Lögberg - 31.12.1914, Qupperneq 4

4
LÖGBERtí, FIMTUDAGINN 31. DESEMBER 1914.
LÖGBERG
Geflð út hvern fimtudaK af
Tlie Columtíia Lui.
Cor. William Ave &
Sherbrooke Street.
WlnnipeK. - - Manltoha.
KRISTJÁN SIGURÐSSON
Kditor
J. J. VOPNI.
Businpss Manasier
Utanftskj-ift tll blaöslns:
The fOLUIMIIU 1’ltESS, l.td.
P.O. Bo\ »172 \Vinni|iej5, Man.
uianáskrift ritstjórans:
EUITOIt LötiBEItO,
P.O. liox 2172, Winnlpeg,
Manitolm.
TAl.Sl.MI: GAKItY 215«
Verð hlaðsins : $2.00 um árið
finsrur
er
vi» eftir sjálfan hann, og ber hún vott
um aö hófundurinn er vel innrætt-
ur greindarmaöur.
Aö ööru leyti vísast til auglýs-:
ingar um ritið, sem er aö finna á
öðrum staö í blaðinu.
og aö séö sé gegnum
ágalla á vamingi, sem þannig
Iagöur til. Blaöiö kveður upp
þungan áfellisdóm á hendur þeim,
sem þessari. aöferö kynnu aö hafa
beitt undir núveran ’i krineumstæð-
um. Það fttllyröir, aö stjómarinn-
ar vinir hafi veriö látnir sitja fyrir
um söiu á þvi sem þurfti til út-
búnaðar liðiins, og Sf-gir að ef trúa
megi því, sem altalaö sé um alt
land, þá hafi vanalegur skattur
veriö heimtaöur af ]>eim sem seldu
land'nu þessar vömr. Aö en linru
segir blaöiö: “Sá sem fengiö hef-
ir, af flokksfylgi, samning um aö
les"gia til vaming, og dregur sér |
óhæfilegan grcöa meö því aö leg -ja
! til m-'öur vandaöa vöru - og skift- |)lö6um er aS skilja> aS Bretar hafi
i ir svo parti af groöamtm meö orað-| ieitag . NorSurlönd utaf grun um
vondum stjornma a skumumm sem þaö ag þau x]áu þyzkum vö ur>
; hyl,a stg , skmrganum - sa hmn s£m bannaS er eftir alþjóSa lö
;sam, ætt, aö sk,ptast, og ‘kugga-, um aS selja þjós er á j strisi.
grimur, felag, hans, aö fara sömu j Bretastjórn mun hafa gef;ö J skyn,
auðvelt væri að hindra inn-
THE DOiVUNlUN BAJNh:
«u KJJUtMU B. UtUk. M- F„ l'm W. U. MATTUiiWk
C. A. BOOEKi. Uenerul tUuuHjei'.
Vlw-rrM.
Aðstaða Norðurlanda.
Vér lögðum fyrir lesendur vora
síðast þá nýjung, aö samtök eru aö
komast á meö þjóöum Noröur-
landa til að standa einu megin aö
málum, hvað sem í kann aö sker-
i ast. Nýkomin blöö skýra lítið' eitt
I nánar frá líklegum tildrögum til
! þeirra samtaka, í viöbót viö þau
sem þegar eru sögö. Af þeim

Uppborgaður liöfuðstóll.........
Vurais^oöur og oskiluir úgóði...
SPAItISJÓ»S»KILD
$0.000,000
. $7,750,000
er 1 sambandl vlö hvert útibú bankans, og mð. lesgja I þann
sparisjóö upphœöir er neina $1.00 eða meiru.
J>aö er öruggur og hentugur geymslustaöur fyrir penglnga
yöar.
Notre It.inu- Branoh- \V. M. HAMILTON. Manager.
SKIKIKK BHANCU: i. ORISUALK, Mauager.
&
leiöina.’
aö
Bniiríkin og Brezka
ríkið.
vegir innanlands, hafa beöiö mik-
inn hnekki af stríöinu, og stjórn
landsins oröiö aö taka hvert lánið á
I annað ofan, til þess aö halda hem-
urn vígbúnum, svo og bæta úr
vandræðum ýmisl gum. íbúar
Hollands eru um 6 miljónir að
tölu, og má á því sjá hve þungar
lesendur.vora einsog þau eru sðg*. I uwíi’^rTaö þaöan'álÖgUr..þaÖ áf Þáá aC sjá ^
Ver sktljum varla annaö, en aC, ieldar til Þ/zkalands> þar á meSal svo morgum þurfamonnum. Þe,r
j ver|’,rn h11™’ meö ærlegum b'igs- einkanlega matvörum, en af þeim
I unarhætti svelh moðnr, er hann héfir veris flutt meira til þessara
hugsar ti þess, aö æskummn landa siSan Strisis b rjaSi heldur að
landsms a le.örnm t, þes$ staöar, Ln nokkru sinni áSur> um fnl
þarsem þe,r uthella bloö, smu fyr- an tíma. Alkunnugt er þaö líka,
,r fosturjoröma, skuh þurfa a« aS þýzkir sópuöu aS sér ðllu sem
T k °^æ^,n 1 °& Ja nve þrautir, þá vanhagagi um og fyrir peninga
a þessum so um. aö er nogu fékst> fyrstu mánuöi stríösins,. .. ., , .
Ágreiningur er upp kom nn meðjhart, aö vera v ö vopna æfin^ar í b^gj af Danmörku og Svíbióð !relka e™r f‘ottann °S þjakaö
Bretum og Randarhjum útaf því, dynjandi slagviöri, þó aö þaö tæt-1 Stjórn Bretaveldis mun þafa fariÖ af hUng" °g V°sbÚC'
að hinum síöarnefndt þykir sem 'st ekk, ofan a, aö veröa aö vaöa
efnalitlu hafa gert sína vísu, eins
og þeir ríku, og dæmi eru til þess,
húsbændur hafa ekki aðeins
gengið úr rúmi, fyrir hinum alls-
lausu gestum, heldur gergiö úr
liúsum sínum og sofiö í afhýsum,
til þess aö sem bezt gæti farið um
aðkomufólkið, sem margt var illa
Bretar þröngvi kosti
sinna og verz.ur.ar.
Breta að skoöa farmskrár
... ,, _ _ , , . fram á, aö stjómir Norðurlanda
siglmga bleytu mc« rtfna eöa botnlausa sko ábyrgíSust> aS ekkert yrSi flutt þaS.
Þaö er siður á fotrnn. Ef þaö er satt, sem hiö an af a8keyptum vörum tú Þýzka_
segtr. Þa en| lands> er þvi landi niævtx aö haldi
vo, s ge öur koma títaf því efni segir blaðiö
vor vænfan’esra! ____ “Vér
sxtpa
a fótum.
fræga blaö
‘Times’’
og bægja þeim varningi frá óvin- fyrir aftur, og öllum góöum þegn
um sínurn, sem þeim 1 ggur mest á um er skylt aö gera sitt til, aö ekki
aö fá. Með alþjóða sarrþykki er hendi framvegis.
aö visu kveðiö á um þaö, hverjar _______, , _____
vörur sé kyfilegt aö selja ít íö-
andi þjóöum og hverjar ekki, en
jafnan hafa þau atrið'i veriö; á
reiki og ágreiningur síðau risið
upp útaf þeim. Ba'ndartkja for-
seti vill halda því fram, að vafa-
laus atriði þeirra samþykta hafi
Almanak 1915
útgefið af konsúl O. S. Thorgeirs-
son, hefir oss verið sent, hiö tutt-
tuttugasta og fyrsta ár þess
viðlesna rits. Innihald þess er með
veriö brotin af Bretum, Og krefstl'íku sniöi og fyrri, ýmislegur fróð-
að kaupskapur Bandarikja þegna le'kur, bæöi um viöbuiöi er snerta
veröi Iátinn hindrunarlaus. Til ísland og viöburöi meöal íslend-
þessarar kröfu segir hann hrein-jinga vestanhafs, sem handliægt er
skilnislega og afdfáttarlaust, en að hafa á einum stað. Þess má
þeirra, er þeir ætla, að líkkgt sé, j stjómarfari lands
að komi farmi sínum til þ-i ra vansi, sem stjórn vor vænfan'egi PoHfikcn” í Khöfn svo
landa, setn Þ“r I ^ ,komi | Aytjum ekki aö kornvöru til þess
að selja úr landi. Vér höfum ekki
nema tvo viöskifta vini yfirleitt, —
England og Þýzkaland. Vér reyn-
um til að’ halda viöskiftum vorum
viö bæöi þessi lönd, einnig á ófrið-
artímum, og vér vonumst til aö
vor frjálsa verzlun veröi ekki
hindruð né heft at striösþjóöun-
um, þegar hún heldur sér innan
leyftlegra takmarka, því að stríös-
þjóðirnar hafa engan hagnað af aö
gera verzlnu og siglingum hlut-
lausra þjóöa meiri óskunda en
striðinu sjálfu er samfara.”
1 annan stað hefir stjórn norskra
kaupmanna félaga í London sagt
til afstööu síns lands j þessu máli,
í stórblaðinu Times. Þar segir
svo: “Það er engin ástæöa til aö
verða æstur af kvíða um þaö,
hvar þeir skipsfarmar muni lenda,
sem til norrænna landa eru sendir,
meöan á stríðinu stendur. Vér
höfum skorað á öll kaupskapar
samtök, að' foröast viðskifti viö
var stríösþjóöir, er ætla megi að nokkr-
ir vafningar hljótist af, með því aö
Um
er þetta meðal
úr einu hollenzku
vinsamlega og hófsamlega. Jafn-
framt hefir forsetinn skoraö á þá,
sem senda vörur frá Bani'arí jum
til útlanda, aö blanda ekki saman
i skipunum þeiin vamingi
leyfilegt er að verzla meö,
alþjóða lögunt, viö þann
sem
gcta, aö æskilegt væri, að annáll
þeirra viöburða, er meðal vor ger-
ast, sé sæmilega fullkominn, úr þvt
aö hann er prentaöur á annað
borð. í upptalningu dauðsfalla
eftir j vantar , þetta sinn aö geta um frá-
sem'fall séra Jóns Bjarnasonar, og
ekki er he milt aö selja stríö- j viröist þaö bcn !a á, að sú skrá sé
andi þjóöúm. Hann tekur enn- ckki samin með l>eirri vandvirkni,
frernur svo til orða, aö ef
skrár skipanna væru allar
farm- sem vonast iná eftir.
sam-1 meira aö segja tilefni
Þaö
til fyrir al-
stórum meira væri xhúfi, en
Enginn telur Iíklegt, að mikiö
veröi úr þessum ágreiningi, heldur
vizkusamlega samdar, þá væri auð-1 manakiö, úr því aö það gerir sér
velt fyrir stjórnina aö gse'öa vel aö reglu, að flytja myndir og æfi-
og fljótt úr þessu máll sögur, að minnast ýtarlega á þann| svipinn, áf slikum° viöskiftum.’’
merka og góöa mann. , Ennfremur segir þetta sama
I þetta sinn hefir Almanakiö kaupntanna ráö: “Þaö hefir veriö
segja þeir. sem kunnugir eru, a« j mynd af Asquith forsætis ráöherra I bannaö aö flvtja matvæli og fóöur
hann mun, vera tttkljáöni' óg stjórn sem mjog viöurkvæmikgt er, þeim fná Noregi, álika var gert í Dan-
ir beggja landanna Iktnar aö kom- manninum, sem þyngstu b>TMna! rTK>rk, og j SviþjóS var útflutning-
ast aö niðurstööu, er bí.ðar ura vel (I>er á þessum reynslutíma ríkis j ur matvæla bannaður af stjórninni.
c ,ö, en aö kr.ifa fo setans se sett vors. Sera h. J. Bergmann ritar; j Noregi er aldrei meir fyrirliggj-
fram í heyranda hljóöi til þess aö æfisögu hans. Þarnæst er að telja andi af komvöru heldur en sex
þe:m veröi hughægrá, ' sem haga landnámssögu íslendinga í Utah, vikna foröi handa landsfólkimt,
hafa beötö af hlutsem, Rre a, en, stuttlega en þó gretnilega sagöa af svo aö allir geta séö, aö til vand-
þaö eru, aö sogn, heizt auöug fé- Mr. E. H. Johnson. 1 eftirmála ræða horfði, er innflutnin-ntr á
lög. sern hafa ætlaö að nota -ér við upþtalningu landnemanna seg- komvörum teptist í byrjun stríös-
stríöiö til stórgróða. Hiö hrezka 'r fra atvmm, þeirra á þa leið, aS jns. Þó aö menn á Englandi hafi
nk, og Bandaríkin en, svo mörg- þeir gert sem aörir. rækti land á furöaö sig á þvi, hve mikið er fiutt
um bönduni tengd. aö engum dett- smáum hújörðum, en búi þó í hæj- hingaö nú, þá er ekkert tilefni til
t,r annaö í hug. en aö þau jafni unt, nema þe:r sem stærstar eiga þe;rrar furöu. Heldur ekki þurfti
hvern ágreining meðí góðu. s m jarðirnar. — “Engir eru hér”, seg- aS furSa sig á þvi> aS NorSur_
höfundur, larröir menn mcöal lond flytjí meir aö sér en ella, því
þar af leiöir, aö engir gegna að fx’, alJjr Voni og óski að þau
EngÍT vinna hér held-; dragjst ekki inn t orrahríðina, þá
ur að verzlun, eöa því sem næst
engir; ef til vill stúlkur svolítið í
viölögum. En handverksmenn eru
------ j margir þeirra ágætir og skara í
Með þessari fyrirsögn flytur sumum tilfellum langt fram úr
dágblaöíð “Frce Press” ritstjómar- annara þjóða mönnum. Þann g
grein út af þvt, aö Lundúna blaö- er mesti og bezti trésmiöurinn í
iö “Times” segir frá þvt að slc>-|bænum’ bffi Íárnsmröunnn, bezti
fatnaður hinna canadisku liös-! lnn> .bezt‘ mursteins eggjarinn
manna hafi reynst miöur en skyldi teztl ursmiöurinn, allir Islend-
völlum.1 ,ngar‘ Ja’ °S ekkl ma heldur
gleyma kvenþjóðinni, því mestu
hannyrðakonur bæjarins eru ís-
lenzkar.
Þessi þáttur um landnám vorra
vígvallar manna , Utah er góður
em þaö vlö þann landnáma bálk,
flóttann
annars tekiö
blaði: “Eftir á, er eg var á gangi
meöal mannfjöldans, í margar
klukkustundir, varö mér eitt minn-
isstæöast: — skröltið af svo mörg-
um smáum tréskóm, er þeir smullu
viö götugrjótið, á hlaupunum. Eg
minnist margra hljóöa og háreysti,
en ekkert fanst mér eins átakan-
legt og smellirnir af tréskóm þess
barnafjölda sem reyndi aö halda í
viö fulloröna fólkið, og bar ótt og
titt sína smáu, þreyttu fætur, til
þess að veröa ekki viðskila viö
pabba og mömmu.”
Um viötökur þessa ógæfusama
fólks segir blaðiö “Times”, aö
“Hollendingar 'hafi sýnt göfugt
innræti og mannkærleika, og geng-
ið drengilega undir þær kröfur sem
til góömensku þeirra voru geröar.
Hjartnæmar sögur hafa borizt oss
um þær viðtökur, sem hinir at-
hvarfslausu flóttamenn hafa feng-
ið í þorpum og í sveitum meðfram
landamærum. Heimili eru nefnd,
sem hafa tekið aö sér áöl hýsa og
fæöa þrjátíu manneskjur, og kom-
iö sumu af heimafólki fyrir annars-
staöar á meöan. Matur og klæön-
aður hefir veriö gefinn af öllum
stéttum og hiö hrelda fólfe huggaö Ef sá mikli maður
og hrest meö einstakri góðmensku
af hinu góöa fólki í Hollandi.
þeirra sjónarmiöi. En hvaö eigum
vér aö segja? Ef Þjóðverjar
leggja meiri hluta Frakklands
undir sig, hvemig gæti floti vor
varið Calais og Cherbourg?
Ef Þjóðverjar ná Calais, þá
þurfa þeir ekki aö hafa fyrir því
aö taka Niðurlöndin. Þau mundu
sogast upp í þýzku þjóðina þegj-
andi og hljóðalaust.
Þá heföu Þjóöverjar Calais viö
annan enda sundsins, en Cherbourg
við hinn. Þá mundi Amsterdam,
Rotterdam og Antwerp einnig
vera á valdi þeirra, sem Napoleon
líkti viö byssu er miðað væri á
hjartastaö Englands. Hollenzki
flotinn mundi einnig vera á valdi
þeirra. Þegar svo er komiö, er
Frakkland í raun og veru úr sög-
unni og þá getur Bretland ekki
sett jafn mörg hersxip at stokk-
unum og Þýzkaland. .
Því segi eg þaö, að ef vér eig-
úm aö geta variö Bretland, þá
verðum vér að verja Trakkland.
Hvernig sem sambandi vom er
varið viö Frakka, þá verður niöur-
staöan hin sama: Bretland fellur
meö Frakklandi. Ef Þýzkaland
færir út kvíamar, þá minkar vegur
Noröurálfunnar og viröing.
En er þaö hugsanlegt að Þjóð-
verjar geti sigrast á Frökkum?
Þjóðverjar eru sannfæröir um
þaö. Það lítur út fyrir aö Frakk-
ar haldi aö þaö sé ekki óhugsandi.
Þaö er ekki langt siöan Þjóðverj-
ar ógnuðu Frökkum, en Frakkar
fóm undan á flæmingi.
Frakkland hefir ntikinn her,
marga harövíga og vel æfða her-
menn. En þeir sem kunnugastir
eru, virðast vera smeikir um að
skipulag franska hersins sé ekki
eins gott og Iiins þýzka og aö þeir
séu ekki eins vel við kallintt búnir.
Ef til vill gæti þaö riðið bagga-
muninn, ef mikill herforingi kæmi
upp hjá annari hvorri þjóöinni,
Moltke eöa Napoleon. Um það
veit enginn fyr en stríðið! hyrjar.
veröur Þjóö-
verja megin, þá er úti „m Frakk-
land. Ef hann veröur á meöal
►
i-
¥■
+
f
+
♦-
+
+
+
+
+
+
NORTHERN CROWN BANK
AtíALSKRIFSTOifA í WINNIPEG
Höfuðstoil (löggiltur) . . . $6,000,000
Höfuðstóll (greiddur) . . . $2,860,000
STJÓRNENDUR:
Formaður ...... Slr. D. H. McMILLAN, K.O.M.G. T
Vara-forinaðnr ....... Capt. W.M. ROBINSOM - •
Slr 1>. C. UAMERON, K.C.M.G., J.H.ASHDOWN, H.T.CHAMPION ■ •
W. J. CHIUSTIE, A. Mc'rAVISH CAMPBELL, JOHN STOVEL *
Allskonar bankastörl afgreidd. — Vér byrjum relkninKa við eln- ■ •
stakliiiga eða rélög og samiKjarnlr skllinálar veittlr.—Ávisanlr geldar
tll bvaða ataðar neui er á lalaudi.—Sérstakur ttaumur geriun aparl- J
sjóðti innlöguin, aeui byrja uiá með elnuin dollar. Rentur lagðw +
við á bverjum sex máuuðum.
T. E. TrtOKíii'ElNSON, Ráðsmaður.
Cor. Wiiliam Ave. og iáherbrooke !St. Winnipeg, Man.
4.4..|..«..|~m.+++++++ ++*+++*++++■•+♦+♦+♦+♦+++++♦++++++++1
upp kann aö komq jæirra á milli,
einsog undanfarin saea Iteggja
sýnir uni næstl öin hundraö ár.
„Stígvél og pólitík“
vor
embættum.
svaraði peningalegum hagnaðH ^ °SS VÍtE’ bve stbrkost,eg- Frakka; ftnr hann höggvið drjúgt
s ur þessi naungans kærleikur er og skarð , fylktngar Þjóöverja. En
hve kostnaðarmikill hinni Hol- vér getum ekki betur séö en aö
lenzku þjóö, en það mun láta nærri, Þjóöverjar standi betur aö vígi,
að þeir munnar sem fæöa þarf himininn heiðari á þeirra hliö.
nemi nálægt 700 þúsundum, afj Ef Frakkar re t eJíkl starf.
alslausum flottamonnum emgorgtj inu vaxnir> ef þeir tu ekki var.
auk fjoldamargra sem þangaö ist pjóðvCrjum á landi, hvernig fer
hafa leitaö athvarfs og etnhverja þá? FIotj
vor gæti ekkert gert.
bjorg geta vettt sjalfum ser I Nei TiI að Frakkiand
Annaö blaö, Datly Matl, . Lond-'vér sjáIfir tum verið örugglr
on segir svo. aö þess, byrðt se þá verSum vér aS fá öflu ]a*d
Hollendmgum um megn, þe.r hafa|her; ekki min.na en hálfa miljón
t morg horn aö hta, og emkanlega | manna _ miljón væri 1>ctra J£f
sé verzlun þeirra og vtösktftt mjög Bretar hef8u hálfa miljón manns ;
heft og vald. þaö vandræöum ; þvi j Belgiu Hollandi. þá getum vér
se emsætt, aö Englendmgar hlaup,' tilstyrk Frakka Rússa orS.
unchr bagga, enda etg, þetr Belgtu is Þjóðverjum skeinuhættir. Ef
skuld að gjalda. sem aldret veriS, Austurríki og Italia skerast í leik-
aö fullu goldtn. En sem aöur er • _ k- ,
getiö, heftr stjom HoIIands hafnaö komin J s
öllum tilboöum um Iiðsinni til að
í leöjunni á Salisbtiry
“Það má heyra þar óþvegin otiö
t,m þá, sem lögöu skófatnaðinn til”,
segir hiö enska blað, “og þaö var
víst fult eins gott, aö liðiö þurfti
ekki að fara strax til
með þann fótabúnað.
haföi meö sér frá Canacla. Sá mar>akiö
sem kentur ókunnugur t:l herbúöa j törnu.
Canada ntanna fær aö heyra, aö j t>a® þykir oss
væri það með lítilli forsjá fariö, ef
engin umhyggja væri borin fyrir
framtiðinni.”
Þessi ummæli, þó ekki séu svæs-!
in, sýna þó vel, að ekki er alvegj
vandalaust fyrir smáþjóöirnar, aö!
sigöla fyrir öll sker, sem af því
stafa aö helztu stórveldum heims-1
annast þetta flóttaliö.
Stríðinu spáð.
Hættan mikla.
Ef vér eigum aö geta
Bretland, veröum vér aö
ins hefir lostiö saman í heiftarhug, j Erakkland.
og beita öllum ráöum til að) buga! Þa® er a8al atriöiö.
hvert annað.
variö
verja
una meiri, sú hætta, að Þjóðverj-
ar sigrist á Frökkum. Eins lengi
og Þjóöverjar vita þetta, þurfa
þeir ekki aö liætta sér inu á Eng-
land, þeir geta sigrað Bretland án
þess að segja þvi stríð á hendur.
Sú gamla kenning, að Bretlandi
sé borgið af því að það er eyja,
er einskis virði. Vér erum of
voldugir og miklir til þess aö geta
staðið hjá, þegar Noröurálfan log
ar í ófriðareldi. Oss ríöur meira
á en nokkru sinni áður að jafn
vægi haldist. Ef þýzka veldið Vex
svo, að það nær yfir Þýzkaland,
Holland, Belgíu, Austurríki og ef
til vill Tyrkland og eignast víggirö-
ingar í Calais, Oherbourg, Triest,
Antwerpen og Amsterdam, þá má-
ir þaö oss af jarðríki: þaö sigraö-
ist á oss, án þess aö eyða einu ein-
asta skoti. Vér mundum tapa
flota voruni, verzlun vorri og ný-
lendum vorum. Vér yrðum að
undirlægjum annara.
Hér liefir aö eins verið minst á
þetta frá síngjömu sjónarmiöi. En
hér kemur fleira til greina. Þaö
er skaði fyrir þroskun og siömenn-
ing heimsins ef Frakkland fellur,
Frakkar hafa lengi staöiö fremstir
í bókmentum og listum. Þaö yröi
óhappadagur fyrir allan heim, ef
Frakkland yrði að lúta Þýzkalandi,
Austurríki eöa Rússlandi. Vér
eigum Frakklandi mikið að þakka,
vér dáumst aö því, elskum þaö og
virðum. Vér vonum að það fái að
standa, þroskast og vaxa.
En því má ekki gleyma, að vér
viljun, ekki heldur troöa skóna
niður af Þýzkalandi eðá Rússlandi.
Vér viljum aö hver þjóöin um sig
haldi veg sínum og frelsi sínu,
megi njóta sín og fái aö þreyta
skeiöið upp og frani. Höldum
þess vegna jafnvæginu. Berjumst
gegn liverri þjóö, sem vill kúga
aðra til hlýöni og undirgefni viö
sig. Vér höfum orðið aö veita
Frökkum mótstöðu: vér höfum
barizt gegn Spáni. Vér böröúmst
með Þjóðverjum við Waterloo og
sigruðumst á Bonaparíe. Nú verð-
um vér aö standa og falla með
Frökkum. Vér getum ekki komist
hjá því.
Flotinn nægir oss ekki. Vér
veröum ekki ásáttir í hráö. En til
þess aö vera ömggir veröum vér
aö verja Frakkland. Þaö er hætt-
an mikla.
Þess vegna þurfum vér ekki
siöur að hafa landher en sjóher.
Þetta skilja Bretar ekkt. En þeir
veröa að skilja þaö áður en hinn!
mikli reiðidagur rennur upp.
Gestrisni Hollendinga.
Þar liggur
hættan mikla í leyni. Þjcöverjar
réöust fyr á Frakkland en Bret-
land.
Þýzkur höfundur segir aö Þjóö-
verjum finnist nábúamir hafa horn
viöbætir Almenningur á Hollandi er vel 1 síðu þeirra að ósekju. Þeir muni
sem Al- i efnum búinn, bændur búmenn! því áður en langt um líöur ta^a til
Þjóðverjar era vel æföir, hraust-
ir og hugaöir og hlýðnir stjóm-
endum sinum. En þaö er efamál,
hvort þeir létu reka sig út i svo
vonlausan ófriö1.
En vér höfum ekki hálfa miljón
til aö senda á vígvöll nn. Og þó'
; aö flotr vor sé tvöfalt stærri en
1 Þjóöverja, þá getur hann ekki j
hjálpaö Frakklandi og ekki heldur
varið Niöurlöndin.
Þaö er þetta sem eg kalla hætí-
hefir flutt aö undan
vopna og beina þeim aö Frökkum.
Hann heldur áfram á þessa leið:
“Veslings Frakkland! Brezki
flotinn getur eyöilagt þýzka flct-
ann ef illa tekst til og skoriö á líf-!
æöar viðskifta þess viö önnur 15nd.
En enginn máttur í víöum heimi
kunna aö j þótt fróðlegt að vita um nöfn öllum hafi Hollendingar séö, mcö getur hamlað þýzkum her frá aö
0'x fyrir-! frænda sinna. En þó aö landnármL fádæma rausn og örlæti, gangi fara um endilangt Frakkland fá
rniklir og borgarar ötulir og for-
I sjálir. Þetta kemur í góöar þarfir
á vanta, að ekki nú, er nágranni þeirra er á þeirra
“pólitik” hafi koniið fram i fleiru! eru nefnd með nöfnum börn þeirra náðir kominn, allslaus og illa til
en þessu, og val iö þvi, aö Iiösain-; landnema, sem upp eru taldir. reika. Yfir 7oo þúsundir Belgiu-
aður og flutningur liðsins hafi Þeir eiga margir hverjir ættingja, manna ert, þangað komnir til að
veriö alt annað en fyrirmynd. En' bœöi hér og annars staðar, er hefði Ieita hælis, og er svo sagt, að' fyrir
hverjir sem gallarnir
hafa verið á útbúnaöi QHSL
komulagi, þá er nú sem óðast ve iö saga almanakscns sé ekki fullkomin undir þaö rösklega og fúslega, aö Paris til Lyon og frá Ermarsund
að hæta úr þeim, en tíma tekur og hafi stundum veriö gloppó.t, bjarga þessum allslausa flóttalýö, j til Miöjaröarhafs. Frak! ar láta
þá er hún þaö eina, sem gefur riti j og er þeirra drengskapur vel róm-
þessu gildi til frambúðar, — hún aöur. Bæöi 'Bretlan ! og Bandarík-
Roblin og hótelin.
Svo sem kunnugt er, varö þaö
að samningum milli stjómarinnar
og hóteleiganda í borginni, aö vm-
veitinga stööúm skyldi íokaö klukk
an sjö á kveldin. Þessu brusöu
þeir á aöfangadags kveld, hö öu
þá veitingastaöi sína opna þangað
tl kl. ii, einsog þeir höföu verið
vanir, 74 af þeim, en ellefu lokuöu
hjá sér klukkan s'ö. Þessum sjö-
tíu og fjórum hefir stjómin nú
refsaö meö því aö taVa af þsim
veitinga leyfi frá því á 1 áde i á
þriöjudag, 29. þ. m. þargað til á
nýárs dags morgun, en þeim ellef,,
sem loforö sitt héldu, var leyft aö
hafa sína staði opna þessa daga, og
hrósa þeir nú happi, því aö aösókn
in aö þeim er svo mikil, að sögn,
að þeir taka inn meira á degi
hverjum, en þeir áöur geröu á
viku. Hinir, sem fyrir refsing-
unni verða, una illa við sinn hlut
og segja einum rómi: “Þetta er
þakklætið!” Þeir þykjast víst eiga
annað skiliö af valdhöfunum, er
þeir hafa svo örugglega fylgt og
dyggilega þjónaö, en aö svo hörö-
um höndtun sé á þeim tekið'. Þaö
er af sá timinn, þegar allir gátu
vaöiö í brennivini á kosningadög-
um, hvað sem lögin sögöu þar um.
Nú blæs byrinn af annari átt, og
er þá ekki um þakklæti að ræöa,
heltlur aö láta kné fylgja kviði.
Mandal til forna.
Þeir sem feröast hafa' fram
meö ströndum Noregs, kannast viö
Kleifina. Þegar skipiö skríöur inn
á niilli lágra ‘hólma og skerja, tek-
ur ferðamaðurinn óðara eftir lágu
og litlu rauömáluöu og hvítmá'uðu
húsunum. Fjalliö fyrir ofan virö-
ist vera aö hrinda þeim út í fjörö-
inn og öldurnar gjálfra við grunn-
ana og gnauða á fjörugrjótinu.
Fyrr á timum var skipaferö mik-
il í Kleifinni. Þá var þar líf og
fjör. Þegar það nafn var nefnt,
rifjuðust upp fyrir sjómö.inum
margar minningar, bjartar og blíö-
ar eöa sárar og sorglegar..
Enn þá lifa margar sogur á vör
um Mandalsbúa frá fornum frægð-
artíma og blómaöld seglskipanna.
Og þeir kunna að segja þær sögur,
gömlu mennirnir. Þeir kunna aö
segja frá dansi og spilum, áflogum
og ástamálum. Þá var oft uppi
fótur og fit á hinum mjóu og
krókóttu götum bæjarins. Þaö
var ekki sjaldgæft, að næturverö-
irnir lentu i ómjúkum fangbrcgð-
um við farmennina og það bar viö
að þessir farfuglar sáu í yljar
hinna árvökru friðarpostula. Á
kveldin' hittust sjómennirnir í
“Ausunni” eöa “Ofninum” cg
sjúluðu og sungu og dö.isuöu
þangað til bjart var af degi.
Stúlkurnar sem sóttu þessar
samkomur voru oftast nær feimn-
ar og óframfæmar aö þeirra tima
siö. En margar voru of auðtrúa
og létu því flekast af fagurgala
læssara framandi vina. Þær skild-
ust viö þá meö loforði og heit-
strengingu um' það, aö hittast aft-
ur. En piltarnir voru hverflyndir
sem hafiö. Mörg stlúkan sat því
sorgmædd og harmþrangin og be!ð
eftir bréfum sem aldrei komu.
Þær skrifuöu hverja örkina af
annari og vættu þær tárum og
blóöi; en þeim var sjadan svaraö.
Þegar öll von var úti, reikuðu þær
á sjávarströndinni og sungu sakn-
aðarljóð — þangaö til sá næsti
kom.
Vegna þess hve margir fóru um
í Mandal, var hvergi í grendinni
jafn fjörugt og fengsælt sem þar.
Þaö var og á al'ra vito'öi aö Man-
dalbúar væru flestum gestrísnari og
þessi gestrisni hefir gengiö í arf
lið fram af liö.
Oft mæltu siómentnrntr sér mót
hjá “Lipra Lofti”. Þar sátu þeir
þaö og meö þvt aö sú b'ð er nauö-
synleg. þá verður viö hana aö una.”
Útaf þessu gefur hiö nefnda
Winnipeg hlaö i skyn, aö sú pó!i-
tík”, sem hér er átt viö, sé sá hátt-
tir vissra valdhafa, aö ve'ta flokks-
mönnum “contracta”, eða láta þá
leggja til þaö sem á þarf aö halda.
gegn umsaminni borgun ur lanas-
sjóði. láta þá scm “contractana” fá,
gjalda vissa npphæö í staöinn, sem
væntanhga gengur til flokks þarfa,
og samtíningur um atburði meðal! in hafa boðizt til að
vor hér vestra; svo burðugur sem bagga og hjálpa til
hlaupa undir
aö stan'azt
Ieiöast af hættulegri ímyndun, ef
þeir halda aö Þjóöverjar Iáti sér
nægja skaöabætur, þegar svo er
komið. Þjóðverjar mundu ekki
ur oss opin leið aö
viö
aö
hann hefir verið, fylgir honum þó kostnaöinn af undirhaldi {je^sara'gera sig ánægöa með minna en
sá kostur, að hann er á einum staö fjölmörgu þurfamanna, en beim norðurhluta Fra’ klands. Þá ste"d-
og handhægt aö kita í honum.
Auk þessa er i þessu hefti sögu-
xorn útaf stríðinu, eftir franska
konu, vel læsilegt, er Magnús Matt-
iasson hefir þýtt og ennfremur
æfisaga Guðbrandar Erlen ssonar,
fjölmörgu þurfamanna, en þeim
boöum hefir stjóm HoI1a-ds ha'n-
að. Þeim sem til þeirra hafa leit- Calais og Boulogne.
aö1, vilja þeir á Hollandi vera ein-
ir um aö likna. Þetta þykir þvi
stórmannlegra, sem verzlun la^ds-
ins út á viö, viðskifti og atvinnu-
úthaíinu
Og til
krýna sigurför þjóöar vo-rar,
mundum vér gera Belgíu r g Lux-
emburg aö hiá'endtim vomm.”
Þetta er glæsileg ráðagerö frá
C VN4DA LJD I .SKUCDGÖNGU líOUGAJtSTJóRANS í LUNDÚNUM