Lögberg - 22.08.1912, Blaðsíða 6

LÖGBERG, FIMTUDAGINM
22. ÁGÚST 1912.
María
EFTIR
H. RIDER HAGGARD
Æ, Allan ef þér er mögulegt þá hjálpaöu okkur!
Vegna sjúklinganna, sem hjá okkur eru, þá er okkur
ómögulegt aS komast til Delagóa-flóans, og þó aö. viS
kæmumst þangað þá höfum við enga peninga til aö
kaupa þar fyrir neitt, þvi að alt sem viS áttum týnd-
ist í vagni, sem lenti i vatnsmikla á. Þar fór stórfé,
þar á meSal auSæfi Hernans, sem hann hafSi haft
meS sér frá Kap i gulli. Við getum/ heldur hvergi
komist því að viðí eigum hvorki hesta eSa uxa. Viö
höfum sent til Delagoaflóa, þvi að þar höfum viS
heyrt aS fá mætti hvorttveggja og reynt aS biSja um
þá til láns; en vinir Hernans þar, sem hann lét mest
yfir eru dauSir eSa burtu horfnir, þvi að enginn vill
trúa okkur fyrir neinu. ViS höfum einnig átt i brös>-
um viS Kaffana sem i grend viö okkur búa, siðan
frændi minn reyndi, til allrar óhamingju ásamt öðr-
um Búutn aS ná frá þeim nokkrum gripum endur-
gjáldslaust. Viö erum álveg hjálparvana og verðum
þannig að bíSa dauSans.
‘‘Allan, faSir minn segir, aS hann hafi beSi'ö
föður þinn að innlieimta eitthvaS af peningum, sem
hann átti hjá öSrum. Ef mögulegt væri fyrir þig
eöa aSra vini okkar, að koma á skipi til Delagóa meS
peninga, þá mætti brúka það fé til að kaupa eitthvað
af uxum, nógu marga fyrir fjóra vagna. Þá gæt-
um viS kannske fariS til baka 1, haust með Búum,
sem viS vitum ekki betur, en aö fariö hafi yfir
Quathamba fjöllin inn í Natal. Skeð gæti og að
viS kæmumst til Flóans og næðum þar í skip, sem
flytti okkur eitthvaS burt úr þessum óttalega stað'.
Ef þú kæmir þá mundu hinir iianfæddu fySgja þér
þangaS, sem viS erum nú.
Eln það er til ofmikils ætlast að búast viö að þú
munir koma, eða þó að þú kæmir, aS þú fyndir okk-
ur þá á lífi.
Elsku Allan, eg á enn eftir að minnast á eitt viS
iþig, en fáorð’ verð eg aö vera um það, því að bréfs-
efniS er þrotið. Þó aS þú sért á lífi og heilbrygður
þá veit eg sarrrt ekki, hvort þú kærir þig enn þá ttm
mig eða ekki, mig sem yfirgaf þig fyrir löngu —
mér finst sá timi svo árum skiftir — en eg íber sama
hug til þín, eins og þá, og eins og eg hafði heitiS þér.
Vitanlega hefir Hernan lagt fast aö mér að giftast
sér, og faðir minn verið þess fýsandi. En eg hefi
ailt af sagt nei, og nú eftir aö viS höfum lent í þessi
vamdræSi þá hefir ekkert veriS á giftingu minst, og
er þaS eina happið, sem eg hefi haft af aS segja hér.
Og. Allan, áöur en mjög langt um liöur þá verð eg
myndug, ef eg lifi. En eg þykist vita aö þú munir
vera oröinn afhuga aö giftast mér, einkanlega eftir
aö við erum orðin að flakkandi beiningafólki, og svo
er ekki aS vita nema að þú $ért þegar kvæntur. Samt
fanst mér rétt gert aS láta þig vita þetta, því aö eg
þóttist vita, að þú yildir vita það'.
Æ, hvernig stóö annars á því aS guS skyldi
nokkurn tíma blása föSur mínum því í brjóst, að
yfirgera Kap-nýlenduna, eingöngu vegna þess, að
honum var illa við brezku stjórnina og Hernan Pereira
eggjaði hann á þaö? Eg veit þaö ekki, en nú er hann
oröinn óskaplega mæddur, auminginn. Þaö eru
ósköp oröin aö sjá hann, stundum er eg hrædd utm,
aS hann ætli að ganga af vitinu.
Nú er bréfsefnið orðiS þvinær útskrifaS og bréf-
berinn á förum; veika barnið er og rétt aö dauða
komiS og eg verð aS lita eftir því. Skyldi þett^ bréf
annars nokkum tima komast í þínar liendur. Eg
sendi það og legg meði því burSargjald þaS litið af
peningum, sem eg á — eitthvað um fjögur pund
ensk. Ef þú færS það aldrei verSur viö þaö að sitja.
Ef þú færö bréfiS, en getur ekki ikomið eða sent
neina, þá bið eg þig aö minsta kosti að biðja fyrir
okkur. Mig dreymir þig á nóttunni og á daginn er
eg altaf að hugsa um þig, því aö eg get ekki lýst því
fyrir þér, hvaS heitt eg ann þér. <
í lífi og> dauða er eg
þín María.”
Þannig var þetta raunalega bréf. Eg á það enn
þá; það liggja fyrir framan mig þessi blaöasjitur,
með máSum stöfum á, rituðum með blýant; hingað og
þangað um blaösiðurnar eru möúk eftir tár; sum mörk-
in eftir tár Maríu, sem skrifaði þetta, en sum mörk-
in eftir tár min, sem las það. Eg get varla ímyndaö
mér aö til sé átakanlegri lýsing á hörmungum þeim
sem landleitar-Búar rötuöu í, heldur en til er af
ferðalagi jæirra sem brutust um pestarsvæöin um-
hverfis Delagoaflóann, eins og flokkuririn sem Maria
var í, gerði, og þeir sem voru undir forustu Triech-
ards. ÞaS varð margra hlutskifti aS bíða bana fyrir
spjótum Umzilikaza og annara villimanna, og voru
þeir betur farnir heldur en þessir menn, sem þola
urðu langdrepandi kvalir hitasóttar og hungurs.
Þegar eg var aö enda viS að lesa bréfið, kom
faðir minn heim. Hann hafði veriö aö heimsækja
Kaffa þar i nágrenninu og fór eg nú til hans inn i
setustofuna.
“Nú, hvað, gengur nokkuö aö þér Allan?” spurði
hann, er hann sá á mér að eg hafSi grátið.
Eg rétti honum bréfið, því aö eg átti óhægt með
að koma upp nokkru orði og gekk honum seint að
komast fram úr þvL
“Drottinn almáttugur! en þær skelfingar fréttir!”
sagði hann þegar hann var búinn aö lesa þaö. “Aum-
ingja fólkiö, aumingja vesalings fólkiö, sem leitt hef-
ir veriö út í þessa heimsku. Hvað er hægt að gera
fyrir þaö?”
“Eg veit eitt, sem hægt er að gera, pabbi, eða
hægt aö reyna aS gera. Eg get farið og gert til-
raun til aS finna þaö.” \
“Ertu genginn af vitmu?” spurði hann.“ Hvern-
ig ér það mögulegt fyrir þig, einan þíns liðs. að fara
til Delagoaflóans, kaupa nautgripi, og bjarga þessu
fólki, sem nú er að likindum þegar díautt.
“Hvorttveggja þaö sem þú nefndir fyrst er
mögulegt. Eg get komist með einhverju skipi til
Delagoaflóans. Þú hefir peninga Marais og eg á
fimm hundruð pund sem eg erfði eftir frænku mína
göndu, sem dó yfir á Englandi 1, fyrra. Hamingj-
unni sé lof aS það fé liggur enn ósnert, vegna fjar-
veru minnar, á banka í Port Elizabeth. Þetta veröur
sem rwest átta hundruð pund samtals, en fyrir þaö
má kaupa bæði marga nautgripi og annaðl. Ert 'aö
þvi er hið þriða atriöi snertir, þá er það ekki á okkar
valdi að skera úr því, finst þér það? Það getur vdl
veriö aö ómögúlegt sé aö bjarga þeim. Þau geta
öll veriö dáin. Eg get aðeins fariSi til að vita vissu
mína um þaö.”
“En Allan, Allan þú ert einkasonur minn og ^f
þú ferö þá er næst líklega aö eg sjái þig aldrei
framar,”
“Eg hefi lent i margskonar hættur í síöari) tíS,
eg er þó enn á Mi. En ef María sikyldi nú vera
dáin” — eg þagnaði og hélt svo áfrarn meS ákefö —
“en þú skalt annars ékki reyna, pabbi, aö halda mér
aftur, því að þaS er ómögulegt. Hugsaðu um hvaö
í! bréfinu stendur og þvaSa hundingi eg væri, ef eg
sæti hér kyr og léti Maríu deya úti í óbygðum
HeldurSu að þú hefSir gert þaS, ef María hefði ver-
iö móðir mín ”
“Nei”, svaraöi gamli maöurinn. “Eg heföi ekki
giert þaö. Faröu, Allan, cg guS sé meö þér og mér
líika, því aö eg býst aldrei viö aö sjá þig framar,”
og svo sneri hann sér undan um stund.
Síöan tókum við að búa undir feröina. Far-
andsalinn var kallaður og spurður um skipið, sem
komið hafði með bréfið frá Delagoa-flóa. Leit út
fyrir að það hefSi verið briggskip, sen* enskur maS-
ur hefði átt. ÞaS hét “SjöstirniS”, en skipstjóri á
því Richardson; ætlaöi hann aö sigla aftur til Fló-
ans daginn eftir, 3. júli, eöa meö öörum orðum eftir
einn sólarhring.
Eftir einn sólarhring! Og til Port Elizabeth
voru hundraö og áttatíu mílur, og Sjöstimiö gat jafn-
vel lagt af staS fyr, ef þaS heföi fengið sig fermt
og veður var hagstætt. Og ef eg næöi ekki í þetta
skip, gátu liðiS svo vikur og jafnvel ár aö ekki nokk-
urt skip færi til Delagoa-flóa, því að á þeim tímum
voru engin póstskip farin aS ganga á þeim slóðum.
Eg leit á úrið mitt. Klukkan var 4 e.h., og eft-
ir straumum sem greindir voru í almanaki okkar var
ekki líklegt, aö SjöstirniS legði af staö, ef þaö fylgdi
áætlun, fyr en kl. átta daginn eftir. Hundrað og
tuttugu mílur varö eg aö komast yfir torfarinn veg
og hæöótt land á svo sem 14 klukkustundum. Eg
vissi aftur á móti aö vegir voru nú óvanalega þurrir
og að þvi leyti þurrir yfirferðar, engar fjallaár yfir
aö fara, þó að yfir eitt fljót mundi þurfa aö sund-
leggja, en tungl var fult. Hart mttndi verða að
komast þessa leiö á jafnstuttum' tíma, og þótti
mér þvi sérstaklega vænt um nú, að Heman Pereira
hafði ekki tekist aS vinna af mér hryssuna mina
þegar viö skutum til kapps um hana.
Eg kallaSi á Hans sem var aö slæpast eitthvað
úti viö og sagöi rólega: . /
“Eg ætla aS fara nðandi til Port Elizabeth og
verð að vera kominn þangaö klukkan átta í fyra-
málið”.
“Allemachte!” hrópaði Hans, sem fariö hafði
þessa leið nokkrum sinnum.
“Þú verSur aS fara meö mér, og þaSan til
Delagóaflóans. Legðu á hryssuna og þann vindótta
og legöu taumbeizli við þann brúna; viö höfum hann
meö til vara. Gefðu þeim öllum hafra en ekkert
vatn. Við leggjum af stað eftir eina klukkustund.
Síöan bætti eg við nokkrum1 skipunum um byssur/
sem við heföum með okkur, hnakkpoka. föt, ábreiö-
ur og fleira, og lagði rikt á viö hann að flýta sér
Hann brá við þegar í stað. Hann hafði verið
með mér í herþjónustunni og var vanur slíkum
skyndiskipunum. Mér er nær að halda, að þó að eg
hefði sagt honum^að eg ætlaði aS leggja á staS riö-
andi til tunglsins þá mundi hann ekiki hafa sagt neitt
við því aö fylgja mér þangaö annaS en sitt vanaorð
“Allemachte”! ”
Næsta hálftímann hafði eg nóg að gera. I
peninga Henri Marais þurfti að ná út úr eldtraust-
um skáp og koma þeim fyrir í bdti úr hjartarskinni.
sem eg hafði um mig. Faðir minn þurfti aS skrifa
bréf til bankastjórans í Port Elizabeth til aS skýra
honum frá að eg væri sonur hans, sem ætti þar inni
fé, sem nafn mitt stæði viö. ViS þurftum að boröa
og láta taka til handa okkur nesti. Li.ta þurfti enn
fremur eftir skeifum undir hestunum og láta eitt-
hvað af fötum í hnakkpoka. Innan þrjátiu og
fimm minútna stóö samt hlaupalega hryssan mín
ferðbúin við dyrnar. Fyrir utan hana sat Hans með
háa trönu-fjöður í hattinum á vindótta hestinum og
haföi i togi bríinan fola fjögra vetra, sem eg hafSi
keypt folaldið með hryssunni minni. Hann haföi
veriö alinn á korni frá því aö hann var folald og
var bæði hraust og vel bygS skepna, þó að hann
væri ekki út af því eins ferðmikill eins og móSir
hans.
í ganginum á íveruhúsinu kvaddi eg föSur minn,
sem var mjög hrvggur yfir þessari skjótu og óvæntu
brottför minni. Hann faömaði mig að sér og sagði:
“GuS blessi þig, elsku drengurinn minn. Eg
hefi haft lítinn tima til aö hugsa um þetta, en eg
vona að þaö verði okkur öllum fyrir beztu og aö
viö eigum eftir að sjást enn þá aftur. Ef svo
verður ekki þá ætla eg að biðja þig aS muna, hvaS
eg hefi sagt þér. og ef eg lifi þig þá mun eg ekki
gleyma því, að þú lézt lífið viö aö gera skyldu þína.
Miklum óskapa vandræöum hefir heimska Henri
Marais komiö á stað! Eg varaði hann við ]j«ssu.
Vertu sæll, elsku drengurinn minn. vertu sæll; bœn-
ir mínar skulu fylgja þér og aS öðru leyti. — Jœja
eg er orðinn gamall. og það skiftir ekki mjög1 miklu
>ó að hærur minar fari með hafmi í gröfina.”
Eg kysti hann og var þungt um hjartarætur,
jegar eg stökk á bak. Eftir svo sem andartak vor-
um viö komnir í hvarf frá trúboðsstö'ðinni.
Eftir rúman sólarhring stöövaSi eg hryssuna viö
skipakvíar Port EHzabeth, og haföi aöeins tíma til
aö ná i Richardson kaptein í þvi aö hann var aö stíga
á bát og róa út í “Sjöstimið”, sem þegar var búiö
að vinda upp segl á. Þó aS eg væri af mér genginn
og illa til reika tókst mér að telja hann á aö bíöa
þangaö til á næsta sjávarfalli. Því sæst teymdi eg
hryssuna yfir að næsta gistihúsi, þakkaöi guöi fyrir
flýti hennar, og þar hné aumingja skepnan niður stein-
dauð. Sá vindótti hafði fallið af mæði þegar þrjá-
tíu mílur voru eftir og Hans hefSi þá stigið á bak
þeim brúna en var þó ókominn enn. En hryssan
mín hafði lokiS æfistarfi sínu, og ekkert annað hross
en hún þar í landinu heföi getað náð skipinu í
tæka tíð.
Svo sem einni klukkustund siöar kom Hans og
keyröi ákaft þann brúna, og má eg bæta því við, að
bæSi hann og sá vindótti náöu mér eftir ferðalagiS.
Eg brúkaði þá báða til reiðar þangað til þeiWoru
orönir mjög gamlir. Þegar eg var búinn að fá mér
aö borða eða haföi reynt aö boröa eitthvað og hvílt
mig um stund fór eg í bankann, og tókst þar eftir
nokkra erfiöleika, aö flytja mál mitt svo við banka-
stjórann, að hann greiddi mér þrjú hundruö pund í
ensku gulli, en! á þeim tímum var lítiö um þenna
gjaldeyri 1 Port Elizabeth. Fyrir hinu gaf hann
mér ávísun á einhvem umboðsmann við Delagóafló-
ann ásamt meðmælum til hans og portugizka lanclk
stjórans, sem var i skuld við þenna banka En þegar
eg hafði hugsað mig betur um, þá fekk eg honum aft-
ur ávisunina, þó að eg héldi bréfinu, og varöi 200
pd. til aö kaupa ýmsar vörur sem. eg ætla ekiki aö
telja upp hér, en eg vissi aö mundu koma sér vel til
vöruskifta meðal Kaffanna á austurströndinni.
Mátti svo heita aö eg ger-sópaöi vörum úr búSunum
í Port Elizabeth, og þaö var rétt með hörkubrögS-
um að eg gat komiö vörunum meö aöstoS Hans og
búðarmannanna út á Sjöstirniö, áður en það lagði
út úr höfninni.
Eftir tæpan sólarhring frá því að eg fór frá
trúboösstööinni sáum við Hans Port Elizabeth hverfa
í fjarlægSarmóðu en framundan okkur lá hafiö úfiS
og víSáttumikið.
VIII. KAPÍTULI.
Heimkynni dauSans.
. Sjóferðin gekk vel aS ööru leyti en því er sjálf-
an miig snerti. Eg haföi ekki komið ái sjó frá því
aö eg var barn, en að eðlisfari láta mér illa siglingar
og var eg ákaflega sjóveikur dag eftir dag og sjór
því verri og úfnari sem við sigldum lengur. Þó að
eg væri þrekmikill og hraustur hafði langferðin einn-
ig gengiö nærri mér. En ofan á þessi líkamlegu ó-
þægindi bœttist kviöi og hugstríð, sem eg býst viö
að hver og einn ætti aS geta fariö nokkuð nærri um.
Þetta þrengdi svo alt að mér, aS stundum óskaði eg
aö Sjöstirnið sykki að mararbotni svo að raunir mín-
ar tækju enda.
Þó held eg að likamlegar raunir Hans hafi ver-
ið enn meiri en mínar, því aö hann hafSi aldrei stig-
ið á skip fyrri. Var það og næsta heppilegt, þvi aS
öörum kosti er eg hræddur um, jafnvel þó að honumí
þætti fjarska vænt um mig, að hann heföi haft ein-
hver undanbrögö um að fara þessa sjóferð og látiö
mig einan á Sjöstiminu. En nú .lá hann á gólfinu í
litla.-klefanum minum, og veltist þar á ýmsar hliöar
eftir því sem skipið kastaöist til, yfirkominn af skelf-
ingu. Hann var þess fullvís, að viö mundum drukna,
og á milli sjóveikis-hviðanna kveinaöi hann átakan-
lega á hollensku og ýmsum innlenskum mállízkum,
en þess á milli blótaSi hann ýmist eða bað fyrir sér
heitt og innilega. >
Þegar fyrsti sólarhringurinn var liðinn sagöi
hann mér aö síSasta ögnin af innýflum sínum heföi
komiö upp úr sér og nú væri hann orðinn “holur
eins og grasker.” Hann bætti þvi viö, aö þetta böl
hefði komið fyrir sig vegna þess, að hann hefði yfir-
gefið trú feöra sinna (en hvemig henni hefði veriö
háttaS, veit eg ekkij, og lofaS aö “hvttþvo sig”, það
er að segja lofaS föSur minum aS skíra sig.
Eg sagði honum að hann heföi veriS gulur en
væri nú orðinn hvítur og ráölagSi honum aS halda
áfram að vera þaö, vegna þess aS svo sem auðvitaö
væri, að guðir Hottentotta vildu ekkert bafa samnn við
þann mann aS sælda sem hefði yfirgefiö þá á annað
borS. Þegar hann heyrði þaS ylgdi hann sig í fram-
an, svo að eg gat varla að mér gert aö brosa við að
sjá þaS, jafnilla til reika og eg var þó sjálfur. Síö-
an rak hann upp langdregfið vein en þagnaöi síðan
og þagði svo lengi að eg hélt helzt að hann mundi
vera steindauöur. En einn hásetinn á sktpinu, sem
færði mér mat — þennan líka matinn — fullvissaSi
mig um aS Hans væri ekki dauður enn, og hann
kvaSst hafa bundiö hann aS höndum og fótum viö
fæturna á rúrninu mínu til aö girSa fyrir þaö, að
hann slægist viS og slasaðist.
Morguninn eftir var dreift á Hans brennivíni,
og vegna þess hvaS hann var innantómur undir
sveif það ákaflega á hann, og eftir það fór hann að
verða kátari og hressari. Bar mest á því þegar
“brennivinsmeSaliS” var fram boriö. Hans var
rnjög hneigöur fyrir áfengi og lét sér fátt í'augu1
vaxa ef þaS var í boöi, þrátt fyrir alvarlegar áminn-
ingar föSur mins.
Eg hélt aS þaS hefði verið á fjóröa degi að við
loksins* bárumst inn undir höfnina Port Natal, og
komumst í hlé viö fallega tangann við víikina þar
sem Durban bær stendur nú. Þá var hann lítilmót-
legt þorp; að eins fáeinir tréskúrar, sem Zúlúarnir
brendu siöar. og nokkrir Kaffa-kofar. Hvitu mean-
irnir sem höfðu sezt þar aS höfðu sem séí flestallir
innfædda fylgdarmenn, og gengiö að eiga innfæddar
konur, vil eg bæta við.
Viö dvöldum tvo daga í þorpi þessu við Durban,
því að Richardson kafteinn þurfti aö afferma þar
nokkuö af vörum sem enskir landnámsmenn áttu.
Einir tveir þeirra höfðu hafið þar verzlunarviSsícifti
við hina innfæddu og Búa-hópa, sem farnir voru að
flytja þangað landveg. Dagana, sem við stóöum viö
fór eg í land, en ekki vildi eg leyfa Hans þaö, þvi að
eg' var hræddur um, aS hann mundi þá hlaupa írá
mér.. Eg varöi timanum til aS afla mér allra mögu-
legra upplýsinga um stjórnarfariö þar, einkum hjá
Zúlúunum, en þaö átti fyrir mér að liggja, aö kynnast
því fólki ítarlega. Óþarft er aö geta þess, að þó
að eg spyrðist vandlega fyrir um Marais og för.u-
neyti hans bæöi meöal hvítra manna og innfæddra,
þá virtist helzt sem enginn hefði orSið var viö þá.
Eins varð eg þó vísari, en þaö var aö minn gamli
vinur Pétur Retief heföi fariö yfir Quathlamba
fjöllin, sem nú eru kölluð Drakensberg, meö miklu
föruneyti og fariö inn í Natal. Þar haföi flokkur
hans ráögerC aö setjast aö, ef leyfi fengist til þess.
hjá Zúlúa-konunginum Dingaan, sem var voldugur
stórhöföingi meöal villimanna, og þvi líkast sem aJlir
hefðu beig af honum, og hersveitum hans.
AS morgni hins þriöja dags sigldi SjöstirniS af.
staSJ og varð eg því næsta feginn, því að eg var
oröinn hræddur um aö við mundum tefjast enn leng-
ur. Þrem dögum síöarí lögöum viö inn 1 Delagoa
höfnina langan vog og breiðan. Þó að þar sé ekki
mikiS dýpi í vogsminninu, þá er þama þó bezta
höfnin á austurstraund Afríku, þeirra sem af nátt-
úrunni eru gerðar.
Sex klukkustundum síöar rendum viS akkerum
andspænis sandöldu þar sem hrörlegt virki stóS og
óþriflegt bygðarlag, sem kent var við Lorenzi
Marduez; þar haföi Portugalsstjórn nokkræ her-
menn, en flestir þeirra voru svertingjar. Eg hleyp
yfir þá snúninga og tafir sem tollþjónarnir gerðu
mér, ef þeir hafa veriö nokkrir. Þaö eitt læt eg
nægja að segja, að loksins komst eg þar á land meö
farangur minn, en feiknahátt tollgjald varö eg þó
að greiða. Þaö gerði eg með þeipi hætti aö' múta
VEGGJA GIPS.
Hið bezta kostar yður ekki
meir en það lélega eða
svikna.
Biöjiö kauprnann yöar um
,,Empire“ merkiö viöar,
Cement veggja og finish
plaster — sem er bezta
veggja gips sem til er.
Eigum vér aö segja yö-
ur nokkuö um ,,Empire“
Plaster Board— sem eldur
vinnur ekki á.

Einungis búiö til hjá
Manitoba Gypsum Co.Ltd.
Wmnipeg, Manitoba
SKRIFIS) F.FTIR BÆKLINGI VORUM YÐ-
—UR MtíN ÞYKJA HANN ÞESS VERÐUR—
v*vr/*vrtá\Tói!V.r4>hVéMiV®\'.vév-f/4'\T'á^iú*vif‘s'é\'i'.'éðir/'é\,f/'éV<r/évró»YT^r/ii'\ii>*YsV«ðjtrá\if/éVri>i'
öllum embættismönnunum með 18 kr. gullpeningum.
byrjaSi eg á landstjóranum sem settur var) og end-
aði á svörtum drykkjurút sem sat i einskonar varS-
klefa viö höfnina.
í býtið morguninn eftir sigldi SjöstimiS aftur
af stað, vegna þrætu sem oröið hafSi viS tollþjón-
ana, sem hótuSu aS gera skipiö upptækt en ekki
man eg hversvegna. Þaö átti aö sigla til ýmsra
hafna á austurströnd Afríku og mig minnir til Mada-
gaskar, því að þar var arðvænlegrar verzlunar von
á nautpeningi og þrælum. Richardson kafteinn
sagði mér, að hann kæmi ef til vill aftur til Lorenzo
Marquez eftir einn eSa tvo mánuSi eða kannske ekki.
HiS síSara reyndist og réttara, því aS Sjöstirnið
strandaði á sandrifi einhverstaðar viS ströndina, og
skipshöfnin komst meS illan leik til Mombara eftir
miklar raunir.
Mér haföi skipiS þó komiði í góöar þarfir, þvt
að eg frétti þaS seinna, að í heilt ár á eftir haföi
ekkert skip komiö inn, á Flóann. Ff eg heföi ekki
náS i SjöstimiS í Port Elizabeth hefði eg alls ekki
komist leiöar minnar nema aS fara landveg. í
þeirri ferS heföi eg hlotið aS vera marga mánuSi og
í slíka ferð gat enginn lagt einn síns HSs.
Nú vík eg til sögunnar aftur.
í Lorenzo Marquéz var ekkert gestgjafahús:
En vegna gestrisni einnar ikynblendingskonu, sem
kunni hollenzku, tókst mér þó að fá húsaskjól, í
hreysi nokkru, sem komið var að falli, og átti það
einhver lauslátur náungi sem nefndi sig Don José
Ximenes, en var í raun réttri kynblendingur. Mér
varS þaö til gæfu að lenda þangaö. Þegar Don José
var ódrukkinn rak hann verzlun við hina innfæddu,
og fyrir liðugu, ári hafði hann fengiö hjá þeim 1;
skiftum tvo góöa vagna. AS líkindum hafði þeim
veriö stoliö frá Búum, eSa þeir höföu fundist eftir
landleitarmannahóp, semi drepinn hafði veriS, eða
farist úr hitasótt. MaSurinn varð feginn aö selja
þessa vagna fyrir gjafverö. Eg held aS eg hafi
gefið honum tuttugu pund ensk fyrir þá báöa, og
þrjátíu i viSbót fyrir tólf uxa sem keyptir höföu
veriS um sama leyti og vagnarnir. Uxarnlr voru;
fallegustu skepnur af þarlendu kyni, og höfðu hlaup-
iS í spik viö næSi og góöa meöferð.
Vitanlegt var þaS, að tólf uxar diugðui ekki til
aö draga tvo vagna, eöa tæpast einn. Þegar eg
komst að því, að þar) í nágrenninu væru innfæddir
menn sem ættu margt nauta, lét eg það berast út að
eg væri reiðubúinn að borga vel í ábreiöum fatnaði
töluim o. j». 1. Þetta bar svo góöan árangur, aS inn-
an tveggja daga var eg búinn aS fá milli fjörutiu og
fimtíu úr aS velja; þeir voru smáir vexti af Zúlu-
kyni, og ótamdir mættf, eg bæta við. Þeir voru þó
þróttlegir, hagvanir þarna og þoldu vel kvilla, sem
þar ganga. Tömdu öxarnir mínir komu nú 1 góðar
þarfir. Eg beitti þeim sex fyrir hvern vagn; tveim
fyrstum, öðrum tveim í miðiS og þriðju tveim öft-
ustum. Þar i milli settum við Hans tiu hinna ó-
tömdu uxanna og gengu þá 16, uxar fyrir hvorum
vagni, en með þessu móti gátum viS auðveldlega ráö-
iö viS þá.
En hvað við lögðum aö okkur viS undirbúning
ferðarinnar áSur en viö fórum frá Lorenzo Marquez.
Já, harðsótt varð aS hlaða á vagnana. margir snún-
ingar við að kaupa ótamda uxa og temja þá, kaupa
matvæli, Ieigja innfædda þjóna; fékk eg átta þeirra
sem voru af Zulúa-ættum og langaöi til aö komast
aftur til átthaga sinna, þaðan sem þeir höföu farið
meS einhven'um Búum; eg held' að við höfum varla
sofið meir en tvær eöa þrjár klukkustundir í sólar-
hring rneðan á þessum undirbúningi stóS.
Einhverjir munu nú spyrja, hvað eg hafi ætlaö
mér, hvert eg hafi farið, og hvaöa upplýsingar eg
hafi fengið. Ef svara skal síöustu spurningunni
fyrst, þá hafði eg leitað allra mögulegra upplýsinga,
en árangurslaust. I bréfi Maríu sagöi svo, aS þau
heföu sezt aö á bökkum Krókodílafljótsins hér um
bil fimtíu milur frá Delagoaflóanum. *Eg spurði
hvern Portugal.smanrr, sem eg hitti — en vitaskuld
voru þeir ekki mjög margir — hvort þeir heföu
ekki heyrt um slíka nýlendumenn. En Portugals-
menn þessir virtust ekkert vita, nenra Dom José sá
er eg gisti hjá; hann þóttist eitthvað hafa heyrt í þá
átt — en hann mundi ekkert áreiöanlega.
Sannleikurinn var sá, aö á þeim tlma voru þeir
fáu íbar, sem heima áttu í Lorenze Marquez svo
skemdir af víndrykkju og öSrum illum lifnaöi, aö
þeir hirtu ekki um neitt sem ekki snerti þá sjálfa.
En hinir innfæddu, sem þeir þjáöu og húöstríktu, ef
þeir át^u yfir þéim aö segja, eða Lágu í ófriöi við þá
aö öörum kosti, sögöu þeim lítiö, og varla nokkurt
satt orö, þvi aö mllli beggja kynjanna var erföahat-
ur semi náöi yfir margar aldir. Þessvegna fékk eg
engar fréttir hjá Portugalsmönnum.
Dr. R, L. HURGT,
Member of the Royal College of SurgeoDi.
Eng., ntskrifaöur af Royal College of Phys-
icians, London. SérfrætJingur í brjósf-
tauga- og kven-sjúkómum. Skrifstofa:
305 Kennedy Bldg., Portage Ave. (á móti
Eatons). Tals, M. 814. Tími til viðtals,
10-12, 3-5,.7-9.
| THOS. H. JOHNSQN og *
1 HJÁLMAR A. BERGMAN, 1
• I
J lslenzkir lógfræðingar, fi
Srt rmtstofa :— Room 811 McArthur fi
Building, Portage Avenue
áritun: P. o. Box 1656.
Telefónar: 4503 og 4504. Winnipeg
Dr. B. J. BRANDSON
Office: Cor. Sherbrooke & William
Teiæphonk GARRYOUO
OFFtctt-TÍMAR: 2—3 og 7—8 e. h.
Hsimili: 620 McDermot Avr.
Tki.kiyrim: garry æíl
Winnipeg, Man.
B€CC<CC»<!gWCK.srFiClt!tlCC«4
| Dr. O. BtfORNiSON §
J Office: Cor, Sherbrooke & William «
(« ðtutnoMXi garry 32«
« Office-tfmar: 2—3 og 7—8 e. h.
I I
.) Hbimili: 806 Victor Strkbt
•) TEfcEPHONEi garry T63
tWinnipeg, Man.
««€«« ««««,«'*««,*'#«««« «v««^
Dr. W. J. MacTAVISH 1
Officb 724J óargent Ave.
Telephone 5herbr. 840.
Office tfmar
18-12 f. m.
3-6 e. m.
7-8 e. m.
— Hzimili 487 Toronto Street _
WINNIPEG
Etblbfbonb Sherbr. 432.
J. G. SNŒDAL
TANNLŒKNIR.
ENDEJRTON BUILDNG,
Portage Ave., Cor. Hargrave St.
Suite 313. Tal*. main 5302.
4 *
% Br, Raymond Brotvn, k
4 Sárfræðingur í augna-eyra-nef- og
h ái»-«j ú k d ótn u m.
326 Somerset Bldg.
Talsími 7262
Cor. Dönald & Portege Are.
Heima kl. io—i og 3—64
J, H, CARSON,
Manufacturer of
ARTIFICIAL LIMBS, ORTHO-
PEDIC APPLIANCES, Trusses-
Phone 3426
857 NotreDanie WINNIPB«
A. S. Bardal
843 SHERBROOKE ST.
selur líkkistur og annast
jm úuHirir. Allur útbún-
aður sá bezti. Ennfrera-
ur selur hann allskonar
minnisvarða og legsteina
Talm 2152
8. A. 8IQUWDSOW Tals. Sherbr, 2786
S. A. SIGURÐSSON & C0.
BYCCI|4CAMEf(N og FI\STEICK/\SALAR
Skrifstofa: Taísfmi M 4463
510 Mclntyre Block. Winnipeg
Njótið heimilis þæginda
Eignist rafmagns vél . sem
þvær og vindur þvott. Kost-
aöeins eitt cent um tímann,
meöan hún starfar og gerir
þvottadaginn aö frídegi. Sjá-
iö hvernig húu vinnur.
GAS STOVE DEPARTMENT
Winaipeg Electric Raílway Co,
322 Main St. • Pbone M»!n 25aa
A. S. BABDAL,
selur
Granite
Legsteina
alls konar stæröir.
Þesr sem ætla sér aö kaup-
LEGSTEINA geta því fengiö þt,
meö mjög rýmilegu veröi og ættu
aö senda pantanir sem fynst til
A. S. BARDAL
843 Sherbrooke St.
Bardal Block