Lögberg - 28.01.1915, Qupperneq 2
•i
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 28. JANÚAR 1915
Þú hefir als enga
gilda ástæðu til að
biða til vorsins áður
en þú fœrð þér
RJÓMA SKILVINDU
EINMITT NÚ ættir þú a8 kaupa
De L&val. {>ú verCur búinn
a8 vinna upp helming ver8s-
ins I Mal. Ef t>ú einhverra
orsaka vegna getur ekki borg-
a8 út I hönd, þá geturðu feng-
i8 De I.aval meS svo hægum
borgunarskilm&lum, a8 hún
I rauninni borgar sjálf fyrir
sig.
|>Ú pYKIST máske 'ekki þurfa
skilvindu: en jafnvel þú þú
þurflr ekki að skilja mjóik
nema úr elnnl kú, þá taparðu
fé dagiega á meðan þú heflr
ekki skilvindu. þessi skaSi
er venjulega mestur I köldu
ve8ri og þegar Kýr eru gaml-
ar, og auðvitaS þvl meiri sem
smjör er I hærra verði.
þEGAR þú HEPIR skiivindu.
hefir þú einnig þessa ljúffengu
og volgu undanrenningu og
• sparar auk þess bæSi tlma og
vinnu.
þEGAR um skilvindu er a8
ræða, er De Laval viðurkend
að vera bezt. þeir sem “vita
þa8”, kaupa enga a8ra, þeir
sem ekki vita þa8, skifta um
og fá De Laval I staðinn —
þúsundir bænda gera þaS. ár-
lega. Ef þú hefir aðra skil-
vindu. því fyr sem þú skiftir
um og færð De Laval, því
betra.
HVERS VEGNA skyldirðu ekki
byrja árið 1915 réttilega og
bæta meðferð mjólkurinnar?
Skoðið og reynið De I.aval nú
þegar þér hafið nógan tlma
til a8 rannsaka til hlltar. Sá
umboðsmaður De Laval, sem
næst y8ur er, mun með á-
nægju koma vélinni fyrir og
lofa yður a8 reyna hana ySur
að kostnaSarlausu.
DE LAVALDAIRY SUFPLY CO., Limited
MONTREAL, PETERBORO, WINNIPEG, VANCOUVER
— 50,000 ÚTIBÚ OG SÖLUSTADIR UM VlfiA VERÖLD —
Járnbrautir á íslandi.
Eftir Jón borlákssott.
II.
HvaS líiíur landbúnaífinumf
LandbúnaSurinn hefir frá land-
námstíS veriS mesti atvinnuvegur
íslendinga, og er þatf enn, því aS
eftir manntahnu frá 1910 stunda
hann 51 af hverju ihundraSi allra.
landsmanna, en næstmeta at-
um til óhemju fbemi af óraktuSu
en ræktanlegu landi, sem kos ar
sama og ekki neitt. Eg ætla ekki
aö orSlengja frekar um þetta, en!
er reiSubúinn aS leggja fram
fyllri sannanir, ef í móti verSur j
mælt. ASéins vil eg benla á eitt;
(læmi sögulegrar reglu, sem óvíst j
er aS allir hafi tekiS eftir.
ísland er eina landiS í NorSur-
álfunni, sem á sína landnámssögu.
Hún er afar merkikg, ekki síst
vinnuveginn, fiskiveiSar, stunduSu fyrir þaS, hvaSa upplýsingar hún
aSeins 18^2 af hverju hundraSi.; gefur um Iandkostina, dins og þeir
Auk þess, sem landbúnaS.irinn! voru og eru frá náttúrunnar hendi.
þannig hefir veriS og er rnestí at-j Einn maSur feldi fé sitt — af því
vinnuvegurinn, þá er hann einnig|aS liann gætti ekki heyskapar í!
uppáhalds-atvinnuvegur lands-jtíma, vegna veiSiskapar. FéS féll,)
manna, aS því leyti, aS allir, er á en fóIkiS hafSi áreiSaniega nóg í \
slík mál minnast, óska aS hann munn og maga. Þessi eSna undan-
megi halda áfram aS skipa ondveg- tekning, sem stafaSi af óafsakau-
issætiS| meSal atvinnuveganna, legri óforsjálni, staSfestir þá al-
bæSi vegna þess, að stárfsemi hans mennu reglu, aS lanrlið, alger’e^a
er fastari böndum bundin viS óraktaö eins og þaS kom frá nátt-
landiS sjálft heldur en starfsemi úrtinnar hendi, bauS landnáms-
hinna atvinnuveganna, og þó ekki mönnum rikulega uppskeru til
síSur vegna hins, aS friSsemi og fullnægingar öllum þeirra þörfum.
festa sveitalífsins er miklu betri Flest lönd og bygSir utan NorS-
gróSrarstöS fyrir borgaralegar urálfunnar, í Vesturheimi, Ástralíu
dygSir hjá hverri upprennandi Afríku, þar sem hvítir menn hafa
kynslóS, heldur en iiringiða fjöl-
Útúrdúrar,
mennisns i borgum og fiskiver-
sest aS, eiga líka sina landnáms-
sögu, og mikiS af þeim sögum
um. í þessu liggur ekki ©g á ekki hefir veriS fært í letur. ViS lest-
að 9ggja nein hnúta eSa neinn kali1 ur þeirra rekur maSur sig hvaS
til kaupstaSarbúa eSa fiskimanna. eftír annaS, svo oft aS furSu gegn-
ÞaS liggur t. d. opiS fyrir öílum, i«". á eina tiltekna sögu, sem altaf
sem augu liafa til aS sjá meS, að endurtekur sig, og altaf er ná-
margfalt auSveldara er aS temja kvæmlega eins. Hún er svonar
bömum og ungiingum sparsemi í læiSangur er hafinn, á einu eSa
kaupstaS heldur en í Sveit — en Fleiri skipum, af mönnum frá Eng-
sparsemin er mikaveroust allra landi, Spáni, Portugal eSa öSrum
borgaralegra dygSa. Þannig meetti J þeim löndum sem höfSu fundiS
halda áfram aS telja, en þaS ligg- nýlendurnar. Venjulega nokkur
ur fyrir utan málefniþaS, sem hér hundruS manns smana, stundum
er til umraSu. ' fólk, sem var óánægt hdma meS
HvaSa lifsskílyrSi eru |>á þess- stjórn eSa kirkjuvald — líkt og
um aSalatvinnuvegi landsmanna forfeSur vorir —, en stundum fólk,
boSin?
skilyrSi og samskonar atvjnnuvegi til landháms, vel útbúiS aS öllu
í öSrum löndum? Er verið aS í leyti, í því skyni aS færa út veldi
knýja hann fram til sömu full- heimaríkis'ins. Þegar skipin koma
komnunar og hina atvinnuvegina í UPP undir strendur hins fyrir-
landimi ? FiskiveiSamar cru ann- heitna lands, sigla þau meSl strönd-
aShvort nú ]>egar, eSa óöara en;l,m fram unz fundinn; er fjörSur
nokkum varir, komnar á hiS full-! eSa vík. þar sem fólkinu líst vel á
komnasta stig, sem þckkist i S1g- Par sest fólkiS aS meS fén-
heiminum. Þeim er þaS öllum aS sinri og búslóS, hyggir yfir sig
Ijóst, sem fást viS okkar unga °g býr um sig, og svo snúa skrpin
botnvörpungaútveg, útgerSarstjór- beim aftur. Næsta ár — eöa
um, skipstjórum, skpshöfnum ogj tveim árum seinna — kemur' sigl-
fiskverkunarfólld, hverjum einasta aftur frá heimalandinu. En
tnanni er ]>a6 full-ljóst, að iiann þá er ástandiS svoleíSis, aS meiri
;etlar ekki aö standa aS baki nein- eða minni hluti landsmanna er
um manni neinstaöar i heiminura dauftur úr — hungri, hinir flýta
i sinu starfi, og sérstækkiga er öll-; sér á skipsfjöl og hrósa happi aC
uppúr “Ferðulýsiiigum” sra. Rögnvaltlar —
Eg hvata minni fóta-ferð
Með fyrstu bæja-smölum,
Og bregzt við hó að hjörðum gerð
Og hófaslátt í dölum
Og þeysi í flokk þinn, hól af hól-
En húm er alt á flótta,
Er uppá Málmey sumar-sól
t söðul lyftir ótta.
t farir um in fornu vé
Til fylgdar við þig stokkinn —
En engin hætta ætla sé
Þó yrki svona á flokkinn,
Að nokkur leggi hönd í hné
1 hljóminn niður-sokldnn —
Hann afi kvað við kvía-fé
Og konan hans við—rokkmn.
11
Eg dylst ei þess, hvað dregur mig
Að dásemd þessa fjarðar:
Mér fræðin kendi ’ann fyrst á sig
Um fegurð vorrar jarðar.
Og hafi eg nokkuð síðan séð
Er sjónar kallist virði,
Eg veit, það eygði andi, geð
Og augu úr Skagafirði.
1 móður-sveit, við möl og stein
Sé mela-svörður grunnur,
Og finnist okkur bert um bein
Ög brjósta-dúkur þunnur:
t jiúsund ár hún óf og sneið
Upp alt í spjarir lýða,
Og allan tímann biðlynd beið
Sín bníðarklæði að sníða.
in.
Nú hef eg einlægt á þig hlýtt,
Og altaf farið lötur
1 þinni fylgd um fornt og nýtt,
Og fundist skammar götur!
Já, víst er hýrlegt heimkynnið
Frá heiðum út til stranda,
Sem héðan blasir, V’atn.sskarð við—
En við þarf eg að standa.
Eg geng ei vina götu hjá,
Þó gróin sé í velli.
1 Hrafnagili Huld eg á
Og Hyndlu á Móðarsfelli,
I Gýgjafossi gýg, sem slær
Svo glatt við komu m>na,
Að hverjum lit og hljóm’ún nær
f hörpustrengi sína.
Svo hérna skil eg þá við þig.
Haf þökk! og sæll, ámeðan—
í tröllahöndum tel ei mig
Þó tefjist för mín héðan,
Því kannske mór sé berja-blár
Og brúðberg angi á melum,
A fornum tóftum Baldurs-brár—
Eg bíð og mig fer vel um.
Ert fáðu leiði mn grund og grjót
Til góðra heimisiglinga.
Og vertu íslands vegabót
Til Vestur-tslendinga.
Og eigðu seinna ferð um fjöll,
Um fjörð og sveitir breiðar,
Þá vitar blossa um annes öll
Og arinskíði um heiðar.
20—Í.'IE
Stephan G. Stephannson.
biCja rnn ferCaleyfi eCa fara í
gegnuin tollmúrum girt heimalönd
annara rikja. Vér liggjum naer
Randaríkjunum og Canada en öll
önnur lönd Noröurál fimnar, og
nær öllum rikjum NorCurálfunnar
iheldur en Bandaríkin og Canada.
járnbentar steinsteypubrýr, þó
enginn þeirra manna, sem nú fást
vi® þaö og kunna það, hafi sé5
neitt af þeim verkum fyrir sér
utan landsteinanna. Hér er nóg
og gott efni i verklega kunnandi
landbúnaðarstétt. Hitt er meiniö,
Eru honum Ixiöin sömu spm stjómin í heimalandinu sendir Hvar ættum vér eiginlega aö vera aö öll verkleg kiuinátta hefir veriö
cr camcl'Atinr atvinnm/i'cri tll IsníllUnK vpI iitKiiiX oX X11«. i.M I. -----: 1' ._______L-I __________
um stjórnendum |>aö ljóst, aö þeir
ætla aö nota öll hin fullkömnustu
tæki og filfæritigar tn atvinnu-
rekstursins. Fullkomlega jafn-
fætis öllum öörum — og helzt
fetinu framar, það er sigurorö
þessa atvinnuvegar. Og þc>tt iðn-
aöurinn sé cnn i bemsku, þá ]>ori
eg að fullyrða aö hann letrar sömu
einkunnarorö á skjöld sinn, og
sigursæld þeirra mún sýna sig,
þegar vér væntanlega eftir nokkur
ár, fönim að flytja út iönaöar
vörur til annara landa
En landbúnaöurinn? Hvemig
er umhorfs meö hann? Hvaöa
skilyrði hefir hann til þess aö ná
fullkomnun, og hvaða
vantar hann?
komast burtu lifandi, annaðhvort
heim eða til annara ónumdra
landa, i von um betri afkomu.
Þetta endurtekur sig hvað eftir
annað á strömlum þeirra landa, er
mennimir síðar hafa gert að beztu
löndum heimsins, eins og Ban,da-
ríki Noröurameríku og Astraliu.
Hvorki véörátta né jarövegur
er þvi til fyrirstöðu, aö hér sé rek-
inn Jandbúnaöur á fullkomnu stígi,
bygður mestmegnis á afurðum full-
ræktaðs iands. Ekki er heldur
hnattstaða landsins, eða afstaða
landsins við önnur lönd, aö neinu
leyti þvi til fyrirstöðu. Vér höf-
um vanið oss á það i hugsunarleysi
skilyrði i ta& svo t,ni Hnd vort, að það
Tiggi á "hala veraldar”. En þetta
Fyrst er að athuga, hvað landið er svo gersa,nlega rangt, að landið
sjálft og náttúra ]>ess leggur til. l,8Sl,r þvcrt á móti alveg óvenju-
Eg hef áður gert grein fyrir því, ve^ v^ viðskiftum. Getur
að hver blettur af fulíraktaöri va^'"’ um afurðamarkað og inn-
jörö gefur af sér eins mikiö'verð- kaupatnarkað hvort.sem það vill í
mæti hér eins og jafnstór blettur stær.stu og auðugustu rikjtun
annarsstaðar. Og í ofanálag legg- Norðurálfunnar eðti Vesturálfunn-
ur landið núverandi íbúum sín- .ar, án þess að þurfa neinstaðar að
til þess að vera ánægðir með við
skifta-aðstöðu vora, ef vér þykj*
umst vera á ‘‘bala veraldar’’ nú?
Og nú er þjóðin búin að ráða J>að
við sig, að hún ætlar að taka sam-
göngtimar við önnur lönd i sinar
hendur, til þess að geta notað hina
hagkvæmu legu landsins. Vér
höfum ]>egar afráðið að i þessu
efni ætlum vér ekki að standa
öðrum að baki. Enginn þarf að
óttast. að skortur á samgöngum
við önnur lönd standi lamlbúnaö-
inum fyrir þrifum í framtiðinni.
An þess að skjalla neitt landa
mina þykist eg líka geta sagt það,
að fólk meö nægilegri staðfestu og
þrautsegju til að stunda landbún-
að eignm vér líklega til hér. Það
eitt er næg sönnun fyrir þessu, að
landbúnaðurínn á íslandi skuli ekki
vera liðinn undir lok fyrir löngn,
þrátt fyrir það þótt ltonum hafi
ekki verið lögS til tvö af þeim
höfuöskilyröum, sem nú á tímuni
útheimtast í öllum löndum til þess
aö lancfbúnaöur geti staðist — eg
skal bráðum segja hver þau eru.
Að vísu stendur verkleg kunnátta
]>essa þrautseiga fólks enn þá á
mjög lágu stigi. Að ekki skuli
hver verkfær maður í sveit ktinna
að plægja, það er steinaldar-menn-
ingarástand. En eg hef hins veg-
ar vissuna fyrir þvi, að fólkimt er
ekki ósýnt ttrn að læra verklegar
nýjungar. Þvi til sönnunar get eg
fyrst vísað til sjómanna okkar og
fiskimanna. Og sönnun, sem mér
mundi nægja, hef eg úr mínum
eigin verkahring. Það hefir geng-
ið greiðlega að kenna íslenzkum
verkamönnum ölí handtök að því
að byggja brýr, bæði jámbrýr og
og er 1 lágum mctum hjá þeim, sem
hæst tala og mestu ráða í landinu.
Og auðvitað sýkir þessi litilsvirö-
ing út frá sér, svo aö óhætt er að
segja, að sem stendur er hún al-
menn. En í þessu liggur falin
þjóöarhætta, sem verður að af-
stýra. Vonandi er að það takist,
en þó verður enn í dag ekki betur
séð, en að hinir ráðandt menn telji
fraðslu i bókmentum fjarlægrar og
fjarskildrar fomaldnrþjóðlar, eða
þá fánýta “unglingafræðslu” ttm
allskonar fróðleikshrafl, sem ligg-
ur langt fyrir utan viðfangsefnin
í framsóknarbardaganum, bæði i
tíma og rúmi, þarfari og nauðsyn-
legri heldur en kenslu í þeim verk-
legu atriðum, sem öll efnaleg af-
koma einstaklinganna og framtíð
atvinnuveganna í Iandinu er tmdir
komin.
Greiðar samgóngur við önnur
lönd — gnægð landkosta fná nátt-
úninnar hendi — þrautscfigt fólk
— þá eru upp taldir þeir hyming-
arsteinamir undir framtið land-
búnaðarins, sem nú eru fyrir hendi
eða fyrirsjáanlega verða fyrir
liendi á næstnnni. En það sem
vantar er starfsfé og samgðngur
innanlands. Frh.
—Lögrétta.
Wiestaden, er 15. ap;íl s. 1. ár
fremst í ritinu grein með fyrir-
scgninni: Der molerne M.zzo-
fanti” émilíma Messo a ti), cg
segir hof„ Ernst Morgens ern, að
þar sem fclrg þaö s m tim .rit ð
er inálgagn fyrir, sé n fnt eftir
hinum mikla fjölfræðingi á sviöi
tungumálanna, Mezzofa ti ktrdi-
nála, þá muni lesendum þess ]>>k a
mikið í variö aö heyra, aö í ná-
grannaborginni Frankfurt sé nú
maöur uppi, sem verðlskul 5 að
teljast eftirmaður h’ns mikla ítala,
og hafi hann fengist viö eitthvaö
200 tungumál. Maöur þ s i heitir
Dr. Ludwig Harald Schytz. Og
ekki sé hann einhliöa maður, eins
og margir aðrir sérfraðirgar.
Hann hafi óvenjulegar gáfur, og
fáist viö erfiðustu greinar vísind-
anna, einknm heimspeki og þjóð-
kynjafraöí meö kjarnaat iöi henn-
ar: uppruna tungnmálanna, og svo
viö rannsóknir á náttú uvisind-
um. Þó hafi skólan(ámsgreinar
hans verið stæröfræöi og eölis-
fræöi og hafi hann áöur veriö
yfirkennari í þeim grefinnm. En
vegna sjúkdóms varð hann að
hætta kenslustörfuni, fékk eftir-
laun og fór þá að geta sig viö
mjög víötækum málfraðisrann-
sóknum. “A þessu sviði hefir hann
aflaö sér þekkingar, sem nú á
tírrtum mun vera einstök í heimin-
um”, segir höf. “Þag mi tindur
heita, aö einn maöur geti fengist
viö mestan hluta allra tungumála
hnattarins. Þetta efni, setn m rg-
um mun finnast þurt, getur Dr.
Schytz gert skemtilegt og spjallað
um þaö með andriki tímunum sam-
an. Hann er félagsmaður í ýms-
um féiögum, er fást við mann-
fræði, þjóðkynjafraöi og fo nald-
arsagnir, einnig skrifari Austur-
landamálafélagsins i Frankfurt og
hefir haldiö þaf fyrirlestra um
rannsóknir i samanburöarmál-
fræöi. Frá þeim eru runnin r t-
verkin: “Aöaltungumál vorra
tíma” (Die Hauptsprachen un-
serer Zeit) og “Hin þýzku ný-
lendatungumál” ('Die ckutschen
Kolonialsprachen), sem út eni
komin eftir hannj fhjá Goar,
Frankfurt a. M.J.
Bókin “Aöaltungfumál vona
tima” er ekki fjölbreytt oröaupp-
talning, að eins ætluð læröum
mönnum, heldur létt og skemtilega
skrifuö og öllum skiljanlegt yfir-
lit yfir eitthvað 200 lifandi tungu-
mál (og i innganginum er einnig
getið hinna helztu daufttu inila),
skýring á bygging rrúdanna og
skyldleika, ásamt sýnishomum úr
hinum fomu bókmentum og þýö-
ingum á þeim. I bókinni er upp-~
dráttur, sem sýnir útbreiðslu
tungumálanna á jarðhnettinum,
meö upplýsingnm um, hve margir
tali hvert einstakt mál.
Ritiö um þýzku nýlendutungu-
málin fjallar um sérkenni hinna
svörtu samþegna þýzkra, sem eru
mjög merkileg, en jafnframt og
lýst er þar málum ómannaðra
þjóöa, er þar einnig lýst tveimurl
merkilegtim menningarmálum: ara- ]
biskti og kínverslcu.
BæÖi þessi rit, sem nefnd eru!
hér á undan, eru svo andrik og;
I lærdómsrík, að vér gefum ]>eim!
j vor beztu meömæli, og vér erum
I þess fullvissir, að fyrir hvem |
tungumálavin muni þau hafa J
mentalegt gildi.
Fyrir utan þetta hefir Dr.
Schytz skrifað ýms merkileg rit
önnur, er sýna, að hann er einnig
mikilhæft skáld.” — Höf. talar
svo frekar um nokkrar þýöingar,
sem ritið flytur eftir Dr Schytz af
kvæðum frá Balkanlöndunum, úr
ýmsum málum þar.
ST0FN5ETT 1882
LÖGGILT 1914
D. D. WOOD & SONS,
:--------LIMITED---------
verzla með beztu tegund af
= K O L U
Antracite og Bituminous.
Flutt heim til yðar hvar sem er í bænum.
Vér æskjum verzlunar yðar,
SKRIFSTOFA:
904 Ross Avenue
horni Arlington
TALSÍMl:
Garry 2620
Private Exckaage
m-
EPLI! EPLI!
Þaú beztu sem til sölu eru boðin
$3.50 TUNNAN
Hér býðst bændum tækifærið til að fá þessi úrvals epli
send til næstu stöðvar við sig, með þessu lága verði.
Spy epli
Baldwin epli
Greening epli
$3.50 tunnan
$3.40 tunnan
$3.35 tunnan
þessir prízar eru F.O.B. Winnipeg
Sendið pöntun yðar í dag. Allar pantanir af-
greiddar þann sama dag sem þær koma.
Fullkomnar birgðir af ávöxtum, sméri, eggjum
alifuglum og nýlenduvörum fyrir borgarbúa.
GOLDEN LION STORE
585 PORTAGE AVE., - WINNIPEG
Islenzk œtt í Þýzkalandi
Dr. Ludmig Harald Schytz.
í tímaritinu “Welt-Warte”
(Verbandsblatt des Welt-Bundes
Union Intemationalc sowie des
F remd sprachen V erbandes: “ Mez-
zofanti-Rund”), sem kemur út í
Frá þessari grein í þýzka tíma-
ritinu hefir verið sagt hér svo ná-
kvæmlega af því að maðurinn, sem
iwu er talað, Dr. L. H. Schytz. er
af íslenzkri ætt. Amma hans var
frú Kristjana Jóhanna Schytz,
4óttir Gunnlaugs Briems sýslu-
mannst á Gnmd í Eyjafirði. Hún
giftist 1831 þýzkum málfraðingi
sem hét Carl Schytz. Meöal ann-
ara bama áttu þau son, sem Har-
aldur hét, nefndur eftir Haraldi
hárfagra Noregskonungi, því C.
Schytz þótti mikið til þess koma,
að kona hans gat rakið þangað ætt
sína. Harald Schytz var kemiari
i Frankfurt a. M. og hans sonur
er málfraðingurinn L. H. Schytz,
sem hér hefir verið talað um. Carl
Schytz dó 1884 °S frú Krístjana
Jóhanna eigi miklu síðar. En
kunningsskapur hefir haldiist og
bréfaskifti milli þessa þýzka fólks
og sumra ættmenna þess hér, bæði
frú Kristjönu Hafstein, sem er
systurdóttír frú Kristjömi Schytz,
og Eiríks Briems prófessors, sem
er bróðursonur hennar.
Frú Kristjana Jóhanna Schytz
fór ting til Kaupmannahafnar,
til Byrgis Thorlacius prófessors,
sem var gamall vinur föður henn-
ar. B. Thorlacius ferðaöist á gam-
ais aldri víða tim lönd, og var þá
Kristjana Jóhanna með honum.
Einn vetur dvöldu þau i Róm,
annan í París. Þeir Gunnlaugur
sýslumaðtir Briem og Albert Thor-
valdsen höfðu verið æskuvinir og
námsfélagar á listaskólanum í
Khöfn, þvi Gunnl. Briem var út-
lærður myndhöggvari áður hann
byrjaði á laganámi og hafði fengið
silfurmedaliu við listaskólann.
Jóhanna Kristjana var því mikið
hjá Thorvaldsen veturinn, sem hún
dvaldi i Róm, og þar er hennar
getið af sumum, sem minnast á
Thorvald'sen frá þeim árum.
Carsten Hauch skáld getur þcss,
aö hún, hafi verið mjög falleg, og
hins sama er nánar getið af öðr-
um dönskum rithöfundi, Abraham-
sen, er lýsir veizlti hjá Thorvald-
sen i Róm, þar sem þau'voru bœði
gestir ásamt mörgttm óðrum, þar
á meðal Napoleoni prinsi, er siöar
varð keisari Frakka. Segir Abra-
hamsen það til sönnunar máli
síntt um, hve Kristjana. Jóhanna
hafi verið falleg. að eitt s'inn, er
hún var á gangi á götu i Róm með
fleirum, hafi heldri kona ein, er
mætti þeim, mtrnið staöár fyrir
framan hana, stöðvað hana og
kallað upp með tmdrun: “Einstak-
lega er stúlkan falleg!” — A þess-
um ferðum suðttr um lönd kyntist
Kristjana Jóhanna Carli Schytz,
sem siðár varð maður hennar.
—-Lögrétta.
nú aðeins eitt bam af þúsundi
hverju á þessum aldri, sem hvorki
kann að lesa né skrifa.
í einu riki, Nevada, hefir
ástandi® versnað. Arið 1900
voru þar að eins 4 böm af þús-
undi ólæs, en 10 ártim síðar, eða
það ár sem skýrslan nær yfir, voru
þau or<5in 5. Sumstaðar hefir
engin breyting á orðið.
Eftir því sem næst veruðr koro-
ist, em fjögur til fimm þúsund
manns á fuilorðins aldri, sem
hvorki kunna að lesa né skrifa.
ÞaÖ er álitið, að ef $20,000 væru
veittir árlegn til að ráða bót á
4>essu, þá mtindi varla nokkur
manneskja, sem annars getur talist
með réttu ráði, finnast í landinn
að tiu ámm liðnum, sem ekki
kynni að lesa og skrifa.
Kunna hvorki að lesa né skrfa.
í Bandaríkjunum voru 22 böm
á 10—14 ára aldri af þúsundi
hverju, sem hvorki kunnu að lesa
né skrifa árið 1910. Um alda-
mótin voru þau 42 af hverju þús-
undi.
A þessum tíu ára tíma hefir
breytingin orðið mest í Oklahoma.
Um aldamótin vom þar 124 böm
af hverju þústmdi sem bvorki
kunnu að lesa né skrifa, en 10 ár-
um siðar, eða 1910 vom þau orðin
að eins 17. f Delaware voru þau
sama árið 20, en 1910 voru þau 4.
f New Hampshire fækkaði þeim
úr 4 niðuT i 1. f New Jersy voni
þau 7, nú 2, í Missoury 35, nú 11,
í New Mexico voru þau 182, en
nú 69. f mörgum af ríkjunum er
$1.00 afsláttur á
tonni af kolum
Lc«ið «f«l4ttirmiðann. SeudiO Lann
meft ptfntun yðar
Kynnist CHIN00K
Ný reyklaus kol
$9.50 tonnið*
FAffinn reykur. Ekkert rét
bkkert ffjell.
Affaett fyrir eldavélar Off
ofna. einniff fyrir aðr.r
hitavélar hauat og vor.
Þetta boð vort atendur til 7. nóv-
ember 1914.
Pantið aem fyrst.
J. G. HARGRAVE& CO., Ltd.
334 MAIN STRKET
l’honc Main 432-431
Klipp úr og sýn me8 pðntun.
»1.00
AfxlA ttur
• 1.M
Bf þér kaupI8 eitt tonn at
(áilnook kolum á $9.60, þá
glldir þesal ml8t elnn dollar,
ef elnhver umboBsmaBur fé-
lagsins skrifaur undir hann.
J. G. Harffravr é Co., LuL
(önýtur In undlrskrlftar.)