Lögberg - 29.02.1912, Blaðsíða 1

Lögberg - 29.02.1912, Blaðsíða 1
Al.ex Johnson i Grain Commission Merchants - 201 GRAIN' EXCHANGE BUILI>ÍNG - ^Members WÍDnipeg Grain Exchange, Wimnipeg I ISLENZKIR KORNYRKJUMENN Sendið hveiti yðar til Fort William eða Port Arthur, og tilkynnið Alex Johnson & Co. 201 GKAIN EXCHANGE, WINNIPEG. Fyrsta og eina íslenzka kornfélag í Canada. 25 ARGANGUR WINNIPEG, MANITOBA, FIMTUDAGINN 29 FEBRÚAR 1912 NUMER Roosevelt rýfur þögn- ina. Vill taka við kosningu ef býðst. Svo er komiö kosningamálum þeirra Bandamanna, að Theodore Roosevelt hefir gefiS kost á sér til forseta viS næstu kosningar, ef honum veröur hún botSin á útnefn- ingarfundi. Bkki þykir sá atburö- ur sigurvænlegur fyrir flokk Re- publicana, meö því aö Taft forseti, er þeim sama flokki tilheyrir, sæík- ir eftir forsetakjöri á ný af öllu afli. La Follette heitir hinn þritSji af flokki Rep., er i kjöri vildi vera og standa íylgifiskar allra þessara hver í móti öðrum og vilja hverja aöra ofan ríða. — Roose- velt lýsti framboöi sínu í bréfi til sex ríkisstjóra, er komu saman í Chicago fyrir hálfum mánutSi síö- an, og skorutSu á hann aö bjóöa sig fram, með því aö almenningi væri þaíS geðfeldast og hollast til fram- búöar. Spunnust síöan út af því miklar blaöadeilur, hvort Roose- inundi gefa kost á sér, og þótti mörgum það ólíklegt, meö því aö forseti, ef hann gefur sig fram til endurkosningar, hefir fylgi allra þeirra sem hann hefir embætti gefið, og þarf ævamikiö bolmagn til aö sigra hann á útnefningar- íundi. Segja svo margir, aö hér hafi Roosevelt reist sér þann hurö arás um öxl, sem hann fái trauð- lega valdiö. Ekki segir af þvi aö sinni, hvaö Demókrötum líöur og þeirra forsprökkum, nerna hvaö þeim er sundrungin i mótstöðu- flokknum hiö mesta gleöiefni. Robert Cruise lcetur til sín taka. Þingmaður Dauphinbúa liefir sýnt þaö, j)ó skamman tíma hafi á þingi setið, aö hann ber hag kjördæmis síns fyrir brjósti. Hann ber fram nýmæli á þingi, að breyta landtöku löggjöfinni á þá leiö, að gera þeim, sem nema land á skóglöndum hægra fyrir- Sem stendur er enginn munur geröur á þeim skyldum, sem heimtaöar eru af landnemuim á skóglausu slétt- lendi og þeim, sem setjast' aö i skógi. Þeim er gert jafnt undir höföi og sömu skyldur heimtaöar af báiöum, þó allir viti, aö miklu munar, hve skógarlönd eru tor- sóttari og kostnaðarsamari til yrkingar heldur en sléttulöndin. Mr. Cruise fer fram á, aö vægja til í skyldukvööum við þá menn, sem setjast aö í skógarbeltunnm beggja megin viö vötmn, og er sagt, aö honum hafi tekist aö sannfæra meiri hluta þing- manna um, hversu sanngjamt þetta* er og hentugt fyrir fylkiö, svo aö jafnvel stjórain hefir lofast til aö ljá frumvarpi þar aö lútandi fylgi sitt og samþykki. Rússland og Bandaríkin í Rússlandi er vaknaöur óvin- áttu hugur til Bandaríkja út af því, aö forseti sagöi upp samningi er geröur var 1832 milli þessara þjóöa. Orsökin var sú, aö Gyö- ingar, sem í Bandaríkjum búa, hatast viö Rússastjóm, meðal ann- ars vegna þess, aö þeim er bægt frá Rússlandi, þó orönir séu Ban- daríkjaþegnar. Fundir hafa veriö haldnir í stórborgum Rússanna og skorað á dúmuna, aö útiloka alla Gyðinga frá því. aö korna þar í land, og er nú lagafrumvarp fram komiö, er fer fram á aö leggja 100 per cent toll á vörur frá Ameríku ei til Rússlands flytjast; af þeim er bómull og akuryrkjuverkfæri helzt, og , þykjast Rússar geta ræktað bomullina í Turkestan og smíöaö plóga og þreskivélar heima fyrir, ef á þarf að halda. IJklegt þykir, aö Bandamenn bíði hér af hnekki í verzlan sinni, og Rússum veröi gagn en ekki ógæfa meö tím- anum aö þesstt tiltæki- Jl út ■JC EAFAFL WIFTJSriEPG-BORGAK Eitt hiö merkilegasta, sem fram fer, þegar opnuö verður hin nýja sýningarhöll á horni Main og Water stræta, er sýning á rafafls og rafljósa stöö bæjarins- Efri myndin sýnir rafstöö borgarinnar með húsunt og fossi, en á hinni lægri sést aflstööin eins og hún veröur sýnd í sýningarskálanum. Bærinn getur nú framleitt 60,000 hestöfl rafmagns oþ hefir tekisr meö því, aö lækka ljósverð um 300/í og verö á rafmagni til véla-v'nnu að sama skapi. Aukakosningarnar í Ontario. Verkföll í ýmsum lond- ***" um. Kolamenn hóta að leggja niður vinnu. 1 Ameríku. A einum staö í Pennsylvania vinna 180,000 menn viö kolanám. Þeir hafa undirbúning rnikinn til verkíalls um mánaöamótin. Þ.á fer nefnd af þeirra hendi á fund eigenda námanna til aö semja um endurnýjun vinnusamninga þeirra er á komust þeirra á meðal fyrir atbeina Roosevelts, eftir verkfall- ið mikla 1902. Samkvæmt þeim samningi hafa verkamenn níu tima vinrtu á dag meö ýmsmn hlunnind- um. Nú heimta þeir átta stunda vinnudag, 20 prct. launahækkun og ýmislegrt fleira. Vinnuveitend- ur Íáta sem þeir vllji alls ekki sinna þessum kröftim. og verka- tnenn teljast munu halda þeim til streitu.. Þeir færa þaö fram sínu máli til stuðnings, aö nauösynjar hafi hækkaö svo mikiö í veröi á síðari árum, en kaupgjald staöiö í staö, en vinnan sé erviö og óholl og því sé sanng-jarat, aö stytta vinnu- daginn. Hvorirtveggja hafa lengi búið sig undir viöureign þessa, og þykir óvíst hvorir sigra muni, ef ekki komast samningar og sættir á-. 'A Englandi. Kolamenn i Wales hafa liætt verkum. og heimta meira kaup og styttri vinnutima. Reyndist stjórninni ómögulegt aö koma þar sættum á, og eru þar viðsjár og óhugur meö þeim feiknastóra hóp, sem þar eru vinnulausir, en til beinna óeiröa og Jtpphlaupa hefir ekki komiö þar enn þá. — Aðra kolanema á Englandi hefir stjórn- in þar fengiö til þess aö senda fulltrúa á sinn fund, til undir- búnings og ráðagerða um sætta umleitun. Ver stjórnin öllu sinn- ^ afli til þess, aö fá verkamenn og námueigendur til þess að senda fulltriia á sameiginlega fundi, undir forsæti Sir George Ask- withs, og semja þar og setja á- greininginn. Sii stjórn liberala, sem nú er viö völd á Englandi, hefir staðiö í strangari verka- mannadeilum heldur en nokkur önnur, og tekist farsællega aö sefa þær. Vænta menn enn að hún muni bera gæfu til aö leiða til friðsamlegra lykta þann óróa. sem nú stendur fyrir dyrum á Eng- j landi. Þaö þykir ískyggilegast, við máliö, aö kolanemar á megin- landi Evrópu hafa tekið höndum saman viö félaga sína á Bretlandi, aö leggja niöur verk, þeim til stuðnings, ef ekki hafast fram kröfur þeirra meö ööru móti. Manitobaþing. Það var sett hér í vikimni meö venjulegri viðhöfn og formála nema hvaö nú gerði það liinn nýi fylkisstjóri, D. C. Cameron, sem kominn er í stað Sir Daniels Mc- Millans, er gegnt liefir þeirri stööu meö mestu prýði um und- anfarin ár. Daginn eftir þingsetn- ingu fóru fram venjulegar umræö- ur um þau efni er i þingsetningar- ræöunni var getið, fyrst af hálfu tveggja þingmanna úr liöi stjórn- arinnar, og er þeirra að engu geÞ andi, nema því, aö þeir skeltú skuldinni fyrir fónafarganið á nefndina, sem stjórnin hefði sett til aö stjórna þeim. Þaö er gott aö hafa strákinn í förinni og kenna honurn alla,klækina. Sá ó- tugtarlegi skrípaleikur, sem stjórn- in og hennar fvlgismenn leika í því máli, er oröinn almenningi meir en leiöur. Fvrst er verka- mönnum, sem vinna aö fónunum fyrir lítiö kaup í öllum veörum, kent um. Þeir svíkist svo mikiö um verk sín, aö þaðan stafi $400,- 000 tekjuhall á einu ári! Síðan er fónanefndinni, sem stjórnin setti til aö stjóma þeim, kent um alt saman. Eins og stjórninni beri aö líta eftir þeirri nefnd og bera á- byrgö af geröum hennar! Mr. Norris haföi orö fyrir lib- erölum og hélt þessu fast aö Rob- lin vorum. Hann sletti honum því í nasir, sem^ rétt var, aö stjórnin heföi keypt fónana án þess aö spyrja þingið Um leyfi, og enn þann dag í dag væri öllum bægt frá aö rannsaka um þau kaup. Stjórnin heföi sett nefnd til aö stjórna fónunum og nú hefði hún sett aðra nefnd til þess að rann- saka gerSir þeirrar nefndar. Nú væri mikil nefndaöld! Komhlöðu nefndin væri ein — og allir vissu hvemig hún heföi reynst, fóna- nefnd og önntir nefnd til aö passa hana og loks væri von á “públic service nefnd. Hver nefndin og hver silkihúfan upp af annari! Stjórnin hefhi sett þessar nefnd- ir. Allar þeirra aögeröir og fram- kvæmdir væru undir hennar eftir- liti og handleiöslu og á hennar á- byrgö. Þær heföu reynst meir en báglega og stjórnin gæti ekki og mætti með engu móti laumast und- an þeirri ábyrgö. Mr. Norris harmaði þaö. aö landaukamáli fylkisins væri komið í óvænt efni. Kvaö hann liberala flokkinn á fylkisþingi reiðubúinn til aö leggjast á eitt meö stjórn- inni til aö leiða þaö til eins góöra lykta og mögidegt væri. Umfram alt brjmdi hann þaö fyrir stjóm- inni aö láta ekki af hendi land- eignarétt fylkisins fyrir lítilfjör- lega fjárapphæö, heldur heimta rétt þess til allra landa og lands^ nytja, sem því bæri. Nýjasta lýðveldið. Svo er aö sjá, aö því megi trúa, sem fréttir hafa hermt; aö Yuan Shi Kai sé orðinn forseti i lýð- veldinu Kína, til kjörinn af þingi því, er uppreisnarmenn höföu kvatt fulltrúa til úr öllum héröö- um, er þeim voru sinnandi. Þaö þing sat i Nanking, og kaus til forseta lýövéldisins Dr. Sun Yat Sen, þann er uppreisninni kom af stað í upphafi. En er svo var korniö, aö Yuan fékk ættmenn keisarans til að sleppa völdum, liaföi auk þess allmikinn liðsafla og lánstraust og álit mikið hjá fulltrúum stórveldanna fyrir dug og vit til landsstjórnar, en hung- ursneyð ógurleg i þeim landshlut- um, sem uppreisninni fylgdi, þá kom þar aö lokum. aö Dr. Sun lagði forsetatign og réö þing- inu til að kjósa Yuan í sinn staö. j Þing þetta í Nanking þakkaöil honum fvrir ósérplægni hans og ættjaröarást, og baö honurn allra virkta, og kaus þegar Ýuan i hans staö. Hann svaraöi frá Peking, að sér væri óljúft að taka við þeim starfa, kvaöst mundu vera viö stjórn. þar til önnur ný tæki viö, en fara þá til bús síns og stunda búskap þaö sem eftir væri ævinn- ar. Kvað hann Dr. Sun vera kos- inn fyrir löngu, og væri bezt. aö hann heföi veg og vanda af lands- stjórninni, og til Nanking aftók hann að koma, þarsem uppreisnar- menn eiga sitt aðalból, heldur mundi liann sitja í Peking, sem aö undanförnu, og friða þaöan land- iö ef auðið yrði. Hvaö síöan hef- ir farið milli hans og þingsins sést óljóslega af blaðaíregnum, en þó er Yuan nú talinn stjórnandi Kina lýöveldis og fyrsti ýorseti alls landsins. Hárfléttuna skar hann af sér, þegar keisari var sagöur frá völdum, svo sem til merkis um aö hann fylgdi hinni nýju stefnu, \ er upp væri runnin, og eftir því j sem séö verður af óglöggum fregn | um. er honum trúaö af hvoram- tveggja flokkunum. Því er viö brugöiö, hversu Kínverjar fara dult meö alla hluti, og sannast það hér, því aö blaöamenn viröast lítið sem ekkert kunna aö segja af þeim tíöindum, sem í landinu ger- ast. Svo er sagt, aö hinn nýi forseti eigi mikiö starf fyrir höndum og vandasamt í mesta máta. Má þaö bera vott um frábæra hæfilegleika mannsins, ef honum tekst aö koma stööugri og skipulegri stjórn á í landinu, þar sem geysaö hefir inn- anlandsstyrjöld, svo grimm, aö varla eru dæmi til, og enn helzt viö í mörgum hlutum lands, en megn flokkadráttur víða, þó ekki komi til mannvíga. VERÐLAUNA KAPPSPIL I kvöld [fimtudag] heldur íslenzki liberal klúbburinn sinn venjulega fund, og fer þá fram kappspil á ný og t v e n n verðlaun gefin hverjum þeim er sigrar. Frjálslyndir íslending- ar ættu að fjölmenna. Síðustu verðlaunin hraptu þeir herrar Magnús Johnson, (contractor) og Thorbergur Thorvarðsson. Tveir dómar. Winnipeg tapar. „Ne temere" hnekkt. Tveir dómar hafa fallið þessa viku, er næsta frægir eru orðnir, annar í máli Winnipegborgar viö rafmagnsfélagiö. Hinn i hjóna- skilnaðarmáli í Quebecfylki. Hvor tveggja dómurinn dregur mikinn fór bóndinn til og heimtaöi skiln- aö viö konu sína, vegna þess aö hjónabandið væri ógilt samkvæmt páfabréfi, er kallast '‘Ne temere’, og sem mælir fyrir, aö katólska kirkjan taki elcki gildar hjóna- vigslnr sinna játenda ef framdar eru af prestum ,sem ekki heyra þeirri kirkju til. Meöan Canhda var aö mestu leyti franskt og katólskt, geröist enginn til aö , 0. , - ,. , ,. hnekkia læssu pafaboöi. Siöan dilk eftir ser. Sa fyrnefndi dæaudi . •. I ,...! . . , , , , , , niotmælendum fjolgaöi. hafa marg n vrví*orI\/~u-rr 1 t PA hil« flah ar deilur staðið um þaö, og kat- Winnipegborg i 150 þús. málskostnað, sá síðari dæmdi hjónáband gott og gilt gegn landslögum aö því er margir álíta. Sá er þó munurinn mestur, að mál Winnipegborgar var dæmt fyrir hæsta rétti hins brezka ríkis og verður ekki breytt. Hinn á eftir aö ganga gegnum aðra dómstóla og valda lagabreytingum og mikl- um þingdeiíum og heilabrotum þeirra á (meöal, sem viö landsmál eiga að fást, Eins og lesendum vorum er kunnugt, þóttist bcjrgarstjlórnin mega hafa eftirlit og ráð um þaö, hvort og hvernig rafmagnsfélagiö setti upp vírastaura á götum bæj- arins, svo og um þaö, hvort hvernig félagið mætti leggja gas og vírapípur neöan jaröar um strætin- Félagiö fór sínu fram um þessa hluti, eins og því hent- aði, hvaö sem bærinn sagði, svo þvi var bannað þaö meö fógeta úrskuröi og- hoföaöi bærinn síöan mál honum til staðfestingar, er bærinn vann fyrir öllum dóm- ólska kirkjan seiglast viö aö láta þaö haldast, meö samtökum viö pólitíska flokka og öllum öörum ráðum, sem hún kunni aö beita. Nú er því slegiö föstu, með þess- um dómi, aö páfaboð hafi engin á- hrif á landslög, en þau mæla svo fyrir, aö hver hjónavígsla sé Iög- leg, er framkvæmd sé af þartil nánara tilteknum mönnum. og sé'í lögunum ekkert um þeirra trúar- brögö tiltekið. Dómarinn, er úr- skurömn feldi, er katólskur, og er dómurinn mjög vel þokkaöur meö- al mótmælenda um alt land. Hvort katólska kirkjan lætur hann ganga til annara dómstóla, er vafasamt, heldur mun hún leita til stjómar- innar í Qttawa, cg' er sagt, aö hún I hafi á prjónunum lagafrnmvarp, ! þessu viöv.kjandi. Eystra þótti æriö hvast, ýmsir tæmdu kúta; afturhaldsins blaöra brast, Borden varö aö lúta. Eftir svikna sættargerð sóknir máls og vamir, veröskuldaöa fýluferð fóru ráögjafarnir. Borde.i s*iá'rs- beit ei hjör, böls í nauðuni snauöu, snúnir heim úr sneypuför snýta margir rauöu. Bragi. Bænasamkomur eru haldnar á hverju miðvikudagskveldi í Fyrstu lútersku kirkju um föstutímann, eins og vant er. Þær byrja kl. 8. Aö þeim loknum veröa bandalags- fundir, og vandaö til þeirra eftir föngum. Séra Runólfur Marteins- son hefir góöfúslega lofaö aö tala á bandalagsfundinum, sem haldinn verður 6. Marz næstkomandi. Frumvarp Bordenstjórnarinnar um landamerkjamál Manitoba verður lagt fyrir sambandsþingiö á föstudaginn kemur. segir Tele- gram. Þar gefur aö líta boö Bordens svört á hvítu. og frestum vér umræðum um máliö þar til þau boö veröa kunn. Tíunda þ.m. gaf séra H. Sig- mar í hjónaband þau Finn S. Finnsson og Þóranni Ólöfu Hall- grimson í Wynyard, Sask. Látinn er úr lúgnabólgu á laug- ardaginn var Richard Foley, sá er um langan aldur hefir tekiö á móti fólki, sem erindi átti á landskrif- stofu Dominion stjórnarinnar hér i bæ, og öllum aö góðu kunnur, er þangaö komu í landtökuerindum. fyrir liömannlega framkomu og viljagóða viöleitni til aö greiða hvers manns erindi. Margir vorir landar munu kannast viö hann þó oftast muni þeir hafa leitað aöstoöar herra A. Free- mans í landtöku málum sínum, er meö lipurö sinni og alkunnu ljúf- mensku hefir greitt fyrir bæöi áöur og eftir að hann yfirmaöur á skrifstofunni. þeim, varö Muniö eftir samsöng prof. Sv. Sveinbjörasson’s, sem haldinn veröur i Fyrstu lútersku kirkju. Aröurinn rennur til próf- Svein- björnsson’s sjálfs. Pantiö aö- göngn miöa snemma. Þeir fást hjá H. S. Bardal og ölltim íslenzkum kaupmönnum og á skrifstofu Lög- bergs. 1 * Ur bænum I nefndinni, sem kosin var á siö- asta safnaöarfundi Fyrstu lút. stolum 1 Canada. íikaut felagiö , , , , . , 6 kirkju til aö íhuga væntanlega loksins malmu til levndarraös kon- 0 , . T ,(r> • í tærslu kirkjunnar, eru þessir: T. ung. Privv Council , sem kallaö, ,T . J W T,, J 1 • „ • | j. Yoprn, T- J. Bildfell, T. Tohann- er, og kvaö það upp dom sinn il- o J ~ , vikunni á þá leið. aö félaginu væru | c's5on' Xlelsted og Gunnl. allir hlutir heimilir, sem þaö l Johannsson. Nefnd þessi mun haföi farið framá. og skyldi bær- j !egfÍa mikilsveröar tillogur sinar inn borga málskostnaö fyrir öllum j 9 r’r .næsta safnaöarfund. réttum. \ | v --------1---- Þessi dómur kom kunnuguml Frá Siglunes P.O. er skrifað 17 tæplega á óvart. bæöi vegna þess, j þ.m.; "Ekkert merkilegt aö að dómarar höföu gefiö í skyn frétta. Indælis tíö- Óvanalega lít- vilja sinn undir rekstri málsins og Jl snjór. Fiskiveiöi hætt aö ekki síöur vegna þess, aö í seinni mestu hér i Manitobavatni. Flest- Miklu betri veiði í ir fiskaö illa. Dog Lake, og tíö hefir dómnefnd leyndarráðsins dæmt öll mál á einn veg. sem fyr- ir hana hafa komiö, og auðvaldiö | batnandi.” hefir átt viö bæjarfélög, og alla tíö j auðvaldinu í vil. Er þaö álit margra manna, aö tími sé til kominn aö afnema mál- skot til Englands. og una fullnað- ardómi hæsta réttar Canadalands. Maður auglýsti t blaðinu Free Press eftir kvenmann til hjúskap- ar og fékk svar frá stúlku, sem vildi giftast honum. Þau skrif- uðust á um hríð, en sáust ekki, 1’ ab bæði ættu heima hér i bæmvm. I.oksins kom þeim saman um, að hittast í einni lyfjabúö á Main Str. og skyldi stúlkan bera rós á sei, til þess aö hann þekkti hana- Maö- urinn kom, en aö vísu nokkuð seinna en til var tekið; þar beið stúlkan meö blóntiö á bringunni, og er ekki að orðlengja þaö, aö þau fóru strax til prestsins og létu gefa sig saman. Eftir þaö fóru þau til Eaton’s, þvi að þar þóttist hún þurfa að kaupa nær- klæönaö, ög sagði honum aö bíöa sín í búðinni. Hann þeið og beið i heilan klukkutíma, en aldrei kont stúlkan. Þótti honum nú súrt í broti og skundaöi til lög- reglunnar, og haföist upp á stúlk- þaö þá Hinn dómurinn er svo undir kominn, aö tvær persónur af kat- ólskri trú, fóru til meþodistaprests í Montreal og létu hann gefa sig saman. Þegar tvö ár voru liðin. unni von bráöar. Kom upp úr kafinu, aö stúlkan sem fer alt af aö sögn | ma®ur Þessi skrifaöist á við hafði oröiö Jeiö aö bíöa, eftir honum, sagöi þessari stúlku, sem er korn- urtg, fyrir innan tvítugt, upp alla sögu og gefiö henni blómið, fariö svo sína leiö. En unga stúlkan haföi gaman af aö reyna hjóna- bandsstööuna, en gafst upp á miðri leið. Sagt er, aö lögregluskiln- aður mtmi veröa geröur milli þeirra. Bóndinn, eöa bóndaefniö, hefir matsölu-og gistingar-stöö á McDermot avenue, og vill ólmur f “verða hjón.” Fjórtánda Janúar voru þau Jóhann Jóhannsson og Aurora Vil- helmína Anderson gefin saman í hjónaband aö heimili Bjama Lyng- holts í Vancouver- Brúöguminn er sonur Siguröar Jóhannesonar í Burnaby, B.C., en brúöurin er dóttir Guðmundar Anderson’s í Vancouver. Séra Guttomrar Guttormsson gaf þatt satnan.

x

Lögberg

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Lögberg
https://timarit.is/publication/132

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.