorðið fé.
Fyrst þegar eg man eftir, voru fjár-
hús öll mjög lág og þröng; jötur
með hliðveggjum lágar og mjóar;
en smásaman var farið að byggja
þau rúmbetri og hærri, með garða
eftir miðju gólfi.
FATNAÐUR.
Föt öll voru unnin heima. Nær-
föt karlmanna voru: skyrta úr hvítu
vaðmáli, með lérefts standkraga
mjóum kringum hálsmálið og lér-
eftslíningum framan á ermunum.
Alloft voru kraginn og líningin úr
('Eramh. á 15. bls.J