Lögberg - 07.09.1916, Side 7
LOGBERG, FIMTuCAGINN 7. SEPTEMBER 1916.
Siðferðismál.
Eftir G. Hjaltason.
SíSan Ingibjörg Ólafsson og dóm-
•endur hennar rituðu um þetta mál,
hefir þvi ilítið verið hreyft.
En það má ekki liggja lengur í
þagnargildi. Það má til að tala um
það rækilega eins og hvert annað
áriðandi málefni; það þarf líka að
gera það í kirkjum. Orð Krists
um bömin gefa meir en nóg tilefni
til þess.
I.
Inngangur.
Lengi hefir ofdrykkjan og óskír-
lífið verið talið með skaðlegustu
löstum. Samt hefir fyrri lösturinn
verið dæmdur harðara hér á landi
en hinn seinni. Um drykkjuskap-
inn, og eitis'um fjárdrátt kaup-
manna, má fara hörðum orðum, en
um lauslætið, og um rangsleitni í
öðrum myndum verður að tala var-
lega, annars reiðist fólk.
En óskírlifið, og eins fjárdráttur
þ>eirra, sem ekki eru beinlínis verzl-
unarmenn, er engu hættuminna en
ofdrykkjan og búaokrið.
En það skiftir fjarska miklu,
hvernig þessir lestir eru.
Kæmu þeir altaf alveg einir sins
liðs, þá væri ekki rétt að dæma þá
mjög hart. Því þá mætti segja um
óskirlífismennina: “Sá yðar, sem
er syndlaus, kasti fyrstur steini"
o.s.frv.
Ef enginn, nema syndarinn sjálf-
ur, hefði ilt af því, þá væri heldur
ekkí rétt að dæma hart. En hve
nær er það, að hann einn geldur?
Bömin hans gjalda þess oftast.
Og'því er nú ver, að óskírlífið fer
mjög sjaldan einförum. Því fylgja
oftast nær lestir, sem eru miklu
verri en það sjálft. Já, það tekur
stundum með sér sjö anda sér verri.
Og þeir eru oft þessir: ástleysi, of-
riki, öfund og d'ramb, miskunnar-
leysi, svik og lýgi, já, fleira ilt, t.d.
grimd.
Verst af þessu er kæruleysið og
sviksemin.
Þáð óskírlifi sem minst misbýð-
ur kærleikanum og réttlætinu, á að
dæma vægást. En það sem mest
misbýður þessum æðstu siðferðis-
hugsjónum, á áð dæma harðast.
En þótt nú drambið sé oftast
ódy&®> þá má 'þó stundum temja
rándýr þetta svo, að beita megi því
fyrir plóg siðgæðisins. Ala og
temja það ættardramb, sem hugs'ar
þannig: “Eg virði svo mikils af-
kvæmi mitt, að eg vel því enga
bamsmóður nema konuna mína’’.
II.
Afsakanlegt ástand.
!Þáð hefir komið fyrir hér á
landi og víðar, að hjónaefni sem
elskuðust, fengu ékki að giftast
hvað innilega sem þau óskuðu þess.
Svo fóru þau að lifa eins og veru-
leg hjón og eignuðust afkvæmi.
Ekki finst mér rétt að kalla slí'ka
sambúð óskírlifi, eða börn þeirra
óskilgetin. Svo framarlega sem
þvílik hjón ekki voru neinum hjú-
skaps-ástarböndum háð annarstað-
ar, tel eg þau ólastanleg í þessu
máli.
Annars þarf líklega ekki 'héðan af
að gera ráð fyrir, að nokkrum verði
hér á landi bannaður hjúskapur.
Sjá víst flestir þegar, að slíkt er
ekki að eins ómannúðlegt, heldur
einnig fjarskalega heimskulegt.
III.
AnnaS verra.
En svo eru líka hjónaefni, sem
lakara er ástatt með. Þau búa
saman ógift svo árum skiftir og
og eiga böm. Enginn bannar þeim
hj<>naband. En þau vilja ekki gift-
ast. Nú ef þau arfleiðá hvort ann-
að og börnin með, opinberlega, og
skilja aldrei, heldur eru hvort öðru
eins og góð hjón, þá er nú ekki svo
mikið sem vantar á verulegan hjú-
skap.
En því geta nú hjónaefni þessi
ekki látið prest eða yfirvald lög-
helga sambúðina? Ekki kostar það
nein ósköp!
Jæja, þau munu nú ef til vill
hugsa sem svo, að “völdin’’ þessi
séu nú engir helgidómar, þau séu
mannaverk og þeirra orð sé ekkert
Guðs orð. Hjónaefnin um það
“trúarmál”.
En einu mega þau nú samt ekki
gleyma, og það eru börnin þeirra.
Því þegar bömin fara að hafa Vit
á, þá er oft líklegt að þeim fallí
meir eða minna illa, að foreldrar
þeirra skuli ekki fylgja landssið,
lieldur gera sjálfa sig að viðundri
og athlægi. Einkum samt, ef börn-
in fara út fyrir landsteinaná og
komast til siðaðra manna þar, mun
þeim þykja sárt að verða annað-
hvort að skrökva eða þá að heyra
foreldra sína fyrirlitna, og svo lika
stundum þjóðina þeirra með. Því
að siðað fólk víða utanlands dæmir
þess háttar harðara en siðað fólk
gerir hér.
öll ógift hjónaefni ættu því sem
fyrst, barnanna og þjóðarósómans
vegna, að giftast. Og prestar og
aðrir málsmetandi menn í sokninni
eða sveitinni ættu endilega að gera
sitt til að koma þeim í hjónabandið.
IV.
Enn þá verra.
Enn þá bágar er samt stundum á-
statt fyrir hjónaleysum. Þau eiga
barn saman, eitt eða tvö eða fleiri,
og fara svo hvort frá öðru, já gift-
ast svo sitt í hvora áttina. Barnið
fylgir öðru, eða er stundum yfir-
gefið og látið til vandalausra. Og
séu bömin fleiri, þá táka stundUm
foreldrarnir sitt hvert, en stundúm
henda þeir þeim frá sér, stundum
með einhverri meðgjöf, stundum
tæplega það.
En hvaða áhrif hefir nú þetta á
bömin, að sjá og reyna þetta hvik-
lyndi og ræktarleysi foreldranna?
Geta þau nú heiðrað aðra eins for-
eldra? Geta þau treyst j>eim? Ætli
kærleikur bama þess'ara kólni nú
ekki við að heyra foreldrana “for-
smáða” af heiðvirðu fólki, sem oft
reynast baminu betur en aðrir eins
foreldrar ?
Eiga ekki vesalings bömin bágt
þegar svona fer?
Ef slíkir foreldrar eiga nokkurn
ærlegan ástameista til barnanna í
brjósti sér, — þá bljóta þau að
finna, að svona lagað háttalag sær-
ir og hneyxlar börnin ákaflega,
gefur þeim slæma fyrirmynd, og
getur gert þau að aumingjum.
V.
Versta meinið í þessu.
Þá komum við að þvi versta ó-
skírlífi sem tíðkast hér á landi. Og
það er það, þegar maður tælir
stúlku með hjúskaparheiti, eða á
annait hátt gefur henni von um að
hann elski hana, kemur henni til að
elska sig, trúlofast henni, og á svo
með henni barn, yfirgefur hana síð-
an sámauðuga og einmana, hefir
hana jafnvel að spotti, sinnir barn-
inu ekkert og gefur ekki með því
fyr en lögin neyða hann til þess.
Að eg nú ekki tali um þá ógæfu, ef
hann ofan á alt vill ekki gangast við
sínu eigin barn.
Út af öllu þessu verður svo stúlk-
an oft einmana og litilsvirtur aum-
ingi, niðurbrotin á sál og lákama.
Og barnið föðurlaust og oft
smánað af öðrum krökkum, verður
að alast upp á hrakningfi milli mis-
jafnra vandalausra.
('Eða ef bamsmóðirin og barn er
flæmt af landi burt—það er svipað.
— En sem betur fer fátítt, og
hverfur von bráðar úr sögunni).
VI.
Hverjir hneyksla börnin mest?
Kristur segir, að betra sé að
deyja sakamanns-dauða en að
hneyksla eitt barn.
En hverjir hneyksla börnin mest?
Ekki vandalaust fólk, sem hefir ilt
fyrir þeim, eða er vont við þau.
Nei, heldtfr þeir feður, sem fara
eins eða líkt að ráði sinu og á var
minst—og eins ræktarlausar rnæður,
en þær eru sjalclgæfari.
Maður sem svíkur o gsmáir vand-
aða bamsmóður sina, sem hann hef-
ir heitið hjúskaparást og trygð, og
sem elskar hann og er honum trú,
hann er mörgum stórglæpamanni
verri.
Hann er miklu verri en þeir eig-
inmenn, sem taka fram hjá, en
reynast því barni vel, og reyna á
allar lundir að bæta fyrir brot sift.
Já, hann er verri en margir, sem
fremja þá siðleysisglæpi, er varða
lagahegninbu.
Hjá honum sameinast lauslætið
við- svik, lýgi, ástleytni, fyrirlitning
og miskunnarleysi.
Bót' allrar þessarar varmensku
er ekki eiginlega losti, heldur það,
sem enn þá verra er, dýrslegasta
eigmgirni. ef ekki djöfullegasta
meinfýsi. Konur geta mjög sjald-
an farið svona illa með karlmenn.
En þær sem svíkja ástríkan og
tryggan unnusta, eru litlu skárri.
Þær verstu fara oft verst með þá
beztu.
VII.
Erum við öðrum þjóðum verri
í þcssu?
Ekki held eg það. Þótt sannað
yrði að fleiri séu óskilgetin börn
hérlendis, en i sumum öðrum lönd-
um, þá er það eitt ónóg til að sanna,
að við séum öðrum þjóðum verri i
siðferði. Því fyrst er nú hætt við,
að enn þá ver sé farið með slik böm
og mæður þeirra þar en hérna, þeim
er þar oft sýnd hjartalaus farísea-
fyrirlitning. Þar næst er mikið
meira af óeðli ('Perversitet) viða
ytra en hér.
Og i þriðja lagi er ólifnaður þar
víða orðinn að atvinnu. — Reyndar
er því fólki oft vorkunn, því það
gefur sig þá að þessu út úr hörmu-
legustu neyð, til j>ess að þurfa ekki
að stela og ræna—eða þá deyja úr
hungri.
Hjónaskilnaður er víst fult svo
almennur víða ytra sem -hér á landi.
Og sjaldán ber það við að konur
heldri manna hér yfirgefi böm og
.eiginmann. En yfir því kvartaði
nýelga séra Klaveness sálugi í
Kristiania, þótti það fara þar í vöxt.
En samt er skilnaður hér svo al-
mennur, að ekki má lengur við svo
búið standa.
Og það mega skáldin okkar eiga,
að þau hafa svo gott sem aldrei mis-
boðið gáfu sinni með því að fegra
og rfttlæta hjónaskilnað, hjúskap-
arbrot og trygðarof við trútt og ást-
arbrot og trygðarof.
En mörg útlend skáld, ekki síxt
norræn, hafa leikið sér að þessu,
gert glæpi þessa glæsilega, en sið-
semina stundum nærri hlægilega.
Trygg og skyldurik hjónaást hefir
ekki átt upp á háborðið hjá þeim
sumum. Ekki heldur hafa skáld
okkar gert mikið að því, að útmála
holdlegar ástamautnir í tælandi
myndum. En það hafa útlend skáld
gert og gera. Þau fara “fínt” í
það, ekki vantar það! En einmitt
“finar” lýsingar á þess háttar lifn-
aði era “hættulegri saklausu hjarta”
en margar “klúrar ástavísur”, eins
og séra Matthías bendir rækilega á
i “Þjóöólfi” 1874. Útlenda “fína”
skáldsagna eitrið hefir, hugsa eg,
ekki farið betur með sálarheilsu
landa vorra en útlenda “fína” vín-
pitrið með líkamsheilsu þeirra.
VIII.
Er nú œskulýðnrinn svo spiltur?
Mikið er ritað og talað um ýms-
an ólifnað æskulýðsins erlendis. En
sumt af því munu nú öfgar vera,
komnar af tortrygni og mi'sskiln-
ingi. Þau 6 fyrri árin, sem eg var
erlendis, kyntist eg mörgum böm-
um og unglingum, einkum piltum,
pg varð ekki var við neitt óskírlífi
í þeirra fari.
Og hér á landi hefi eg verið ung-
lingum og börnum næsta mörgum
mjög svo handgenginn, meir en
flestir, ef ekki allir, æskuleiðtogar
sem eg þekki—í meir en mannsald-
ur—og aldrei orðið var við neitt at-
hugavert í þessu efni. Nema þá
stöku sinnum léttúðartal, sem frem-
ur ikom af keskni en öðru verra.
Tepruskapurinn vekur striðni og
gletni gárunganna, einkum ef þeir
halda að hann komi fremur af
hræsni og hroka, en af hreinleik og
fegurðarþrá, eins og stundum á sér
stað. En allir nokkurn veginn ó-
spiltir bera virðing fyrir því, sem
vönduðum mönnum er heilagt mál-
efni. Svo er þessu varið bæði inn-
an- og utanlands.
IX.
En af okkur má líka heimta meir
en öðrum þjóðum.
Við lifum í sífeldum friði, og
erum lausir við þær freistingar til
grimdar og ólifnaðar, sem hemað-
urinn hefir í för með sér. Hér er
enginn, sem hræðir istöðulitla til að
vera með í ólifnaði.
Við erum lausir við “glauminn”
og “sollinn” í stórborgunum, að
minsta kosti enn þá, að miklu leyti.
— Reykjavík er sjálfsagt meinlítill
freistingastaður i samanburði við
stórborgirnar.
Við erum taldir með gáfuðustu
þjóðum heimsins, og höfum lengi
verið sagðir og þóst vera, og eram
lika, flestöllum þjóðum meiri í al-
þýðumentun. “Gáfaðri en Þjóð-
verjar”, sagði einn lærður og stór-
vitur iandi vor.
Við eiguð að tiltölu fleiri ágæta
andlega leiðtoga en aðrar þjóðir.
Einkum er biskupa- og prestastétt
vor frá upphafi auðug af fyrirtaks
mönnum. Gætum nú að þeim. T.
d. hinum 12 fyrstu biskupum á Hól-
um og í Skálholti. Og svo Jóni
Arasyni, Guðbrandi, Hallgrími,
Vídalín, Helgunum, Pétri, Valdi-
mar og Matthíasi. Ekki held eg
Norðmenn séu þama jafnrikir
okkur. ('Frh.þ
—Bjarmi.
Bókmentir
Markland
Endurminingar frá árunum
1875—1881.
eftir Guðbrand Erlendsson.
til viðar. Sól þeirrar einu kynslóðar
sem nokkurn tíma getur skrifað
þá sögu eins og hún var.
Og vist er um það, að þótt saga
hvers manns út af fyrir sig lýsi ef
til vill engum Herkúlesarþrautum
og þótt saga hverar bygðar þyki
ekki hafa margar stórsagnir fram
að færa, þá er enginn efi á því, að
verði greinileg saga hverrar bygð-
ar skráð af óhilutdrægni og réttum
skilingi, og á alt það minst, er við
bar, og æfisögubrot sem flestra
einstaklinga fléttuð inn i, þá verð-
ur það svo merkilegt safn, að síð-
ari rithöfundar eiga þar upp-
sprettu að merkilegri bók, sem sé
landnámssögu Ve stur-íslendinga.
Á hver maður þakklæti skilið, sem
leggur fram þó ekki sé n'ema dropa
í þá uppsprettulind, og einn þeirra
er höfundur þessarar bókar.
Merkilegur er þessi þáttur í
hinni nýju landnámssögu að því
leyti, að hann fer fram í þeim
hluta Vesturheims, þar sem ,sagt
er að Leifur hepni, forfaðir vor,
hafi hér fyrst að landi komið, og
byrjar hann með setningu úr Ei-
riks sögu hins rauða: “Það land
var slétt og skógi vaxið og sandar
hvítir víða þar sem þeir fóra og
ósæbratt. Þlá mælti Leifur: Af
kostum skal þessu landi nafn gefa
og kalla Markland.” Virðast flest-
ir á það sáttir, að hér sé átt við
Nýja Skotland, og þess vegna var
nafnið Markland valið.
í þessari sögu Marklandsbúa
taka þátt margir þeirra manna,
sem nafnkunnastir hafa orðið
meðal þjóðar vorrar hér vestan
hafs, svo sem Sigurður skáld Jó-
hannesson, hinn merki öldungur
Brynjólfur Brynjólfsson og synir
hans, sem að mörgu leyti hafa
borið höfuð og herðar yfir alþýðu
manna hver í sinni grein, að ó-
gleymdu söguskáldinu J. Magnúsi
Bjarnasyni, er þar dvaldi á æsku
skeiði með foreldrum sínum.
Að sjálfsögðu verður þeim öll-
um úthlutað miklu yfirgripsmeira
sæti á bekkjum hinnar nýju land-
námu, en hér hefir verið hægt að
Þ'essi bók er alveg nýprentuð hjá
Columba Press félaginu. Hún er
iiö blaðsíður í laglegri kápu, með
góðri mynd af höfundinum. Papp-
ír góður og prentun einnig.
Höfundurinn er óskólagenginn
bóndi; segir hann svo sjálfur frá
að hann finni glögt til ófullkom-
leika síns við ritsmiðar, því annað
hafi verkefnið verið um dagana
en að æfa þá liist, enda sé nú hönd-
in farin að stirðna þar sem hann
sé kominn á áttunda áratuginn.
Forn-íslendingar hér eða land-
nájrnsmenn eru óðum að leggjast
til hvíldar eins' og eðlilegt er; eigi
því sagan frá baráttu og frambýl-
ingsárunum ekki að týnast og
deyja ófædd, þá verða menn að
hafa hraðar h'endur og huga til
þess að leiða hana í ljós áður en
sól fyrsjtu kynsilóðarinnar hnígur
veita þeim.
Þ'egar bókin er lesin, þá minnir
hún sérstaklega á sögu Grikkja
Einkum er það ein grisk saga, sem
henni líkist. Er það austurför
Kýrusar. Þar er svo nákvæmlega
frá sagt, að jafnvel allra léttvæg-
ustu daglegir viðburðir eru skráð
ir. Og svo er hér sumstaðar.
Þetta telja sumir kost, en aðrir ó-
kost. En víst er um það, að ein
mitt það smáa, sem mörgum sagn
riturum sóst yfir, gefur sögunum
sérstakan blæ og færir lesarann í
anda enn þá nær þeim, er sagan
getur um. Og svo er annað. Saga
vor verður skrifuð af mörgum,
sínum úr hverri bygð, sínum með
hverjum hugsunarhætti og rit-
hætti, sínum með hverja skoðun.
Þegar farið verður að lesa alla
þessa þætti og semja upp úr þeim
heila landnámu í einu líki, þá er
það vel að sumir koma með stór-
drættina og máttanstoðirnar ein-
göngu, aðrir með undirviði þjóð-
lífsins, ef þannig mætti1 að orði
komast, sumir koma að eins með
trjástofnana, en hafa höggvið af
þeim alt limið, aðrir koma með
heil trén, með limi og laufum og
öllu saman.
iMeð þessu móti og tngu öðru
geta menn fengið fullkomna
útsýn yfir líf og líðun landnáms
manna. Og eins og mörg nútíð-
arskáld hafa sótt yrkisefni í forn-
sögur vorar og landnámssögu
hina fyrri1, þannig má vænta þess,
að skáld framtíðarinnar sæki yrk-
isefni ljóða sinna og skáldsagna
Landnámu hina nýrri. Og skemti-
legt væri það, 'ef hin síðari yrði
ekki með réttu talin hinni fyrri ó-
fullkomnari að neinu leyti.
Landnámssögu brotin eru hug-
ljúf til lesturs og mættu færa
mörgum roða í kinnar þegar sam-
an eru bornar kringumstæður og
afreksverk nútiðar og þátíðar.
Eru það mörg atriði í þessari
Marklands'sögu, sem flytja mann í
anda inn á friðsæl heimili, þar sem
nægjusemi gerir lífið sælt og
bjartir geislar framtíðarvonanna
leiftra i gegn um myrkur og
skugga erfiðleikanna.
Nýlendulifið og frumbýlings-
ár.in hafa auðvitað sína ókosti, en
þau hafa sannarlega ekki siður
sina kosti og ljóshliðar. Þá er eins
og öll sveitin eða bygðin sé eitt
heimili í vissum skilningi; það sem
einn brestur veitir annar honum,
ef hann hefir það; hluttekningar-
andi er hið ráðandi afl meðal land-
námsmanna. “Það s'em mitt er,
það er þitt.”, er hið þöþula orðtak
frumbyggjanna. Þar er þessari
kenningu fylgt út í yztu æsar meir
en á nokkrur öðrum stað, að gráta
með grátendum og gleðjast með
gleðjendum. Þ'eir munu vera
flestir, sem landnámslífið þekkja,
með öllum erfiðleikunum og skort-
inum, sem sakna þess þrátt fyrir
alt.
(Framh.)
Or bréfum.
Þórður Jónsson í Minnitonas
skrifar Lögbergi langt bréf og að
mörgu leyti gott 28. ágúst. Hon-
um gezt vel að fyrirlestri Dr. Guð-
mundar Finnbogasonar, en þykir
þar of lítið gert að því að lýsa
•ástandinu eins og það verði hér
þjóðernislega framvegis; enda seg-
ir hann það flestum ofvaxið. Þórð-
ur hefir þá trú að íslenzkt þjóðemi
haldizt hér jafnvel um aldur og æfi,
en íslenzk tunga hljóti að glatast
með tíð og tima. Hann vill láta
Vestur-Islendinga kaupa gufuskip
og iláta það ganga milli íslands og
Vesturheims. Vill hann helzt láta
verja til þess skólasjóðnum. Hætt
er við að sú uppástunga fái ekki
mikinn byr.
Það segir Þórður að fréttir þær
sem fyrirlestur Guðmundar flytur
af fósturjörðinni hafi glatt sig.
Þórður segir að uppskera sé
byrjuð og hafi þar engar plágur
skollið á, hvorki hagl, ryð né storm-
ur eða neitt annað, séu því allir
glaðir og vongóðir, bæði ungir og
gamlir.
María (Gísladóttir) Erlendsson
látin.
Þann 10. Júlí síðastl. andaðist hér
í Blaine, Wash., konan María Er-
lendsson, að heimili þeirra hjóna
Guðbjartar Kárasonar og döttur
hennar, Ingibjargar Káradóttur. —
Hún dó af afleiðingum af slagi.
MJállaus hafði hún verið síðan í
Febrúar síðastliðnum, en rænu hafði
hún til hinstu stundar.
Máría sál. var fædd 27. Október
1833 á Snæbýli í Skaftártungu í
Skaiftafellslsýslui Foreldrar hennar
voru þau Gísli Guðmundsson, ættað-
ur úr Álftaveri, en kona hans og
móðir Maríu sál. var Ingibjörg
Loftsdóttir frá Laugagerði.
María heitin giftist Stefáni Þor-
kelssyni frá Grímsstöðum í Meðal-
landi; vað þem ekki barna auðið.
Siðar varð hún ráðskona hjá Er-
lendi Hannessyni, er lengi bjó á
Melnum v’ið Reykjavík; áttu þau
eina dóttur barna, Ingibjörgu, konu
Guðbjartar Kárasonar hér í Blaine
Til Ameríku fluttist María heitin
árið 1900; dvaldist hún fyrst hjá
stjúpsyni sínum, Erlendi Erlends
syni að Wild OaL Man., en upp frá
því var hún hjá dóttur sinni og síð-
ast um 8 ára bil á heimili þeirra
hjóna.
María sál. var þrekkona og guð-
rækin. Blind hafði hún verið um
nokku ár; hafði hún borið þanm
kross með stakri þolinmæði. Inni-
legasta ánægja hennar virtist vera
að hugsa og tala um andlega hluti.
Hún var jarðsungin af Method-
■ istaprestinum í Blaine, Rev. Lon^,
12. Júlí síðastl.
Blaðið “Isafold” er viusamlegast
beðið að flytja þessa dánarfregn.
Dánarfregn.
Þann 27. þ.m. lézt að heimili dótt-
ur sinnar, 243 Robinson Ave., West
Selkirk, Man., öldungpirinn Egill
Guðbrandssom á 84. aldursári; bana-
mein hans virtist vera það sem vér
köllum ellilasleiki; hann lá rúmfast-
ur í tvo daga, þá kom dauðinn og
bauð honum góðar stundir. Hann
var jarðsettur 28. Ág. í grafreit Is-
lendinga í Selkirk. Presturinn var
enskur; enginn annar við hend-
ina. — Gott væri ef “ísafold” gæti
gefið mér nokkrar upplýsingar við-
víkjandi honum og fólki hans að
heiman, svo sem fæðingarstað hans
heima á Fróni o.s.frv. — Blessuð sé
minning hans.
West Selkirk, 39. Ág. 1916.
S. Markússon.
Business and Professional Cards
Dr. R. L HUR5T,
Member of Royal Coll. of Surgeons,
Eng., útskrifaSur af Royal College of
Physicians, London. SérfrætSIngur I
brjóst- tauga- og kven-sjúkdómum.
—Skrifst. 306 Kennedy Bldg, Portage
Ave. (á mðti Eaton’s). Tals. M. 814.
Heimili M. 2696. Timl til vibtals:
kl. 2—5 og 7—8 e.h.
Dánarfregn.
í prívat bréfi vestan frá Blaine,
Wash. er þess getið, að látist hafi á
bjúkrahúsinu í • Seattle aldraðuir
maður," Hjörleifur Stefánsson, ætt-
aður úr Skagafirði. Andaðist 27.
Ágúst siðastl. af afleiðing af upp
skurði. Hjörleifur hefir átt heima
í Blaine, Wash., í fjöldamörg ár—
sómamaður og drengur góður. Hef
ir búið vestur á KJyrrahafsströnd um
fjórðung aldar; mun því vera einn
hinna fyrstu Islendinga er settust
þar að. Hann eftirlætur konu
(GuðrúnuJ og 3 uppkomin bömi—2
sonu og 1 dóttur. S.A.J.
Dr. B. J.BRANDSON
Office: Cor. Sherbrooke & William
Teirphone OAEiraao
Ohfick-Tíma*: 2—3
Haimili: 776 Victor St.
Telephone OARRY 8*1
Winnipeg, Man.
Vér leggjum sérstaka áherzlu á aS
selja meðöl eftir forskriftum lækna.
Hin beztu lyf, sem hægt er aS fá,
eru notuS eingöngu. pegar þér komlS
méð forskrlftina til vor, megiS þér
vera viss um að fá rétt þaS sem
læknirinn tekur til.
COLCLEUGH & CO.
Notro Damc Ave. og Slierhrooke St.
Phones Garry 2690 og 2691
Giftlngaleyfisbréí seld.
Dr. O. BJ0RN80N
Offica: Cor, Sherbrooke & William
rRLEPHONHlURIT
Office-timar: 3—3
HKIMILl!
764 Victor ttraet
IkLEPHONRl OARRY T63
Winnipeg, Man.
TBOS. H. JOHNSON og
HJÁLMAR A. BERGMAN,
íslentkir lógfræBimar,
Skmpstofa:— Room 8n McArthor
Building, Portago Avenue
^aiTun: P. O. Box 165«.
Telefónar: 4503 og 4304. Winnipeg
Gísli Goodman
TINSMIÐUR
VBRKSTŒBI:
Horni Toronlo og Notre Daoa
_ PhORA
HataUlia
CtaArry JU
J. J. BILDFELL
rA«TWaNA«ALI
Rotm 530 Unitn Bant -
rtL. SOOB
Selur hús og l«ir eg aanast
alt þar aSlðtaadi. PeaiagaUa
J. J. Swanson & Co.
yamia meB fa«te*enir. SiA um
laimi á hðeum. A
ekLábyratfir o. fl.
uunHit
Dr- J. Stefánsson
401 Boyd Building
COR. P0RT/\CE AVE. & EOMO(»TO)I ST.
Stuadar eingöngu augna. eyrna. nef
og kverka sjúkdóma. — Er að hitta
frákl. 10-12 f. h. eg 2-5 e.h,—
TaLtmi: Main 3088. Heimili 105
Olivia St. TaLími: Garry 2315.
FLUTTIR til
151 Bannatyne Ave
Horni Rörie Str.
í stærri og betri verkstofur
Tals. Main 3480
KanalyElectricCo
Motor Rcpair Specialist
J. G. SNÆDAL,
'TANNLŒKNIR
614 Somenet Block
Cor. Portage Ave. eg Donald Street
Tals. main 53(12.
!Á föstudagskvöldið 4. þ.m. setti
umboðsmaður stúkunnar Heklu (H.
Skaftfeld) eftirfarandi meðlimi í
t embætti:
F.Æ.T.: Nanna Benson.
Æ.T.: Guðm. Gíslason.
' ÍV.T.: Inga Johnson.
Rit.: Hjálmar Gíslason.
A.R.: Anna Sigurðsson.
F. R.; B. M. Long.
G. : Ólöf Bjarnason.
|K.: Guðbjörg Sigurðsson.
D.: Þuríður Long.
A.D.: Þóra Ólson.
V.: Ivar Hjartarson.
Ú.V.: Egill Erlendsson.
Vonandi er, að meðlimir stúkunnar
Heklu nær og fjær borgi gjöld sín
til stúkunnar og vinni á annan hátt
fyrir hana og bindindismálið í heild
sinni þvi þó við ynnum þennan sig-
ur í vetur, þá er ekki alt fengið enn,
en fullan sigur, fáum við ef við
höldum áfram og látum ekki sundr-
ast. B.
A. S. Bardal
843 SHERBROOKE 8T.
selnr lfkkistur ag annast
nm útiarir. Allnr ótbún-
aður sá bezti. Enafram-
nr selur hann allskonar
minnisvarða og legstoioa
Taia. Heimili Qarry 2181
n Oftlce „ 300 ST3
Engin hœtta á pappírs-
leysi.
Ameriska blaðafélagið sendi
sýmskeyti öllum meðlimum
sínum fyrir þremur vikum,
til þess að biðja þá að
fækka blaðsíðutölu í blöð-
um sínum. Ef svo skyldi
fara að þetta héldi áfram
og færi versnandi þangað
til komið væri í óefni, þá er
það eitt meðal, sem ekki
liði við það. Ein lína væri
nægilegt fyrir það í hvaða
blaði sem er. Triner’s Ame-
rican Elixir of Bitter Wine.
Urmull fólks veit það, að
þetta meðal verður því á-
reiðanlegasta lækning við
hægðaleysi, magagasi, upp-
þembingi og höfuðverk,
veiklun, slappleika, maga-
sjúkdómum og innýflaveiki
o.s.frv. Og þeir sem hafa
sannfærst um áhrif Triner’s
American Elixir of Bitter
Wine, eru beztu meðmæl-
endur þess. Fæst í lyfja-
búðum. Verð $1.30.
Frægð Triner’s Liniments
er hin sama. Hafið það á-
valt við hendina við gigt,
taugaþrautum, bakverk og
hálsverk, tognun, bólgu o.s.
frv. Verð 70 cents. Póst-
gjald greitt. Jos. Triner
Manufacturing Chemist, að
1333-1339 S. Ashland Ave.,
Chocago, 111.
ORPHBUM.
Chip and Marble koma þar fram
í sjónleiknum “The Clock Shop”.
Er þar saga gömlu klukkuverk-
smiöjunnar sögti í ljóSum og sungpn
undir frægum lögum. Meö Sam
Chip og Mary Marble veröa Paul
McCarle,,: Gieorge Spelvfin, Charles
Uffer, John J. Scannell, Percy Wal-
ling og John W. Dunne.
Claire Vincent leikur skopleikinn
‘‘The Recoil.” Leikurinn er sérlega
hlægilegur.
Alexander MacFayden spilar þar
á hljóðfæri; hann er ágætt tónskáld.
Lög hans hafa veriö sungim af Gad-
ski, Jomelli, Carolina White, Alice
Nielson, Nordica og mörgum öörum.
Orth and Dooley leika skopleik-
inn “The Fool etective.”
Sherman and Uttry og Mabel and
Arthur syngja og leika á hljóðfæri.
Uttry lét “The Flirting Princess’
og “The Heart Breakers.”
Canadian Northern Járnbrautar Félagið
RAILWAY
NY LEIÐ TIL
KYRRAHAFSINS
»9 Austur-Canada
BAILWAY
í sfesrn nnt Jasjier <>(t Moimt Hobson <rnrSana eftir Yellon liead skarðlnu.
Fram hjá hæsta fjalli; beinasta fertS meC læg'stu braut, nýjustu
ferCaþæg'indi og slöustu atSsklldir vagnar til útsýnis. Kurteisasta þjón-
usta—allir þjónar keppast viS aö láta ytSur lika ferCin sem bezt.
Hraðlestir til Kyrrahafsstrandar
Farseölar til sölu daglega þangaS til 30. Sept.; i gildi til heimferóar
til 31. Október. ViCstatSa leyfC hvar sem er.
Iælðir—Menn geta fariS og komiC meS Canadian Northern, eCa fariC
meS Canadian Northern og komiS meS annari braut—eCa fariC meS
annari braut og komfC meC Canadian Northern.
Hraðlestir til Austur Canada Jö?áávötnum
Farseðlar til sölu dagiega til 30. Sept.—gilda fyrir 60 daga. ViCstaCa
leyfC hvar sem er.
Iæiðir—Menn geta fariC fram og aftur eCa aCra leiSina eftir vötnunum.
Járiibrautarleiðir—Menn geta fariC meS Canadian Northern braut-
inni nýju til Toronto og svo austur um Nepigon vatn og á, margra
mílna svæCi meC fram undra fögrum vötnum. sem er alveg eins gott
og endurnærandi og aC fara vatnaleiSina og fargjaldiS er lægra.
Nýir aðgreimlir bókasafnsvagnar til útsýnis.
SpyrjiS farseSlasalann um aliar upplýsingar og biCjiC um blöC og
bæklinga um fjöllin og ferSirnar, eCa skrifiS R. Creelman, Gen. Pass.
Agent, Canadian Northern Railway, Winnipeg.