Lögberg - 04.05.1916, Blaðsíða 2

2
LÖGBEBG, FIMTUDAGINN 4. MAI 1916.
Saga New York.
fFramh.)
• Andlátsfregn Charles II. og að
James II. heföi sett upp kórónu
vakti litla eftirtekt í New York*),
af því bréf þaö sem flutti þær
fregnir lét þess ekki að minstu get-
iö, aö fulltrúaþing yröi veitt. Þó
var annað þing kallað saman í
október 1684, það síöasta á stjóm-
arárum James II. Hann veitti New
York aöra stjórnarskrá (charter)
1686, en hennar er aö litlu getiö,
enda aö mjög litlu leyti eftir henni
fariö, því litlu síöar uröu konunga
skifti. Aö New York var veitt
þessi stjómarskrá, er þakkað hinum
miklu og góöu hæfileikum Dougan
nýlendustjóra, borgarstjóra Nick-
olas Boyard, Recardes J. Graham
og fleirum. Fengu þeir því komið
til leiðar aö New York var gefiö
allmikiö af landi, sem síðar hefir
gefiö inntektir og verið notað til
almennings þarfa. 1688 var New
York sett í fylkjasamband (were
merged into onej) við New Jersey
og Nýja England. Pensylvania ein
var undan þegin. Hinn fyrsti land-
stjóri hinna sameinuöu fylkja var
Edmont Andras aðalsmaöur (sem
áður haföi verið í N. Y.), var þá
Boston aöal aðsetursstaöur hans
ýhead-quarters).
Eftir aö James II. Iagöi niöur
völdin, og “mótmælendur” höföu
kallað hinn hollenzka prins til þess
að taka hina brezku kórónu, hófust
deilur miklar milli Hollendinga og
Englendinga i New York. Hol-
lendingar vildu reka þá embættis-
menn frá völdum, sem James II.
haföi skipaö, og aö nýlendubúar
sjálfir útnefndu sína embættismenn.
Englendingar aftur á móti vildu aö
þeir sem þá voru embœttismenn
liéldu embættum sínum þar til aö
William konungur skipaði aðra.
Hvorugir vildu gefa eftir. Til
þessa tímabils ber mjög lítið á
flokkadrætti í New York, en nú
skipuðu menn sér í flokka. Nichol-
son nýlendustjóri, Frederiik Phil-
lips, Stephanus Van Cortland og
Nicholas Boyard voru helztu for-
ingjar Englendinga. Frederick
Phillipse, sem var Fríslendingar
var einn af hinum auðtigustu kaup-
inönnum í New York. Foringjar
Hollendinga (of the democratic
party—lýöstjómar flokkurinn) voru
Jacob Leisler (þýzkur), Jacob Mil-
bome, auöugur kaupmaöur og einn
helzti leiötog. hinnar hollenzku “re-
formeruðu” kirkjtt. Neitaði hann
að borga skatta til þeirra embætt-
ismanna sem James TI. hefði skip-
að, em sumir voru katólskir.
Deilur þessar voru bitrar og lang-
samar, og var Jacob Leisler mjög
ósvífinn. Setti hann hina ensku
embættismenn í fangelsi og nokkr-
ir þeirra yfirgáfu nýlenduna. Náði
hann þannig völdum í New York
um tíma. Var hann þá af mót-
stöðumönnum sínum kallaöur “Dog
driver (hunda keyrari), nýlendu-
stjóri, djákni, fangavörður, vfirfor-
ingi og “aulabárður”. Kom par að
lokum, aö hans eigin flokksu'enn
sné’rust á móti honum. Var þá send
bænarskrá til Williams konungs og
Mary drotningar, sem var undirrit-
uð af mjög mörgum helztu borgur
tim New York af ölium þjóðflokk-
um sem þar voru. “New York er
á valdi mjög ósvífns manns, scm er
aðstoðaður af jæim mönnum, sem
engum hefði komið til hugar að
skipa í hin auðvirðilegustu embætti
(wbo formerly were not thought
fit to bear the meanest office). Það
er Iiægt aö sanna, aö niargir af þess-
um Diönnum eru sekir um mjög al-
varlega glæpi. Þeir kasta mönnum
i fangelsi eftir því sem jteim sýnist,
opna bréf, ræna hús, og svivirða
presta.”
Henry Sloughter haföi verið skip-
aöur nýlendustjóri og kom til New
York með fjögur skip 1691 og tók
læisler til fanga. Voru embættis-
menn jæir sem hann hafði kastað í
fangelsi Iátnir lausir. “Þegar hin-
ar þungu dýflizu (dungeons) hurð-
ir voru opnaðar og Bayard og
Nicolls' skreyddust út i sólarljós-
ið, var fögnuöur vina þeirra og
vandamanna blandaöur sorg og
meðaumkvun. Þeir höfðu elzt svo
í hinum myrku og daunillu dýflizu
klefum aö þeir voru naumast þekkj-
anlegir—eftir þrettán mánuöi.
Eignir j>eirra höfðu verið rændar
og eyðilagðar og fjölskyldur þeirra
hraktar og svívirtar. Leisler og
Milbome voru teknir af lífi nokkru
síöar. Sagnfræðingum ber ekki vel
saman um framkotnu Leislers
“læisler fórnaði lífi sínu svo
aðrir mættu njóta meira frelsis.
New York búar höfðu frjálsari
stjórn þann tíma sem Leister var
við völd en þeir höföu nokkurn tíma
haft áður, sem þroskaði sjálfstæði,
og hafði mikil og hamingjusamleg
áhrif síðar. Maður vonast eftir aö
New York reisi honum viöeigandi
minnisvarða.” Landmark History
of New York. Albert Ulmann.—
*) “The cry the kingr is dead.
Long live the king”, caused little
commotion ln New York. As nothing
was said in the letter about an as-
embly."
Þingsamþykt var gerð í New York,
þar sem því er mótmælt aö Leisl-
er hefði veriö landráðamaður. (Mil-
bome var tengdasonur Leislers).
Flokkadráttur og trúarbragða-
deilur héldu áfram. Nú var hin
cnska biskupakirkja gerð að ríkis-
krkju í New York og biskupinn í
Lundúnum æösti valdsmaöur.
Englendingur að nafni William
Bradford setti á stofn fvrstu prent-
smiðjuna í New York 1693, að 81
Pearl stræti, sem var hiið elsta
stræti i New York.
Var fyrst prentuö löggjöf ný-
lendunnar, almanak og smábækl-
ingar, sem nú eru seldir dýru verði.
Þaö sama ár var byrjað á stræta-
lýsing í New York. Eftir skipun
frá bæjarstjórninni varð að hafa
kerti á stöng í ljóskeri meðfram
götum bæjarins þegar dimma tók—
kostnaöi jafnaö niður.
Sloughter dó sama áriö og hann
kom til New York, og var hans vist
lítið saknað. “Hvort hann dó af
drykkjuskap og óreglu, vita menn
ekki”. ?
Benjamín Fletcher var eftirmaö-
ur hans. New York borgarar voru
svo glaöir að losna við Sloughter
nýlendustjóra, að bæjarstjórnin
samþykti að veita $100 til að halda
samsæti Benjamín Fletcher ný-
lendustjóra, þeir vonuðu aö liann
mundi revnast betur en fyrirrennari
hans.
Nú voru Frakkar búnir að stofna
volduga nýlendu í Canada. Þótt-
ust þeir eiga alla austurströnd Ame-
ríku, alt suður að Ohio fljóti.
Skömmu eftir að Benjamin Fletch-
er kom til New York, gerðu Frakk-
ar og Indiánar (Huron Indians)
áhlaup. Fyrsta atlaga jæirra var
gerö á Indiána flokk sem var vin-
veittur Englendingum (IroquoisJ.
Svo ætluðu þeir síðar að taka Al-
bany og New York. Fletcher ný-
lendustjóri kallaðr saman öfluga
herdeild, eins fljótt og því varð viö
komiö, og sigldi svo uppeftir Hud-
son fljóti. Kom hann Frökkum í
opna skjöldi, vann frægan sigur og
hrakti þá til baka. Indiána flokkur
hans (the Iroquois) voru svo
hrifnir af sigri nýlendustjóra og
hversu fljótt hann brá viö, aö þeir
nefndu hann drottinn hinna skjótu
örva. Og nýlendubúar sendu hon-
um þakklætisávarp og gullbikar.
Á næstu árum voru allmiklar
framfarir i New York. 1695 er
íbúatala New York í kringum fimm
þúsund, er til uppdráttur af bæn-
um frá þeim tíma, er þá talið aö
þar hafi verið um 750 hús—nokk-
ur myndarleg steinhús, en lang
flest litlir og óvandaðir tifnburkof-
ar.
Fyrsta kirkjan sem Hollending-
ar bygðu í virkinu, var um alllangt
tímabil notuð fyrir guösþjónustur
af þremur trúarflokkum, HoIIend-
ingum, Englendingum og Frökkum.
1688 bygðu Frakkar fyrstu kirkju
í New York á móti skemtigarði
Hollendinga (Bowling Green).
Hollendingar bygðu krkju á Gard-
ar stræti. 1693 bygðu Englending-
ar kirkju á Broadway á móti Wall
stræti, þar sem nú er Þrenningar-
kirkjan ríka, sem síðar verður get-
ið. Um sama leyti er getið um þaö,
að fjórir næturverðir voru skipað-
ir. Voru þeir á verði frá því kl.
níu aö kveldinu og þar til í dögun
næsta morgun. Er sagt að þeir
færu i kring einusinni á hverjum
klukkutíma, hringdu bjöllu og hróp-
uöu um leið, hvernig veðriö var.
Rán og gripdeildn.—Víkingar fara
ekki að lögum.
IV.
Þátttaka New York í heims-
verzluninni, fyrir og í kring um
aldamótin 1700. Kaupmenn í New
York höföu þá orðið álitlegan
skipastól, og stunduðu verzlun með-
fram austurströnd Ameríku, við
England og Afríku og austur og
vestur India. En verksmiðju íön-
aö haföi bœrinn mjög svo lítinn.
Evrópu þjóöirnar voru altaf ööru
hvoru í styrjöldum stn á milli. Mik-
ill fjöldi einstakra manna gerðu út
herskip, með vopnum og mönnum.
Er sagt að þeir hafi haft
stjómarleyfi ’til þess að ræna skip
óvinanna. Þrælasala og tollsvik
voru dagleg iðja. New York reyn-
ir að fylgjast með siðmenningunni.
“Það þykir náttúrlega ótrúlegt, en
það er satt engu síður, að New
York ekki einungis leyfði þræla-
sölu, tollsvik og sjórán, heldur einn-
ig fagnaöi hverjum sem bættist við
í hópinn í kringum aldamótin
1700.*)
Edward Coats var einn af þeim
fyrstu sjóræningjum, sem getiö er
um í New York. Kom hann þang-
að 1694 g bað um leyfi yfirvald-
anna til þess að sigla skipi sínu
upp eftr Hudson fljótinu, inn á
höfnina. Madam Fletcher (Gov.
Fletcher) voru gefnar hálsfestar úr
Arabisku gulli, sjaldséðir g mstein-
ar, dýrindis silki og kasmír vafn-
aðarvörur. Nýlendustjóra og öör-
•) It is a fact that in the early
years of 1700, New York not only per-
mitted pirates, smugglers and slave
dealers, but actually wellcomed men,
engaged in all three of the vocations I
have mentioned. Albert Ulmann. Mem-
ber of The American Hiatorical Soclety.
um embættismönnum var veitt all-
ríflega. Coats sagði sjálfur frá því
síðar, að hann og menn hans hefðu
borgað $9000 í lausnargjald í mút-
ur í New York.
Þessi verzlun liafði mjög svo
breytileg áhrif á hið einfalda og
óbrotna frumbyggja líf New York
búa, og leiddi þá fram á sjónarsvið-
ið í austurlenzkri dýrð, og um leið
áundurgerð, og hégómaskap. Vöru-
hús bæjarins voru fylt með sjald-
séðum austurlenzkum varningi,
dýr ilmvötn og smyrsl, silki
parlur og gimsteinar, sem ætlað
var austurlenzkum drotningum.
Skautaöi nú og skreytti og fegraöi
kvenfólkið í New York. Arabiskir
gullpeningar urðu algengir gang-
aurar. I húsum kaupmanna mátti
sjá einkennilega útskoma hluti og
dýrindis gólfábreiður. Aldrei fyr
eða síöar hefir austurlenzkur iön-
aður eins rækilega sýnt sín dular-
fullu einkenni í New York*
Ræningja skipstjórar þessir voru
mjög vinsælir í heimboðum og öðr-
um samkvæmum í New York. Þeir
voru skrautlega búnir og höföu
vanalega þrjár eða fjórar skam-
byssur, mjög skreyttar, í belti
sínu, þeir voru örlátir á fé, og
kunnu frá mörgu að segja. Þeir
voru kallaðir “privateers” (sá sem
fær stjórnarleyfi til þess áð ræna
skip mótstöðumanna sinni. Ræn-
ingjar af konungs náðj. Það var
öllum opinbert að jafnvel helztu
kaupmenn voru ekkert aö grenslast
eftir þvi, hvaðan liin dýru silki eða
aðrar vörur voru fengnar.
Þar kom að lokum aö ekkert
verzlunarskip var óhult fyrir sjó-
ræinngjum. Kallaöi William III.,
Englands konungur, saman aðals-
menn Englands, sem þá réðu mestu.
Meðal þeirra var Belmont aðals-
maður, sem síðar varð umboðs-
maður konungs í New York. Mark-
mið þessarar ráöstefnu var að
mynda félag, til þess að uppræta
og tvístra þessum sjóræningja
flokk. Nokkrir aðalsmenn buðust
til að kosta þenna leiðangur; áttu
þeir aö fá laun sín af varningi þeim
sem tekinn yrði af ræningjunum.
Þó átti konungur að hafa mestan
ágóöann, en ekki þeir sem fyrir
ránunum höföu orðið. Var gefin
sem ástæða aö konungur væri í
peninga skorti. Nú var eftir að
finna manninn til að stjórna þess-
ari Bjarmalands ferð. Belmont
rnælti með kafteini William Kidd í
New York. Kvaö hann Kidd hafa
marga hildi háö og taldi líklegt að
hann mundi viljugur til aö gerast
foringi þessarar herferðar. Svo nú
var kafteinn Kidd útnefndur og
kosinn með öllum samhljóða at-
kvæðum með samþykki konungs.*)
Kidd kafteinn hafði komiö til Eng-
Iands frá New York, rétt um sama
leyti og hann var kosinn foringi
ferðarinnar. (C. B. Todd sagnfræö-
ingur fullyrðir, að Kidd hafi sótt
um þessa stöðu og haft meðmæli
enskra aðalsmanna).
Kidd kaftein var fengiö eitt af
beztu skipunum sem til var í enska
flotanum “The Adventure” (YEfin-
týrið). Sigldi hann frá Englandi í
maí 1696. Hafði hann 30 fallbyss-
ur, 80 valda menn, kom til New
York, bætti þar viö sig 75 mönn-
um, kvaddi kóng og prest og fór
sína leið. Hinir fróðari, sem bezt
þektu til í New York, hristu höf-
uðin og sögðu, að ef Kidd ekki tæk-
ist mjög fljótlega að höndla ræn-
ingjaskipin, þá snérist hann í lið
með þeim. Tíminn leið meö sínum
vanalega hráöa. Englandskonung-
ur var altaf jafn peningalítill. (The
true and wellbeloved) kafteinn
Kidd ikom ekki til baka. Einkenni-
legar sögur fóru að myndast um
leiöangur þenna, þar til að það var
fullsannaö, að í staðinn fyrir að
handsama og tvístra ræningjunum,
einsog upphaflega var stofnað til,
þá hafði kafteinn Kidd gengið í fé-
lag með þeim. Já, var foringi
þeirra, svo kaupmenn og skipaeig-
endur í New York óttuðust hann
meira en nokkum hinna. Nú var
Belmont orðinn konungs fulltrúi í
New York, og var hann bæði hrygg-
ur og reiður yfir aðförum Kidds,
þar sem hann hafði mælt með hon-
um. Vitanlega vonaðist hann eftir
að geta náö til hans, “með tiö og
tima”. Fyrst haföi Kidd verið
meöfram ströndum Ameríku, það-
an leitaði hann til Rauðahafsins.
Um langan tima var mönnum ó-
kunnugt með öllu um hvar hann
var niður kominn. Þar til einn
góðan veðurdag að hann siglir inn
á New York höfn, fór á land á
nokkrum stöðum, til þess aö grafa
fengið “pund” i jörðu, og fór síð-
an til Boston. Frétti þar að Bel-
mont var kominn til ’éalda í New
York og bjóst við að hann mundi
láta sig njóta fomrar vináttu. En
Belmont lét taka hann fastan, og
var hann sendur til Englands og
hengdur.
Annaö sem þessi óaldar flokkur
stundaði var þrælasala. Að stela
svertingjum i þeirra föðurlandi var
dagleg iðja og var látið afskifta-
laust. Skip að nafni “The Good
Hope” sigldi út úr New York
höfn og kom til baka fullfermt af
*) The true and wellbeloved kaptain
Kidd, as the King called him.
svertingjum, sem svo vöru seldir í
Wall stræti, rétt eins og svo margar
kýr eða kindur. Það var algengt
aö auglýsingar voru í blöðunum:
“Menn og konur til sölu, nýkomið
frá Afríku”. Svo ef þessir vesa-
lingar gerðu tilraun til að strjúka,
var boðið fé til höfuðs þeim. Toll-
svik voru algeng. Þá höfðu Bretar
einokunarlög, svipuð og Danir. Alt
sem flutt var í nýlendumar, varð
að koma í gegn um England.
t *
A Sumarpáskum.
Mót ljómanum rís upp guðs lifandi hjörðin.—
Eg gleðst af því rjjddin hans færist fjær,
þess fölkalda dólgs, sem helgust slær,
úr veðranna hörpu yfir vonir þær,
setn vilti ’ann í útlegðarskörðin
með klettana og blásin börðin.
Nú umhverfið hýrnar og himinn er skær,
í huganum ósvikin lífstrú grær
og fastari þeirri, sem fæddist í gær,
en fann ekki lífsins vörðinn
við kaldan og klökugan svörðinn.
f vorstrenginn grípur hinn varmi blær
svo viknandi grætur jörðin,
en hljómurinn berst yfir blágrænan fjörðinn.
Á grundinni rís upp hinn grænkandi blómi.
Leys von þína horfallna vetri frá
á vorgróðurs löndin björt og há,
meó heimkomnum fugli um heiðloft blá
í hljómþíðum syngdu rómi.
Til ljóssins þitt hós’anna hljómi.
Og frjáls eins og helsinginn horfðu þar á,
sem Heródes skeggræðir Pílatus hjá,
en skerstu ei í málin, því skeð getur þá
að skerðist þinn vængjaði ljómi.
Svíf hátt yfir harmleiksins dómi.
peir himneska vorið ei heyra né sjá,
þá hrífur ei skömm eða sómi,
sem botnfrostnir sitja í samtíðargrómi.
pú hækkandi vorröðull, vektu oss alla.
Rís íslenzka þjóðsál með einhugans mátt
úr armlögum heljar—frá sundrungar nátt.
Lát steindysjast flokkarígs stefnur og þrátt
0g stórveldi sérplægni falla.
Lát hörpunnar, “Guð vors lands”, gjalla. —
Vei, burtu með loddarans leikbrosið flátt,
sem leikur að opnustu sárunum grátt.
Vér vitum að líf hans við vetur er sátt
og vor hans, ef svo mætti kalla,
er kvikmynd og búpeningsbjalla.
En helgimynd vor rís við heiðloftið blátt —
vort hjarta er móðirin fjalla,
og þangað er vorleiðin ein fyrir alla.
pú upprisuhátíðin helga og bjarta!
Pú vordýrðar ímynd, sem boðskapinn ber
hins bezta, sem lífsþráin hugsaði sér
í vaknandi hjarta, þá vorgeislinn fer
á vængjum um heljardjúp svarta.
Mót Ijósdrotni látum oss skarta.
Hið fegursta vaknar en vádrunginn þver
og velt er burt steininum. — Sjáið ei þér
að opin til Ijósstranda leiðin nú er,
þeim lýð, er ei skiftist í parta? —
Hvort erum vér Marja eða Marta?--------
Lát umstang ei buga þinn útvalda her,
sqm ættjörð þér fylki í hjarta.
peir vorenglar sýna þér sigurleið bjarta.
porsteinn p. porsteinsson.
Í Glaðar stundir |
8. apríl síðastliöinn komu ná-
grannar okkar (íslendingarnir),
hér um bil hver maður úr bygðinni
heim til okkar til þess aö kveöja
okkur viö burtför okkar frá
Morden. Þegar búiö var aö ganga
frá hestum og allir komnir haföi
lerra J. S. Gillis orö fyrir flokkn-
um og baö menn aö syngja: “Hvaö
er svo glatt”, o.s.frv. Því næst af-
henti hann okkur hjónunum sína
gjöfina hvoru; mér mjög vandáða
úrfesti frá karlmönnum bygöarinn-
ar með áletran: “Vinagjöf til H.
P.”, en konunni einkar vandaöan
hægindastól frá kvenfólkinu. Var
þar næst sest aö borðum, sem voru
hlaðin alls konar sælgæti, sem fólk-
iö hafði haft með sér, en þegar all-
ir voru mettir var byrjaö á ræðu-
höldum og söng, sem entist alt fram
á morgun; og aö siðustu var sungið
hið fagra enska erindi: “God be
with you till we meet again”. Var
þessi heimsókn hin skemtilegasta í
alla staöi og munum viö minnast
hennar um alllangan ókominn tima
og allra jæirra fögru orða sem töl-
uö voru til okkar. Þetta kvöld
mun verða sólskinsblettur á æfi-
brauf okkar sem við aldrei gleym-
um. Fyrir þessa heimsókn og fyr-
ir alla viökynningu við íslendinga
í Morden bygöinni erum viö þakk-
Iát og okkur það gleði efni að geta
hugsaö með vinar þeli til litla, en
myndarlega islenzka flokksins í
Mordenbygðinni og eiga þessar lín-
ur aö færa þeim öllum okkar inni-
legasta þakklæti fyrir alt og endur-
tögum við hinn fagra söng: ”God
be with you till we meet again”.
Jóhannes Húnfjörö flutti okkur
kvæöi viö þetta tækifæri og birtist
þaö hér: »
Helgi Paulson, Elfros, Sask.
Avarp til Helga Pálssonar og
konu hans.
Hér i kvöld hreima fjöld
huldra strengja óma
vinum hjá, vinum frá,
vekja fjör af dróma,
gaman stund gleður lund
glóa sveigar blóma
viöurkenning veittan fyrir sóma.
Hljóðnar sviö, héðan þið
hefjið ferð ám tafa,
samvist þver, söknum vér
samtaka og gjafa.
Grettistök—gullin rök—
geymast bygð án vafa
ykkur—meðan ísflendihgar hafa.
Þúsundföld gæöagjöld
greipt í rúnum braga
vil eg tjá vinum frá
veitt um liðna daga.
Hvars um frón heiðurs hjón
haldið, laus viö baga.
Farið vel; en verndi minning saga.
Jóhannes H. Húnfjörð.
Silfurbrúðkaup í Framnesbygð.
Þann 28. marz s. 1. geröu Fram-
nesbúar óvænta heimsóíkn þeim Mr.
og Mrs. J. J. Homfjörö, sem eru
ein af hinum vinsælu myndarhjón-
um þar í bygö. Var tilefniö aö gera
þeim og öðrum glaða stund til
minningar mn 25 ára hjónaband
þeirra. Um eða yfir 60 manns voru
> förinni. Var heimsóknin gerö aö
kvöldi dags. Safnaöist fólk sam-
an hjá Þórarni bónda Stefánssyni,
nábúa þeirra Homfjörös, og fór
svo þaðan í einum hóp. Veður var
hiö inndælasta, blitt og stilt, en þó
nokkuð þykt loft og dimt og urðu
menn að nota luktir til heimferðar
heim á staðinn. Þau Jón J. Hom-
fjörð og kona hans búa i prýðilegu
húsi og þar til og meö æði stóru og
rúmgóðu. Guðmundur bóndi
Magnússon haföi orð fyrir gestum.
Skýrði hann frá tílefni heimsókn-
arinnar og sagöi fyrir um alla til-
högun. Fórst honum það myndar-
Iega, sem við mátti múast. Haföi
hann alla stjóm á samsæti þessu
samkvæmt fyrirfram gerðri ráð-
stöfun heimsækjenda.
Það sem fyrst fór fram, eftir að >
heimilisfólk hafði fengiö tima til aö)
HEIMSINS BEZTA
MUNNTÓBAK
Kaupmannahafnar
Hefir góðan
keim
Munntóbak sem
endist vel
Hjá öllum tóbakssölum
búast, brúðkaupsklæðum og gestir
höfðu hagrætt borðum, bekkjum og
stólum eins og hentast þótti, var
það, að sungin voru þrjú vers af
sálminum “Hve gott og fagurt og
indælt er”, Aö því búnu las séra
Jóhann Bjarnason biblíukafla og
flutti bæn. Var þá sungið
versið: “Ó lífsins faöir láni krýn”.
Fóru því næst fram himingju-
óskir til handa silfurbrúðhjónunum,
sem gestir létu í ljósi meö handa-
bandi. Settist þá hópurinn til
borðs og fóru þá fram veitingar og
ræðuhöld, hvorttveggja í senn.
Fyrstu ræðuna flutti Guöm.
Magnússon. Er hann maöur prýð-
is vel skýr og æföur ræðumaður.
Flutti hann þeim hjónum heillaósk-
ir bygðarbúa og afhenti þeim gjaf-
ir, mjög veglegar, frá vinum og
vandafólki. Þá talaði næstur séra
Jóhann Bjamason. Þá Pétur
Bjarnason læknir. Er hann gamall
og vel þektur Ný-Islendingur,
greindur maður og mjög vel máli
farinn. Hafði hann áður verið
nábúi þeirra Mr. og Mrs. Hom-
fjörö, þegar þau og hann bjuggu í
ísafoldarbygð. Þegar Pétur haföi
lokið tölu sinni, var fariö aö gefa
bendingar um, aö konum bæri lika
aö taka til máls. Jafnrétti væri nú
komið á i fylkinu og þeim bæri því
að bera sinn hluta af alls konar
byrðum og þar með þá líka sinn
hluta af þeim byrðum, að flytja
ræður í samkvæmum. Tók þá Mrs.
Hólmfríður Ingjaldsson til máls.
Er hún mjög ágæt kona, prýðilega
greind og vel máli farin. Sagðist
henni vel að vanda. Mimu og all-
ar ræöurnar hafa vel tekist, aö því
er eg frekast veit, allar hóflegar,
hlýlegar og meira og minna skemt-
andi, eins og á viö, þar sem gleði
er á ferðum.
Gjafir þær sem silfurbrúðhjónun-
um bárust vora þessar: (T) Silf-
ursett, frá Guðrúnu systur Jóns og
börnum þeirra Mr. og Mrs. Horn-
fjörö. (2) Silfursett, frá Mr. og
Mrs. Rafnkell Bergson í Winnipeg.
(3) Silfurpeningasjóður, $25.00
frá fólkii í Framnesbygð. (4) vand-
aður legubekkur, frá hinum sömu.
Bkki man eg að nafngreina alla
gestina, sem í heimsókninni voru.
Skal hér því ekki getið annara en
þeirra sem þátt tóku í ræðuhöldum,
Þykir fara betur á því en að nafn-
greina nærri alla og sleppa svo ein-
um eöa tveimur, sem af vangá yrðu
útundan, eins og oftast vill verða
þegar telja skal upp nöfn.
Kona Jöns' Hornf jörð heitiir Guð-
leif og er Árnadóttir. Eru þau
hjón ættuö úr Austur-Skaftafells-
sýslu. Komu vestur um haf 1890,
j>á trúlofuð og giftust næsta vetur.
Þau eiga fimm börn, öll hin mann-
vænlegustu. Elzt þeirra er Berg-
þóra, þá Kristján, þá Helgi og svo
Sesselja og þorsteinn. Þau voru
öll þarna viðstödd nema Bergþóra.
Er hún nýlega gift og búsett svo
langt burtu, að henni var ekki unt
að vera í þessu gleðisamkvæmi.
Sá sem þetta ritar varð að fara
burt úr samkvæminu nokkra áður
en því var slitið. Hafði þá ein ræð-
an bæzt við. Var það silfurbrúö-
guminn sjálfur sem þá talaði.
Þakkaði hann heimsækjendura fyr-
ir þá sæmd sem þeim hjónum hafði
verið sýnd og þau vináttu merki og
hlýjan hug bygðarmanna er lýsti
sér í þessari óvæntu heimsókn.
Einn af nábúum þeirra Hom-
f jörðs og um leiö einn af forgöngu-
mönnum þessa samsætis vantaði i
sarrlkvæmiÖ. Það var Tryggvi
bóndi Ingjaldsosn. Var bann í
annríki' miklu langt frá heimili og
gat því ekki verið viöstaddur.
Flestum eða öllum mun koma
saman um að þessi sæmd og þessi
vinahugur, sem þeim Homfjörös
hjónunum veittist í heimsókn þess-
ari, hafi í alla staði verið verðskuld-
að. Þau hjón hafa verið boðin og
búin til aö styrkja alt sem til heilla
hefir miðaö. Veriö frá byrjun raeö
hinu allra bezta safnaðarfólki Ár-
dalssafnaðar, sérlega hjálpsöm við
þá sem bágt hafa átt og vinsamleg
í framkomu viö alla. Virðist þaö
hafa verið mjög vel til falliö af vin-
um þeirra og nágrönnum að heiðni
þau meö þessu samsæti, sem og var
hið ánægjulegasta og stór myndar-
legt í alla staði.
Vínbann í Nýju Brúnsvík.
Fyrra fimtudag voru samþjkt lög
í þinginu í Nýju Brúnsvík um vín-
sölubann, svo aö segja samskonar
og þau sem veröa hér í Manitoba
eftir 1. júní. , Lögin í Nýju Brúns-
vik öðlast gildi í mai að vori, en svo
er gert ráð fyrir að fólkiö verði
látiö greiða atkvæöi um þaö þegar
striðinu er lokið hvort vínsalan
skuli haldkst eöa vínsalan byrjuð
aftur. Einnig var það ákveðii að
óáfengt vin skyldi þaö aðeins taliö,
sem hefði 2% af áfengi eða minna,
en nú er það talið óáfengt sem hef-
ir 2ýá%. Svona saxast á limina
/hans Björns mins.
Fellibylur í Kansas og Missouri.
Fyrir nokkru síðan fór fellibyl-
ur yfir miðhluta Kansas ríkis og
vesturhluta MissQuris. Ellefu
manns mistu lifiö og fjöldi meidd-
ist. Eignatjóniö er afarmikið bæði
á húsum, brúm, þráðum og jám-
brautum. Mestur var skaöinn um-
hverfis bæinn ,Topeka.
EftírBt.
Til þess aö gefa mönnum hug-
mynd um hversu mikið verk það
er sem heilbrigðisdeild bæjarins hef-
ir meö höndum má geta þess að í
marzmánuði voru eyðilögð 23 tonn
af mat, sem hingað voru flutt og
áttu að seljast, en reyndust skemd;
1830 heimsóknir þurfti á mánuði til
þess að líta eftir þurfandi bömum
og fundust 202 böm, auk þeirra
sem áður voru sem hjálpar þurftu.
Ökeypis læknishjálp var veitt 115
manns. Sóttnæm veiki fanst í 1023
manns; þar af dóu 23.