Lögberg - 08.08.1912, Blaðsíða 3

LÖGBERtt, FIMTUDAOTNN 8. AGÚST 1912.
3-
Matthíasar hróður.
tíð en fortíðin liefði verið —já,! sem það gera eru .gó'ðir og nýtir
miklu betri framtíðí, þrátt fyrir alt j synir sins lands.
argaþras og þverbresti í landinu, | En "maðurinn lifir ekki af einu
sem stafdði af hinni nýju æsþu : santan brauði”, og það er ævar-
í síðasta blaði var sagt stutttega þjóðarinnar; slíkt væri kuldabrölt andi heiður islenzku þjóðarinnar.
frá veizlu þeirri. er Reykvíkingar og mundi jafna sig; bað rnenn bera að hún hefir í verkinu sýnt að hún
gerðu 1 móti skáklinu Matth. Joch- saman landið og ferð.yfir það og skildi þessi orð.
umssyni. Það þykir hlýða, að kringum það fyrir 50 trum og nti>
flytja lesendum vorum sýnishom gulló\dn vœri eftir; áður hefði
af þvi, hvað talað var á því þingi,: hún aldrei unað á þessul landi.
er hinir snjallmæltustu menn á ís- Einustu verklegar menjar (þess
landi fögnuðu hinu snjallasta tima. sent svo hefir verið kallaður,
skáldi sínu, og því prentast hér væri (auk forngripasafnsins, sem
þeftir “ísafold”J niðurlag á ræðu yndi væri að líta, þótt smátt væriý
H. Hafsteins, ágrip af svari M.| Grettistök og Gvendarbrunnar, en
J. og ræða hins orðfima dóktors hvorugt væri þó mannaverk, enda
væri fis í höndum nútiímans'; og
einn dýrðlegasti Gvendarbrunnur-
inn
Guðm. Finnbogasonar.
Ja^n
Niðurlag rccSu H. H.
íframt innilegustu og við-
kvæmustu strengjum bamslegr&r
trúar og vonar vakir stöðugt þörf
og þrá til þess að fylgjast með í
rannsóknum, hugarflugi og efa-
semdum heimspeki nútimans. En
eitt hljómar alstaðar í gegnumi.
Það er kærleikans strengur.
Hann er ekki síður en EgiH
Skallagrímsson “hraðkvæður hilmi
að mæra.” En hann er ekki að
sama skapi “glapmáll um glegg-
vingja.” Hann hefir víst naum-
ast orkt eina einustu mergjaða
skammavisu á æfi sinni um nokk-
urn mann, og er honum þó létt um
tungutakið og stuðlana. Af hverju:
Af þvi að hann hefir ekki hjarta í
sér til þess að særa neinn. Vill
ekki gera neinum neitt til miska^,
heldur bera alt í bætifláka. fyrir-
gefa alt, umibera alt.
Hann er umfram alt mannelsk-
ari, fullur af ást og umburðar-
lyndi, samhygð með sorgum, sam-
gleði með velfarnan. Þessvegna
er honum svo létt um tækifæris
ljóðin. þessvegna verða erfiljóðin
hans svo innileg, og fagnaðárkvæð-
in svo fjörug og snjöll. En svo
bætist hér við annar eiginleiki,
sem er einkennilegur fyrir hann,
og það er sá eiginleiki, sem sér-
staklega hefin knúð áfram og
göfgað hin ódaauðlegu minningar-
ljóð hans um svo marga látna
merkismenn þessa lánds. Það er,
ef eg svo má að orði kveða, sam-
vizkan fyrir landið. . Hann er þann
ig samvaxinn eða samtvinnaður
landi sínu og þjóð. að honumi finst
hann persónulega bera ábyrgð á
og eiga að inna af ihendi bætur
fyrir hvert óverðskuldað mótkast,
sem merkir menn þjóðarinnar hafa
orðið fyrir, jafnvel fram, í aldir.
Hánn hefir þá tilfinning, að þeir
menn liggi óbættir hjá sínum garði
eins og hann sjálfur hefir að orðii
komist, þangað til hann hefir flutt
minning þeirra i helgireit snildar
sinnar, og göfgaði minning þeirra
með “lofkesti þeim, er lengi stend-,
ur, útbrotgjarn í bragar túni.’ Þ.að
er þessi mannbótakvöð, sem átt
hefir verið við í orðunum, sem eg
heyrði í draumnum, að hann væri
enn í ábyrgð fyrir landið, og mætti
því ekki fyrst um sinn fá inngöngu>
í ódáinssalinn, þar seKu “sjálft
berzt öl og vín.”
Að svo mœltu vil eg í nafni
samkomunnar bjóða vin vorn^
þjóðskáldið Matthias Jochumsson,
velkominn hingað. og þakka hon-
um fyrir starfið sitt. Vér treyst-
um þvi öll, að hann eigi enn þá
langan starfsdag fyrir hendi. —
/Eskumerki sjáum vér á honum.
engin ellimörk. Ennþá er hon-
um hægt um vik að hláupa upp
brekkuna upp að “sigurhæðum.”
Við þökk þá, sem eg færi hon-
um i samkvæmisins nafni. leyfi eg
mér að hnýta hjartans þökk frá
sjálfum mér.
Og bið eg svo samkvæmið að
drekka skál M. J. og hrópa ferfalt
húrra fyrir karlinum unga!
Hann lifi.
Harta hefir
hungrað og þyrst eftir manmviti.
fróðleik og list, og hún hefir til
að fullnægja þeirri þörfj, lagt fram
skerf, sem hún þarf ekki að
skammast sin fyrir. Hún hefir
jafnvel getað gefið frændþjóðum
sínum margan neista, þar sem kalt
var í kolunum.
Og hversu þjóðin metur skáld-
in sin, mundum vér sjá ef hingalð1
kæmi. einhver fjölkunnugur Kaupa-
væri nu daglegur drykkur I Héðinn þess erindis að kaupa af
Reykvikinga — leiddur með töfr- þjóðinni öll þjióðskáld hennar og
um nútímans af fjöllum ofan! — j góðskáld. Qferum ráð fyrir að
Hann kvaðst kveðja þá ungu vini hann vildi kaupa þan á almenrnu
sína brosandi með trú. von og kær- uppboði, og að um leið og honuml
leika, en hvað botni ræðu sinnar væri slegið eitthvert skáldið, þá
viðviki gæti hann eigi neglt hann í væri aAnáð af jörðunni og úr vit-
með fám orðum — hanm væri und allra manna hvert einasta er-
suður í Borgarfirði, og yrði því að
sjá fvrir honum éhlátur). Hann
bað þá drekka minni þjóðarinnar
ungu!
Agrip af svari M. V.
I
Matthias Jochumsson þakkaði
skáliná. Gat þess, að hann vær
illa viðlátinn. einkum samvjzkunni-
ar vegna, að þiggja slíka yirðingp
viðhöfn og ástsemd', eða renna nið-
ur sliku sæmdar- og snildarerindi.
sem H. H. hefiði flutt honum. —
Eg hefi, sagði hann. aldrei mikil
menni verið, metið að vísu mikils
hugsanir mínar og áformj, en, ait
minna framkvæmdimar. Það
minnir mig á hina “fernskonar
hnifa” skáldsins Baggasens, þegar
hann var að striða Öehlenschlæger:
hnífa með skafti og blaöi. með
blaði og engu skafti og löks hnifa,
sem vantaði bœði skaft' og 'blað
JhláturJ. Hann kvaðist vera lik-
ur þess konar hmfum, og ætti ekki
eftir • nema “þolinmóðinn”. En
það væri heiður vina hans og hlut-
tekning, seni nú i«svipinn skrúfaði
Rœða Dr. G. F.
Næstur talaði Guðm. Finnboga-
son fyrir minni íslaiuds á þessa
leið;
Hver þjóð verður helzt fræg af
því sem hún hefir aflögum og get-
ur flutt út til ’annara þjóða. ís-
lendingar hafa að fornu og nýjui
aðallega átt tvent aflögum og tiT
útflutnings: þorsk og kveðskap.
Þorskurinn er líf, ljóðið er andi.
Því miðar eru engar landhags-
skýr.slur til frá svo nefndri gull-
öld Íslendinga, er sýni hve mikið
var flutt af aslenzkum þorski tij
annara landa, og ekki höfum vér
nærri öll þau kvæði, sem út voru
flutt af íslenzkumi' sikáldumi, og
keyft af konungum og öðru stór-
menni. En þó sum þau kvæði
hafi ekki verið “á marga fiska”,
þá er vist að fyrir önnur var gold-
ið stórfé, svo erfitt er að vita hvorf
arðsamara var þá fyrir landið —
skreiðin eða skáldskapurinn.
Það mætti sjálfsagt rita ekki
alls ómerka Islandssögui með þetta
tvent fyrir augum, þorskinn og
skáldskapinn. Báðir hafa haldið
lífinu 'í þjóðinni, og aldrei hefir
hún “rifið svo langan fisk úr roðii”,
að hún raulaði ekki eitthvað fyrir
munni sér á meðan.
Mér dettur í hug saga, sem eg
hefi heyrt um Jón garnla Þorláks-
son á Bægisá. Þar bar einu sinni
að garði gest sem var skáld. Prest-
ur kom' til dyra og þekti ekki
manninn. Hann sagði til sín með
þessari vísu:
“Hér er kotninn hölltum klár
halur úr Eyjafirði,
eirðarlítill, orkusmár,,
ekki mikils virði”.
Jón tók honum tveim hönidum, og
er sagt að þeim yrði skrafdrjúgt
um kvöldið og nóttirKt og létu
fjúka í kveðlingumi, en ekki voru
veitingar aðrar en einn harður
fiskur, sem karlarnir skiftu bróð-
urlega milli snji, og svo mjólkur-
sopi úr kúnni.
Mér hefir verið þessi saga
minnisstæð lengi, vegna þess að
hún er dæmi þess er eg tel göfg-
ast og merkast í fari jslenzkrar
þjóðar, en það er ástinj á andans
auðæfum, þó hin auðæfin séu af
skornum skamti. Jón Þorláksson,
sem átti ekki annan mat að bjóða
gesti sinum en einn hálfan þyrsk-;
ling, hann var ^svo auðugur af
andagift, að hann gat snarað út
jafnvægi eins hins dýrasta sjóðs
enskra bókmenta í skiru gulli is-
lenzkrar tungu, og hann átti þá
konungslund, sem kemurj fram i
þessari visu:
vantaði ilátið til að þvo sér úr og Hún fékk Sigurð til að fara þess-
sápu og handklæði og jafnvel! ar ferðir á hverju laugardags- og!
greiöu.' Þau vantaði matvæli, ó-j sunnudags-kveldi, þegar veður
nefnt áhald og ótal margt fleira. | leyfði. Hina dagana var hann
Loks koni að þvi. að Sigurðurj - 'o þreyttur, að hann nenti því
gat fariö að smiða. Hann fór kl. j ekki.
6 fyrsta morguninn og skildi Evu Eva kyntist fáum; fáir heim-
með kossi. Upp frá því var hannj sóttu hana og hún heimsótti
að heiman við vinnu sína á hverj-: færri.
um degi, þvi að nóg var aö starfa, SigUrfíur kyntist fieirum. Rann
Eva varjtv; e.n heuna allan dag- var jafnan yis smlSar þvi. aB
mn. Hun sa engan sem hun þekt. hvert húsig var by?t
og enginn talaði við hana. Var
þetta nokkurn hlut betra, en þó
enn
ind'i sem skáldið hefði kveðið og
allar ])eirra ljóðalindir þornaðar
að eilífu. Gerum ráð fyrir aíf
hann byði vel í skáldin, vildi láta
svo og svo marga botnvörpunga
fyrir hvert þeirra um sig. Haldið
þið að þjóðin mundi vilja selja
skáldin eða nokkurn af mestu and-
ans mönnum sínum að fomu og
nýju? Eg held ekki. , Eg vona
að hún skildi það', að botnvörp-
ungum gæti hún komið sér upp,
ef ekki í dag, þá á morgun, því
þeir eru gerðir af manna hönd-i
um og þá má kaupa fyrir, fé, en
fé má safna, ef viljinn er nógur.
En — “stórmenni, söngmenn,
spekimenn og spámenn” eru ekki
smíðaðir i verksmiðjum og fást
ekki í búðum. Hver þjóð verður
að grípa þá, þegar þeir gefast), því
að hver andans maður, sem nokk-
urs er nýtur, er einstæðlur ij ver-
öldinni, enginn, getur unnið það
vefk sem honum var ætlað, nema
sjálfur hann. Strengirnir á hörpu
þjóðarinnar hafa hver sinn hljóm,
og þegar einn ónýtist, kemur
aldrei annar honum jafn í staðinn.
Þess vegna hygg eg, að þjóðin
mundi ekki ganga a'ð kaupunum
heldur fara með þennan Kaupa-
Héðinn líkt og Auðúr kona Gísla
Súrsonar fór með Eyó'lf hinn gráa,
er hann vildi kaupa af henni að
hún segði til Gisla bónda síns.
Hún rak sjóðimn á nasir honurn og
sagði: “Haf nú þessa skömm og
svívirðing, en eigi það er þú vild-
ir’’
Islenzka þj,óðin hefir um 1000
ár verið að smið'a sér dýra hörpu.
Hún hefir lagt vit sitt og sýnir og
örlög i strengina. Eg vona að
hún vilji en.gan strenginn missa,
en haldi smíðinni áfratn, unz ómur
berst frá hörpunni út um' Vnða
veröl'd og lengra en. þorskurinn
kemst, hertur eða blautur.
Lifi skálda þjóðin!-
því
var Dygt af öðru, þó
hávetur væri. Þar ægði mörgu
satnan: trésmiðum, steinsmiðumJ
járnsmiðum og eigendum húsanna
sem. bvgð voru. Tveirn mönnum
'kyntist hann líka, sem lagt höfðu
fyrir sig málaraiðn. Þeir skreyttu'
húsin að utan og innan með alls
konar röndum og rósum. Þeim
átti Eva að þakka norðurljósin,1
sem vortt' i stofunni hennar.
Skömmu eftir nýárið heimsótti
annar þessi málart þau. Það| var
á sunnudagi. Sama kvöldið gengu
loga fyr en eftir hálfan eða heilanj ' goodtemplara regluna. Þau
klukkutimá. Mtðdegfsmatfuriinn:, sóttu hvern fund upp frá þvi og
var þvi oft ekki tilbúinn, þegar voni j^fnan komin á fundarstaði-i
Sigurður kom heim. Þá varð. 'nn þcitn tima, sém. ákveðið var
hann að láta sér nægja brauð með1 fnndur skyldi settur. Þess
kaffinu. Hann ávítaði hana að, vekna urðu þau oftast að biða fram
visu ekki fyrir ]>etta, en hún vissi! unci'r hálftima áður en fundur
að svona átti það ekki að vera.
Annað var þó enn verra. önn-
að hún hefði átt Þórarinn Jú,
Sigurður kom þó ávalto heim um
miðjan daginn og á kveldin.
Eva hafði hlakkað til hægðar-j
innar, þegar hún kænn suður. Og
]iegar hún sá fallegu stofuna í
fyrsta sinn, þá hlakkaði hún enn
nteira til að mega sitja þar og
hafa svo sem ekkert áð gera. Enj
þessar vonir rættust ekki. Þegar
hún ætlaði að kveikja/upp r elda-
vélinni. þá var oft ekki farið að
OLL
SÖGUNAR
MYLNU
TÆKI
Nú er tími til
kominn, að panta
sögunar áhöld til
að saga við til
vetrarins.
THB HEQB EUREKA PORTABLB SAW MILL
Mounted . on whe«ls, for saw-
ing logSiA / 8Ö in. x Í5ft. and un-
der. This/J^V millis aseasilj’mov-
ed asa porta-
ble thresher.
THE STUART MACHINERY
COMPANY LIMITED.
764 Main St., - - Winnipeg, Man.
ur fjölskylda átti einnig að nota
sömu eldavélina, og hún var svo
lítil. að ]>ær gátu ekki báðar soðið
í senn. Eva þurfti að hafa mat-
inn fyr tilbúin en hin konan, og
byrjaði.
En þeim þótti
fróðlegt að vera
I I
svo gaman og|
á þessum fund-j
um, að ]>au vildu sem minst af
þeim missa. Þau furðaðd á því,
hve sumir gátiK sagt mikið og
margt og fallegt.
*
Minni Islands.
Einstöku sinn-
þv. lenti á Evu , að kveikja upp um var það svo langdregið, að
eldinn. En þegar henni gekk það Evu leiddist það; þá fóru
svona illa, þá lenti alt i skömm hjá
hinni konunni lika. Hún var ekki
jafn umburðarlynd og Sigurður
og helti óþvegnum ónotaorðum
yfir Evu;.
Eva var óvön þrætum, og hafði
aldrei átt i illdeiKum. Hún k^,us
heim áður en
þá fóru þau
fundi var slitið.
Eftir að þau gengu i stúkuna,;
gat Eva aldrei fengið Sigurð tili
að fara með sér upp í hraunið.
Þegar hún nefndi það á laugar-
dags kveldum, þá hafði hann hana
, - , ... „ . . , / af ser með þvu að Jofa að koma a!
pvi þann kostinn, að þegia, þegari . , - . r , .. „ J
1 , 1 &1 T, templara fund næsta kveld. Það
sambyhskonan ios hana fukyrð- f , « , , ,
a ‘Mr ... f, , . ' ^ efndi hann. En þegar hun vildi,
Osjalfratt for hun að flýta' , . , .*? ,
, i„rr:/ I skrePPa upp 1 hraumð um le.ð og
þau komu af fundúm, þá var hannj
um.
sér, en þá lenti malaða kaffið
grautarpottinum og saltið í kaffi-j
könnunni. Þetta olli *lienni
og kvíða, sxo að henni fanst hún
svo
( svangur, að hann varð að.fá
?,a; eitthvað að borða; og þegar hannj
,, • - . , ..1UJ hafði 'borðað, þá var hann orðinn
aldrei mega uim frjalst hofuð
Hreiðrið.
Kafli úr óprentaðri sögu
eftir f
E. ERLENDSSON.
v, ♦
[Eva er dóttir fátæks sveita
bónda. Þórarinn er sonur efnað
bónda á næsta bæ. Þórarinn ger
ist skipstjóri og fær heityrði Evu
Foreldrar hennar aftaka þann
rálðahag. Sigurður er uppeldis
sonur prestsins í.sveitinni; hann
lærir snikkara iðn. Þ.egar hann
að loknu nárni er að kirkjusmið
hjá uppeldisföður sínumi, 'fellir
hann hug til Evu. Hún giftist
honum að ráði foreldra sinna.
Kaflinn, sem hér ‘birtist, fer fram
í Hafnarfirði.]
strjúka.
Var það nú betra, að vera svona
bundin við ákveðnar minútur alt
árið um kring? J4, já. Siguirður
las þá með henni bænimar hennar
á hverju kveldi og kendi’ henni
margar i viðbót.
Kviðinn i Eviu og óttinn breytt-
ust smám saman. Húfn fór að
geta komið meiri reglu á störfin.
Henpi mishepnaðist aldrei
kveikja upp í eldavélinni og gat
þá farið að, skifta störfunlunn nið-
ur á vissa hluta dagsins. Hún gat
haft matinn tilbúinn á réttum tíma,
þvegilð gólfin í tæka tið og strokið
rykiK af húsgögnunum og
gluggakistunum, eins
að aðrir gerðu.
syfjaður og varð að hátta.

Eva sár sá eftir að hafa farið i
stúkuna. Fundirnir voru einskis
virði i samanburði við hraungöng-
urnar. Hún stakk upp á þvi. að
fara úr stúkunni. Það vildi Sig-
urður ekki. Hann minti hana á
hvað málarinn hafði sagt: “að
r ° I
með þvi að vera í stúku styrkti
maðör gott mál” og allir væru á
Einslega ey, vort land,
ísland, vort hjartaband
Hnýtt er umi hugljúf þin svæði.
Sælilja, blaðabjört,
Blilðviðrið hefir gjort
Stilkinn þinn grænan frá græði.
Unni þvi alt, sem grær,,
Alt gott, sem þroska nær,
Sæbliómi gli'tstraumrt grónu.
Bylur, semi blæs það á, ,
Blási hvem yrmling frá
Mjallhvítri rrtargblaðaknónu* ,
Hve sárt sem haglið ber?
Hversu sem drungað er
Loft fyrir geislunum glöðum,
Standi það hraust og hátt
Hvittypt í norðurátt,
aklrei rneð ormétnum blöðum.
Kr. Stefánsson.
\ gamlt daga.
Land til sölu
Eg vil skifta á landi, sem eg á
i' Saskatchewan ásamt nokkru af
peningum fyrir hús eða bygging-
arlóð í Winnipeg. Á landinu eru
40 ekrur brotnar og sáð í þæsr í
vor höfrum; auk þess er nokkurt
engjaland og er alt landið um-
girt, en er.gin hús á því.
S. Sigurjónsson,
655 Wellington ave., Wpeg.
The UNION LOAN and
INVESTMENT CO.
FASTEICflASALAR FAST EICflASALAR
Kaupa og sclja hus, lóðir og bújarð-
ir. Utvega pcningalón, eldsábyrgðir
o.fl. Leigja og sjá um leigu á smá-
og stórbýsum. Finnið oss að máli.
54 Aikins Bldg. 221 McDermot
Phone Garry 3541
Aldraður maður, norskur, segir
frá ýmsu í heimabygði sinni upp
til sveita í Noregi, er ætla má, að
rosknum lesendum vorum sé ný-
næmi að heyra, með því að þeir
munu ef tii vill ekki hafa heyrt af
því sagt siðan þeir voru aið alast
upp. Hann §egir svo frá, þessi
aíS sama mali um það. öldungur, að fyrir 40-5° árum
Eva var- sömu s-koðunar. En hafi emb®ttismenn til sveita lifað
hvérs vegna var Sigurður allUr j sparsamlegar heldur en. bœndur
annar orðinn, en hann var? Að gera nú. Þá var jlítill etþarfi
hann skyldi gieta breyzt svona brúkaður, hvorki í klæðaburði né
fljótt.e - Breyttulst allir svona? húsbúnaði, né viðurværi. Þá var
úr Eða hafði hún verið svona óhepp-jsiður að ganga til kirkjunnar eða
og hún sá, in 1 valinu? Nei. Hann las þó altaf aka í flutninga kerrum, en boijð
húslesturinn á kveldin, en það'voru lögð_á kerruna til að sitja á.
Nú fór hún að kunna Detur við' hafei Þjórarinn aldrei gert. Og Nú aka bændur í fallegum vögn- ur'
sig. Hún hafði tíma til hvers sem! ait af var Sigurður boðinn og bú- um, með mjúkum sætum og fóðr-
vera skyldi og hún hafði tima af-j inn aK fara með henni til kirkju uðnm, og sumir með tveimur gæð-
gangs. Hún hafði matinn tilbú- llve nfr sem hún ympraði á þv,i ingum fyrir. Þá var lítið um
inn nokkrum mínútum áður en °S Þa<^ var °ft, því að henni fanst vinnutól á sveitabæjum, nemaj órf
Sigurðar var von, dró ruggustól-! svo hátíðlegt að koma inn í þessar og hrífu, pál og reku, en nú eru
inn að hurðarbaki. settist á hann| storu steinkirkjur. Veggimir voru keyi>t dýr verkfæri á hverjum bæ,
West Winnipeg Realty
Og lét ekkert á sér bæra. Þlegar svo þykkir og skjólgóðir..
hún heyrði til Sigurðar, hélt hún: Þannig leið fyrsti veturinn,
niðri i sér andanum. Hann opn-, voriö. En þegar sumri tók
aði hurðina og skimaði tmdrandi í hana
allar áttir. En þegar hún sá, að
j sláttuvélar og bindarar og þreski-
og vrélar í liverri sveit.
a^ Kaup iðnaðar manna var þá
,1 lágt. Skósmiðir feaigui áttskild/-
UU ing fyrir að smíða skó, og sútuðui
“Hryssutjón ei hrellir oss.
hress er eg þó dræpist ess;
missa gerði margur hross;
messað gat eg vegna þess”.
Svona hefir íslenzka þjóðin ver-
ið. þrátt fyrir alt sem á henni hef-
ir dunið:
“is og liungur, eld og kulda,
áþján, nauðir, svartadauða”,
hefir hún jafnan sagt;
“messað get eg vegna þess”,
eða hún hefir sagt:
“Kveði nú einhver kvæð'ið mitt,
því það likar mér vel”.
i
Sumir hafa verið að ympra
þeirri skoðun, að skáld og aðrir
andans menn væru þjóðinni ekki
eins nytsamir og hinir, sem draga
]x>rskinn úr sjónum eðaj yrkja
jörðina. En þeim vil eg svara:
“þetta ber að gera. en hitt ekk
á “þolinmóð” sinn bæði skaft og ógjört að láta”. — Veiðum þorsk-
blað! Hann þakkaði i klökkum
anda elztu vinum sínum fT>eztu
mönnutn landsins) trygð þeirra og
sóma sér til handa og kveddi þá
nú með klökkui hjarta. En bros-
andi tæki hann ádrykkju yngri og
miðaldra vina sinna; þeir gengi á
móti miklu betri og fegurri fram-
inn rpeð öllum þeim tækjum, sem
nútíðarmenningin þekkir. verðum
auðugir og þar með sjálfstæðir.
Yrkjum jörðina. Heill sé hverj-
um sem leggur út á djúpið og
kemurtaftur með fult skip fiskjar,
eða fer út í holtin og lætur tvö strá
gróa þar sem áður Yar eitt. Þeir
Eva hafði hlakkað einna mest
tií þess á leiðinni, að sjá nýju her-
bergin sín. En með því að dimt
var orðið og búðtum lokað fyrir
löngrt er þau lentu, uiiSu þau að
fá lánaðan lampa til áð sjá þau.
Ein stofa og aðgangur að eld
pegar
leyndi það sér ekki, að
l.ann var að koma auga á hana. þái var 1 nánd alvarle?ri þýSingar- sjálfir skinnið. Smiðir máttu
hljóp hún skellihlæjandi upp um lneir’ tfmi en þau höfðu áður lif- velja um hvort þeir vildu heldur
hálsinn á honum. i að, einkum fyrir Evu. Hún gat skeffu af byggi í daglaun eða 12
Þessi leikur dugði nokkra daga. Þ° tekö a móti honunl meS íafn- sklld.,n^J pemng™1- °g ,kusu
En þegar Sigurður vandist brell- aðargeði. Hún hatði seint og estir 11 SI ara', eil,nSar voru
unum, þá hætti hann að líta í: snemma frá þvi hún fyrst mundi kaupamanna um anna
krmg _ um s«g, en hrmt, þurðinm, eftir sér, leitað sér styrks ogitimann voru Jog upp i l8 skild,
U°P bugguMr hjá honum, sem hún inga, og þótti mikið), enda voru
trúði að hefði viljann og máttinn lausamenn fáir, því að bezta fólk-
j til að hjálpa henni í hverri þraut. vilcli heldur vera í góðum vist-
j Það hafð oft áður veitt henni ró um- Vinnumanns kauip (var pa
8—12 dalir um árið og fot að auRi.
við veginn og skrækti hástöfum.|
Þau hlógu að veinmu og hann1
]>ótti.st hafa hefnt sin.
En Eva var þá ekki
ráðalaus
og styrk í foreldra húsum og það
dali i kaup
húsi; það voru hibvlin. Eva leitl þá !lrinti' hann U.PP huri5inni eins
Hún settist hinu megin við dyrnar, ° -- ° - ... fpnmt ,
otr var bannif rétt fvrir anounnm gerði það enn. Svo ]>egar stund- 1 mntikonur’ í-e gu 3
f Star«rZa ir »> l'ún varöatí lm,a! 0* JT Z Þ> P ,T
wigurði, lægfar kom lnn-l dagkgu stör{unum og ieggjast y ht.ð, þa var afkoma vmnufolks
rúmið um miðjan dag, þá var hún ollu 1>et.ri en nu’ «uiægja þess
Sigurði, ]>egar
Þegar hún lók þetta 1 fyrsta skifti,I
Company
653 SargentlAve.
Talsími Garry 4%8
Selja hús og lóðir í bænum og
grendinni; lönd í Manitoba og
Norövesturlandinu, útvega lán og
eldsábyrgöir.
Th. J. Clemens,
G. Arnason,
B. Sigurðsson,
P. J. Thomson.
kallið kennaralanst,” sagiði prest-
“Nú skuluð þið sjálfir ráða
kennara, og leiði minn hest frá
því, fyrir þetta kaup.” Þá gekkst
bændum hugur, og slökuðu til.
Kennaramir fengu 4 dala launa
viðbót, en enginn flosnaði bónd-
inn upp fyrir það. — Siðan hefir
þeirra kaup, sem annara farið
hækkandi, þartil það er nú orðið
24 krónur á viku, en ekki em þeir
eins ánægðir með það kaup, eins
og hinir voru moð 16 dali um árið,
fyrir hálfri öld' siðan.
Frá Islandi.
með kjör sin miklu meiri en nú
það
forvifta í krmjr „m sig, þogar hún 'J T™] kS JUnvel „nS gleBi ýví'' » 'a5> t**- .
kom inn. Stofan var svo stár og aS að ,taha .duR,ega °fan '. iur^nh: L»d,mi b,r I Skólar voru á
það var séo hátt undir loftið. Á a h^ni f£\r ^ ^ x v
það voru (jregin dökkleit stryk Un e 1 auna en ^1' ^>ar1 ,
sem hun sat fyrir aftan hann. þetta, attu ekki jafn hægt með að
Hann ]>óttist reiðast, kleip í eyrað bregða sér að heiman, hvorki á
koifuiir í ötlum
! sveitum í Noregi, um miðja öld-
Þau voru aldrei jafnfrjáls eftir ina en kaUp kennaranna var lengi
vel 5 dalir um árið. Seinna var
unum. Á miðju loftinu var stór,
kringlóttur skjöldui} nneð upp
hleyptum rósum. Lrkilega var
; >í henni svo að hún hljóðaði há- templara fundi né til kirkju, allra
það almennt 12 dalir og upp í 16,
stöfum, en hún togaði í nefið ái sízt bæði 1 senn. Þau hættu
og loks komust þeir það langt, að
a® hafa einn dal á viku
____ einn dal á viku ý kaup, en
lætta gert til prýðis. Stryldn mintu1 h°nU!U þangaí5, tU hann tárfeldi' nK‘stu að leika sér saman, og glett-j ekki gekk þaS fyrjrhatnar laust.
hana á norðurliósin o., skiöldnr-l Svo hlo?u þau hvort aS ööru' Iust aldrei með jafn miklum gáska a5 ná svo h4u kaupi. Til dæmis
Á kveldin fékk Eva Sigurð tilj °g þau hof*u gert framan af fyrsta um þaö segir hann þá {rá
vetrinum. En nú höfðu þau feng-j Upplöndum. að einn sunnudag
ið sameiginlegan sopp til að leika komu allir skólakennarar í einui
hana á norðurljósin og skjöldur-
inn var svipaðúr tungli í fyllingu;
að eins miklu stærri. Eða gólfið, aS fara 1 betri flíkumar og ganga
Það var slétt og gljáandi eins og! ut ,ue^ henni fil skemtunar. Henni
I þótti svo gaman að ganga við hlið-
ina á honuin og láta hann leiða sig
á milli hraundranganna og dæld-
ana, þó að vegurinn væri ekki
sléttur; hún var ekki betri vegi
vön. Stundum sýndist henni menn
eða vofur teygja sig upp úr hraun
holunum og undan 'klettaslaitun-
um i hálfrökkrinu. Henui heyrð-
a ís, og varla mótaði neinstaðar fyr-
ir samskeytum.
Undir öðruitn glugganum stóð
litið borð og þrir stólar. Eni í einu
hominu á stofunni var stórt rúm-
stæði. Tveimur úttroðnum tunnu-
sekkjum hafði verið kastað upp í
það. Það voru rúmfötin.
Sigurður gat ekki tekið til
sér að og
var heima.
hugsa um, sem alt af
Við hann léku þau sér
stóru prestakalli til kirkjm, og
höfðu með sér bœkur sínar. Þeir
vinnu sinnar næstu daga. Hann ur á bak við drangana. Þá hrökk
varð að hugsa ofurltið um heimil- hún við og dró sig nær Sigurði.
fyrst. I Þau vantaði svo margt. En hún visji, að1 þetta var ekkert
ið
hvort í sinu lagi og bæði sa/man. ]lhfgu lengi beðið um launahækk
Til hans leituðu hugir þeirra i UT1. t6 dáli í stað 12. og ekki feng-
vöku og hjá honum dvöldu þau íiJð. og nú var svo komiðt að þeir
draumum sinum. Þau íundu het- hóíuðn að leggja niður embættin,
ur eftir en áður að þau áttu heim- nema launáhækkun fengist. Prest-
ili og heimilið hláut að verða; ur vissi hva5 st(áö ^ talaði
þungamiðja Iifs þeirra og starfa.j máli kennaranna við söfnuðinu:
ist drafandi manna-mal og skvald- Þau skildu betur, hvað sera Ingv- tveir efnuðustu bændur í sveitinni
ar hafði meint, þegar hann í gift- töluðu á móti og tóku þessu fjarri,
ingarræðunni Jíkti heimilinu við: kváðát bændur mundu flosna upp,
GOTT ENGI.
Akureyri, 26. Júm 1912.
Garðræktarfélag Reykhverfinga
stundar grasrækt samhliða jarð-
eplaræktinni.
Vatnið úr hverunum er, fyrst
leitt í lokræsum eftir görðunum;
við1 það kólnar það um nokkrar
gráður.
Þegan það kemur úr lokræsun-
um er það blandað köldu vatoni
svo hiti þess sé 20—30 gráður og
því svo veitt á engið, sem er neðsti
þluti garðlandsins.
^Sjálft er vatnið frjóefnalaust,
sem sést á því, að sé það kælt nið-
ur í 6—8 gráðu hita, eins og
áveituvatn er oft, verður þaðl
gagnslaust til áveátu, en s^ þvi
veitt á engið með 25—30 gr. hita
gefur það fljóta og mikla gras-
sprettu.
Framkvæmdarstjóri félagsins
Batdvin Friðlaugsson búfræðingur
á Reykjum tvísló mikið af engi,
þessu s. 1. sumar og ætlar að gera
eins i sutnar. Nú þegar er búið
að slá og hirða fyrri sláttinn; var
byrjað á því 20. Júní, og fengust
15—20 vættir af vallarsláttu.
Víðar og betur en g€rt er, mætti
nota vatn úr hverum og laugum
til áveitu hér á landi.
sem þau gátu ómögulega án verið. nema imyndun, og nefndi það því
Þau vantaði kaffik^til og könnu aldrei við hann. enda hætti hún
og bolla og pott og vatnsfötu. Þau von bráðar að verða þess vör.
hreiður. j ef slíkar byrðar vænii lagðar á þá.
En þau áttu eftir að ,skilja það Kennararnir iþffðn þá frá sér
til hlitar.
.embættisbækumar
sem einn maður.
w
og gengu burt
“Nú er presta-
Tcíhann Sigurjóússon skáíd kom
hingað með “Ceres” síðast til þess
að vera við greftrun móður sinn-
ar. Dvelur hann hér un» tnjna
hjá föður síntim.— Norðurland.
I