Lögberg - 06.06.1918, Blaðsíða 5

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 6. JÚNÍ 1918
5
COPENHAGEN
Þetta er tóbaks-askjan sem
hefir að innihalda heimsin
bezta munntóbak.
Munntóbak
Búið tilúr hin-
um beztu, elstu,
safa- mestu tó-
baks blöðum, er
ábyrgst að vera
algjörlega hreint
Hjá öHnm tóbakssölum
og í flestum tilfellum náði kom-
ið hinum rétta lit og þrosaðist
miklu fyr en Marquis hveitið, og
það sem f yrst þroskaðist af þessu
hveiti týndi Mr. Wheeler aftur
ur og geymdi til útsæðis og á
þenna 'hátt hefir hann fullkomn-
að þessa ’nýju hveiti tegund, sem
hann nefnir Red Bobs.
Að sjálfsögðu þótti Mr. Wheel-
er vænt um þessa uppgötvun
sína, en áður en hann léti á henni
bera vildi hann vera viss í sinni
sök, svo hann ásetti sér að gjöra
samanburð, og þrauta tilraunir
og árið 1912 tók hann sáðlendur
tvær, í aðra þeirra sáði hann Mar
quis hveiti en í hina Red Bobs, í
báða akrana var sáð sama daginn
22. maí, og að öllu öðru leyti voru
sáðlendur þessar eins, báðir ak-
urblettimir talsvert notaðir, en
báðir vel unnir. Red Bobs hveit-
ið móðnaði 10 dögum á undan
Marquis hveitinu, sem leit prýði-
lega vel út, en frostið náði og
gjörði ónýtt.
1913 kom hagl og eyðilagði
alla uppskerana fyrir Mr. Wheel-
er. En þegar hann fór að ihreinsa
akra sína fann hann þó nokkuð
af Red Bohs og Kitchener hveiti
sem staðist hafði haglbylinn, og
má af því merkja hvað stöngin
er sterk. þetta hveiti sló hann
og notaði til útsæðis.
1915 sáði Mr. Wheler Red
Bobs hveitinu í óplægðan akur,
sem á ensku máli er kallað að sá
í (on Stubbie) í fyrstu vikunni
í júní, og þykir slíkt ekki mikil
búmenska undir vanalegum kring
umstæðum, en það þroskaðist vel
og Mr. Wheeler fékk 28 mæla af
ekranni.
Mr. Wheeler sýndi eitt bindi af
þessu hveiti á alþjóðaþingi kom-
akuryrkjumanna í 111. 1917 og
þóttí það þar af öllu bera. öxin
vora sérlega falleg með sex röð-
um og 95 full þroskuðum hveiti-
kornum í flestum öxunum og er
meira en í nokkru öðru hveitiaxi
sem hér era þekt.
Prófessor Bracken við Sask.
háskólann og próf. Grisdale við
landbúnaðarháskólann í Alberta
reyndu báðir Red Bobs 1917 og
það þroskaðist á báðum stöðun-
um og var tilbúið til uppskeru
sex dögum á undan Marquis
hveiti.
Til manneldis er þetta Red
Bobs hveiti ekki einasta eins
gott og Marquis hveiti heldur
betra, eftir því sem Howard efna-
fræðisrannsóknarstofan í Minne-
apolis segir.
f fyrra var sýnishom af þessu
hveiti sent til George Serls hveiti
umsjónarmanns Canada stjóm-
arinnar í Winnipeg og hann beð-
inn að ákveða um verðmæti þess.
Mr. Serls setti það í fremstu röð,
No. 1 hard, og sýnir það að hann
áleit það að öllu leiti eins gott og
Marquis eða Red Fife.
Mr. Wheeler er sannfærður um
að með Red Bobs er fengið hveiti
sem er mjög haganlegt fyrir
Vestur Canada. Hann álítur að
með því að flýta fyrir því að
hveitið móðni um 6—10 daga þá
sé komið í veg fyrir tvent, sem
þefir verið tilfinnanlegur hnekk-
ir fyrir hveitiræktina og það er
ryð og frost. Ryð segir hann að
sé hættulegast seinni partinn af
júM og fyrstu vikuna í ágúst, en
þá heldur hann því fram, að Red
Bobs hveitikomið sé orðið svo
þroskað að það saki ekki. En
hvað frosti viðvíkur, þá segir
hann að það verði móðnað áður
en hætta sé af haustfrostum. Ef
að þetta reynist satt er mikið
unni, því að skaðinn sem að ryð
gerði í Canada 1916 var yfir
$20,000,000.
f viðbót við þá kosti Red Bobs
hveitisins sem nú eru taldir, seg-
ir Mr. Wheeler að það gefi mun
meira af sér heldur en Marquis,
að stöngin sé sterk og það sé
hægara að þreskja það heldur en
Marquis hveiti.
Mr. Wheeler seldi það sem
hann hafði aflögum af 1917 upp-
skerunni af Red Bobs ti’l útsæðis
á $48.00 mælirinn.
“The Gnain Growers Guide”,
sem þessi grein er tekin úr,
keypti nokkuð af þessu útsæði
af Mr. W'heeler og sendi það án
endurborgunar til þeirra manna
i Vesturfylkjunum sem voru fús-
ir að styðja að útbreiðslu blaðs-
ins, þó fékk enginn maður meira
en 40 pund, flestir 10—20 pund.
Blaðið hefir gjört samninga við
Mr. Wheeler að kaupa af honum
og öðram sem sáð hafa þessu
hveiti í ár og eins 1919 alt það
Red Bobs hveiti, sem þeir geta
selt, og gjöra aðstandendur
blaðsins það til þess að útbreiða
þessa te'gund af hveiti, sem allra
mest til þeirra manna, sem þykir
nokkru skifta um að fá þetta út-
sæði. Aðstandendur blaðsins
eru nú að gjöra ráðstafanir til
þess að útbýta þessu hveiti á
meðal bænda.
Frá íslandi.
“Ýmir” kom inn til Hafnar-
fjarðar 21. apríl fullur af fiski og
með 60 lifrarföt. pilskipið “Sur-
prise” kom inn í vikunni með 9þ^
þús., “Acorn” með 10 þús.
Kyrsettur var einn maður, sem
ætlaði að taka sér far með
| “Botniu” 25. apríl. pað var Ól-
lafur Hvanndal kaupmaður, og
; hefir hann skýrt Vísi svo frá, að
hann hefði fengið sér vegabréf
nokkrum dögum áður en skipið
átti að fara og þá lagt í umslag-
ið hjá bréfinu ibíöð nokkur gömul
sem hann svo gleymdi að taka úr
því aftur og mundi ekkert eftir
þeim, fyr en þau fundust við
rannsóknina. Eitt var gömul
kvittun frá opinberum skoðunar-
mönnum, annað gömul banka-
kvittun, þriðja gamalt símskeyti
frá Khöfn og fjórða eftirrit af
gömlu símskeyti til Khafnar.
Sannanlegt kveður hann það, að
hann hefði ekki ætlað að leyna
þessum bréfum, þar sem þau
voru geymd einmitt hjá vega-
bréfinu, enda kvaðst hann hafa
beðið um að þau yrðu rifin í
sundur; en það þótti ekki nægi-
legt, heldur var hann algjöruega
kyrsettur frá utanför að þessu
sinni, eftir mikla vafninga þó og
fyrirhöfn af hans hálfu.
Kolalaust var orðið hér svo
[ gersamlega áður en Borg kom,
i að sagt er að Willemoes hefði
ekki komist héðan fyrir koialeysi
efBorg hefði hlekst á. pað hafði
jafnvel komið til mála, að stöðva
gasframleiðsluna hér í bænum og
síðar hefði það verið sjálfgert.
Saltlaust er að verða hér í
bænum, svo að horfur eru á því
að bátar þeir sumir, sem héðan
hafa gengið tif fiskjar verði að
hætta. Afli hefir verið ágætur
á bátana og væri þetta því til-
finnanlegt tjón fyrir menn þá,
sem þannig myndu missa ágæta
atvinnu.
Illir gestir þykjaþað, sem sagt
er að gengið hafi á land við
Breiðafjörð í vetur. pað era ref-
ir þeir, sem aldir hafa verið upp
undanfarin ár í Breiðafjarðar-
eyjunum, en þeir “löbbuðu sig í
burtu” úr eyjunum í vetur, með-
an fjörðurinn var lagður. Eig-
endur refaklakanna segja að ref-
irnir hafi allir drepist í vetur, en
búendum við Breiðafjörð þykir
sjón sögu ríkari um það, hvað
um þá hafi orðið, því að refimir
fara þar um sveitimar í hópum.
Gera þeir sig jafnvel heima-
komna á bæjunum, því að þeir
eru gæfir mjög sem eðlilegt er.
Hafa nokkrir þeirra verið skotn-
ir. En búist er við því, að allur
þorri þeirra “Ieggist út” á afrétt-
um og verði, er stundir líða, hin
versta landplága.
“Sigurfarinn” kom inn 27.
apríl með 121/2 þús. Mörg fær-
eyisk fiskiskip hafa komið inn
Iþessa dagana og munu yfirleitt
hafa aflað vel. “Toyler kom til
Hafnarfjarðar í síðustu viku
með ágætan afla.
Um síðustu helgi afgreiddi
landsímastöðin héra um 1,300
heilla óskaskeyti, sem öll, eða því
sem næst, vora til fermingar-
barna hér í bænum eða aðstand
enda þeirra. Á sunnudaginn (28.
apríl) vora fermd 152 börn í
báðum kirkjunum, svo að 8—9
skeyti koma á hvert barn til
jafnaðar. Hvert skeyti kostar
75 aura, og hefir þannig alls ver-
ið varið nál. 1000 krónum í skeyti
þessi hér í bænum við þetta eina
tækifæri.
TII, ST. G. STEPHANSSON.
(Sjá “Orustan v!8 Yankee Bluff’’ 1 “Voröld”.)
Eg hcltl það sturll' ekki her vom né þjóð
þitt háðsfulla visu-hnoss.
en værir þú nær lionuni Vilhjálmi blóð
þá veitti’ hann þér “Iron Cross”.
Yankee.
Walker.
í morgun -30. apríl) var 6,6 st.
hiti í Vestmannaeyjum, 8,6 í
Reykjavík, 5,5 á ísafirði, 7 á Ak-
ureyri, en að eins 0,7 á Gríms-
stöðum og Seyðisfirði.
Sænskur ræðismaður er settur
hér til bráðabirgða, í fjarveru
Tofte bankastjóra, Joh Fenger
heildsali.
fsinn á Eyjafirði brotnaði upp
og rak út í nótt (30. apríl). í
gær var ísinn óbreyttur að sjá á
öllum innfirðinum, frá Hörgár-
granni, en auðvitað farinn að
grotna við ströndina.
“Willimoes” átti að fara héðan
áleiðis til Ameríku um hádegið
í dag (1. maí). Hann á að sækja
steinolíufarm. Póst flytur hann
héðan til Halifax. Skipstjóri er
sá sami og áður.
Úr Eyjafirði. f bréfi frá
“bónda, sem nýlega birtist í
blaðinu “Degi”, er sagt svo frá
ástæðum bænda þar í sveit:
“pað eru miklar líkur til, að
efnalegar ástæður bænda hér í
firðinum yfirleitt hafi ekki frá
ómunatíð verið betri en einmitt
nú, og hygg eg að fleiri héruð
landsins gætu sagt hið sama,
bara ef menn væra ekki orðnir
blindir af þessum blaða sultar-
söng”.
Eru þetta góð tíðindi, en víst
er um það, að “sultarsöng” þann
sem hér um ræðir, kyrja bændur
sjálfir fullum hálsi og er því
ekki að furða þó að bergmáhð
heyrist í blöðunum.
Ullarverð hjá Kaupfélagi Ey-
firðinga segir “Dagur” að hafi
orðið kr. 3.55 síðasta ár; 25 aura
uppbót var veitt á verðinu á aðal
fundi félagsins. Gæruverð er
enn óákveðið, en búist við því að
40 aura uppbót verði veitt á því.
—Vísir.
FRÁ ALpINGI.
Verzlunarrannsóknin fyrirskipuð
í neðri deild vora að eins tvö
mál á dagskrá, tillaga um bann
við sölu ólafvalla, sem eftir all-
mikið þvarg var samþykt með
20 atkv. gegn 2, og tillaga um
að skipa nefnd til að rannsaka
verzlunarframkvæmdir landsins.
Um þá tillögu urðu all-miklar
umræður og var þeim ekki lokið
fyr en á fimtu stundu eftir há-
degi.
Framsögu hafði Gísli Svein-
son og mæltist honum vel og
skörulega, en ekki er rúm hér til
að segja ger frá ræðu hans. Að-
allega var um það deilt, hvort
vísa skyldi tillögunni til bjarg-
ráðanefndar eða f járhagsnefndar
eða að kjósa sérstaka nefnd. —
Enginn treystist til þess að and-
mæla því, að rannsókn væri
nauðsynleg, jafnvel ekki þeir
Bjarni Jónsson og Sveinn ólafs-
son (fossanefndarmennírnir),
sem aðallega börðust fyrir því, að
málinu yrði vísað til bjargráða-
nefndar. f þeirri nefnd eiga þeir
báðir sæti, og virðist svo sem
þeir hafi treyst sér til þess að
halda þar hlífiskyldi fyrir stjórn
inni svo að ekki þyrfti að óttast
afleiðingamar.
Var helzt að heyra á Bjarna,
að fyrir alla muni mætti ekki
kjósa sérstaka nefnd, vegna þess
að í þá nefnd gæti komist ein-
hver fyrverandi ráðherra sem
við málið væri riðinn, en í svip-
inn mundi hann ekki að Björn
Kristjánsson á sæti einmitt í
bjargráðanefnd. pegar honum
var bent á það, sagði Bjarni að
við hann mundu þeir geta ráðið
í nefndinni!
Seinasta ræða Sv. ól. var lítið
annað en yfirlýsingar um að
hann skildi ekki hitt og þetta.
Æem aðrir höfðu sagt og skildu
menn það vel; Bjarna skildi hann
þó, en það gerðu fáir aðrir.
Stjórnin lagði sig fúslega á
höggstokkinn og sagðist einskis
óska fremur en að rannsóknar-
nefndir yrðu skipaðar á allar
hennar gerðir, en ekki kæmí
henni til hugar að skilja það sem
vantraust!
pegar gengið var til atkvæða
voru þrír þingmenn, sem vitan-
legt var um að allir vora fylgj-
andi rannsóknamefndartiltög-
unni, fjarverandi, en ekki gátu
þau auðu þingsæti veitt þeim
Bjama og Sveini nægilegan
stuðning til þess að tillaga þeirra
yrði samþykt og var hún feld
með 13 atkv. gegn 9 og samþykt
að kjósa sérstaka nefnd með öll-
um gr. atkvæðum. — En ekki sáu
menn þá Bjama og Svein rétta
upp hendurnar.
f efri deild var enginn fundur
í gær (27. apríl) og í neðri deild
voru að eins tvö mál á dagskrá.
Frumv. til laga um breytingu
á landsbankalögunum (eftirlaun
handa B. Kr.) var til 2. umræðu.
Sig. Sig. reis nú upp og vildi láta
vísa málinu til allsherjarnefndar
og fresta umræðunni. Aðalflutn-
ingsm. (porl. Jónsson) taldi það
óþarft og í sama streng tók for-
sætisráðherrann, en þó var til-
lagan samþykt með 13 atkv.
gegn 9.
Rannsóknaraefndin.
Síðara málið á dagskránni var
kosning manna í nefnd þá, sem
samþykt var í fyrradag að skipa
til að rannsaka verzlunarfram-
kvæmdir landsins. — Kosningu
hlutu:
Einar Arnórsson,
Einar Ámason,
Bjarni Jónsson frá Vogi,
Bjöm R. Stefánsson,
Matthías ólafsson.
Ný frumvörp.
Magnús Kristjánsson flytur í
e. d. frumvarp til laga um skipa-
miðlara, er mælir svo fyrir, að
skipamiðlarar hér á landi skuli
vera löggiltir af stjómarráðinu
eftir tillögum verzlunarráðs ís-
lands. í reglugjörð, er stjómar-
ráðið setur, skulu störf- skipa-
miðlara nánar ákveðin.
Sigurjón Friðjónsson flytur
frumv. um einkarétt (lands-
stjórnarinnar) til verzlunar með
smjör og tólg, er miðar að því að
gera smjörverðið jafnt um land
alt, en nú er 3—4 kr. munur á
verði smjörtvípundsins nyðra og
syðra. Vill flm. láta ákveða há-
marksverð smjörs kr. 4.00—4.50
í innkaupi um land alt, en útsölu-
verð sé aldrei meira en 50 auram
hærra.
Búðarlokunarsamþyktirnar.
í Nd. er fram komið frv. um
þann viðauka við lögin um sam-
þyktir um lokunartíma sölubúða,
að heimilt skuli að ákveða sektir
við brotum á samþyktunum, 100
—1000 kr. En gleymst hafði að
setja siíkt ákvæði í lögin á síð-
aasta þingi, og hafði það valdið
því, að stjómarráðið vildi ekki
staðfesta samþykt þá, sem bæj-
arstjórnin hérna samþykti í vor.
Frv. þetta var til 1. umr. í N.
d. í gær. f E. d. voru tvö frv.
(um skipamiðlara og bæjarstjórn
á Akureyri) einnig til 1. umræðu
Um úthlutun matvöru og sykur-
seðla og vöruflutninga
flytja þrír þingmenn tillögu til
þingsályktunar í N. d. á þá leið,
að kornvöru- og sykurskömtun
skuli hagað svo, að í sveitunum,
þar sem aðdrættir eru erfiðir,
verði gefnir út seðlar til alt að 9
mánaða í júnímán. n. k. og að
þau héruð verði látin sitja fyrir
vörum til vetrarforða.
Annars engin markverð tíð-
indi frá þingi.
—Vísir.
porbergur porleifson söðla-
smiður andaðist hér í bænum
fyrir fáum dögum. Bergur sál.
hafði dvalið hér í bænum mjög
lengi, en ekki var hann hér upp-
runninn.
Hann var um langt skeið með
fremstu iðnaðarmönnum í iðn
sinni.
Hann lætur eftir sig konu há-
aldraða og dóttur fullorðna.
Berður var góður fslendingur
og sæmdarmaður í hvívetna.
Gift kona, puríður Egilsdóttir
að nafni til heimilis á Njálsgötu
16 hér í bænum, hvarf nýlega af
heimili sínu. Var hennar leitað
og fanst hún örend út í örfiris-
ey — rekin af sjó. —
Fyrir nokkra síðan hvarf hér
einnig önnur kona Theódína por-
steinsdóttir. Hún fanst örend í
fjöranni fyrir neðan “Sölvhól”
hér í bænum — rekin af sjó.
—Frón.
Alvara tímanna.
peir tímar, er vér nú lifum á,
eru sjálfsagt með þeim alvarleg-
ustu, sem komið hafa yfir heim-
inn. pjóðii-nar sem standa í
heimófriðnum, fórna fé og f jörvi
sona sinna, til þess að verja sjálf
stæði sitt, en þjóðirnar, sem sitja
hjá, eyða stórfé til að verja hlut-
leysi sitt. Efst á dagskrá allra
er þrátt fyrir matarskort og dýr-
leika og erfiðleika á öllum svið-
um, sjálfstæðismálin. Sambands-
þjóð vor Danir eyða miklu fé í
landvarnir. Er á þetta er alt lit-
ið, þá virðast þær raddir mjög
einkennilegar, sem heyrast hjá
einstöku mönnum, um að nú séu
ekki tímar til að hugsa um sjálf-
stæðismál vor. — Alvaran, sem
á ferðinni er, sé of mikil til þess.
Enn einkennilegri eru þær raddir
sem telja að vér höfum að nauð-
synjalausu eytt tíma í sjálfstæð-
isbaráttu vora. Nú þarf ekki
annað en að snúa huga vorum
aftur í tímann til þess að sjá að
sjálfstæðisbarátta, sú sem við
höfum háð út á við, hefir orðið
máttarstoð undir allri framþróun
vorri. Hvar mundum vér nú
standa efnalega, ef vér hefðum
ekki átt Jón Sigurðsson og aðra
ötula íslendinga, sem hafa dregið
rétt vorn úr greipum Dana? Er
sú barátta gleymd? Er það
gleymt, hvað hvað holl hún reynd
ist þjóð vorri? Sjálf baráttan að
stóra marki göfgar þjóðina. Er
það gleymt, að sá réttur, sem
vér nú mótmælalaust af Dönum
eigum — að hann kostaði oss
baráttu, — harða baráttu. Er
það gleymt, að í allri þessari bar-
áttu kváðu við raddir um, að vér
gerðum annað þarfara en að eiga
í deilum við Dani. Nú kunna
menn að segja, að vér verðum
hvorki ríkari né fátækari, hvort
vér eigum fána eða eigi; hér sé
að eins um mentnaðarspursmál,
hugsjónaspurning að ræða, —
eru þá hugsjónir bundar við fána
vom einskis virði ? Eða hvemig
líta aðrar þjóðir á það? Hvað
mundu Danir segja, ef þeim væri
bannað að sýna fána sinn fyrir
utan landhelgina? En hér er
auk þess meira en um hugsjóna-
spursmál að ræða, því siglinga-
fáni á þessum tíma gæti orðið
bjargvættur landsins, því vart
mundu ófriðarþjóðirnar amast
við fána vorum á höfnunum,
hvernig sem taflið annars snýst.
peir fáu sem vilja að íslenzka
þjóðin leggi sjálfstæðismál sín á
hilluna, þegar aðrir allstaðar 1
heiminum eru að berjast fyrir
þeim; á þeim tímum, þegar að
vænta má að dómurinn falli um
örlög smáþjóðanna á hverju
augnabliki, þeir fáu menn ættu
að taka mál þetta til nýrri og
betri yfirvegunar. Aldrei hefir
verið meiri ástæða fyrir smáþjóð
irnir en nú að vera vakandi.
Aldrei meiri ástæða til að halda
fast um allar kröfur sínar. —
Raddir í þá átt, að lán vor til
tveggja ára í Danmörku sé þrösk
uldur fyrir kröfum vorum sýna
hvað lágt er enn hugsað af ýms-
um mönnum. Vel getur hinsveg-
ar verið, að réttara hefði verið að
taka lán þetta annarstaðar, en á
voru landi ætti það ekki að heyr-
ast, að við værum orðnir skuld-
bundnir Dönum, þó vér fáum lán
hjá þeim með venjulegum banka-
kjörum. Miklar líkur eru og til
þess, að í önnur hom sé hægt að
leita, ef með þarf með lánin. Lán
þessi eru öll svo að segja í verzl-
un landsins og munu vörur o. fl.
til fyrir þeim, svo ekkert af fé
þessu er orðið eyðslufé. Of nærri
ganga annars ýmsir menn landi
sínu á þessum tímum með því að
leitast við að mála fjárhag þess
svartan til þess að mála svartan
blett á stjóm þá, sem með fjár-
haginn fer. Er ekki ólíklegt, að
ýmsar fullyrðingar í blöðunum
að órannsökuðu máli verði lítt
til að auka lánstraust vort út á
við. En hvernig sem á tímana
er litið, þá era þeir svo þrangnir
af alvöru,..að allir, sem afskifti
hafa af opinberam málum, hvort
heldur sem blaðamenn eða á
annan hátt, ættu að muna eftir
því, að hag landsins verður að
skipa hærra sæti en stundargleði
við að svala reiði sinni á pólitísk-
um andstæðingum.
Tímamir era svo þrungnir af
alvöru, að vér eigum ekki að
auka eldinn inn á við að óþörfu,
en finna heldur leiðina til að sam-
einast um þau mál, sem framtíð
vor byggist á og sem eftirkom-
endur vorir munu krefja oss
reikningsskapar um fyrir dómi
sögunnar. Svo stór mál standa
nú á dagskrá vor íslendinga, að
þau þau ættu að nægja til að
slökkva eldinn inn á við, svo að
vér út á við getum staðið ailir
sem einri.
—Frón.

ALLA pESSA VIKU
Síðdegis sýning á laugardag
Robert B. Mantell í.. ..
Shakespear’s leikum
Fimtudagskvöld—King Lear
Föstudagskvöld—Macbeth
Laugard. síðd.—Romeo og Julia
Laugardagskvöld—Richard III.
Verð að kveldi $2.00 til 25 cent
Laugardag síðdegis $1.50 til 25c.
Vikuna sem byrjar 10 júní
Síðdegis Miðvikud. og laugard.
Margaret Anglin í
Billeted
frábær gamanleikur
Box sæta sala byrjar föstud. 7.
Verð að kveldi $2.00 til 25 cent
síðdegis $1.50 til 25 cent.
Mr. Robert Mantell, hinn nafn-
frægi Shakespeare’s leikari, er
aðalleikhetjan á Waker, það sem
eftir er þessarar viku, í leikritinu
“Richelieu”. Hann leikur á föstu-
daginn í “King Lear”, en á laug-
ardaginn verður sýndur leikur-
inn “Romeo og Julia” við auka-
sýningu, en að kveldinu “Rich-
ard III.”
Vikuna sem byrjar 10. júní
verður sýndur kýmileikur, sem
heitir “Billeted”.
Dominion.
“The House of Glass”, er nafn-
ið á kvikmyndaleik, sem Domin-
ion leikhúsið ætlar að sýna alla
næstu viku, og leikur Clara Kim-
ball aðalhlutverkið. Leikurinn
er sérlega fjölbreytilegur og
fallegur.
Annar leikur verður einnig
sýndur á tjaldinu og heitir sá
Saucy Madeline, og er alveg
dæmalaust skringilegur.
Á laugardagsmorguninn næsta
frá kl. 9—11 verða sérstakar
sýningar fyrir börn, sem kosta
að eins fimm cent.
Strembinn biti.
Fæstir mundu trúa því, að
blessaður þorskurinn, sem flest-
um þykir svo góður, gæti verið
svo ótrúlega girugur og gráðug-
ur, sem hann er. Má þar um
segja, að hann eti alt sem að
kjafti kemur, og fer þá ekki að
því hvort ætt er eða óætt.
Eftirfarandi sögur um þetta
efni segir Bjarni fiskifræðingur
Sæmundsson í 1. tbl. Ægis þ. á.:
“Páll Bjamason kennari á
Stokkseyri, sendi mér í hitteð-
fyrra stóran (15 cm. langan)
sjálfskeiðing, sem hafði fundist
opinn í maga á þorski, er veiddist
í Selvogssjó þá á vetrarvertíð•
inni. Hnífurinn hefjr auðsjáan-
lega að eins verið búinn að vera
stutta stund í maga fisksins þeg-
ar hann veiddist, því blaðið var
fagurt og ekki farið að etast af
magasýrunni. Ekki hefi eg get-
að spurt uppi, hver átt hafi hníf-
inn, né hvenær hann hafi tapast.
Hann var einblöðungur og með
kinnar úr rádýrshomi ( beinkinn-
ar með örðum á) og er til sýnis
í náttúrugripasafninu. Anna”
hnífur (sagði Páll mér) hafði
fundist í þorski í Stokkseyrarsjó
um sama leyti og hinn, en um
þann fund hefi eg ekki getað afl-
að mér frekari upplýsinga”.
“porsteinn Jónsson frá Alviðru
í ölfusi misti út flatningshníf á
skipinu Albatros á Selvogsbanka
í miðjum apríl 1916. Hnífurinn
var með blýhólk og á 'hólkinn
skorið fangamark porsteins. Um
vorvertiðina var porsteinn háseti
á botnvörpungnum Rán, og einu
sinni seint í j úní, þá er skipið var
á veiðum vestur á Álfsbrún (út
af Aðalvík), bar það við að háseti
einn er var að gera að aflanum,
kallar undrandi upp: “Hver á
hníf ?” og heldur á lofti flatnings
hníf, er hann þá hafði fundið í
maga stórufsa, sem hann var að
fara innan í. porsteinn sér hníf-
inn og anzar: “Eg á hann”, og
segir frá hnífnum sínum um vet-
urinn á Albatros. Skipstjóri tek-
mr þá við hnífnum og spyr por-
stein, hvort hann geti helgað sér
hnífinn og segist hann geta það,
því að fangamark sitt eigi að
vera á honum og stendur það
heima; fékk þá porsteinn hnif-
inn sinn aftur, eftir 8—9 vikna
dvöl í ufsamaganum. Var hníf-
urinn (sem er 25 cm. langur) ó-
breyttur, nema blaðið var orðið
svart. Einhver þroti kvað hafa
verið kominn í maga ufsans, sem
annars leit út fyrir að hafa verið
við sæmilega heilsu.
porsteinn hefir nú gefið nátt-
úrugripasafninu hnífinn og er
hann þar til sýnis almenningi”.
Sem dæmi um góða matarlyst
hákarlsins, tilfærir sami höfund-
ur, að í maga hákarls er veiðst
hafi í Eyjafirði hafi verið stór
blöðruselur, nokkrir þorskar og
nokkur hákarlastykki, og í öðr-
um selur á stærð við uxa og 14
þorskar. Enn fremur að í einum
“14 feta löngum hákarli hafj
fundist heill láturselur, 8 stórir
þorskar, ein fjögurra feta langa,
1 flyðra og nokkur hvalspiks-
stykki” og má segja að hann hafi
verið fremur matheill hákarlinn
sa.
—Frón.
Óskar Franklín Thorsteinsson
Fæddur á Gimli, 14. nóv.. 1893
Beið bana við Lens á Frakklandi, 14. marz 1918.
(Tileinkað móðurinni).
pótt seinni tímarnir sjái hvergi
hans sérstæðu mynd, er hvarf í hyl
ihjá þjóð sem ei þekti’ að hann,
var íslenzkur gimsteinn úr alda bergi
í umgjörð, sem Canada lagði til
og notaði’, er nauðsyn fann —
pá myndina hans hún mamma geymir
— og myndinni þeirri’ hann pabbi ann —
því móðurhjartað sinn möginn dreymir
eins mætan og göfgan og beztan hann
gat vonin hugsað sér hæst,
er hásumar birtist glæst.
En sumarið það ei sungið var
í sevagarð vonanna þinna heima,
því vor hans drjúpir að dökkum mar
sem dagseturstundin, er skuggarnir sveima.
— pað lýstur leifti’ um völl
og leikföngin brotna öll.
Hann gaf sitt alt. Og alt var tekið
í alþjóða betrunarsjóð.
Og betur fær enginn sitt erindi rekið
hjá einni né neinni þjóð.
pví verða hans ástvinum árin hjá,
svo auðug og stór, þótt væru fá.
Ei haustsins né vetrarins harka bítur
— af hörmum ei grætist kinn —
né skammdegisnáttanna andvökur á,
það vor, sem ei sumarsins sólskins nýtur,
en sofnar í ljósið inn;
í dagsfriðinn hér, og býr draumunum hjá.
pótt fegursti orðstír, vors fámenna liðs,
í fjölmennið sökkvi’ um stund,
og gröfin sléttist við grand
í grænlenzkum óbygðum síðari tíða,
og þótt vér ei eygjum enn út til þess miðs,
er endi þau harmkvæli’, er þjóðirnar líða —
pá svífur frá himinsins hæstu sölum
að helgrindum jarðar, — að lægstu dölum —
sá lífsandi frelsis, — sú ljóssins þrá —
sem lífinu bjargar, þótt falli’ í dá.
—pess umgjörðin að eins er f jær.
— pinn íslenzki gimsteinn nær.
Svo eig þinn elskaða son
sem ástar fegurstu von
þess ljóss, er í sál þinni lýsir hvert vor,
þess lífs, sem að örvar mót framtíð hvert spor.
Sem síunga vormynd á vonanna löndum,
sem vakandi lífsskin á eilífðarströndum.
p. p. p.