Lögberg - 24.06.1915, Blaðsíða 1

ÓKEYPIS! ÓKEYPIS!—Hervjum, sem kemur
irieB þessa auglýsingu, gefum vér litmynd af kon-
ungi vorum og drotningu meiSan þær endast. MetS
hverju 25c. virSi sem keypt er, eSa meira, gcfurn
vér canadiska sögubók. Ef keypt er fyrir $1.00 etSa
meira, getitS þér valitS úr þremur myndum, sem eru
50c. til 75c. vlrtSi. Ef þér kaupitS fyrir $2.00 etSa
meira, fáitS Þér 10% afslátt. — petta botS stendur
atS eins eina viku. KomitS sem fyrst, metSan nég er
úr aS velja. NotitS ytSur kjörkaupin á sjaldgæfum
békum, 40 til 90% afsláttur. Gestir velkomnir. —
Allir velkomnir ag skoSa. “Ye OUle Book Shop”, 253
Notre Dame Ave. gegnt Grace Church. Ph. G. 3118.
ef o.
Két með
llfl stjórnareftirliti.
Búnaðar stjórnardeild Canada lætur stimpla két af öllum
skepnum, sem slátraö er í þeim stofnunum, sem hún hefir
eftirlit meö: ,,Canada approved.** Vor aðferð er að selja
aðeins két af heilbrigðum skepnum. Gætiö að stimplinum.
F0RT GARRY MARKET CO., Limited
330-336 Garry St. Phone M. 9200
28. ARGANGUR
WLNNIPEG, MANITOBA, FIMTUDAGINN 24. JÚNÍ 1915
NÚMER 26 S,
Sókn á Frakklandi. Ráðagerð Balkan-
ríkja. Hernaður ítala. Friðar
umleitun Þjóðverja.
Hörð hríð á Frakklandi.
Sókn hafá Frakkar hert undan-
farna viku, ásamt Bretum cg
Belgiumönnum, um allan hinn
viða vígvöll, frá 'hafi til fjalla.
Sú sókn hefir veriö hörö og mann-
skæö. Þjóðverjar hafa gert mikiö
að um liösafnaö og flutning her-
Hös vestur á bóginn, af hinum
eystra vígvelli. Frakkar sottu
fastast á nálægt Arras, og er frami-
ganga þeirra þar mjog lofuð.
Þvzkir fluttu þangaö mikið hö og
meir en 200 fahbyssur og vorðust
á þann hátt því, að Frakkar bryt-
ust gegnum fylkingar þeirra 4
þeim stað. Mjög margir aðnr
staðir eru taldir, þarsem þessum
hefir ler.t saman, svo hart at>
hvorir um sig hafa gert morg
áhlaup á hverjum degi og mist og
tekið þorp, skotgrafir og vigi, oft
á dag. í Lorraine og Alsace hafa
Frakkar haft betur, tekið 2 300
fanga á hverjum degi og unmð
þýzkum mikiö mannspell. Lin
frétt segir jafnvel, að þeir hafi
tekið 10,000 fanga nálægt Arras
og mikið af vopnum, skotbirgðum
og áhöldum. Canada menn hafa
verið í þessum bardögum með
öðru liði Breta og tekið skotgrafir
af þýzkum, miklu betur gerðar, en
þær sem áður hafa þeir hafst við
i. Tiunda sveitin, sem flestir
landar vorir berjast i, hefir hvílt
sig undanfarna daga, sem sjá ma
af því, að engin nöfn særöra eða
fallinna úr þeirri sveit, hafa verið
nefnd nýlega.
Mannfall.
Samkvæmt stjómarskýrslum út-
gefnum á þriðjutlaginn voru falln-
ir af voru liði 1468 mann, særðir
58ri, horfnir 1879, ^ samans
9238. Liðið frá Canada, sem á
vígvelli berzt, mun vera nálægt
40,000 að tölu, en seinni liðsend-
ingin, með 35 þúsUndum her-
manna, er ekki til vígs farin, held-(
ur stundar æfingar á Englandi,
undir stjórn hershöfðingjans
Steele. Það mun láta nærri, að
fjórði hver maður sé óvígur orð-
inn af liði vorra manna, og má af
því skilja, hversu mannskæð þessi
styrjöld ér.
Orustur í Galtciu.
Þegar síðast var frá sagt, stóðu
orustur milli Austurríkismanna og
Þjóðverja við Rússa, um 20 míl-
ur fyrir vestan Lemberg. Þar lá
her Rússanna í átta daga á sömu
stöðvum og hratt af sér öllum
áhlaupum er hinir gerðu á þá,
með mestu hörku. Þó kom þar
að lokum, að þýzkir komust á hlið
við fylkingar Rússanna, og urðu
þeir að færa þann arrninn svo
íangt aftur á bak, að' mýraflákar
og fen nálægt Duiester fljóti gætu
orðið þeim til hlífðar. Nú er svo
komið að Rússar hafa haldið Hði j
sínu austur fyrir Lemberg, svo að
sú borg, sem er höfuöstaður
Galiziu, er talin vís að komast á
vald þýzkra. Þetta hafa foringj-
ar Rússahers gert aðallega til að
hlífa liði sínu við óförum, leitað
vigstöðva, er hinum var (->hægt að
sækja þá í, meðan þeir biðu skot-
færa og liðsauka til nýrrar sókn-
ar. — Á Póllandi og í Eystrasalts
löndum hafa verið baraagar, en
ekki liafa sögur farið af miklum
afleiðingum þeirra.
Friðar undeitun.
Þjóðverjar og Austurríkismenn,
hafa að sögn byrjað að leita samn-
inga um frið. Þeir hafa boðið að
gefa upp Belgiumönnum land
þeirra, gegn því, að her banda-
manna verði bönnuð leið um land-
ið á herför til Þýzkalands, Serb-
um hafa og verið boðnir þeir
kostir til friðar, að taka Bosniu og
höfn við Adriahaf; en þeir skilj-
ist við hernað bandamanna gegn
þeim ivilnunum. Það fylgir, að
þýzkir vilja kaupa landeignir Belga
í Afriku, umhverfis Congofljótið.
Rumenia btöur.
Svo sem fyr hefir margoft getið
verið, hefir Rumenia her sinn víg-
• búinn, reiðubúinn að ganga í leik-
inn, þegar henni þykir tími til
kominn. Hún hefir ærið harðar
kröfur í frammi, sem skilyrðí
fyrir liðveizlu sinni. Af Rússa
hálfu krefst hún Bessarabiu og
háttað, að hverjum og einum er
auöið aö taka þátt í henni, hversu
lítið sem hann vill leggja af mörk-
jafnvel höfuðborgarinnar Cerno-
vvitz i Bukowina. Þessar kröfur
eru þegar veittar og viðurkendar
af Rússum, að sögn. Ennfremur
heimtar hún Transsylvaniu og svo
mikla sneið austan af Ungverja-
landi, að fljótin Pruth, Theiss og
Maros ráði landamærum. Útaf
því hefir Serbum orðið órótt, þeir
vilja hafa sneið fyrir norðan
Doná, norður af höfuðstaðnum
Belgrade, sem Rumeningar vilja
ekki unna þeim. Þangaðtil það
er útkljáð, ætla Rumeniu menn að
sitja hjá og láta ekki til sín taka.
Um Bulgara er það1 sagt, að þeir
séu ráðnir til að taka til vopna og
ráðast á Tyrki, þegar Rumeniu
menn hefja hríðina. Svo er sagt
af kunnugum, að þess verði ekki
langt að bíða. Þessar Balkanþjóð-
ir eru grimmar og hraustar og er
búizt við að þær ryðjist um fast,
þegar þær taka til sóknarinnar.
Vopnabirgðir.
Þýzkir hafa gnægð vopna og
skotfæra, áttu birgðir afarmiklar,
er þeir höfðu safnað í mörg ár,
höfðu lika komið upp vopnasmiðj-
um, hinum öflugustu, sem heim-
urinn hefir nokkru sinni litið, hin-
ar þýzku eru kendar við Krupp,
þær austurrísku við Schloda.
Þegar það sýndi sig i ófriðnum,
að mest var undir því komið, að
hafa sem flestar og beztar byssur,
með hæfilegum skotfærum, tóku
bandamenn til að vinna upp, það
sem þá skorti á við þýzka í þessu
efni. Frökkum háði það, að mjög
margt af málmsmiðjum þeirra er
í norður Frakklandi. einmitt þeim
hluta landsins, er þýzkir náðu á;
vald sitt. Því kom til Breta kasta,
að ráða bót á vopnaskortinum, og
er fast gengið að þvi nú, síðan það
efni var falið umsjón Lloyd
George. Bandamenn Breta standaj
allir illa að vígi hvað skotbirgðir
snertir, og munu þeir þurfa að
vera upp á Breta komnir að meiru
eða minna leyti, í þessu efni.
Ófriður þessi hefir kent hermönn-
um, að vélabyssur, stórar og smá-
ar, þær síðarnefndu ekki sizt, eru
aðál vopn nú á tímum, og sagt er
jafnvel, að þýzkir láti fótgöngulið
sitt ekki bera byssur í sumum or-
ustum, ef svo ber undir, heldur
láti það beita vélabyssum, sem eru!
hin skæðustu vopn i návigi, svo að j
med einni slíkri má stöðva allstóra
Hðsveit.
Athafnir Breta.
Þeir sem mest ber á í stjóm|
Breta, er hergagna ráðgjafinn
Lloyd George, sem fer um landið
og stofnar samtök í hverri bygð til
að flýta fyrir öllu sem veit að
smíðum hergagna í landinu, og
f jármálaráðgjafinn, er stofnað
hefir til stríðsláns um alt landið.
fyrir 4^2 per cent vexti, sem þar
þykja háir. Þing hefir veitt
stjóminni heimild til lántöku, eft-
ir því sem henni þykir þurfa, og
ekki bundið þeirri upphæð nein
takmörk. Þeirri lántöku er svo
Þessi mynd er af Thorsteini G.
Ólafson, er fór með “34 Fort Garry
Horse” deildinni 31. ágúst 1914; var
um tíma í Valcartier, Quebec, og
fór svo til Englands og hefir verið
þar síðan. Hann er sonur Guðlaugs
Ólafssonar og Áslaugar Hansdótt-
ur, ættuð úr Húnavatnssýslu á ís-
landi; fæddur hér í Winnipeg C. nóv-
ember 1894.
um.
Hergögnunum ríður mest á, að
allra dómi, því að undanhald
Rússa, svo og það, að Frakkar
unnu ekki meira á, í yfirstandandi
heljarhrið við Arras, heldur en
þeir gerðu, stafaði af því, að þeir
höfðu ekki nægilegar skotbirgðir
á við óvini sína.
Herför Itala.
ítalir hafa sótt frarn djarflega
pg tekizt svo vel, að í þær fjórar
vikur sem liðnar eru, síðan þeir
hófu herförinu, hefir þeim ekkert
slys viljað til. Þeir hafa komizt
all-langt á þvi fjörutíu milna
svæði meðfram sjónum, þarsem
minst er fyrirstaða af náttúmnnar
hendi, og á þeim 300 mílna víg-
velli, sem í fjöllunum Hggur, hafa
þeir unnið margar vígstóðvar at
Austurríkismönnum, er mjög þóttu
traustlegar og nær óvinnandi.
Garnli keisarinn Franz Joseph,
varð svo hryggur og reiður er
hann vissi ófarir sinna manna, að
hann kvaddi á sinn fund æztu for-
ingja liðs og flota, er til landvarn-
ar voru settir gegn Itölum, og
veitti þeim þungar átölur, en at
sumum tók hann hervöld, að sögn.
Meðal þeirra er nefndur hershöfð-
inginn Dankl, er miklu hefir ráð-
ið um herstjórn Austurríkismanna
i ófriðnum. Af orustum og vopna-
viðskiftum eru fáar sögulegar
fréttir sagðar, margir staðir tald-
ir þarsem þeim hefir lent saman,
en jafnan hefir þeim hríðum
lyktað á þann veg, að ítalir hafa
borið hærra hlut. Mannfall hefir
orðið allmikið í beggja liði. Við
Isonzo ána hafa orðið harðir1 bar-
dagar, og brutust Italir yfir hana
sumstaðar á brúm er þeir skutu
yfir hana á næturþeh, og ruddust
yfir þær í birtingu á fylkingar
Austurríkismanna er á bakkanum
biðu hinumegin og sundruðu þeim
eftir langa viðureign og mikið
mannfall. Sú orusta stóð í heilan
dag, til myrkurs, lengstum með
berum byssustingjum, og láta Ital-
ir vel yfir framgöngu sinna manna
í þeim viðskiftum. Fjallaskörð
hafa ítalir tekið mörg af þeim
austurrisku, svo og veitt þeim
skaða með loftförum. Áhlaup
Austurrikismanna með herskip-
um. er þeir reyndu að boði keis-
arans, varð að engu.
Snjór á Italíu.
Eftir helgina snjóaði til fjalla á
Iandamænim Italíu og Austur-
ríkis, svo að hernaði varð ekki við
komið fyrir byl og á fjallakömb-
um var svo mikill kuldi, að liðið
þoldi illa. Ekki er að furða þó að
Iiér komi liret, þegar snjóar á hin
um sólhýru löndum Suður Evrópu
um sólstöðumar.
Skipi sökt.
Skipið Carlsbrook um 1500
tons lagði frá Montreal, hlaðið
komi, til Leith á Skotlandi. Fyrir
austurströnd Skotlands réðist á
það þýzkur kafbátur og sökti því
með skotum. Ellefu hásetar hafa
komið fram en til þrettán hefir
ekki spurzt.
De 'Wet dœmdur.
Hinn gamli Býa herforingi De
Wet, sem uppreisn gerði i fyrra,
slóst í lið með Beyers hershöfð-
ingja, sem höfuðsmaður var að
óróa meðal Búanna, hefir nú
fengið dóm fyrir það tiltæki, sex
ára fangelsi og 10 þús. dala sekt.
De Wet er gamall bondi, hrekk-
laus og hreinskilinn og ókænn, þó
rnikill hermaður væri á yngri ár-
um. Mun svo hafa verið litið á,
sem hann hafi látið lokkast af
annara fortölum, er honum voru
klókari. De Wet er afarvel þokk-
aöur af hinum fornu birkibeinum
meðal Búanna og vorkendu þeir
honum þó ógæfu, er henti hann.
Þeim til geðs mun það hafa gert
verið, að leggja létta refsingu á
karlinn, enda hélt hann þvi fram,
að aldrei hefði hann ætlað sér að
berjast með óvinum ríkisins, held-
ur aðeins gegn stjórn Louis Botha,
er honum mislíkaði við. Á það
mun dómurinn hafa litið, en þess
er mikill munur, hvort maður ger-
ir sig sekan í svikum við ríkið eða
í vopnuðum óróa innanlands.
Við sundið.
Enn stendur í jámum við Dar-
danella sund. Þó að barizt sé dag-
lega með stórskotum og í návigi,
vinnst lítið eða ekki á. Nýlega
tóku bandamenn sjö hundruð til
fanga af Tyrkjum og feldu marga,
er þeir hrundu áhlaupi þeirra.
Svo er sagt, að verið sé að undir-
búa áhlaup af nýju, með aðstoð
hinna mörgu herskipa bancki-
manna, einkum Breta, er þar
•'ggja.
Herfang ItaJa..
Þegar Italir tóku staðinn Mon-
falcone féll mikið herfang i hend-
nr þeirra, margra miljóna virði.
Þar eru taldir tveir vígdrekar í
smíðum og ein brynsnekkja, þau
skip eru nærri fullsmíðuð, ellefu
kaupför eimknúin, 24 seglskip, 30
vélbátar, 5 loftför, stórmörg tund-
urskeyti, tundurdúfl, skotbirgðir
og 3 fallbyssur.
Loftskipa hernaður.
Þýzkir hafa öðru hvoru sent
Ioftdreka sína hina stóru til Eng-
lands, er látið hafa sprengikúlum
rigna vfir þorp, sveitabygðir og
borgir, þarsem þeir hafa svifið yf-
ir, og veitt börnum og konum og
saklausum mönnum bana og á-
verka, svo og valdið eignatjóni.
Bretar ’og Frakkar hafa haft aðra
aðferð; þeir hafa sent flugbáta
sína til þeirra staða, þarsem þýzk-
ir Iiafa vigi eða loftskipa stöðvar
eða vopnasmiðjur, og sótt eftir að
vinna þeim tjón, en alls ekki veitt
fólki skaða, sem laust var við
ófriðinn. Eftir síðustu tilraun
Zeppilin drekanna að kveikja í og
sprengja sundur Lundúna borg,
sendu Bretar og Frakkar allmörg
loftför til Kararuhe, að eyða víg-
vélasmiðju er þýzkir höfðu þar.
Þau loftför höfðu sprengikúlur
margar og létu þær detta yfir
borgina, eyddu vopnasmiðjunum,
en sumar kúlumar fóru hjá mark-
inu og sprengdu sundur íbúðarhús
og varð af mannfall og sárafar.
Þýzkir hafa kvartað sáran yfir
þessu atferli, sem næsta undarlegt
virðist, eftir allar þær þungu bú-
sifjar sem þeir hafa reynt að veita
bæði Frökkum og Bretum, með
lofthernaði. Brezkir loftfarar
flugu nýlega yrir. loftskipa stöð
Þjóðverja nálægt Gent í Belgiu
og veittu þar mikið mannspell.
Um 140 manns fengu áverka og
47 hermenn bana.
Þýzkir hafa tekið til að skjóta á
Dunkirk á ný með byssum sem
draga yfir 20 mílur. Þeir brúka
kúlur með eiturlofti og eiturgufu
hvarvetna á vestra vigvelli.
Minningarajóður
Dr. Jobs Bjarnascnar.
Áður auglýst ....... $50,136.50
Hon. Thos. H. Johnson .... 5,000.00
Sveinn Brynjólfsson, Cres-
cent, B.C............... 100.00
Árni Sveinbjörnsson, Bell-
court,.... ■............ 100.00
Sigmar Sigurjóníjson, Brú 100,00
Á. Loptsson, Bredenbury 50.00
Bjarni Pétursson, Nes P.O. 5.00
Egill Erlendsson, Wpg.... 50.00
$55,541.50
Síðustu stríðsfréttir.
Orustan við 'Arras.
Við Arras í Frakklandi berjast
Þjóðverjar og Frakkar af mikilli
grimd. Þýzkir drega lið að sér,
og veita atlögur eina á aðra ofan,
en Frakkar standa fast fyrir. Vig-
völlur þeirra er átta mílna breið-
ur og er alþakínn mannabúkum.
Þýzkir beita öllu afli til að rjúfa
f'vlkingar hinna frönsku á þessu
vsæði, en hefir ekki tekizt enn.
Orustan er einhver sú grimmasta,
að sögn þýzkra, er staðið hefir í
þessari styrjöld. Því er haldið
fram, að mikið liggi við, livemig
henni lyktar, jafnvel, að N forlög
Frakklands séu undir þvi komin.
Hvorugir hafa tóm til að grafa lik-
in og er nályktin svo sterk, að
verla verður af borin. Þýzkir hafa
undirbúið orustu þessa í kyrþey,
hófu hana, þegar þeir þóttust
fullbúnir, ætluðu sér, að brjótast
þar í gegn. Frakkar draga þang-
að lið og má ekki í milli sjá, hvor-
ir betur mega, þegar þetta er rit-
að. Allir spitalar í nánd við víg-
völlinn eru fullir af sárum mönn-
um, svo og spitalar í næstu stór-
bæjum.
Rússar gera boð.
Frá Pétursborg komu orð, að
lokið sé sókn af hendi Rússa að
sinni. Þeir þurfi nú alis við til
að hvíla sig og safna jkröftum,
liöi og vopnum til nýrrar sóknar.
Til þess þurfi þeir ekki skemri
tima en tvo mánuði. Þeir hafi
brotið straum fyrir og haldið uppi
látlausri orrahrið við ofurefli
Auslurríkismanna og þýzkra, í
niu mánuði, veitt þeim ógurleg
sár. en sjálfir tekið slög svo stðr,
að þeir verði að fá tóm til að
Methodistar ganga á
fund fylkisstjórnar.
Hon. T. C. Norris segir að stjórnin
muni standa viS loforð sín í
bindindismálinu einsfljótt
og auðið er.
Á þriðjudagsmorguninn var
sendu Methodistar fulltrúa á fund
fylkisstjórnar til að "grenslast eftir
hvað hún hygði að gera til að tak-
marka sölu og nautn áfengis hér í
fylkinu. Allir ræðumenn sendinefnd-
arinnar eru mikils metnir og sumir
að minsta kosfi þjóðkunnir menn,
enda varð Mr. Norris það að orði,
að sjaldan mundu jafnmargir nafn-
togaðir menn hafa í senn gengið á
fund stjórnar i Manitoba.
Rev. W. W. Adamson skýrði frá
erindi nefndarinnar og samfagnaði
hinum nýju ráðherrum, er tekið
hefðu við stjórnartaumunum og
mætti mikilla endurbóta vænta af
þeirra hendi. Dr. Crummy, rektor
Wesley skólans, sagði, að styrjöldin
hefði ekki kent oss n«itt nýtt að því
er áfengisnautn snerti. Ef áfengi
væri hættulegur óvinur nú, þá hefði
það ávalt verið það. Þó fyndum
vér nú betur til þess en endra nær.
Dr. Crummy benti á hina ágætu á-
'fengislöggjöf í Saskatchewan og
kvað stjórnina þar hafa óskorið
fylgi allra er ant væri um siðferð-
isþroska og sanna velferð þjóðarinn-
ar. Manitoba stjórnin mundi vinna
sér hylli og álit allra hugsandi manna
landsins, ef hún gerði sitt til að
draga úr áfengisnautninni.
Mr. Will Giblæn óskaði að hann
fengi að Hta þann dag, að stjómin
veitti áfengisverzluninni banasár.
Það væri sárt, hve hin nýfráfarna
stjórn hefði atað fylki vort fúlum
auri. “En nöfn yðar verða rituð
gyltufn stöfum á spjöld sögunnar,
ef yður tekst að draga úr áfengis-
nautninni.”
Auk þessara töluðu þeir Rev. H.
Dobson og Rev. A. E. Smith frá
Brandon.
Þá stóð Mr. Norris á fætur og
þakkaði þeim fyrir komuna. Benti
Fyrir rannsóknarnefnd.
Coldwell segir sögu. Hvellur Fullertons.
Auðœfi í vörzlum Simpsons.
Fyrir rétti hefir verið mestalla
undanfarna viku fyrverandi ráð-
gjafi Coldwell og er tvent ein-
kennilegt við hans vitnisburð,
hversu afarlítið hann veit um þá
hluti, sem gerðust í hans ráðgjafa
tíð, og hitt ekki síður, hve mikið
hann talar og ber ákaflega hratt á.
Það, er varla, að lögmaður komist
að því að spyrja hann, svo mikið
hefir hann að segja, en ekki er
að sjá, að málið skýrist mikið við
þann orðafans. Hann var spurð-
ur, hvers vegna hann hefði sókst
eftir að komast í hina sterku
hirzlu Dr. Simpsons, og kvað hann
svo standa á því, að hann hefði
átt þar geymd hlutabréf í námunni
“Lucky Jim” og þurft að ná þeim.
— Hann kendi Horwood um alla
klæki í sambandi við þinghús-
bygginguna og sór það, að sá mað-
ur hefði komið til sín eftir þing-
lok, játað fyrir sér, að hann hefði
farið á bak við stjórnina, vilt henni
sjónir og prettað hana, og byggist
við að verða dæmdur í fangelsi
fyrir það. T^oks var hann spurö-
ur, hvenær hann hefði fyrst orðið
þess var, að ekki væri alt með
feldu þinghúsinu viðvíkjandi, og
svaraði hann hlægjandi, að sögn
blaða, á þá leið, sem furðuleg
þótti, að eftir þingslit hefði ein-
hver, — Kelly helzt, hélt hann —
komið til sín og sagt að contract-
arinn ætti að fá ákveðna upphæð
eftir samningi fyrir stöplasmiðið,
(en fyrir þingnefnd hafði alt öðru
verið lialdið framj. “Kg sendi
eftir Horw^ood”, kvað hann, “og
eg sagði: Hvað er um samning-
inn sem Kelly þykist hafa um
stöplana? Hann svaraði mér og
sagði: ‘Það er rétt, hann hefir
voru á þá leið, að Roblin og með
honum Coldwell og Howden og
fleiri tilgreindir menn, hefðu reynt
að gefa mútu ýmsum nafngreind-
um forsprökkum liberala flokks-
ins, til þess að niður væru feldar
kærur um brellur conservativa í
seinustu fylkiskosningum og rann-
sókn hinnar konunglegu nefndar á
afglöpum og ódygð; hinnar fyrri
stjómar, yrði niður kæfð. Fyrir
þetta áttu liberalar að þiggja
50,000 dali og mótstöðulausar
kosningar í ýmsum kjördæmum.
Dómnefndin kvað strax upp úr, að
hún væri til þess sett, að rann-
saka um þinghússbygginguna og
því heyrðu þessar kærur ekki
undir hennar verksvið, vísaði þelm
því frá. Tveir viðstaddir lög-
menn, er Fullerton þessi nefndi
sem vitorðsmenn, lýstu hann
ósannindamann að þvi, og þeir
Hon. Edward Brown, fjármála
ráðherra og Hon. A. B. Hudson.
dómsmála ráðherra, er blaðamenn
náðu þegar tali af, lýstu sakar-
giftimar hreinan uppspuna. Mr.
Hudson tilgreindi tvö atriði, er til
tals hefðu komið, milli hins frá-
farandi ráðaneytis og' hinnar nýju
stjómar, en tiltekin skilyrði hefðu
ekki verið uppfylt, og þvi ekkert
orðið úr umtali því. Samningur
um að 50 þúsundir skyldu greiðast
fyrir niðurfall kosninga kæranna,
hefði aldrei verið gerður milli
Roblin stjómarinnar og andstæð-
inga hennar og væri hreinn upp-
spuni. Um það skyldi rannsókn
fram fara í heyranda hljóði, er
tæki fyrir allan gmn og vafa.
Stjómarformaðurinn Norris og
Hon. Thos. H. Johnson voru ekki
viðstaddir, þegar þessi tundurkúla
conservativa var sprengd, en þeir
gert tilboð með tiltekinni upphæð’. J gengu þegar á fund, er þeir komu,
Nú, eg sagði nokkuð ljótt. Það með hinum meðlimum ráðaneytis-
gekk yfir mig. Eg var alvegi'ns og var það samþykt að velta
steini lostinn og talaði heldur Ijótt, j hinni konunglegu rannsóknamefnd
er eg hræddur um. Vesalingurinn vald til að rannsaka þessar sakar-
var aunu^r yfir þessu og segir: “Eg; giftir, yfirheyra vitni og hreint öll
hef prettað yður.’ ‘Nú,’ svaraði gögn þeim viðvíkjandi og komast
eg, ‘þetta er dálaglegt, eða hitt þó að sennilegri niðurstöðu um þær.
heldur.’ Eg man ekki upp á hár Öðrum mönnum, utan ráðaneyt-
hvað eg sagði. Eg var mjóg reið- isins, sem nefndir vom til af
ur og alveg grandalaus. Það Fulierton sem vitnisbærir um kær-
fóru ekki mikið fleiri orð á milli ur hans, hefir ekki dottið í hug að
okkar. Hann fór svo sma Ieið.” ansa þeim. Það er eins og allir
Þetta er sæmilega gott sýnis- kannist við, að hér sé um örþrifa-
horn af framburði vitnisins. Lög- rað að gera, er tekið sé í því skyni,
maðurinn Coyne reyndi með ýmsu að tefja rannsókn nefndarinnar og
nióti til að fá vitnið til að segja leiða athygli almennings frá verk-
skýrara frá bæði þessu atriði og
öðrum, einkanlegu um framkomu
hans í reikningslaga nefnd. Vitn-
ið kannaðist við, að hann hefði
ráðið "fvrir liði stjómarinnar í
þeirri nefnd, og hefði stutt að því
að útiloka skýrslur og gögn, vegna
þess að hann hefði þá verið gran-
laus og grandalaus og treyst al-
efni hennar og þeim staðreyndum,
sem fyrir henni hafa sannast, svo
og um tilraun til að hnekkja
trausti og áliti hinnar nýju stjórn-
ar fylkisins, áður en hún gengur
til kosninga. sem bráðlega fara
fram, að margra áliti.
Eitt vitniö, sem rannsóknar-
nefndin yfirheyrði, var bústýra
Dr. Simpsons, er hélt hreinum
einum aðseturstað hans. Hún bar
gerlega þeim Horwood, Salt og
Elliott. Seinna kannaðist vitnið^ ________________
hann þeim a stefnu Hberala, er ger j ag ha.nn hefði alla tíð haft; það, að hann hefði oftlega haft
hefði verið heyrin kunn 1 siðustu megna ótrú ^ bók Salts. j vænan skilding i fórum sínum og
önnur vitni voru yfirheyrð, þar,eitt sinn hefði hann verið með
á meðal sá maður sem gerði áætl-! stóra tösku fulla af seðlum, er
un um verk fyrir Kelly félagið og i hann taldi eins og dvergur gull í
hafðist ekki neitt upp úr honum, I steini sínum. Hún heyrði eitt sinn
hey
kosningum. Mundu þeir ekki frá
henni víkja. En áður en nokkuð
yrði gert, yrði hin nýja stjórn að
lrita úrskurðar kjósenda um það,
hvort það væri vilji þeirra, að hann
og stjórn hans færu framvegis með
stjórnartaumana, enda yrði ekki
lagt að biða að kosningar færu frarn.
Ef nýja stjórnin hefði traust meiri
hluta kjósenda, mundi við fyrsta
tækifæri leitað úrskurðar þeirra um
það, hv'ort þeir væru hlyntir vín-
sölubanni eða ekki. Hann ætlaði
sér ekki að ríkja sem einvldur sol-
dán og láta sig engu skifta vilja
kjósendanna.
Rev. W. W. Adanison óskaði þess
að lokum, að Norris stjórninni mætti
endast aldur til að loka síðustu vin-
sölukrá fylkisins..
er málinu væri veruleg skýring að,
umfram það sem áður var upplýst.
Sú nýlunda gerðist á mánudag-
inn, að einn af klakaklámm con-
servativa flokksins, lögmaður einn
að nafni Fullerton, gekk fyrir
hina konunglegu rannsóknarnefnd,
og hóf að tala þar, án umsvifa, og
bar fram sakargiftir í nafni þeirra
bingmanna Roblins, sem ekki hafa
dregið sig í' hlé, heldur auðsjáan-
lega afráðið að deyja seinum og
seigum dauðdaga. Sakargiftirnar
Hvaðanœfa.
Þegar Italir
tóku Monfal-
að Austur-
fara að
isV þeir tifað Bre'tar’ og Frakkar dæmi ^verjaog nota eiturgas
taki til að kljást við þá þýzku og
safna kröftum. Þeir séu svo víg-, cone varf; uppvíst,
móðir, að ekki sé hörkusóknar af! . . ... . „ „
, . „ , , , 1 nkismenn hofðu ætlað að
þetm að vænta 1 brað, og nu von
á tal hans og Sweeney nokkurs,
er Hon. Robert Rogers hafði lán-
að tií að yfirskoða þinghúsið í
þinglok, og var tal þeirra um
borgun peninga upphæðar, sem
skifti þúsundum. Framburður
konu þessarar var að öðru leyti
ómerkilegur, að þvi er virðist, en
því, að þessi kocninga stjóri con-
servativa haíði niikið fé milli
handa. að minsta kosti eftir að
þinghúsbyggingin var nokkuð á
veg komin.
Tundursprenging í
Ontario.
geri þeim svo sárleikið, að Rúss-
anum gefist tóm til að kasta mæð-
inni. Þýzkir komu á undan þeim
jboðum, og lögðu til omstu við
Frakka hjá Arras, einsog að ofan
greinir og má þvi búast við að
„róstugt verði i Rifi” á hinum
vestri vígvöllum næstu daga eða
vikur.
gegn þeim. Höfðu Austurríkis-
menn bygt verksmiðju í því skyni
að búa til gasið sem átti að nota i
kúlur og veita í pipum út á víg-
völlinn. Höfðu þeir unnið að
þessu af kappi miklu. En þegar
verksmiðjan var brotin, urðu þau j springa
ráð að engu. Nú þurfa ítalir ekki j inum, en sloknað hafði í kveikn-
að búast við slíkum gasverksmiðj-; um og því varð ekkert af spreng-
I borginni Windsor i Ontario
skeði sá atburður snemma á
mánudags morguninn, að klæða-
verksmiðja ein, er vann að her-
klæða gerð, var skemd með dyna-
mite sprengingu. Þar var nýbúið
að ljúka við 115,000 fatnaði handa
hermönnum, fyrir Bretastjórn.
Skömmu seinna fundust 27
dynamite patrónur við afturvegg
hermannaskála í Windsor, og svo
um búið, að þeim var ætlað að
kl. hálf fjögur og morgn-
þar þá nótt og var mikil mildi, að
slokna skyldi á kveiknum. Svo er
sagt, að Þjóðverjar eða þeirra vin-
ir hafi framið þetta, komnir sunn-
an frá Detroit; ókunnugt fólk
hafði sést i námunda við staðinn,
með tösku í hendi, en tundrið sem
ætlað var að eyða hermannaskál-
anum, var í slíkri tösku. Hart
er gengið að því að finna söku-
dólga, en ófundnir em þeir. L<>g-
reglan í öllu Ontario fylki er
ráðin í þvi starfi, að safna í hópa
útlendingum af þýzku og austur-
risku kyni og setja þá í parrak.
um fyr en kemur til Triest.
j ingunni. Um 200 hermenn sváfu
— Jarðskjálfta varð vart í
Wurtemberg á Þýzkalandi í vik-
unni sem leið, er olli litlum skaða
eða engum.
Gleymið ekki að koma nöfnum yðar á kjörskrá þrjá fyrstu daga næstu viku.