Lögberg - 13.08.1914, Qupperneq 5
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 13. ÁGOST 1914.
§
The Empire Sash & Door Co.
Limited
HENRY AVE. EAST
WINNIPEG
VIÐUR ”LATH“ ÞAKSPÓNN
Fljót afgreiðsla.
Abyrgst að kaupendur séu ánægðir
Viðtökurnar, sem mættu oss tveimur
löndum, sem komum inn í þetta her-
bergi, eru sem hér segir: Mr. GuC-
jón Ólafsson frá Noröur Dakota, og
herbergiö, og var einn skipsmaöur
með oss; hann afhenti okkur rúmin,
er vér áttum aö hafa; svo tók hann í
mig, og sagði eitthvað á ensku máli,
sem eg skildi ekki hvað var; þetta
endurtók hann hvað eftir annað með
töluverðri frekju og mörgum orðum;
fMeiraJ
THE ALBERT B0D6H SDPPLT CO.
BYGGINGAEFNI
OG ALLAR VIÐARTEGUNDIR
OFFICK: 411 TRIBUNB BUILDING - - PHONE: MAIN 1246
WARK HOUSB: WALLi SRBKT. PHONE: SHBRBROOKE 2665
bar í hægri hendinni krús með löguð-
um farva og í hinni hendinni hélt hún
á litlum brúsa, með terpintínu í, og
nokkrum málara penslum. Þéssi
persóna var hún Ásta málari; eg segi
ykkur satt, eg stóð rétt eins og glóp-
ur á miðri götunni og fór að virða
fyrir mér þessa mikilsvirtu stúlku.
Það var hrífandi sjón, að sjá kven-
mann, sem stundaði slíka iðn, og eins
að sjá hið látlausa yfirlæti, er hún
hafði. Margar “fínar” “frökenar”
mættu henni, og litu til hennar Ástu
—málarans víðfræga um Evrópu. —
En tillitin voru svona heldur misjöfn.
Hún var ekki eins vel búin og þær,
•en manngildið, skal það hafa svarað
til búningsins þeirra, í samanburði
við hana Ástu og búning hennar?
Þessu geta þeir bezt svarað, sem líta
<ekki niður á vinnulýðinn; hina læt eg
liggja kyrra. Það er annars leitt,
hvað landar heima líta smáum augum
á litamanninn, sé hann fátækur, hvort
það er karl eða kona. Mér skilst að
Reykvíkingar mættu vera “stoltir” af
þvi að kvenmaður úr þeirra bygðar-
iagi skuli bera ægishjálm yfir öllum
stúlkum íslenzkum í þessari grein og
vera komin á listamanna mælikvarða
ýmsra landa í Evrópu; en heima, ei
minst er á hana, sem sjaldan mun þó
vera, þá er hljóðið dauft; ]ieir
smella tungunni í góminn og segja:
"'Það er hún Ásta’, eins og þetta sé
l.lutur, sem ekkert er í varið. En
hún er þó fyrsta islenzka stúlkan,
sem hefir sýnt list sína á heimsmark-
«ði erlendis,—hún Ásta málari, —ís-
lenzki kvensnillingurinn.
Frá Reykjavík fórum við kl. 6 um
kveldið 13. Júní; var komið við i
Yestmannaeyjum og staðið þar við í
freka tvo tima. Síðan var létt akker-
um. Við höfðum logn og þoku að
■öðru hverju alla leið íil Orkr.eyja;
■við ætluðum að sigla gegn um sund-
ið á milli eyjanna til þess að sty:.a
leið vora, en vegna þess að þokuna
syrti þá svo mikið, urðum við að
hverfa til baka og fara austur fyrir
Eyjarnar; þetta tafði oss um 6 tíma.
Yér sigldum fram hjá mörgum skip-
um i Norðursjónum; það voru eim-
skip og seglskip, smá og stór; sum
voru að veiða síld og sum þorsk. Og
íim morguninn þann 17. sáum við
Skotland, og klukkan 12 á hádegi
byrjuðum við að sigla inn Leith-
fjörðinn, og um miðdag var lagst á
höfninni fyrir framan borgina Leith.
Um kvöldið kl. 8 var farið inn í
kvi, og fórum við nokkrir landar
þá um kveldið langt upp eftir borg-
inni; þar er hægt að sjá mörg stór
mannvirki; sérstaklega er margt að
sjá fyrir þann mann, sem eigi hefir
fyrri séð stórborgir. Árla morguns
þann 14. urðum við varir við það, að
miður frómir Skotar voru farnir að
tína upp úr flutningsrúmi skipsins
(icstinnij farangur vorn og búnir að
•drífa hann að mestu leyti á land og
ætluðu að fara að tína ferðaskrínin
upp í vagn og keyra af stað. Ekki
•er ósvífnin á lágu stigi hjá þessum
mönnum, og þetta eru þeir miklu
menn, Skotar og Englendingar; ekki
gott fyrir ókunnugan mann að þekkja
slíka sómadrengi í sundur; en svo
mikið er þó víst, að ef íslendingar
færu þannig að við þá Englendinga,
sem heimsækja Island, þá mundu þeir
■ekki spara að blása að kolunum, sem
þeir eru ríkastir af. En þrátt fyrir
alla þá góðu mannkosti, sem Bretar
hunna að hafa, þá hefði þannig lag-
að tiltæki ekki þurft meira en það,
að þeir hefðu álitið alla landsins
þijóðina þjófa, ef þeim hefði verið
:gert slíkt, og mér liggur við að álíta,
það einnig, það er a ðsegja í fljótu
bragði.
Farangur vorn urðum við að vakta
eins og fé, sem úlfar sitja um að ráð-
ast á, unz ungur piltur kom til okkar
og lét fara með flutninginn og oss á
eftir til járnbrautarstöðvarinnar og
þaðan lögðum vér af stað til Glasgow
um kl. 1 eftir hádegi.
Margt fagurt bar fyrir augu vor
yfir þvert Skotland: skógarnir og
akrarnir; þess konar sjón getur ekki
annað en orðið hrífandi fyrir hvern
þann mann, sem hefir hugmynd um
hvað náttúrufegurð er, þegar skrúð-
grænir akrar brosa við manni og
blómguð tré vagga sér í hressandi
hæðagolunni eins og þau séu að
heilsa þeim sem fram hjá fara, en þó
dálítið reigingsleg, eins og þau vildu
segja: “Hér höfum við staðið um
aldur og æfi og séð miklu fleiri menn
fara eftir þessari braut en þá, sem
þú hefir séð.” Þetta virðist vera dá-
Htil storkun í fljótu bragði; en mað-
ur fyrirgefur gömlu trjánum það,
þau eru svo tíguleg.
Til Glasgow komum við eftir eins
tíma og tuttugu mínútna keyrslu; þar
tók aldraður maður á móti oss og
vorum við keyrð í vagni eftir borg-
inni; en sú upphefð, sem oss var
veitt; en húsið sem við vorum keyrð
að, það er óhætt að fullyrða, að það
er ekki af skárri húsunum í Glasgow,
því útliti hússins utan sem innan er
ekki hægt að líkja við annað en ill-
ræmdustu ópíumholur, sem finnast í
þeim borgum, þar sem slíkt er um
hönd haft. í þetta sinn stóð svo á,
að tæpast var hægt að vera inni í
hússkriflinu fyrir reykjarsvælu; or-
sökin var eðlileg. En aöferðin, að
drífa ferðlúið fólk og það með börn
inn í slíkt, var ekki mannúðleg; þarna
urðum við að sitja, núandi augim
vegna sviða af reyknum—í meir en
klukkutíma, og bíða eftir því að við
yrðum skoðuð, líkt og kláðafé á sveit-
arbæjum. Já, þannig var fyrsti tím-
inn, og sátum vér á grjóthörðum
trjábekkja skriflum, eða vorum þess
á milli að rétta oss upp. Ekkert
fengum vér, hvorki vott né þurt,
nema það sem við vorum að reyna
sjálf til þess að ná í dálítinn vatns-j
dropa, svo innifli vor skorþnuðu ekki
af reykingunni; nóg var að ytraborð- |
ið yrði eins og lax í eldhúsi. Þá kom
læknirinn og skoðunin fór fram;!
slysalítið stóðust hana allir, og þá
fyrst var matur á borð borinn, það erj
að segja, ef mat skyldi kalla, og!
gamla, íslenzka orðtakið gat átt þar'
heima: “Það er ekki alt matur, sem
í munninn kemst.” En einhvem veg-
inn rifum vér þetta í oss, eg hygg
meira af svengd en lyst í þennan
góða mat, “Immigrants’ Supper”, sem
það kallaði þetta “gutl.” Það hefði
orðið hálf lélegt fæðið á þessu stjórn-
arhúsi, ef við hefðum ekki verið svo
h^ppin, að einn landi var með í för-
inni, sem hafði dvalið heima tvö síð-
astliðin ár, en átti heima í Ameríku.
Hann var búinn að eiga þar heima
fjöldamörg ár og talaði enska tungu
mæta vel. Þessi göfugi landi ætti
stóran heiður skilið fyrir þá miklu
og góðu hjálp, er hann sýndi oss,
þegar beita átti skepnumeðferð á ó-
sjálfbjarga fólki, í þvi að geta ekki
talað fyrir sér. Eg kalla það eigi til- I
hlýðilegt hjá Canadastjórn, ef hún
nefir gefið þær fyrirskipanir, að faraj
•neð innflytjendur eins og illkynjuð'
skógardýr; og verra væri þó, ef ís-
lenzkur maður ætti sæti í slíkri stjórn
og gæti haft meðvitund um það að
hans eigin landar og blóðbræður
væru—ja, það þykir kann ske nokkuð
stórt að segja, að þeir væru “pyntað-
ir sem markaðsfé; en hverju geng-
ur það næst? Ef það væri svo, að
íslendingur hefði sæti í stjórn Can-
ada, sem eg veit ekkert um, þá hefði
einhverp tíma verið sagt, að sælli
hefðu þau brjóst verið, sem hann
hefði aldrei mylkt; en það getur
veriö, að öðrum finnist annað. En
eg get ekki álitið, að það sé sam-
kvæmt sóma neinnar stjórnar, að
hafa eigi þann útbúnað sem sé for-
svaranlegur fyrir einn og sérhvem
og ekki sízt þegar er um ungbörn að'
ræða, eins og átti sér stað í þetta
sinnt Þegar átta börn eru komin í
einn hóp á mismunandi aldri, þá er
ekki vanþörf á að nákvæmni sé höfð
og alúðlegt viðmót. En þetta tvent
hefir að Hkindum gleymst einhvers-
staðar annarsstaðar en þar sem þess
þurfti við.
Loks kom dagurinn, sem lagt var
af stað frá Glasgow, að kvöldi þess
20. Júní. Það var keyrt með oss
langan veg að kví, sem skipið lá
við. Oss var vísað, er að kvínni
kom, inn fyrir grindur í sérstakt
hólf, og þar urðum vér að bíða
nokkrar mínútur; að því búnu tók
hver sitt handkoffort og fór um borð
í stórskipið. Við pallinn, sem farið
var eftir upp á þilfar skipsins, stóðu
tveir læknar og lyftu upp húfum
karlmanna og litu í augu þeirra; alt
var ‘alríkt . Svo komumst vér!
slysalaust undir þilfar með knyppi
vor; þar var oss fimm löndum vísað
á “kompu” skrifli, er átti að vera
heimili vort yfir hafið. Sjaldan hef-
ir aumara híbýli sézt að öllum frá-
gangi; rúmin voru þau ómerkilegustu
sem eg hygg að geti átt sér stað á
fiskiskipi, sem illa er útbúið, en ekki
á fólksflutningaskipi yfir Atlanzhaf;
ekki af því, að það væru öll herberg-
in þannig; nei, en þetta var gott fyr-
ir íslendingana, þeir eru að sjálf-
sögðu slíku vanit;. En það verður ó-
vart ekki. Þeir hafa fullkomna
smekkvísi fyrir því sem betur má
fara, engu síður en aðrar þjóðir.
í slendingadagurinn -
Þá höfum vér haldið vora íslenzku
þjóðhátíð hér í Winnipeg í fjórðung
aldar, eða 25 ár.
Það er máske óþarfi af mér að fara
að rita eða minnast á þessa vora síð-
ustu þjóðlegu hátið, því eg geng út
frá því sem vísu, að þessa merkilega
viðburðar í lífi voru hér verði ræki-
lega minst af ritstjórum vorum í
blöðum og tímaritum. En jafnframt
á alþýðlegu hliðina finst mér engin
framhleypni eða skuggi falla á þetta
gleðiríka sameignarmál vort Islend-
inga, þó eg eða aðrir alþýðumenn
standi ofur lítið við um fjórðunga-
skifti aldar vorrar og reyni að
dæma réttilega um það, hvort vér
höfum tapað eða grætt í alíslenzkum
þjóðernislegum skilningi á þessum
minningardegi, þessari vorri þjóðhá-
tíð.
Það er þá fyrst, að, eins og eg rit-
aði um fyrir meir en ári síðan, þegar
þessi heiðraða nefnd, sem hefir stýrt
og stjórnað þessari þjóðhátíð í' tvö
skifti, tók að sér málið, þá var eg í
fylsta máta sannfærður um, og lét
þá skoðun í ljósi, að þjóðminningar-
degi vorum væri borgið. Sú spá mín
hefir heiðarlega ræzt. Það sýndi há-
tíðarhald vort í fyrra, og því betur
nú í þetta skifti. Það var engin dul-
speki eða spámannleg vizka, sem réði
hjá mér, því hvorugt á eg til. En eg
sá strax í hendi minni, það sem hver
einasti maður hefir Hka séð og hlýt-
ur að sjá, að því að eins er hverju
framtíðarmáli voru borgið, að ungu,
efnilegu áhugamennirnir með eldfjör
og áræði, þrek og hreysti, taki þau á
ajma sína og gerist forvígismenn.
Eg álasa hvorki einum eða neinum
af vorum fyrirliðum, sem höfðu mál-
ið með höndum áður og voru á síð-
ustu árum að missa alt líf og yndi og
þjóðmenningarþroska úr Islendinga-
degi voum. Hjörtu þeira slóu og slá
enn með engu minni áhuga fyrir
þjóðarrækt og þjóðarmetnaði vorum,
fyrir öllu því sem er heiður og virð-
ing að halda í sem þjóðareinkenni.
En það er þetta, sem allir skilja.
Vér, sem orðnir erum gamlir og
þreyttir, getum ekki farið í kapp-
hlaup við ungu mennina. Og annað,
vér getum nú eigi fyllilega skilið eða
náð hjartanlegum tökum á Hfi og til-
finningum unga fólksins. Það eru
einmitt þeir ungu og efnilegu ágæt-
ismenn, sem geta náð saman og
bundið bróðurböndum yngri kynslóð-
ina, bæði í voru þjóðernislega hátíða-
haldi og öðrum velferðar og áhuga-
málum.
Eg held, að allir samþykki það
með mér, að þetta vort síðasta há-
tíðarhald hafi verið það ánægjuleg-
asta og tilkomumesta, sem nokkru
sinni hefir átt sér stað meðal vor. Og
líklega ekki slíkur dagur til í sögu
islenzku þjóðarinnar, að undantek-
inni þjóðhátíð íslendinga á Þingvelli
við Oxará árið 1874. Það var í einu|
orði oss öllum til stórsóma og niigj
langar til að segja stórgróða. Því
Jjótt að eins sé litið til höfuðþjóðar- J
innar, sem vér erum hluti af og eruml
að renna saman við, þá er það gróði j
vor að geta sér frægan orðstýr meðal j
hennar fyrir þjóðernislega listfengi
og myndarlega framkomu í hvívetna,
eins og nú átti sér stað. Og á bak
við þetta stendur, eða sjáanlega upp
af þessu getur sprottið stór gróð.i
fyrir vora þjóðernislegu frægð, þar
sem glímur og aðrar íþróttir snertir.
Því ekkert er líklegra, en þessi í-
þróttalöngun og íþrótta kapp, sem
vakið hefir verið upp meðal ungu
mannanna, verði til þess að fram-
leiða heimsfræga menn úr þjóðflokki
vorum.
Þessi vor heiðraða nefnd, sem sá
um alt og réði öllu hátíðarhaldinu, á
einróma alúðarfylstu þakkir skilið
fyrir alla sína stjórn og allan sinn
mikla myndarskap við þetta tækifæri.
Þetta er mannval, sem saman stend-
ur af tólf mönnum, sem rná gull-
hamralaust segja um að eru ágætlega
vel gefnir til sálar og líkama, og hafa
tekið með eldfjöri og brennandi á-
huga að sér að vinna þjóð vorri heið-
ur og metnað; þeim verður aldrei
fullþakkað það. Slíkt er þeim öllutn
til stórsóma. Og þessu sínu um-
fangsmikla starfi hafa þeir skift
niður i deildir sín á meðal, og allir
leystu sín hlutverk og umsjón af
hendi með snild og skörungskap.
öllu var nú svo vel til hagað, að hver
og einn af þessum mikla mannfjölda
gat séð úr sæti sínu allar íþróttir,
sem fram fóru, og var slikt mun
þægilegra en áður hefir átt sér stað.
Það var nú tvent í skemtiskránni,
sem áður hefir aldrei verið, en allir
dáðust að: Glímuflokkurinn og
söngflokkurinn. Stúkurnar Hekla og
Skuld eiga þar heiður og þökk skilið
fyrir að hafa stuðlað að myndun
glímuflokksins og lagt fé og liúsrúm
til að geta haldið uppi stöðugum æf-
ingum síðastliðið ár, eftir að Guð-
mundur Sigurjónsson glímukappi
kom að heiman hingað til vor, sem
hefir með mestu lipurð og ástundun
verið kennari flokksins, og kom nú,
sér og oss öllum til mestu sæmdar og
ánægju, fram á leiksviðið með tólf
vel æfða, fallega og hrausta unga
menn, sem glímdu sleitulaust bæði
vel og lengi. Hver einasti áhorfandi
hafði mesta yndi af að horfa á fimu
I HAFÍSNUM.
Hvort hefir þú vin okkar hafísinn séð,
er ’ann hraðar að landi för
og tungunni hvítri og tönnunum með
hann treður á foldar vör?
Er hann fyllir fjörð,
ryðst um flúð og börð
og fellir sig strönd af strönd,
svo hver aldan deyr
og hver þagnar þeyr,
er þaut yfir grænkandi lönd.
Eða hefir þú lent í hafísnum þá
við Horn eða Langanes,
og skoðað og heyrt hann skipsþiljum frá,
er hann skraf sitt við rastirnar les?
Ei er háreysti neitt,
en það hljóð þó leitt
er hann hrönglast við byrðings skurn,
meðan breiðan köld.
leggur skjöld við skjöld,
en skrúfar þó turn við turn.
Sem óvígur floti með öfug segl
er ömurlegt hafjaka-þing,
og ísnála-þoka með haglskýja-hregl
er hervörður alt í kring.
Glórir glæta köld
niðr’í glufufjöld,
eins og Glámsaugu stari þar kyr.
En um nökkva súð
er æ napurt gnúð
eins og nárakkinn klóri á dyr.
Þeir höfðu dvalið í dægur fimm
við dauðann í risaleik,
en nóttin ekki gat orðið dimm
heldur að eins vofubleik.
Hvar sem grisjaði’ í skarð
eða glufa varð
var gufuknerrinum beitt.
En hvert Hfvænt bil
gerði skammvinn skil
og skipið komst ekki neitt.
í þokunni grúfir sig þögul Hel
um þrúðugar ísjaka-gjár,
og þéttar og þéttar að skips-súðar skel
treðst skarjaka-múgurinn flár,
neraur byrðings borð
eins og bryggja’ að storð
liggi beint upp á endalaust torg.
En úr ísjaka þröng
yfir alhvíta spöng
rís einstöku háturnuð borg.
Það hafði þrívegis hepnast drótt
að hefta lekann á knör.
Eftir drengilegt strit bæði dag og nótt
loks dvínað var táp og fjör. —
Nú var skipshöfnin þreytt z
gat ei skeytt um neitt —
nema skipstjórinn. Hann stóð enn
eins og fyrstu stund —
hafði’ ei blundað blund
en brosandi hrest sína menn.
Við stjórnvölinn einn stóð hann bjartur og beinn
og beið hverrar glufu á hrönn.
Þá verðirnir dottuðu vakti hann einn
og varðist nárakkans tönn.
Bæði dag og nótt
taldi’ í deiga þrótt:
“Ef við dugum, næst opið haf.”
Og hans örmagna lið
hélt von-gneista við
er hann vonglaður skipanir gaf.
i
Þá eitt sinn, er skipið var skrúfað þétt
í skrúðhvítum, grænbryddum ís,
hann stýrimanni lét stjórnvölinn rétt
og stökk út á ísinn. Þar rís
rétt við byrðingsborð
eins og bjarg á storð
eirrn borgarjaki. Hann kleif
upp með sjóngler i hönd,
hvarf við sjónarrönd
þar er súldin um jakatind dreif.
En rétt eftir kuldaleg sægola sveif
um svellkaldan ísjakaheim,
og þokuna burtu hún bráðlega reif
svo bláheiðan rofaði’ í geim. —
Hátt á hafjakatind
bar við himinlind
þann er hafskipsins ábyrgð bar.
Hann stóð uppi þar einn
meðan andvarinn hreinn
gaf útsýn um helkreptan ma ,r
Hann kallar, hann bendir—hann bandar með hönd.
Hann býður: Stýrið : NorS-vest!
Því er hlýtt og menn sjá: Þar er svolítil rönd
af sæbláma. Önnur ei sést.
Og þar opnast bil.
Eins og ógna gil
stendur isinn á hliðar tvær.
Kringum stappar ís. —
Bakvið stormur ris. —
Fyrir stafni er opinn sær I
Á skipinu fyrst heyrist fagnaðaróp,
því að fjörgjöfin blasir nú við.
En brátt slær i þögn.. Svo hljóma við hróp
frá hásetum: “Nei, höfum bið!
enn oss vantar hann,
er oss hjálpa vann
þegar helstrið vor allra beið,
sem um dag og nótt
gaf oss deigum þrótt
_ og í dag loks fann þessa leið.”
En hátt á jakanum stjórnarinn stóð,
og hann stýrði með hönd sinni enn.
“Fram, hlýðið mér” sagði’ hún. Með hugklökkum
móð
þeir hlýddu, hans sjóvönu menn.
Eftir augnablik
lukti aldan kvik ...........
fyrir aftan með nýrri spöng.
Jakinn hái hvarf. — v
Nóg var hvers eins starf,
og sú heimför var döpur og ströng.
Og isinn rak suður í heitari höf
með hann, er þar sigrandi dó;
og hafið, sem einnig bjó hafísnum gröf,
að hjarta sér þrekmennið dró.
En þeir hásetar hans
báru heim til lands
um hetjunnar sjálfstjórn vott. — —
Yfir sólroðinn sæ
bar sumarsins blæ 9
og það sumar varð hlýtt og gott.
Öllum hafís verri er hjartans ís,
í er heltekur skyldunnar þor.
Ef grípur hann þjóð, þá er glötunin vis,
þá gagnar ei sól né vor.
En sá heiti blær
sem til hjartans nær
frá hetjanna fórnarstól
bræðir andans ís.
Þaðan aftur rís
fyrir ókomna tíma sól.
H. H.
—Skírnir.
fangbrögðin þessara efnilegu manna.
Og enginn mun vera sá til, sem ekki
vildi einlæglega óska þesss, að þessi
fræga, gamla, íslenzka íþrótt, sem
upp hefir verið vakin meðal vor, gæti
lifað sem lengst og náð sem mestum
frægðarþroska. — Hugsið til þess,
ungu, efnilegu menn, að á meðan þér
eigið kost á jafn ágætum kennara sem
Guðmundur Sigurjónsson er, þá
leggið ekki árar í bát.
Hitt fagra og tilkomumikla stykkið
á prógraminu var islenzki söngflokk-
urinn undir stjórn herra Brynjólfs
Þorlákssonar. Ekki veit eg, hvað
margir voru í flokknum, sjálfsagt 100
eða fleiri. Það var sönn ánægja að
hlusta á vora góðu ættjarðarsöngva
og fögru lög sungin undir stjórn og
kenslu þessa fræga mannns. Og
aldrei held eg að hér hjá oss hafi
verið sungið jafn rétt og vel lofsöng-
urinn þjóðfrægi eftir Mattías: “Ó
guð vors lands!” Herra B. Þorláks-
son á beztu þökk frá öllum fyrir alúð
sína og fyrirhöfn alla til að geta
komið þessari miklu skemtun í fram-
kvæmd á hátíðisdegi vorum.
Á ræðurnar, sem fluttar voru,
minnist eg sama sem ekkert, því eg
veit að þær verða allar bi’rtar í blöð-
um vorum. Þess eins skal getið, að
eg heyrði hvert einasta orð þeirra.
Þar var óvanalega mikil kyrð á fólk-
inu, þvi líkast, að mér virtist, að eng-
inn vildi fara á mis við eða missa eitt
einasta orð af því, sem þessir frægu
ræðumenn höfðu að segja. Það var
hver ræðan annari betri. Hjartans-
mál, alvörumál, laust við alt tildur og
glamranda. Einn stór gróði þessa
dags var að geta haft Prófessor séra
Jón Helgason á ræðupallinum. Hann
sagði að fyrir þenna stutta tíma sem
hann hefði hér getað kynst löndum
sínum i bæjum og bygðum og ástæð-
um þeirra, þá liti hann nú með alt
öðrum augum á Vesturheim en áður
hefði verið, og sér þætti nú hálfu-
vænna uin þá og landið, sem hefði
blessað starf og orku þeirra, en áður
hefði verið. Og eg tek undir með
forseta dagsins, Tómasi lögmanni
Jónssyni, og segi eins og hann sagði
Komizt átram.
metS þvt að ganga á Success Business College á Portage Ave.
og Edmonton St., eða aukaskólana t Regina, Weyburn, Moose
Jaw, Calgary, Lethbrdge, Wetaskiwin, Lacombe og Vancouv-
er. Nálega allir íslendlngar í Vestur Canada, sem stúdéra
upp á verzlunarveginn, ganga á Success Buslness College.
Oss þykir mikið til þeirra koma, þeir eru góCir námsmenn.
SendiS strax eftir skólaskýrslu til skólastjóra,
F. G.
GARBUTT.
President
D. F. FERGUSON,
Prlncípal.
að endaðri þeirri ræðu: Oss þykir
öllum hálfu vænna um Prófessor
Helgason fyrir að hafa átt kost á að
kynnast honum ofur lítið, en oss þótti
áður. Gróðinn er þessi: Þegar
merkir menn koma og sjá með eigin
augum, það fyrirbyggir allan mis-
skilning, það er einn hjartaþráður-
inn í “brúnni yfir hafið.”
Kvœðin.— Stórskáldið Stephan G.
Stephansson er með tvö erindi, sem
kölluð eru Minni íslands. Fegurðin,
blíðan og hjartans tilfinningar hafa
aldrei átt háan sess í öndvegi skáld-
listarinnar og hugsjónanna hjá þeim
fræga manni. Samt hefi eg einlægt
haldið því fram, og nokkrum sinnum
áþreifanlega fundið, að þegar skáld-
ið stendur í andl. skilningi augliti til I
auglitis við gömlu ættjörðina og
merkustu og helgustu endurminning-1
ar þaðan, að þá væri þó hjarta til í j
Stepháni, og það á réttum stað i
vanalegri merkingu. Og skáldið þá j
miklu Iíkara menskum manni en tröll- j
karli með kartöflunef, í grjóthörðum!
skinnstakki. En hvað skal nú segja?:
Alt er svo kalt og steinrunnið, að ef i
ekki hefði skotið upp geislabrotum í
niðurlagi síðara versins, þessu:
Oss fins. tnærri gæfa að verða að
gista
Gadds og vetrarlönd og sífelt því
Eiga sælu sumardagsins fyrsta
Sólskins næmum tilfinningpim í,
þá hefði eg haldið því fram, að nú
væri skáldið komið svo langt út úr
mannheiminum inn í Surtshelli
Klettafjallanna, að aldrei framar
hesyrðist ómur skáldraddarinnar í
ljúfri líkingpt en þessari: “Dumbar
kongur deyddi tröll, drjúgpim jötna
lamdi.”
Skáldið Guðmundur Guðmundsson
seadi oss kvæði: Minni Vestur-ís-
lendinga. Það er óþarft af mér að
fara að skýra bróður- og systur-mál,
sem hann flytur oss með sinni einlægu
ást og blíðu og fegurð, áem honum
er lagin; kvæðið skýrir sig sjálft, því
engir spekingar eða sprenglærðir
prófessorar þurfa að brjóta hýðið ut-
an af kjarnanum, sem Guðm. skáld
gefur og sendir þjóð sinni. Og svona
kveður hann okkur:
Úr íslands blómum knýti ég yður
krans,
og koss frá mömmu í ljóðblæ sendi’
ég yður.”
Kæra þökk fyrir kveðjuna og kvæð-
ið altð Guðmundur skáld. Eg þekki
Vestur-íslendinga svo vel, að hver
einasti maður og kona hér mundi taka
hlýtt í hönd þína, og gera þér stund-
lrnar ánægjulegar ef gæfa og kring-
umstæður gætu leyft þér að heim-
sækja oss. En ekki einasta fyrir
þessi bróðurmál, heldur fyrir öll þín
fögru kvæði og frábæru rímsnild.
Dr. Sig. Júl. Jóhannesson á hér
líka kvæði við þetta tækifæri—Vest-
ur-íslendingar. Það byrjar svona:
“Hér er komið hér er áð,
hér er numið land sem forðum.”
Þetta er ágætis kvæði. Það er reglu-
legt þjóðkvæði fyrir oss hér vestra,
Vinna fyrir 60 menn
Sextlu manns geta fengiC aCgang
aC læra rakaraiCn undir eins. Tll
þess aC verCa fullnuma þarf aC eins
8 vikur. Ahöld ókeypis og kaup
borgaC meCan veriC er aC læra. Nem-
endur fá staCi aC enduCu náml fyrir
|15 til $20 A viku. Vér höfum hundr-
uC af stöCum þar sem þér getiC byrj-
aC á eigin reikning. Eftlrspum eftir
rökumni er æfinlega niikil. SkrlfiC
eftir ókeypis lista eCa komiC ef þér
eigiC hægt meS. Til þess aC verCa
góCir rakarar verCiC þér aC skrifast
út frá Alþjóða rakarafélaglnu.
International Barber College
Alexander Ave. Fyrstu dyr vestan
við Main St„ Winnipeg.
1000
manna, sem oröið hafa
heilsulitlir, hafa haft stór-
mikið gagn af hófsamlegri
brúkun á
DREWRYS
Reúwood Lapr
Hreinasta malt-tonic
Æfinlega eins á bragð
ið og jafn góður.
REYNIÐ ÞAÐ
J. J. BILDFELL
FA»TEIQNA8ALI
Room 520 Union Bark - TEL. 2985
Selur hús og lóöir og aanast
alt þar aOlútandi. Peningalán
Gísli Goodman
TINSMIÐUR
VERKSTŒÐI:
Korni Toronto
Phone
Oarry 2088
og Notre Dame
HeimlUs
Qarry 800
Thorsteinsson Bros.
& Co.
Byggj a hús. Selja lóðir. Útvefa
lán og eldsábyrgð.
Fónn: M. 2602. 815 Somerset Bidg
Uelmnf : G .736. Winnipeg, Maa.
Þetiía erum vér
The Coast Lumber
Yards, Ltd.
185 Lombard St.
Phone Main 765 prjú “yards”
J. J. Swanson & Co.
Verzla með (aeteignir. Sjá um
leigu á húaum. Annast lán og
eldsábyrgðir o. fl.
1 ALBEBTA BL0CK. Portage & Carry
Phone Maln 2597
og ætti að vera lifandi mál á allra
vörum, eins og gömlu kæru fóstur-
jarðarkvæðin vor. Það hefir það til
síns ágætis, að vera hrein og heil-
brigð hvöt til alls sem bezt má fara
i andlegum og verklegpim skilningi
fyrir oss. Og má syngja sem minni
fyrir hverju einasta þörfu og þjóð-
legu fyrirtæki sem Vestur-íslending-
ar þurfa að taka höndum saman um
til að koma í framkvæmd.
Svo að endingu. Heiður og þökk
tiF nefndarinnar og allra, sem að því
studdu að gera þessa 25. þjóðhátíð
vora svona framúrskarandi myndar-
lega og góða. Það var einn minn á-
nægjulegasti dagur.
Lárus Guðmundsson.
Níu menn úr Alþjóðafélagi
verkamanna, reyndu að halda fund
í Tarrytown, N. Y., í maímán-
uði, í því skyni að koma fram sök
á hendur J. D. Rockefdler hinum
yngra, fyrir blóðsúthetlingar þær.
sem áttu sér stað í námunum í
Colorado. Fundurinn var ónýttur
og mennimir kærðir fyrir sam-
særi; hefir dómur fallið í málinu
og eru sex þeirra dæmdir í tveggja
mánaða fangelsi.
Afarmikil flóð og vatnavextir
hafa verið 1 héraðinu Kwanting í
Kína. Þar er einnig bjargarskort-
ur og hungurdauði. 112,000 hest-
ar hafa druknaö í flóðunum og
2.000,000 manna er sagt að líði
fyrir þetta. 3,300 manns hafa
druknað.